ID.nl logo
Aan de slag met gratis wachtwoordmanager Bitwarden
© Reshift Digital
Huis

Aan de slag met gratis wachtwoordmanager Bitwarden

Met een wachtwoordbeheerder kunt je al je inloggegevens veiligstellen in een digitale kluis. Naast bekende toepassingen als LastPass en 1Password is er de gratis wachtwoordmanager Bitwarden. Dat is een populair en snel groeiend opensource alternatief dat snel en eenvoudig werkt. Lees hier wat je er zoal mee kunt.

Een wachtwoordbeheerder is een erg praktisch hulpmiddel voor het bewaren van accounts en andere belangrijke gegevens. Je kunt vanaf al je apparaten toegang krijgen tot die gegevens terwijl je slechts één hoofdwachtwoord of pincode hoeft te onthouden. Een extra voordeel is dat je moeiteloos unieke en extra sterke wachtwoorden kunt creëren. U hoeft ze immers toch niet zelf te onthouden. Naast bekende spelers als LastPass, Dashlane, 1Password en Roboform komt er af en toe een aantrekkelijke nieuwkomer langs. Zoals Bitwarden, dat al veel gebruikers wist weg te lokken bij vooral LastPass. Wellicht omdat LastPass sinds de overname door LogMeIn veel duurder is geworden zonder echt wat toe te voegen.

Een meerwaarde van Bitwarden is dat het opensource is en dus niets kan verbergen, behalve natuurlijk je zorgvuldig versleutelde wachtwoorden. Ook blijkt de wachtwoordbeheerder erg gebruiksvriendelijk. Laten we aan de slag gaan!

Hoofdwachtwoord instellen en kluis verkennen

We maken om te beginnen een persoonlijk gebruikersaccount. Ga naar de site van Bitwarden en klik op Create Account. Voer je e-mailadres, naam en een (sterk) hoofdwachtwoord in. Dat is het wachtwoord waarmee je toegang krijgt tot de beveiligde kluis. Op basis van dit wachtwoord worden al je inloggegevens versleuteld met een krachtig algoritme. Op de servers van het bedrijf worden je gegevens óók in versleutelde vorm bewaard, zodat ze (bijvoorbeeld bij een data-lek) feitelijk onbruikbaar zijn zonder dat hoofdwachtwoord.

Log na het maken van het account in om in de zogenaamde Web Vault te komen, je (nu nog lege) digitale kluis. Kies rechtsboven, onder Bevestig e-mailadres, de optie om een verificatielink naar je e-mailadres te sturen. Via die link kun je het e-mailadres bevestigen en – na opnieuw inloggen – alle mogelijkheden van Bitwarden benutten.

©PXimport

In de Web Vault kun je, op het tabblad Mijn Kluis, de items in de digitale kluis beheren, zoals je inloggegevens (Aanmelden), creditcardgegevens (Kaart), persoonlijke gegevens (Identiteit) en notities (Veilige notities). Je kunt onbeperkt gegevens toevoegen en zelfs onbeperkt synchroniseren met andere apparaten zoals smartphones, tablets en pc’s. Het bijwerken gebeurt voor het grootste deel ongemerkt op de achtergrond zodra je iets wijzigt.

Gebruik je reeds een andere wachtwoordbeheerder, zoals LastPass of Roboform? Dan kun je op het tabblad Hulpmiddelen de gegevens van talloze wachtwoordbeheerders importeren, nadat je ze eerst vanuit de bestaande wachtwoordbeheerder hebt geëxporteerd. Wat natuurlijk ook kan, is dat je ze een tijdje naast elkaar gebruikt en wachtwoorden op het moment dat je ze nodig hebt overneemt. Dat schoont ook de vaak lange lijst met deels overbodig geworden inloggegevens weer een beetje op.

Verder kun je op dit tabblad de gegevens van Bitwarden zelf exporteren. Pas wel op, want zo’n exportbestand bevat je leesbare wachtwoorden. De rapportages die je hier kunt inzien zijn overigens alleen beschikbaar met een Premium-account (waarover straks meer).

