Ben je op zoek naar een nieuw abonnement met databundel voor je smartphone? Dan is het handig om te weten wat je exact met een gigabyte kunt doen. In dit artikel lees je alles over gigabytes: hoeveel is een gigabyte en wat betekent het voor het luisteren van muziek, het kijken naar films, surfen en meer? Uiteraard geven we je ook wat data-besparingstips.

Tip 01: 1 Gigabyte

1 gigabyte. Giga klinkt als veel, gigaveel. En gigaveel is meer dan megaveel, maar minder dan teraveel. Al komen we databundels met terabytes nog niet tegen. Een databundel bij je mobiele abonnement varieert meestal tussen de 1 en 5 gigabyte, met uitschieters naar 10 gigabyte. Je databundel gebruik je voor al je internetactiviteiten buitenshuis. Eén gigabyte komt overeen met 1024 megabyte. Waar dat voor de ene activiteit extreem veel is, is het voor de andere activiteit een schijntje. Daarom is het goed om eens te kijken naar wat een gigabyte precies betekent voor jouw activiteiten. We leggen je verschillende activiteiten voor en vertellen je wat je aan je gigabyte hebt.

Tip 02: 1 Snelheid

Veel gigabyte aan data is leuk, maar wanneer je onderweg bent, is het wel zo prettig als je ook snel internet hebt. In bijna heel Nederland is tegenwoordig een 4G-netwerk (LTE) aangelegd, theoretisch betekent dit dat je downloadsnelheden van 10 tot 20 megabyte per seconde kunt bereiken. In de praktijk ligt dit soms lager, maar het is nog altijd een stuk sneller dan 3G. Bij de meeste providers moet je even zoeken, maar in de kleine lettertjes wordt meestal aangegeven hoe snel het netwerk van de desbetreffende provider is. Daarnaast is het belangrijk om te weten wat er gebeurt als je door je databundel heen bent. Veel providers laten je dan nog wel gebruikmaken van het mobiele netwerk, maar dit is vaak zo traag als een oude inbelverbinding. Woon je in een landelijk gebied, dan heb je wellicht helemaal geen toegang tot een 4G-netwerk. Kijk in dat geval of je wellicht een goedkopere 3G-bundel met meer gigabyte kunt krijgen.

©PXimport

Tip 03: Muziek luisteren

Eén van de dingen die je met je smartphone doet, is naar muziek luisteren. Als je muziek als mp3-bestand op je apparaat hebt opgeslagen, kost dit uiteraard geen enkele byte van je databundel. Zodra je een streamingdienst als Spotify, Deezer of Apple Music gebruikt, slurp je per liedje bytes van je databundel. Gelukkig zijn audiobestanden niet heel groot, hoe groot hangt af van de compressie van een audiobestand. Laten we Spotify als voorbeeld nemen. Met een Premium-abonnement heb je de keuze uit drie kwaliteitsinstellingen: Normaal, Hoog en Extreem. Normaal komt neer op ongeveer 96 kbit/s. Ongeveer, omdat de compressie van mp3-bestanden niet constant is. Als er stille passages zijn, kan een mp3-bestand meer gecomprimeerd worden. Je kunt daarom ook niet precies zeggen hoeveel megabyte een liedje van drie minuten in deze instelling is. Een schatting is wel te maken, als je uitgaat van gemiddeld 720 kilobyte per minuut, is een liedje ongeveer 2,5 megabyte groot. Bij de instelling Hoog kost een liedje zo’n 4 megabyte en bij de instelling Extreem kan een liedje van drie minuten al snel 7 tot 8 megabyte groot zijn. Gelukkig biedt bijna elke streamingdienst de mogelijkheid aan om liedjes offline op te slaan. In Spotify druk je bij een album op Opslaan waarna de muziek gecodeerd op je smartphone wordt opgeslagen. Op deze manier verbruik je geen data als je onderweg naar muziek luistert.

