Sinds september vorig jaar moeten alle Nederlandse banken voldoen aan PSD2, de Europese richtlijn die bepaalt dat derden toegang moeten kunnen krijgen tot jouw bankrekening. Je moet daar wel akkoord voor geven. Wat zijn daar de gevolgen van?

Wat is de PSD2 richtlijn?

PSD2 is een afkorting van Payment Service Directive 2. Zoals de naam misschien al doet vermoeden is het een opvolger van de oorspronkelijke PSD, die uit 2007 komt. Het is misschien niet de eerste keer dat je hoort over PSD2. Niet zo gek, want er is jarenlang gerotzooid over de wet. De PSD-richtlijn werd al in 2016 aangenomen door het Europees Parlement, maar de landen van de EU kregen tot begin 2018 de regels ook daadwerkelijk door te voeren. Zelfs dat leverde nog veel vertraging op. Eigenlijk had de wet al officieel in januari van vorig jaar van kracht moeten zijn.

De PSD2 is een richtlijn, die betalingsverkeer tussen landen en banken regelt, waarmee Europa wil zorgen voor meer concurrentie in de financiële wereld. Hierdoor moeten er meer innovatieve diensten komen. De richtlijn scherpt ook de bescherming van consumenten aan en wil de veiligheid van het betaalverkeer verder verbeteren.

Eén aspect van de richtlijn krijgt verreweg de meeste aandacht. Banken zijn voortaan verplicht om derde partijen met een PSD2-vergunning kosteloos toegang te geven tot de rekening van klanten. Daar moet de klant wel eerst toestemming voor geven. Hoeveel informatie een derde partij precies krijgt, varieert. Een klant kan toestemming geven voor het doen van een eenvoudige betaling, voor het checken van het saldo of voor het ophalen van rekeninginformatie. Met die laatste optie komt de derde partij bijzonder veel te weten over een particulier. Toegang wordt eenmalig of continu verleend. In het laatste geval moet de toestemming elke 90 dagen worden bevestigd.

©PXimport

Betaalrevolutie?

Volgens sommigen zorgt PSD2 voor een revolutie in de financiële wereld, omdat het allerlei nieuwe diensten mogelijk maakt. Een bekend voorbeeld zijn apps die je hele financiële handel en wandel analyseren. Door alle betalingen door te spitten, kan zo’n dienst vrij snel zien of je niet te veel betaalt voor bijvoorbeeld mobiele telefonie, elektriciteit of hypotheek.

PSD is een Europese richtlijn. Dat maakt het makkelijker geld over te maken naar andere banken of betaaldiensten. De regel werd zo opgezet dat het makkelijker moest worden om zelf een bank te beginnen door een bankvergunning aan te vragen.

Inmiddels zijn er echter veel meer bedrijven die zich op één of andere manier bezig houden met betalingsverkeer. Dergelijke informatie is ook interessant voor bedrijven die profielen opbouwen van consumenten. Denk aan Google of Apple die eigen betaalmethodes willen opzetten, of PayPal en VenMo waarmee je geld kunt versturen. De wet is daarom bijgewerkt om te zorgen dat er meer ruimte ontstaat voor concurrentie. Bedrijven krijgen bijvoorbeeld makkelijker toegang tot je betaalinformatie zodat ze daar betere diensten omheen kunnen bouwen. Denk daarbij aan apps waarbij je verschillende rekeningen van verschillende banken in één keer kunt bekijken.

Er zijn in Nederland nog maar weinig partijen die een PSD2-vergunning hebben. Een invasie van fintech bedrijven blijft dus vooralsnog uit. Van de Nederlandse ondernemingen die wel een vergunning heeft, zijn onder meer Peaks (beleggen met wisselgeld), Huishoudboekje.nl en MoneyMonk (online boekhouden voor zzp'ers) bekende namen.

Privacy en de PSD2

Op langere termijn wordt niet uitgesloten dat de grote internetbedrijven toch informatie van rekeningen gaan gebruiken om profielen aan te vullen. Er zijn voortekenen dat Google die kant op wil, want het bedrijf heeft in Litouwen een vergunning aangevraagd waarmee het toegang kan vragen tot alle rekeninginformatie. Wat Google precies van plan is met die vergunning, heeft het bedrijf niet bekendgemaakt.