Je kunt behalve via de Web Vault uiteraard ook met andere toepassingen toegang krijgen tot de digitale kluis. Zo zijn er desktoptoepassingen voor Windows, macOS of Linux die vooral handig zijn voor het beheren van de opgeslagen gegevens. Ook zijn er extensies voor alle bekende browsers, waaronder Chrome en Firefox. Daarmee kun je onder andere tijdens het browsen automatisch inloggen in je accounts, maar ook gemakkelijk nieuwe inloggegevens in de kluis opslaan. Verder zijn er zowel voor Android als iOS (iPhone en iPad) apps beschikbaar die helpen bij het invullen van wachtwoorden op deze apparaten.

Tweestapsverificatie instellen

Hierna is het slim om de toegang af te schermen met tweestapsverificatie. Hiervoor ga je naar het tabblad Instellingen en dan Tweestapsaanmelding. Klik dan achter Authenticatie-app op Beheer. Vul nu je hoofdwachtwoord in. Hierna zie je een qr-code. Open een app als Google Authenticator of Authy, kies daarin de optie om een account toe te voegen en scan de qr-code. De app zal dan een eerste toegangscode genereren die je overneemt in de Web Vault om tweestapsverificatie definitief aan te zetten.

©PXimport

In het vervolg zul je op elk nieuw apparaat waarop je de Web Vault - of een van de andere toepassingen van Bitwarden - gaat gebruiken, een toegangscode moeten invullen. Daarvoor moet je dus even de smartphone met de app erbij pakken.

Tip: bewaar de herstelcode die je via Instellingen, Tweestapsaanmelding kunt weergeven, om te voorkomen dat je wordt buitengesloten als je bijvoorbeeld je smartphone verliest!

Bitwarden Premium-voordelen

We hebben nu in een notendop de belangrijkste features van het gratis account van Bitwarden behandeld. Voor de meesten zijn dit meer dan genoeg functies, maar wie dat wil kan een upgrade naar Premium overwegen. Een upgrade naar Premium ($ 10/jaar) kan in sommige situaties aantrekkelijk zijn. Zo kun je daarmee dankzij 1 GB versleutelde bestandsopslag bijlagen toevoegen aan items in de kluis, bijvoorbeeld een foto van je creditcard.

Ook biedt Premium extra mogelijkheden om in te loggen met tweestapsverificatie voor je kluis zelf. Daarnaast geeft Premium de mogelijkheid verificatiecodes te genereren voor accounts die met tweestapsverificatie zijn afgeschermd, zoals Dropbox en GitHub, waarbij feitelijk de rol van Google Authenticator wordt overgenomen. Verder krijg je via rapporten advies over je wachtwoordgebruik, ter voorkoming van blootgestelde, dubbele of zwakke wachtwoorden.

Regelmatig back-ups maken van je belangrijke bestanden, raden we iedereen aan. Toch schiet het er geregeld bij in. Neem een kijkje bij onze Cursus Back-up en herstel, vol tips voor Windows, macOS, Android en iOS. Eventueel met 180 pagina's tellend praktijkboek!

Bitwarden-extensies

Bij een wachtwoordbeheerder hoort natuurlijk een goede browserextensie. Bitwarden heeft dat goed voor elkaar. Behalve voor Chrome en Firefox biedt het ook extensies voor Safari, Opera, Microsoft Edge, Vivaldi en Brave. We nemen Bitwarden voor Chrome als voorbeeld. Klik op de button Toevoegen aan Chrome. Hiermee wordt het icoontje van Bitwarden aan je browser toegevoegd. Klik op het icoontje, kies Inloggen en vul je inloggegevens in. Als je tweestapsverificatie hebt aangezet is ook een toegangscode nodig.

Het is handig de optie Mijn gegevens onthouden aan te zetten. Ga na het inloggen naar het tabblad Instellingen en kies onder Beveiliging wanneer het account moet worden vergrendeld. Bijvoorbeeld na een bepaalde tijd, na het herstarten van de browser of nooit. Die laatste optie gebruik je alleen op een apparaat waar anderen geen toegang toe hebben. Verder kun je er voor kiezen om te ontgrendelen met pincode in plaats van het hoofdwachtwoord, wat in de praktijk vaak makkelijker en sneller werkt .