©PXimport

Tip 04: Films kijken

Waar het bij muziek nog om megabytes gaat, schiet je bij films al snel in de gigabytes. Video is een enorme dataverbruiker, al heb je ook hier te maken met verschillende kwaliteitsinstellingen. Video’s die je bekijkt via YouTube of Facebook zijn vaak extreem gecomprimeerd en zullen per minuut minder megabyte kosten dan een hd-film die je via iTunes of Google Play downloadt. Stel dat we van YouTube uitgaan, dan kost een 720p-video van 5 minuten zo’n 60 megabyte van je databundel. Bekijk je vaker zo’n grappig kattenfilmpje, dan kan dit dus redelijk in de papieren lopen. Maar wanneer je zo’n video in 1080p-kwaliteit bekijkt, kan het al snel 300 megabyte in beslag nemen, een enorme aanslag op je bundel dus. Netflix springt iets zuiniger met je data om, maar hier kijk je dan wel vaak langere tijd naar. Gelukkig kun je met Netflix tegenwoordig ook afleveringen opslaan voor offline gebruik. Hiervoor tik je achter een aflevering op het download-icoontje. Je kunt de weergavekwaliteit van Netflix veranderen bij App-instellingen / Beeldkwaliteit. Netflix geeft zelf aan dat een film in standaardkwaliteit ongeveer 700 megabyte per uur kost.

Met 1 gigabyte kijk je 1,5 uur naar Netflix in standaardkwaliteit.

Videobellen

Tip 05: Facebook checken

Bij Facebook is het niet klip-en-klaar hoe groot het verbruik is, het hangt er namelijk compleet vanaf wat je op Facebook doet. Ben je een halfuur aan het chatten met iemand, dan verbruik je misschien maar een halve megabyte, maar als je allerlei video’s op je nieuwsoverzicht afspeelt, ziet je verbruik er heel anders uit. Kort door de bocht kun je zeggen dat één afbeelding op Facebook zo’n 100 tot 200 kilobyte kost en dat een minuutje video kijken zo’n 7 megabyte van je bundel snoept. Als je bedenkt dat je in een halfuur facebooken zo’n vijf filmpjes bekijkt van elk een minuut, met drie mensen chat en zo’n vijftig afbeeldingen voorbij ziet komen, wijst een snelle rekensom uit dat je dan algauw zo’n vijftig megabyte verbruikt hebt. Voor andere sociale media gelden natuurlijk andere regels. Instagram is nog veel meer op afbeeldingen en video’s gericht, een halfuurtje Instagrammen zal daardoor meer data kosten dan Facebook. Met Snapchat verstuur je foto’s en video’s en daarmee zal je verbruik waarschijnlijk het hoogst liggen.

Met 1 gigabyte kun je 10 uur op Facebook doorbrengen.

Tip 06: Surfen en mailen

Surfen en mailen hoeft niet veel data te kosten. Maar ook hier hangt het weer erg af van je internetgedrag. Als we ervan uitgaan dat je de meeste tijd bezig bent met het lezen van e-mails, het bekijken van nieuwsberichten en het reageren op gebruikersfora, dan kun je heel wat doen met een gigabyte. Tekstbestanden kosten namelijk bijna niets, je praat over een paar kilobytes aan data. Uiteraard kosten de grafische elementen van een website wat meer data, maar op de meeste websites zijn afbeeldingen geoptimaliseerd voor het web, zodat ze zo min mogelijk data verbruiken. Websites die video’s automatisch afspelen, laden zo’n video van tevoren in je browser-cache. Hiermee verbruiken ze iets meer data, maar het valt nog steeds in het niet bij het luisteren van muziek, netflixen en facebooken.

Hoeveel data je nu werkelijk verbruikt met enkel surfen en mailen, hebben we zelf even aan een test onderworpen. Vijf minuten het nieuws lezen op NOS.nl kostte ons 4 megabyte, mailtjes lezen, versturen en beantwoorden kostte amper een paar kilobyte. Rekenen we deze activiteiten om naar een uur, dan zou je gemiddeld maar zo’n 25 megabyte per uur kwijt zijn aan een halfuur surfen en een halfuur mail-werkzaamheden.

Met 1 gigabyte kun je gemakkelijk 40 uur surfen en mailen.

©PXimport

Tip 07: Games spelen

Het spelen van de meeste games vergt niet veel van je databundel, al is het wel afhankelijk wat voor spelletje je speelt. Een simpel puzzeltje zal hooguit gebruikmaken van je internetverbinding om aan te geven dat er een update beschikbaar is of om eventuele reclames te tonen. Ook al zou je zo’n spelletje 24 uur per dag, 30 dagen per maand spelen, dan nog heb je maar een fractie van je databundel verbruikt. Anders is het wanneer je game sociale componenten heeft, bijvoorbeeld als je online tegen andere gebruikers gaat spelen. Maar ook hier zal het voornamelijk om chats en kleine bestandjes gaan. Er zijn ook games die in den beginne weinig ruimte innemen, maar die gaandeweg het spel hun onderdelen van internet downloaden, bijvoorbeeld wanneer je een nieuw level hebt bereikt en je verder wilt spelen

Met 1 gigabyte speel je dagenlang games.

