Met een wachtwoordbeheerder kunt je al je inloggegevens veiligstellen in een digitale kluis. Naast bekende toepassingen als LastPass en 1Password is er de gratis wachtwoordmanager Bitwarden. Dat is een populair en snel groeiend opensource alternatief dat snel en eenvoudig werkt. Lees hier wat je er zoal mee kunt.

Een wachtwoordbeheerder is een erg praktisch hulpmiddel voor het bewaren van accounts en andere belangrijke gegevens. Je kunt vanaf al je apparaten toegang krijgen tot die gegevens terwijl je slechts één hoofdwachtwoord of pincode hoeft te onthouden. Een extra voordeel is dat je moeiteloos unieke en extra sterke wachtwoorden kunt creëren. U hoeft ze immers toch niet zelf te onthouden. Naast bekende spelers als LastPass, Dashlane, 1Password en Roboform komt er af en toe een aantrekkelijke nieuwkomer langs. Zoals Bitwarden, dat al veel gebruikers wist weg te lokken bij vooral LastPass. Wellicht omdat LastPass sinds de overname door LogMeIn veel duurder is geworden zonder echt wat toe te voegen.

Een meerwaarde van Bitwarden is dat het opensource is en dus niets kan verbergen, behalve natuurlijk je zorgvuldig versleutelde wachtwoorden. Ook blijkt de wachtwoordbeheerder erg gebruiksvriendelijk. Laten we aan de slag gaan!

Hoofdwachtwoord instellen en kluis verkennen

We maken om te beginnen een persoonlijk gebruikersaccount. Ga naar de site van Bitwarden en klik op Create Account. Voer je e-mailadres, naam en een (sterk) hoofdwachtwoord in. Dat is het wachtwoord waarmee je toegang krijgt tot de beveiligde kluis. Op basis van dit wachtwoord worden al je inloggegevens versleuteld met een krachtig algoritme. Op de servers van het bedrijf worden je gegevens óók in versleutelde vorm bewaard, zodat ze (bijvoorbeeld bij een data-lek) feitelijk onbruikbaar zijn zonder dat hoofdwachtwoord.

Log na het maken van het account in om in de zogenaamde Web Vault te komen, je (nu nog lege) digitale kluis. Kies rechtsboven, onder Bevestig e-mailadres, de optie om een verificatielink naar je e-mailadres te sturen. Via die link kun je het e-mailadres bevestigen en – na opnieuw inloggen – alle mogelijkheden van Bitwarden benutten.

©PXimport

In de Web Vault kun je, op het tabblad Mijn Kluis, de items in de digitale kluis beheren, zoals je inloggegevens (Aanmelden), creditcardgegevens (Kaart), persoonlijke gegevens (Identiteit) en notities (Veilige notities). Je kunt onbeperkt gegevens toevoegen en zelfs onbeperkt synchroniseren met andere apparaten zoals smartphones, tablets en pc’s. Het bijwerken gebeurt voor het grootste deel ongemerkt op de achtergrond zodra je iets wijzigt.

Gebruik je reeds een andere wachtwoordbeheerder, zoals LastPass of Roboform? Dan kun je op het tabblad Hulpmiddelen de gegevens van talloze wachtwoordbeheerders importeren, nadat je ze eerst vanuit de bestaande wachtwoordbeheerder hebt geëxporteerd. Wat natuurlijk ook kan, is dat je ze een tijdje naast elkaar gebruikt en wachtwoorden op het moment dat je ze nodig hebt overneemt. Dat schoont ook de vaak lange lijst met deels overbodig geworden inloggegevens weer een beetje op.

Verder kun je op dit tabblad de gegevens van Bitwarden zelf exporteren. Pas wel op, want zo’n exportbestand bevat je leesbare wachtwoorden. De rapportages die je hier kunt inzien zijn overigens alleen beschikbaar met een Premium-account (waarover straks meer).

Tweestapsverificatie instellen

Hierna is het slim om de toegang af te schermen met tweestapsverificatie. Hiervoor ga je naar het tabblad Instellingen en dan Tweestapsaanmelding. Klik dan achter Authenticatie-app op Beheer. Vul nu je hoofdwachtwoord in. Hierna zie je een qr-code. Open een app als Google Authenticator of Authy, kies daarin de optie om een account toe te voegen en scan de qr-code. De app zal dan een eerste toegangscode genereren die je overneemt in de Web Vault om tweestapsverificatie definitief aan te zetten.

