In de afgelopen jaren heb je ongetwijfeld heel wat online accounts aangemaakt. Waarschijnlijk is je e-mailadres gekoppeld aan tientallen accounts van webshops, fora en clouddiensten. De kans is groot dat veel van deze accounts in de vergetelheid zijn geraakt. Dat kan een risico vormen, want als een webdienst gehackt wordt, kunnen jouw e-mailadres, wachtwoord en andere gegevens op straat komen te liggen. In dit artikel leggen we je uit hoe je deze accounts opspoort en verwijdert, en hoe je de accounts die je wel gebruikt, goed beveiligt.

In de loop der jaren maak je aardig wat online accounts aan, en na verloop van tijd weet je van een deel niet eens meer van het bestaan af. Webshops waar je jaren geleden een keer iets gekocht hebt, nieuwsbrieven over een onderwerp dat je nu niet meer interesseert en online diensten die je allang niet meer gebruikt. Grote kans dat je daar nog steeds mail van ontvangt, zonder dat je dat eigenlijk wilt. Maar los van dat praktische punt zwerven er dus op tientallen (en misschien wel honderden) websites persoonlijke gegevens van je rond, inclusief e-mailadressen, wachtwoorden en activiteiten waarvan je misschien liever niet wilt dat ze geopenbaard of met andere bedrijven gedeeld worden. Je hebt dus feitelijk geen controle over deze gegevens en als dat bij een site of dienst is die je niet meer gebruikt, is dat onnodig.

Spamgevaar

De kans op spam wordt groter naarmate je meer online accounts hebt. Hoewel er in Nederland en België tegenwoordig een strenge opt-in-wetgeving is en je dus niet zomaar aan een maillijst mag worden toegevoegd, houden lang niet alle bedrijven zich hieraan. Ze voegen soms ongevraagd hele lijsten met mailaccounts toe aan hun adressenlijst voor een nieuwsbrief. Die adressen kunnen opgekocht zijn, of overgenomen van een ter ziele gegane website of verkregen zijn doordat een dienst is opgegaan in een nieuwe dienst. Wettelijk mag dit niet zomaar, tenzij expliciet toestemming is gevraagd of in de voorwaarden (die niemand leest) staat dat de e-mailadressen mogen worden doorverkocht. Het afmelden van die ongevraagde nieuwsbrieven is soms best lastig. Het hoort met een klik op een afmeldlink te gaan, maar regelmatig zijn er dan nog extra stappen vereist die het lastig (en soms zelfs onmogelijk) maken om van een mailinglijst af te komen.

©PXimport

Lekken

Heb je veel accounts, dan heb je ook nog de kans dat je persoonlijke gegevens in verkeerde handen vallen. Sommige sites zijn amateuristisch beveiligd waardoor de gegevens eigenlijk te grabbel liggen. Maar ook grote namen met betere beveiliging worden gehackt met alle gevolgen van dien. Zo lekten er de afgelopen jaren honderden miljoenen inloggegevens uit, onder andere van LinkedIn, Dropbox, Yahoo, Adobe, Avast, Snapchat en Last.fm. Dergelijke gegevens zijn goud waard en worden voor veel geld doorverkocht aan verschillende partijen. Wat het gevaar daarvan is, lees je hierna.

Niets te verbergen

Is het erg als je persoonlijke gegevens in verkeerde handen vallen? Je zou misschien denken van niet, want je hebt toch niets te verbergen? Uiteraard denken de 1,3 miljoen slachtoffers van een hack bij pornosite YouPorn daar wel anders over. Uiteraard hebben de meesten niet zo’n geheim, maar het illustreert wel het belang van privacy. Je buurman, oma of collega – en soms ook je partner – hoeven niet te weten welke sites jij allemaal bezoekt. Of in het verleden ooit bezocht hebt. Want vergeet niet dat alles wat je online plaatst, daar voor eeuwig staat. Was je vijftien jaar geleden actief op een of ander forum of een site die momenteel niet meer aansluit bij hoe je bent, dan is de kans aanwezig dat alles wat je daar geplaatst hebt, nog steeds zichtbaar is. Het kan zijn dat je liever niet hebt dat dit ooit opduikt, bijvoorbeeld bij een sollicitatie of een nieuwe partner. Ook als je een pseudoniem gebruikt hebt, ben je niet echt anoniem, want vaak is dit te herleiden (zeker wanneer je deze nickname op meerdere sites gebruikt hebt). En ook deze oude sites vormen een potentieel gevaar voor het lekken van persoonsgegevens, zoals namen, e-mailadressen en wachtwoorden.

Ongewenste mail traceren

Wat is het gevaar?