©PXimport

Als je inlogt bij een bepaalde website waarvoor nog geen account in Bitwarden bestaat, zal het programma via een balk aan de bovenzijde van de browser vragen of het de inloggegevens moet bewaren in de kluis. Werkt die herkenning een keer niet, dan blijft de vraag achterwege, maar kun je (via de optie Login toevoegen) de inloggegevens wel handmatig toevoegen. Herkenning voor een website kun je eventueel wat fijner afstellen, zoals het gedeelte van de link waar het naar moet kijken. Waar dat nodig is, kun je inloggegevens met een extra veld uitbreiden (bijvoorbeeld een lidmaatschapsnummer).

Als Bitwarden bij het inloggen een account vindt in de kluis, zie je dat aan het icoontje, dat met een cijfer het aantal overeenkomende accounts aangeeft. Ook handig om te weten is dat de browserextensie een wachtwoord voor je kan generen voor een account. En mocht je het wachtwoord van een account wijzigen, dan vraagt Bitwarden of het de gegevens in de digitale kluis moet bijwerken.

Wat ten slotte ook heel praktisch is zijn de aan te maken identiteiten, zodat je bijvoorbeeld automatisch formulieren kunt invullen met je adresgegevens en telefoonnummer.

Bitwarden op smartphones (Android, iOS)

Voor zowel Android als iOS (iPhone en iPad) heeft Bitwarden een goedwerkende app beschikbaar. We nemen de iPad als voorbeeld. Na het inloggen met je account en eenmalig – als je tweestapsverificatie hebt aangezet – de toegangscode, krijg je toegang tot alle items in de digitale kluis. In het vervolg kun je toegang eventueel met een pincode afschermen.

De kluis wordt automatisch up-to-date gehouden met de hulp van pushnotificaties. Zodra je op een ander apparaat een wachtwoord toevoegt of wijzigt, staat het dus ook op je iPad.

©PXimport

Bij het inloggen in accounts via de browser helpt Bitwarden natuurlijk ook. Dit is onlangs verbeterd dankzij een nieuwe voorziening in iOS 12. Wachtwoorden kunnen nu direct vanaf het toetsenbord worden ingevuld. Om het te activeren open je Instellingen, tik op Wachtwoorden & Accounts en dan Vul automatisch in. Zet de optie aan en kies in het lijstje voor Bitwarden. Bevestig met je hoofdwachtwoord. Hierna kun je tijdens het browsen snel en eenvoudig inloggen.

Bij Android 8 in enkele browsers, en sinds Android 9 in nog veel meer browsers, gaat dat ongeveer hetzelfde. De toegankelijkheidsvoorzieningen die hiervoor werden gebruikt (of eigenlijk misbruikt) zijn daardoor niet meer nodig.

Wachtwoorden delen

In bedrijven maar ook in een gezinssituatie zal het vaak voorkomen dat je bepaalde gegevens onderling wilt delen, bijvoorbeeld inloggegevens voor de internetprovider of een veilige notitie met spaartegoeden of softwarelicenties. Dit kan met Bitwarden heel eenvoudig. Om het in te stellen ga je naar de Web Vault en dan naar Instellingen. Kies Organisaties.

Bij het gratis pakket kun je gegevens met twee gebruikers delen en twee verzamelingen aanmaken, om gegevens logischer in te kunnen delen. Het pakket voor families kost een dollar per maand en staat het delen met maximaal vijf gebruikers toe en onbeperkte verzamelingen. Daarmee kun je tevens tot 1 GB aan bijlagen toevoegen aan items die in de organisatie worden gedeeld.

Verder zijn er nog enkele zakelijke pakketten. Zo’n organisatie staat overigens helemaal los van de Premium-accounts. Elke individuele gebruiker van de organisatie kan zelf kiezen voor de extra’s van Premium, maar dat is geen verplichting.

©PXimport

Heb je een organisatie gemaakt en wil je die beheren, ga dan weer naar Instellingen, Organisaties en klik op de naam van de organisatie. Hierna kom je in het beheergedeelte voor de organisatie. Via tabjes kun je naar Kluis met alle gedeelde items en Beheer waar je gebruikers kunt uitnodigingen voor de organisatie. Hierbij kun je kiezen welke rechten en beperkingen er zijn voor die gebruiker, zoals de verzamelingen waar ze toegang toe hebben.