©CIDimport

Tip 08: Op zoek naar wifi

Een mobiele databundel is enorm handig, maar ben je een gigabyte-slurper, dan kun je maar beter zorgen voor voldoende wifi-netwerken als je onderweg bent. Gelukkig is dat tegenwoordig goed te doen. Zo heeft bijna elk café heeft een wifi-netwerk waar je als gast gebruik van mag maken en ook op vakantie kun je meestal wel bij een Starbucks, McDonald’s of lokale VVV terecht voor wat gratis megabytes. Lukt het je niet om een plekje met gratis wifi te vinden, dan zijn er ook apps die je daarbij kunnen helpen. Een handige app voor iOS is bijvoorbeeld Café Wifi. In grote steden over de hele wereld zie je waar gratis wifi-netwerken worden aangeboden. Gebruikers maken melding van de snelheid en deze zie je dan ook bij de zoekresultaten. Je kunt de database ook raadplegen door naar de website www.cafewifi.com te navigeren. Voor Android kun je WiFi Finder downloaden.

Tip 09: Video reduceren

Is je databundel ontoereikend en ga je er stelselmatig overheen doordat je veel video’s bekijkt? Gebruik dan de mogelijkheid van sommige apps om minder data te verbruiken. In je Facebook-app op iOS kun je dit uitschakelen door naar de Instellingen te gaan en te kiezen voor Accountinstellingen. Tik op Video’s en foto’s en Automatisch afspelen. Selecteer Video’s nooit automatisch afspelen. Je kunt er ook voor kiezen dit wel toe te staan wanneer je je op een wifi-netwerk bevindt. Voor Twitter vind je deze optie bij het tandwiel. Tik op Instellingen / Video autoplay en kies bijvoorbeeld Gebruik alleen Wi-Fi of Speel video’s nooit automatisch af. Voor Instagram vind je een soortgelijke optie bij de instellingen. In de YouTube-app kun je bij Instellingen de schuif uitzetten achter HD alleen afspelen via wifi.

In Android zitten de functies vaak op andere plekken. Zo staat het in de Facebook-app onder het hamburgermenu / Databesparing, waar je het schuifje aan kunt zetten. De instelling kun je in Instagram op een gelijkwaardige manier vinden. Twitter verstopt de instelling onder Instellingen en privacy / Datagebruik / Video’s automatisch afspelen waar je kunt kiezen voor Mobiel netwerk en Wi-Fi of Alleen Wi-Fi of Nooit. En in YouTube moet je zoeken in de algemene instellingen naar Mobiele data besparen.

Tip 10: Data besparen

Veel apps die je dagelijks gebruikt, verbruiken onnodig veel data. Ben je benieuwd hoeveel data jouw favoriete apps de laatste tijd eigenlijk hebben verbruikt? Op je iPhone ga je dan naar Instellingen / Mobiel netwerk. Onderaan zie je een alfabetische lijst met alle apps die op je iPhone zijn geïnstalleerd. Eronder zie je hoeveel data ze van je databundel hebben afgesnoept in de ‘huidige periode’. Deze huidige periode is in de meeste gevallen de tijd sinds je je iPhone geactiveerd hebt. Als je de huidige periode opnieuw wilt instellen, tik je helemaal onderin op de optie Stel gegevens opnieuw in. Je kunt ook bepaalde apps uitsluiten van je databundel, zet daarvoor de schuif achter de naam van de app uit.

Op Android kun je uiteraard ook zien hoeveel data je apps hebben verbruikt. Hoe de instelling precies heet, verschilt per Android-apparaat. Zoek in de Instellingen naar iets als Gegevensgebruik of Dataverbruik. Je ziet dan een mooi grafiekje van hoeveel data je via je mobiele netwerk hebt gebruikt. Eronder zie je hoeveel elke app hiervan heeft ingenomen. Standaard worden hier de gegevens van de laatste 30 dagen getoond. Wil je de cyclus gelijk laten lopen met het begin en eind van je databundel, dan tik je op de data en verander je dit in de cyclus van je databundel.