Gevoelige informatie die openbaar wordt is één ding, nog een stuk verontrustender is het uitlekken van wachtwoorden. De reden is simpel: veel mensen gebruiken hetzelfde wachtwoord voor verschillende sites. Dat betekent dus dat iemand die jouw gegevens in handen krijgt, de combinatie van gebruikersnaam of e-mailadres en het wachtwoord kan uitproberen. En dat kan geheel geautomatiseerd dankzij scripts. Als iemand anders op jouw account kan inloggen bij een forum of webshop is dat vervelend, maar bij Gmail, Dropbox of Facebook is het zelfs zeer onwenselijk. Je zou niet de eerste zijn waarvan het Facebook-, Twitter- of Instagram-account gehackt wordt, en dat kan serieuze gevolgen hebben. Denk aan het spammen van je vrienden, pikante likes en het plaatsen van vreemde links en aanbevelingen van producten en diensten. Ook kunnen e-mailaccounts worden geplunderd, websites worden verwijderd of adressen, bestellingen en creditcardgegevens worden buitgemaakt. Het kan dus geen kwaad om je digitale geschiedenis op te schonen om deze risico’s te verminderen.

©PXimport

Pwned

De eerste stap die je kunt zetten, is controleren is of je accounts hebt bij grote sites die in het verleden gehackt zijn. Dat kan via www.haveibeenpwned.com. Je kunt zoeken op e-mailadressen en gebruikersnamen. Je ziet dan direct of jouw accounts betrokken zijn geweest bij grote hacks, zoals LinkedIn of Adobe. Het is ook mogelijk om in één keer e-mailadressen van een compleet domein te controleren, bijvoorbeeld als je meerdere adressen gebruikt (al dan niet met andere gezinsleden). Daarvoor wordt wel gecontroleerd of je de bevoegdheid hebt om dit te mogen doen. Een andere handige optie is ‘Notify me’, waarbij je direct een mail krijgt zodra blijkt dat jouw e-mailadres is gekoppeld aan een nieuwe grote hack (zoals recentelijk bij Last.fm en Yahoo). Op de site staat ook informatie wat voor gegevens zijn buitgemaakt. Soms zijn de wachtwoorden slecht beveiligd en ligt alles op straat. Als blijkt dat jouw gegevens ook zijn buitgemaakt, is het sterk aan te bevelen om je wachtwoord te wijzigen bij alle sites waar je dezelfde combinatie gebruikt. Het is sowieso handig om sterke wachtwoorden te gebruiken en niet dezelfde gegevens voor meerdere sites. Zie ook het kader ‘Wachtwoordbeveiliging’ voor wat praktische tips.

©PXimport

Wachtwoordbeveiliging

©PXimport

Accounts zoeken

Je hebt waarschijnlijk meer online accounts dan je denkt. Dat komt mede doordat vrijwel iedere webshop tegenwoordig het aanmaken van een account verplicht of stimuleert. Als je ergens eenmalig iets koopt, is dat onnodig en zelfs onwenselijk. Je e-mailadres, wachtwoord, adresgegevens en wat je gekocht hebt, staan dan immers ergens in een database – misschien wel voor eeuwig. Iedereen kan tegenwoordig met drie klikken een webshop beginnen, maar lang niet iedereen heeft de beveiliging goed op orde. Bovendien werkt dit ongevraagde mail in de hand, zelfs als je hebt aangegeven geen nieuwsbrief te willen ontvangen. Een makkelijke manier om te ontdekken bij welke webshops je zoal accounts hebt, is door te zoeken in je mail – bijvoorbeeld naar bestelling of factuur. Doe hetzelfde vervolgens nieuwsbrieven door op nieuwsbrief te zoeken. Vergeet ook niet in je spammap te kijken. Zoeken naar registratie en account helpt om accounts op fora en andere sites te traceren. En bekijk ook de (oude) bladwijzers van je webbrowser. En googel jezelf eens door je volledige naam, je e-mailadres en eventuele nicknames als zoektermen te gebruiken.

©PXimport

Accounts opheffen

Accounts vinden is één ding, ze opheffen is vaak niet zo makkelijk. Veel sites hebben daar geen optie voor of deze zit ergens verstopt. Soms kun je zelf je account verwijderen en anders kun je de betreffende site mailen met het verzoek om je persoonsgegevens inclusief historie te verwijderen. In principe moet een site daar wettelijk gezien gehoor aan geven, mits de gegevens niet meer nodig zijn (een webshop moet immers wel een administratie bijhouden). Wanneer de garantieperiode van een product dat je bij een webshop besteld hebt verstreken is, is er geen noodzaak meer om je gegevens te bewaren. Als het om een grote publieke site gaat, zoals Facebook, Hotmail of Monsterboard, dan is er meestal een manier om je account te verwijderen. Met een site als www.accountkiller.com kun je makkelijk regelen, hierop staan namelijk directe links naar de pagina’s waar je dit kunt doen. Geheel los daarvan is het sterk aan te raden om zelf al bepaalde data te verwijderen als dat kan. Denk aan foto’s, berichten en profielgegevens. Veel sites claimen alle gegevens te wissen, maar in de praktijk is dat vaak niet het geval en blijven dergelijke zaken op de server staan (een account wordt dan bijvoorbeeld gedeactiveerd, maar niet echt verwijderd). Houd er ook rekening mee dat gegevens nog een tijdje in de Google-cache te vinden zullen zijn.