Onder grote internetbedrijven is er de laatste tijd sprake van een trend om zich bezig te houden met betaalproducten. Zo kondigde Facebook de eigen cryptomunt Libra aan, waarmee betalingen gedaan kunnen worden los van traditionele betaalmiddelen. Apple maakte bekend met een eigen creditcard te komen die veel profijt kan hebben van PSD2-mogelijkheden. De kaart moet klanten inzicht geven in hun eigen uitgaven, vergelijkbaar met een digitaal huishoudboekje. De kaart zal Apple ook in staat stellen om meer grip te krijgen op klanten, onder meer via een spaarprogramma. Of Apple plannen heeft om de creditcard naar Nederland te brengen, is niet duidelijk.

©PXimport

©PXimport

Omdat Europa één markt is, kan een bedrijf met een PSD2-vergunning op zak in de hele EU aan de slag. Critici zien daarin een zwak punt. Ze vrezen dat minder betrouwbare bedrijven op zoek gaan naar het land waar ze het makkelijkst een PSD2-vergunning ontvangen en daarna op bijvoorbeeld de Nederlandse markt actief worden. Het land waar de vergunning is verleend, is verantwoordelijk voor het toezicht. Wel moet een bedrijf in ons land voldoen aan de Wet op het Financieel Toezicht. De Autoriteit Financiële Markten heeft aangekondigd eventuele problemen door te spelen aan de buitenlandse toezichthouder, zodat die actie kan ondernemen.

Bij DNB zijn inmiddels dertien aanvragen binnengekomen van Nederlandse bedrijven voor een PSD2-vergunning.

Privacyverzet tegen de PSD2

Grote vraag is of consumenten bereid zijn om bedrijven toegang te geven tot hun bankrekening. Privacy-activisten zijn bang dat veel mensen achteloos toegang zullen verlenen, net zoals dat nu gaat bij cookiemeldingen. Veel zal afhangen van wat bedrijven er als beloning tegenover stellen. Als consumenten aantrekkelijke diensten of korting op producten krijgen, is de kans groot dat een fors aantal overstag gaat. Toegang kan altijd weer ingetrokken worden, maar daarmee zijn de gegevens nog niet verdwenen bij het bedrijf. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) bepaalt wel dat consumenten kunnen vragen om het verwijderen van die gegevens.

Overigens levert het verlenen van toegang nog een extra privacyprobleem op. Door de toegang krijgt een bedrijf ook te zien naar welke personen je geld overmaakt en van wie je geld ontvangt. Die personen hebben daar geen toestemming voor gegeven.

Reactie banken

©PXimport

De meeste banken stonden ook niet bepaald te springen bij het idee om rekeninggegevens te delen met derden. Nu ze daar door Europa toe worden gedwongen, biedt het ook kansen voor ze. Dankzij PSD2 kunnen banken de eigen dienstverlening uitbreiden. Onder meer ING heeft plannen in die richting. De bank begint met de mogelijkheid om straks betaalrekeningen van andere banken toe te voegen aan de ING-app en Mijn ING. Hier werd al eerder mee getest. Wanneer klanten daar gebruik van kunnen maken, is nog niet bekend.

Andere banken hebben vergelijkbare plannen. Zo kunnen klanten van ABN Amro via hun bankapp rekeninginformatie inzien van de Rabobank, als ze daar ook klant zijn. Het is de bedoeling dat andere banken snel worden toegevoegd. Dat ABN Amro als eerste Rabobank-gegevens beschikbaar stelt, heeft te maken met de voortvarendheid op dit gebied van Rabobank. Naar verwachting kun je binnenkort ook bij andere banken meerdere rekeningen van verschillende banken in je overzicht zien. Ook de ING werkt hier aan.

Verder heeft ABN Amro de app Grip die inkomsten en uitgaven automatisch in categorieën zet. Per categorie kan een budget worden ingesteld. Dankzij PSD2 kunnen klanten van andere banken de app binnenkort ook gebruiken.

Bij andere banken wordt eveneens koortsachtig gewerkt aan nieuwe diensten die mogelijk zijn dankzij PSD2. Daarbij voelen banken de hete adem in de nek van nieuwe toetreders. Als ze geen nieuwe innovatieve diensten ontwikkelen, bestaat de kans dat ze nog slechts als geldbewaker zullen fungeren, terwijl andere de (veelal lucratieve) aanvullende diensten voor hun rekening zullen nemen.

Wat zijn voor mij de voordelen van PSD2?

PSD2 biedt vooral voor banken en bedrijven veel kansen. Het wordt bijvoorbeeld makkelijker om apps en diensten te bouwen die gebruik maken van de PDS2-richtlijn. Voorbeelden zijn er genoeg. Apps die automatisch advies geven over pensioenen op basis van je spaargedrag, diensten die helpen bij het opstellen van een budget, die koopadviezen geven, of nieuwe manieren bedenken om te betalen... PSD2 kan de markt in theorie flink opschudden, en dat is goed voor de innovatie.