©CIDimport

Tip 11: Roaming

Roaming is afgelopen jaar afgeschaft en dit betekent dat providers geen extra geld meer mogen vragen voor dataverbruik in Europa plus IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. Maar in de landen die niet bij de EU horen, moet je oppassen! Bevind je je bijvoorbeeld in Zwitserland, Andorra, Monaco of San Marino, dan gelden de roaming-tarieven wel en die kunnen niet mis zijn. In veel gevallen kun je echter speciale bundels aanschaffen voor als je tijdelijk naar een land buiten de EU gaat. Zorg er dan wel voor dat je niet kunt roamen zodra je bundel op is, want sommige providers berekenen hoge kosten als je bundel op is. Een bundel kan overigens best prijzig zijn, een tientje voor slechts 100 megabyte is geen uitzondering voor een land als de Verenigde Staten, Turkije of Rusland. Ga je naar exotischere landen op vakantie, dan kun je beter je mobiele data helemaal uitschakelen. Op je iPhone doe je dit door bij Instellingen / Mobiel netwerk / Opties mobiele data de optie Dataroaming uit te schakelen. Op een Android zoek je bij Mobiele netwerken of bij Sim & netwerk naar de instelling om gegevensroaming uit te schakelen.

©CIDimport

Lang werden compressors vooral gebruikt in garages, de industrie en de bouw. Moderne compressors zijn echter zo compact en goedkoop geworden, waardoor ze prima inzetbaar zijn voor doe-het-zelvers en hobbyisten. Ben je een volbloed klusser, dan kom je al snel op een punt dat je tijdens het werk echt geniet van een compressor.

Perslucht

Een compressor is een apparaat dat perslucht produceert. Met die lucht onder druk kun je verschillende werkzaamheden uitvoeren, zoals banden oppompen, oppervlakken en objecten schoonblazen, voorwerpen zandstralen, verf spuiten, en spijkers en brads schieten. Brads zijn ultrafijne spijkertjes – een soort naaldspijkers – die je onder druk in het hout schiet en die je nauwelijks ziet zitten.

Als je dus een fietsband wilt opblazen en daarna de bekleding van een stoel wilt vastnieten, dan verwissel je gewoon het pneumatische gereedschap dat aangesloten is op dezelfde compressor. Dat verwisselen gaat trouwens ontzettend snel dankzij een speciale snelkoppeling. Een belangrijk voordeel van het werken met perslucht is dat al die gereedschappen licht van gewicht zijn terwijl ze toch een enorme kracht hebben.

©Adisorn

Drukvat

Een compressor zuigt lucht aan uit de omgeving, perst die samen en stuwt de samengeperste lucht via een luchtslang naar het aangesloten luchtgereedschap. De ketel of het drukvat van een compressor doet dienst als opslagplaats van lucht die zo goed als mogelijk op een constante druk wordt gehouden. Wanneer de druk door het gebruik daalt, zal de compressor aanslaan en nieuwe lucht aanzuigen en samenpersen. Hoe meer lucht er beschikbaar is, hoe langer het gereedschap kan worden gebruikt, maar ook hoe meer ruimte er nodig is om de lucht op te slaan. Een nadeel van een groot drukvat is dat het langer duurt voordat de luchtdruk opnieuw op bedrijfsniveau is. 

Oliegesmeerd of olievrij

Er zijn verschillende soorten compressors. Er zijn lichte draagbare en minicompressors, maar als doe-het-zelver koop je beter een stevig model dat voldoende druk kan produceren. Op die manier kom je later niet tot de vaststelling dat het toestel niet krachtig genoeg is voor het gereedschap dat je op het oog hebt.

Ruwweg verdeelt men compressors in oliegesmeerde en olievrije typen. Een oliegesmeerde uitvoering is over het algemeen stiller, maar vergt wel iets meer onderhoud. De oliegesmeerde compressor is goedkoper dan zijn olievrije tegenhanger, maar je moet er wel op letten dat je regelmatig het oliepeil checkt en de olie ververst. Een nadeel is dat je oliegesmeerde toestellen beter niet kunt inzetten als het kouder is dan 5°C. De olie kan door de kou verdikken, en dat is kwalijk voor een goede werking van het apparaat. 

©Natallia

Waar op letten?

Je hoeft niet per se naar een speciaalzaak te stappen om een compressor aan te schaffen. In elke doe-het-zelfzaak zie je verschillende modellen. Toch zijn er een paar zaken waar je op moet letten. Allereerst is er het aanzuigvermogen, dat aangeeft hoe snel het drukvat zich vult en hoe vlug de benodigde luchtdruk op peil is.