De verzamelingen kun je in dit onderdeel ook bewerken. Het delen van items met de organisatie gaat hierna eigenlijk eenvoudig. In je eigen kluis zie je bij elk item een optie om die te delen met de organisatie, waarna die organisatie in feite eigenaar van het item wordt. Elke wijziging wordt bij de leden van de organisatie doorgevoerd.

Zelf hosten

Tot slot. Er is weinig op tegen om Bitwarden te gebruiken via de standaard servers van het bedrijf. Weliswaar worden je wachtwoorden daar opgeslagen, maar alleen in versleutelde vorm, wat ze waardeloos maakt zonder je hoofdwachtwoord. Als je dat toch niet helemaal vertrouwt en ervaring hebt met het zelf hosten van toepassingen, kun je Bitwarden ook op een eigen server hosten. Die server moet wel over relatief veel geheugen beschikken (minimaal 2 GB).

Er is met Bitwarden_rs overigens ook een lichtgewicht (en eveneens opensource) alternatief dat door derden is ontwikkeld. Die biedt vrijwel alle functies en ondersteunt gewoon de standaard toepassingen van Bitwarden, zoals de browserextensies. Het maken van een organisatie kan zelfs zonder meerprijs en verdere beperkingen.

▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok
▼ Volgende artikel
Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11
© ID.nl
Huis

Zo krijg je oude randapparatuur weer werkend onder Windows 10 en 11

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Dit gaan we doen

Je hebt nog een oudere printer, scanner of ander randapparaat in de kast liggen. Weggooien kan, maar het is duurzamer en goedkoper als je het toestel weer aan de praat krijgt op je moderne Windows-systeem. Zulke apparatuur wordt helaas niet altijd meteen herkend. Fabrikanten bieden namelijk vaak geen ondersteuning meer en Windows bevat lang niet alle stuurprogramma's (drivers) voor oudere apparaten.

Toch is er meer mogelijk dan je denkt. We laten stap voor stap zien wat je kunt doen als Windows het apparaat niet herkent, als de juiste driver ontbreekt of niet compatibel is, en als Windows de installatie weigert. We gaan ook kort in op alternatieve methoden, zoals compatibiliteitsmodi, universele drivers en virtualisatie. Sommige technieken zijn eenvoudig, andere vragen iets meer inspanning en technische kennis. Het loont in elk geval de moeite om het apparaat weer aan de praat te krijgen.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Een apparaat dat niet wordt herkend, is niet te vinden in Apparaatbeheer.

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

De wizard Hardware toevoegen laat je eerst uit een productcategorie kiezen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

net use LPT1: "\\localhost\<printershare>" /persistent:yes

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

De LPT-poort wordt semipermanent aan de gedeelde usb-printerpoort gekoppeld.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Soms zitten driverupdates wat verstopt bij de optionele updates.

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

De kans is groot dat je met VueScan je oude scanner nog prima aan de praat krijgt.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Deze Windows draait tijdelijk in een (minder veilige) testmodus.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

Een oude HP-printer werd succesvol op een virtuele Windows XP geïnstalleerd.

Extra tips

Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die de compatibiliteit met een nieuwer besturingssysteem verbeteren. Het kan dus lonen om de firmware van het apparaat te controleren en eventueel te updaten. Raadpleeg hiervoor de bijbehorende instructies. Het is ook mogelijk dat sommige apparaten, zoals printers, een legacy- of compatibiliteitsmodus hebben, waardoor ze wel ondersteund worden door Windows of een generieke driver. Raadpleeg ook hiervoor de handleiding.

Tot slot nog een tip die we met enige terughoudendheid geven. Vind je geen geschikte driver op de website van de fabrikant, probeer dan eventueel een gratis tool als IObit Driver Booster of Snappy Driver (Lite). Soms halen deze nog een oude driver uit de online Microsoft Update Catalog die werkt. Dit kan helaas ook zomaar fout gaan, dus maak vooraf zeker een herstelpunt. Let ook op dat je geen ongewenste extra's mee installeert.

Driver-installers: als het echt niet anders kan, en nadat je een herstelpunt hebt gemaakt.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!

Inkt en cartridges

Voor je printer