Een ander voordeel is dat je bij sommige online betalingen goedkoper uit bent. Onder de PSD2 mogen webwinkels namelijk geen extra kosten meer (door)rekenen voor het gebruik van debet- en creditcards. Niet meer dat extra kwartje voor Thuisbezorgd dus.

PSD2 zorgt bovendien voor meer veiligheid. De richtlijn verplicht betaalproviders strenge veiligheidseisen in te stellen, zoals tweestapsverificatie voor betalingen en betere fraudedetectie.

Wat zijn de nadelen van de PSD2?

Het grote nadeel van de PSD2 blijft natuurlijk de privacy, uit het betaalverkeer van een persoon valt heel veel af te leiden. Dat is de reden dat de wet de laatste jaren zo vaak in het nieuws kwam. Hij is namelijk niet erg privacyvriendelijk. Zo is er angst dat grote techbedrijven als Facebook en Google makkelijk toegang krijgen tot betaalgegevens, of dat Nederlanders te makkelijk hun bankrekening openbaar maken in ruil voor een paar euro korting op diensten.

Privacy was zo'n zwaarwegend punt dat de wet daardoor lang werd uitgesteld. Sindsdien zijn er ook strenge eisen gekomen voor hoe klanten ermee omgaan. Zo is er een opt-in waarbij klanten expliciete toestemming moeten geven als zij hun gegevens willen delen. Die toestemming moet iedere 90 dagen worden vernieuwd, en kan altijd worden ingetrokken. En ieder bedrijf dat toegang tot betaalgegevens wil moet een vergunning krijgen van De Nederlandsche Bank.

Toch zijn die beschermende maatregelen niet erg gedetailleerd. Het delen van gegevens is nogal alles-of-niets: een klant kan niet kiezen bepaalde gegevens alsnog achter te houden. Contributies aan een politieke partij? Bekend. Pinbetalingen in een coffeeshop? Ook bekend. Parkeerbetalingen bij een plek die je liever stilhoudt? Niet meer onder PSD2...

Bovendien geldt hetzelfde principe voor PSD2 als voor bijvoorbeeld Facebook: misschien zit jij er niet op, maar iemand anders wel. Als jij geen toestemming voor datadeling geeft maar je vrienden wel, dan worden al die onderlinge transacties alsnog gedeeld. Zo komt bijvoorbeeld die Tikkie-betaling naar een vriend alsnog in de database van Facebook terecht als de ontvanger het sociale netwerk toegang heeft gegeven tot de betaalgegevens.

©PXimport

PSD2-me-niet-register

Reacties op deze wet?

Uiteraard zijn er veel bedrijven erg blij met de wet. De Nederlandsche Bank zegt nu al met meer dan 15 bedrijven in gesprek te zijn over een mogelijke vergunning. Ook de banken zien veel mogelijkheden en daar de afgelopen maanden veel campagne voor gevoerd.

Ook in Den Haag is niet iedereen even blij met de wet. "In de praktijk zullen mensen vaak gewoon op ‘akkoord’ klikken", zegt SP-kamerlid Mahir Alkaya tegen NRC. "Zeker als ze worden verleid met kortingen op een hypotheek of zorgverzekering."

De Autoriteit Persoonsgegevens, de Nederlandse privacywaakhond, heeft ook al aangegeven goed naar de situatie te kijken.

De Consumentenbond is ook sceptisch. Hoewel de organisatie wel voordelen ziet werd er ook lang gepleit voor een 'extra veiligheidsslot' voor PSD2. Dat moet een extra mate van beveiliging zijn waarbij gebruikers niet met slechts één druk op de knop hun gegevens delen, zoals de huidige cookiewetgeving op dit moment bijvoorbeeld in de praktijk werkt.

De Consumentenbond ziet bovendien ook obstakels in de betere beveiliging. Voor creditcardbetalingen wordt het bijvoorbeeld verplicht de betaling te bevestigen met een sms-code. Klanten die geen telefoon hebben kunnen dan geen betalingen doen. Hoe groot het percentage is van betalers die wél een creditcard maar geen mobiele telefoon hebben is niet bekend, maar een erg groot probleem zal dat niet zijn. Desondanks wil de Consumentenbond dat er ook een een backupoptie komt voor die mensen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.