Heel belangrijk is het aantal bar. Dat is de kracht waarmee de lucht naar buiten wordt geblazen. Bij al het luchtgereedschap dat in de schappen ligt, lees je hoeveel bar het nodig heeft. Als je een spijkerpistool koopt dat 8 bar nodig heeft, moet de compressor deze druk dus wel kunnen produceren. De grootte van de tank bepaalt hoelang je de beschikking hebt over een constante druk. Hoe groter de tank, hoe langer je van dezelfde druk kunt genieten. Dat is vooral belangrijk voor wie verf gelijkmatig wil spuiten.

©navintar

Prijzen

Als je een compressor aanschaft, zitten daar meestal een paar tools bij waarmee je typische basisklussen met perslucht kunt uitvoeren. Anders moet je die hulpmiddelen afzonderlijk kopen. Een compressor voor de doe-het-zelver kost om en nabij de 150 euro. Een bandenpomp met spanningsmeter heb je voor 23 euro, een brad-tacker kost 90 euro, een blaaspistool 9 euro en een zandstraalpistool 35 euro.

Onderhoud

Zo'n compressor heeft nauwelijks onderhoud nodig. Het belangrijkste aandachtspunt is dat je het restvocht dat zich in de buffertank ophoopt af en toe laat weglopen via een aftapkraantje. Dat vocht komt vrij doordat de warme lucht in het apparaat afkoelt en er dus condens ontstaat. Door de hogere druk zal de temperatuur in de tank immers toenemen. Controleer zoals eerder gezegd ook het oliepeil bij oliegesmeerde uitvoeringen.

Heb je je ooit afgevraagd hoe een bepaalde website er vroeger uitzag? Dat kan via de Wayback Machine, eigendom van een non-profitorganisatie, die ondertussen meer dan 860 miljard webpagina’s heeft gearchiveerd.

Stap 1: De tijdlijn

Google heeft aangekondigd om de Wayback Machine in de resultaten van de eigen zoekmachine te integreren, maar op het moment van schrijven werkt dat nog niet. Dan maar op de normale manier.

Surf naar https://web.archive.org en voer het adres van de gezochte website in de zoekbalk in. Voor deze gelegenheid proberen we het met de oudste website van Nederland. Als we dit monument in de tijdmachine kunnen bekijken, dan moet dat ook lukken met de website van jouw voetbal- of schaakclub. Het is bijna niet te geloven, maar in 1992 bestonden er slechts drie websites in de hele wereld: die van het Zwitserse CERN, die van een lab in Stanford SLAC en die van het Nederlandse atoomonderzoeksinstituut NIKHEF. Typ dus www.nikhef.nl in het zoekvak. Bingo! The Internet Archive of de Wayback Machine vindt de website en toont in een tijdlijn het aantal opgeslagen archiefdata. Leuk als je de site van toen met die van nu vergelijkt.

Hoe hoger de zwarte staafjes, hoe meer archiefdata er beschikbaar zijn.

Stap 2: Snapshots

Dit archief verzamelt momentopnamen. Logisch dat er geen snapshot uit 1992 beschikbaar is, omdat de Wayback Machine toen nog niet bestond. Het eerste zwarte staafje zie je staan in 1997. Als je daarop klikt, komt er een kalender tevoorschijn waar het moment van de opname is gemarkeerd met een blauwe stip. In dit voorbeeld is dat 10 december 1997. Ga er met de muisaanwijzer overheen en dan lees je dat er van die dag meerdere snapshots beschikbaar zijn. Als een website meerdere keren op één dag is gearchiveerd, wordt de cirkel rond die dag iets groter. Klik op een van deze snapshots.

Een blauwe stip zegt dat er een snapshot bestaat van die dag.

Stap 3: Koppeling proberen

Wanneer je bij het zoeken in de WayBack Machine een foutmelding ontvangt dan is de site mogelijk ingesteld om de webcrawler van de Wayback Machine te negeren. Als alles goed gaat, opent de website in de tijdmachine. Afhankelijk van hoe de website is gearchiveerd, kun je mogelijk op links in de pagina klikken en de gekoppelde content bekijken. Bovenaan de website staat een minikalender waarmee je via de blauwe pijltjes naar de volgende of vorige gearchiveerde momentopname springt.

In het geval van de oudste Nederlandse site kun je wel alle links openen.