©PXimport

In het vervolg zul je op elk nieuw apparaat waarop je de Web Vault - of een van de andere toepassingen van Bitwarden - gaat gebruiken, een toegangscode moeten invullen. Daarvoor moet je dus even de smartphone met de app erbij pakken.

Tip: bewaar de herstelcode die je via Instellingen, Tweestapsaanmelding kunt weergeven, om te voorkomen dat je wordt buitengesloten als je bijvoorbeeld je smartphone verliest!

Bitwarden Premium-voordelen

We hebben nu in een notendop de belangrijkste features van het gratis account van Bitwarden behandeld. Voor de meesten zijn dit meer dan genoeg functies, maar wie dat wil kan een upgrade naar Premium overwegen. Een upgrade naar Premium ($ 10/jaar) kan in sommige situaties aantrekkelijk zijn. Zo kun je daarmee dankzij 1 GB versleutelde bestandsopslag bijlagen toevoegen aan items in de kluis, bijvoorbeeld een foto van je creditcard.

Ook biedt Premium extra mogelijkheden om in te loggen met tweestapsverificatie voor je kluis zelf. Daarnaast geeft Premium de mogelijkheid verificatiecodes te genereren voor accounts die met tweestapsverificatie zijn afgeschermd, zoals Dropbox en GitHub, waarbij feitelijk de rol van Google Authenticator wordt overgenomen. Verder krijg je via rapporten advies over je wachtwoordgebruik, ter voorkoming van blootgestelde, dubbele of zwakke wachtwoorden.

Bitwarden-extensies

Bij een wachtwoordbeheerder hoort natuurlijk een goede browserextensie. Bitwarden heeft dat goed voor elkaar. Behalve voor Chrome en Firefox biedt het ook extensies voor Safari, Opera, Microsoft Edge, Vivaldi en Brave. We nemen Bitwarden voor Chrome als voorbeeld. Klik op de button Toevoegen aan Chrome. Hiermee wordt het icoontje van Bitwarden aan je browser toegevoegd. Klik op het icoontje, kies Inloggen en vul je inloggegevens in. Als je tweestapsverificatie hebt aangezet is ook een toegangscode nodig.

Het is handig de optie Mijn gegevens onthouden aan te zetten. Ga na het inloggen naar het tabblad Instellingen en kies onder Beveiliging wanneer het account moet worden vergrendeld. Bijvoorbeeld na een bepaalde tijd, na het herstarten van de browser of nooit. Die laatste optie gebruik je alleen op een apparaat waar anderen geen toegang toe hebben. Verder kun je er voor kiezen om te ontgrendelen met pincode in plaats van het hoofdwachtwoord, wat in de praktijk vaak makkelijker en sneller werkt .

©PXimport

Als je inlogt bij een bepaalde website waarvoor nog geen account in Bitwarden bestaat, zal het programma via een balk aan de bovenzijde van de browser vragen of het de inloggegevens moet bewaren in de kluis. Werkt die herkenning een keer niet, dan blijft de vraag achterwege, maar kun je (via de optie Login toevoegen) de inloggegevens wel handmatig toevoegen. Herkenning voor een website kun je eventueel wat fijner afstellen, zoals het gedeelte van de link waar het naar moet kijken. Waar dat nodig is, kun je inloggegevens met een extra veld uitbreiden (bijvoorbeeld een lidmaatschapsnummer).

Als Bitwarden bij het inloggen een account vindt in de kluis, zie je dat aan het icoontje, dat met een cijfer het aantal overeenkomende accounts aangeeft. Ook handig om te weten is dat de browserextensie een wachtwoord voor je kan generen voor een account. En mocht je het wachtwoord van een account wijzigen, dan vraagt Bitwarden of het de gegevens in de digitale kluis moet bijwerken.

Wat ten slotte ook heel praktisch is zijn de aan te maken identiteiten, zodat je bijvoorbeeld automatisch formulieren kunt invullen met je adresgegevens en telefoonnummer.