©PXimport

Plan van aanpak

De online schoonmaak kun je nog verder doorvoeren. Zet eens op een rijtje waar je nog actief bent en waar niet. Luister je geen muziek meer via Last.fm, dan kun je je misschien beter je account opheffen. Hetzelfde geldt voor sociale media, datingsites en clouddiensten die je niet meer gebruikt. Grote kans dat je je ooit geregistreerd hebt voor een clouddienst als Google Drive, iCloud, OneDrive, Dropbox en vergelijkbare handige diensten. Heb je die echt allemaal nodig? Zo niet, dan is het goed een keuze te maken welke je wilt bewaren en je af te melden bij de andere. Verwijder wel eerst al je gegevens voordat je je account stopzet. Houd tot slot je mailbox goed in de gaten en neem direct actie als er weer een oninteressante nieuwsbrief of aanbieding binnenkomt. Dat scheelt je in de toekomst heel veel tijd.

Digitale erfenis

Even een uitstapje naar iets dat met de online schoonmaak samenhangt: regel meteen je digitale erfenis. Dat klinkt waarschijnlijk voorbarig, maar het leven neemt soms een onverwachte wending en nabestaanden worden dan opgezadeld met allemaal vragen en problemen. Vrienden krijgen nog steeds verjaardagsnotificaties, mensen wachten op reacties en nabestaanden kunnen niet bij je smartphone, je mail en wachtwoorden om zaken af te handelen. Bovendien weten nabestaanden vaak niet waar je allemaal actief was en wat je wensen zijn: wil je dat je digitale geschiedenis blijft bestaan of dat accounts worden opgeheven? Misschien besluit je familie je Facebook-account te sluiten, maar wil jij dat helemaal niet. Die pagina toont immers wie je was en het kan voor vrienden fijn zijn daar af en toe nog eens een kijkje te nemen. Uit een onderzoek van uitvaartverzekeraar Yarden bleek dat een derde van de Nederlanders graag herdacht zou willen worden op een of meerdere sociale media, maar negen van de tien ondervraagden had hier niets voor geregeld. Veel uitvaartverzekeraars hebben nu een digitaal testament bedacht.

In het geval van Facebook is dat overigens makkelijk zelf regelen. In het menu Instellingen / Beveiliging kun je een contactpersoon voor een herdenkingsstatus opgegeven. Ook kun je aangeven of je wel of niet wilt dat je account wordt verwijderd. Bij Google kun je bij Inactiviteitsvoorkeuren ook een contactpersoon toevoegen die ingelicht wordt als je account bepaalde tijd niet meer actief is. Ook wachtwoordmanagers en -apps hebben vaak de mogelijkheid om een digitale erfgenaam aan te wijzen.

Het is verstandig om een keer echt na te denken over dit onderwerp en kort wat zaken op papier of in een digitaal document te zetten. Bijvoorbeeld welke sites je veel gebruikt, wat bewaard moet worden en wat niet, en hoe men ergens kan inloggen in geval van nood. Vertel ook waar belangrijke foto’s staan en welke (online) vrienden wel of niet moeten worden ingelicht. Breng je partner, een familielid of vriend van jouw (digitale) document met informatie op de hoogte zodat hij of zij dit kan terugvinden. Dit scheelt achteraf heel veel gedoe voor nabestaanden, want anders moeten zij lange, ingewikkelde procedures gebruiken om recht te halen. Er moet immers bewezen worden dat je er niet meer bent en dat zij bevoegd zijn om informatie te wijzigen of een account te sluiten. En dat is wel het laatste waar zij dan mee bezig willen zijn.

©PXimport

Online diensten

Conclusie

Het is lastig te voorkomen dat een grote site gehackt wordt waardoor jouw persoonlijke gegevens en wachtwoorden in verkeerde handen komen, maar de risico’s zijn wel te minimaliseren. Bijvoorbeeld door je digitale geschiedenis te verminderen, accounts op te heffen die je niet meer gebruikt en je uit te schrijven voor oninteressante nieuwsbrieven en diensten die je eigenlijk niet (meer) nodig hebt. Als je een wachtwoordmanager gebruikt, leidt een hack er in ieder geval niet toe dat criminelen met één e-mailadres en wachtwoord toegang krijgen tot andere sites. En door over je digitale erfenis na te denken, houd je ook na onverwachte wendingen in eigen hand wat er met je sociale profielen gebeurt en belast je je nabestaanden minder. Het zijn misschien geen leuke klusjes om te doen, maar wel heel zinvol en het kost waarschijnlijk minder tijd dan je denkt.

©PXimport

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.