We zijn voor interactiviteit en multimedia op webpagina’s lang afhankelijk geweest van de Adobe Flash Player. Maar die periode ligt inmiddels ook alweer ver achter ons. De ondersteuning voor de plug-in is sinds vandaag gestopt. In dit artikel gaan we in op wat dat precies inhoudt en hoe je Flash verwijderen kunt.

Al in 2017 kondigde Adobe het einde van Flash aan. Nu stopt het bedrijf daadwerkelijk met de ondersteuning van de software en verschijnen er geen (veiligheids)updates meer voor. Flash zal in lijn daarmee het komende jaar volledig worden geblokkeerd door de bekende browsers. Die werkten de installatie en het gebruik ervan de laatste jaren overigens al behoorlijk tegen.

Er gaat een lange historie aan vooraf. Al sinds eind jaren 90 was Adobe Flash eigenlijk de enige goed ondersteunde manier om interactieve elementen in een webpagina op te nemen, zoals animaties, muziek, spelletjes en video’s. Ook interactieve onderdelen zoals menu’s werden doorgaans met Flash gemaakt, net als flitsende advertentiebanners en in de hoogtijdagen zelfs complete websites.

De grootste drijfveer was video. Tot in 2015 werd Flash bijvoorbeeld als speler voor YouTube gebruikt. Ook andere videoplatformen, bijvoorbeeld van televisieaanbieders, leunden zwaar op de technologie. Tot enkele jaren terug werd Flash daar, maar ook nog op veel (nieuws)sites als CNN, voor videoweergave gebruikt.

Er zijn daarnaast heel wat gamewebsites op basis van Flash gelanceerd, die razend populair waren door de toegankelijkheid en het gemak van een browser.

©PXimport

Waarom valt het doekt voor Flash?

Er werden niet alleen prachtige creaties voortgebracht op basis van het destijds baanbrekende Flash. Er is ook altijd een keerzijde geweest. Flash kent namelijk een lange geschiedenis van beveiligingsproblemen.Het dieptepunt vormde 2015, toen 329 kwetsbaarheden werden gevonden. De laatste jaren zijn ze op de vingers van één hand te tellen, maar dat maakt ze niet minder ernstig.

Enkele recente kwetsbaarheden stelden aanvallers in staat code uit te voeren met de rechten van de ingelogde gebruiker. In de ergste gevallen konden hackers via Flash-content zelfs volledige controle over systemen krijgen. Tevens werd meermaals ransomware verspreid via Flash-banneradvertenties.

Wat het al niet beter maakte is dat het vaak zo’n twee maanden duurde voordat gaten waren gedicht, en dan ging er ook nog veel tijd overheen voordat gebruikers de updates daadwerkelijk installeerden.

Flash was verder ook niet altijd even stabiel en efficiënt, en was – mede daardoor – op mobiel nooit echt levensvatbaar. Het werd zelfs al vanaf het begin door Apple geweerd van iPhones en iPads. Overigens bijna eigenhandig door wijlen Steve Jobs, die deze keuze verdedigde in een beroemde open brief.

Opvolgers zijn er al

De rol van Flash is overgenomen door html5 en andere open standaarden. Voor bijvoorbeeld animaties en video’s heeft Flash nog nauwelijks bestaansrecht. Alles werkt zonder plug-ins, de techniek zit al in de browser. Toch zijn er nog veel websites die (deels) op Flash vertrouwen. Dat zullen voor het merendeel websites zijn die niet (meer) worden onderhouden.

Websites die wél worden onderhouden zullen al lang zijn overgestapt of werken daar nog hard aan. Je zult er daarom vermoedelijk weinig van merken als je Flash van je systeem verwijdert.

©PXimport

Waarschijnlijk werk je zelfs al een tijdje zonder. Flash is namelijk – om veiligheidsredenen – in browsers als Chrome, Firefox en het nieuwe op Chromium gebaseerde Edge al een tijdje standaard uitgeschakeld.

Om Flash-content af te kunnen spelen moet je dat expliciet via de instellingen aangeven. Maar ook dan is steeds handmatige goedkeuring nodig voor elk Flash-onderdeeltje dat je tegenkomt.

Goed, je hebt Flash dus zelden nodig maar het vormt wel enigszins een beveiligingsrisico op je systeem. Daarom tot slot drie manieren om Flash te verwijderen, dan wel het starten van de plug-in van je browser verder te beperken.

Flash verwijderen uit Windows

Als je Flash wilt verwijderen, kun je beginnen met het verwijderen van de plug-in voor Flash onder Windows, als je die hebt geïnstalleerd. Dat is de plug-in die door browsers als Firefox en Opera wordt gebruikt.

Hiervoor ga je in Windows naar Instellingen, Apps en zoek je Adobe Flash Player op. Klik erop en kies Verwijderen. Of download de officiële Flash-uninstaller van Adobe en voer deze uit.

Flash-instellingen Firefox

Het verwijderen van de plug-in uit Windows zorgt ervoor dat browsers als Firefox en Opera geen Flash-content meer kunnen weergeven. Wil je dat af en toe nog wel? Dan kun je het gebruik van Flash eventueel via de instellingen beperken.

In Firefox open je daarvoor het menu. Ga dan naar Add-ons, Plug-ins. Als je Flash in de lijst ziet, kun je via het menu met de drie puntjes kiezen tussen Vragen om te activeren en Nooit activeren. Die laatste optie is uiteraard het veiligst.

©PXimport

Heb je Firefox altijd up-to-date gehouden? Dan zie je deze optie mogelijk niet meer. Met de lancering van versie 84 van Firefox deze maand, werd de ondersteuning voor Flash volledig stopgezet.

Flash-instellingen Chrome en Edge

Chrome heeft een ingebouwde Flash Player en zorgt bij de standaardinstellingen ook dat deze up-to-date blijft. Om de instellingen te bekijken bezoek je het adres chrome://settings/content. Blader naar Flash. Hier kun je kiezen tussen Sites geen toestemming geven Flash uit te voeren, wat er effectief voor zorgt dat de Flash-content wordt geblokkeerd, of Eerst vragenwaarbij eerst om toestemming wordt gevraagd.

In het nieuwe op Chromium gebaseerde Edge werkt het vergelijkbaar. Je gaat via het menu naar Instellingen en kiest dan Sitemachtigingen. Bij Flash zie je standaard de optie Flash altijd blokkeren.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!