Bitwarden op smartphones (Android, iOS)

Voor zowel Android als iOS (iPhone en iPad) heeft Bitwarden een goedwerkende app beschikbaar. We nemen de iPad als voorbeeld. Na het inloggen met je account en eenmalig – als je tweestapsverificatie hebt aangezet – de toegangscode, krijg je toegang tot alle items in de digitale kluis. In het vervolg kun je toegang eventueel met een pincode afschermen.

De kluis wordt automatisch up-to-date gehouden met de hulp van pushnotificaties. Zodra je op een ander apparaat een wachtwoord toevoegt of wijzigt, staat het dus ook op je iPad.

©PXimport

Bij het inloggen in accounts via de browser helpt Bitwarden natuurlijk ook. Dit is onlangs verbeterd dankzij een nieuwe voorziening in iOS 12. Wachtwoorden kunnen nu direct vanaf het toetsenbord worden ingevuld. Om het te activeren open je Instellingen, tik op Wachtwoorden & Accounts en dan Vul automatisch in. Zet de optie aan en kies in het lijstje voor Bitwarden. Bevestig met je hoofdwachtwoord. Hierna kun je tijdens het browsen snel en eenvoudig inloggen.

Bij Android 8 in enkele browsers, en sinds Android 9 in nog veel meer browsers, gaat dat ongeveer hetzelfde. De toegankelijkheidsvoorzieningen die hiervoor werden gebruikt (of eigenlijk misbruikt) zijn daardoor niet meer nodig.

Wachtwoorden delen

In bedrijven maar ook in een gezinssituatie zal het vaak voorkomen dat je bepaalde gegevens onderling wilt delen, bijvoorbeeld inloggegevens voor de internetprovider of een veilige notitie met spaartegoeden of softwarelicenties. Dit kan met Bitwarden heel eenvoudig. Om het in te stellen ga je naar de Web Vault en dan naar Instellingen. Kies Organisaties.

Bij het gratis pakket kun je gegevens met twee gebruikers delen en twee verzamelingen aanmaken, om gegevens logischer in te kunnen delen. Het pakket voor families kost een dollar per maand en staat het delen met maximaal vijf gebruikers toe en onbeperkte verzamelingen. Daarmee kun je tevens tot 1 GB aan bijlagen toevoegen aan items die in de organisatie worden gedeeld.

Verder zijn er nog enkele zakelijke pakketten. Zo’n organisatie staat overigens helemaal los van de Premium-accounts. Elke individuele gebruiker van de organisatie kan zelf kiezen voor de extra’s van Premium, maar dat is geen verplichting.

©PXimport

Heb je een organisatie gemaakt en wil je die beheren, ga dan weer naar Instellingen, Organisaties en klik op de naam van de organisatie. Hierna kom je in het beheergedeelte voor de organisatie. Via tabjes kun je naar Kluis met alle gedeelde items en Beheer waar je gebruikers kunt uitnodigingen voor de organisatie. Hierbij kun je kiezen welke rechten en beperkingen er zijn voor die gebruiker, zoals de verzamelingen waar ze toegang toe hebben.

De verzamelingen kun je in dit onderdeel ook bewerken. Het delen van items met de organisatie gaat hierna eigenlijk eenvoudig. In je eigen kluis zie je bij elk item een optie om die te delen met de organisatie, waarna die organisatie in feite eigenaar van het item wordt. Elke wijziging wordt bij de leden van de organisatie doorgevoerd.

Zelf hosten

Tot slot. Er is weinig op tegen om Bitwarden te gebruiken via de standaard servers van het bedrijf. Weliswaar worden je wachtwoorden daar opgeslagen, maar alleen in versleutelde vorm, wat ze waardeloos maakt zonder je hoofdwachtwoord. Als je dat toch niet helemaal vertrouwt en ervaring hebt met het zelf hosten van toepassingen, kun je Bitwarden ook op een eigen server hosten. Die server moet wel over relatief veel geheugen beschikken (minimaal 2 GB).

Er is met Bitwarden_rs overigens ook een lichtgewicht (en eveneens opensource) alternatief dat door derden is ontwikkeld. Die biedt vrijwel alle functies en ondersteunt gewoon de standaard toepassingen van Bitwarden, zoals de browserextensies. Het maken van een organisatie kan zelfs zonder meerprijs en verdere beperkingen.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.