Een beetje paranoia is helemaal niet verkeerd als privacy op internet je lief is en je bewust bent van de schaal van gegevensverzameling. We geven je negen manieren waarop je zelf je privacy iets meer kunt waarborgen.

©PXimport

01 Trackers blokkeren

Je kunt je privacy een flinke boost geven door trackingcookies en scripts te blokkeren in de browser. Ghostery is een hele stabiele privacyplug-in die voor bijna alle populaire browsers beschikbaar is, inclusief versies voor mobiele browsers op Android en iOS. Ghostery controleert bijna tweeduizend trackers die jouw surfgedrag monitoren en kan ook extra informatie over die trackers verstrekken. Lees ook: Veilig en anoniem zoeken met DuckDuckGo.

Via de Blocking options kun je aangeven welke trackers geblokkeerd moeten worden. Je kunt dit handmatig doen of automatisch voor allemaal. Ghostery maakt daarbij duidelijk onderscheid tussen verschillende soorten trackers, zoals privacy-trackers, reclame-trackers en analytics. Ghostery biedt ook een scriptblocking. Onder de naam Ghostrank vragen de makers van Ghostery anonieme gegevens over de trackers met hen te delen. Je deelt daarbij dus zeker niet je surfgedrag! Als alternatief voor Ghostery is NoScript een optie, maar die browserplug-in is er alleen voor Firefox.

©PXimport

01 Ghostery is een gratis privacyplug-in voor alle browsers.

02 Netwerkverkeer versleutelen

Via de browser worden ook heel veel privacygevoelige gegevens uitgewisseld, denk aan adresgegeven, wachtwoorden, e-mails en chatberichten. Om te voorkomen dat deze gegevens afgevangen worden, kun je de verbinding beveiligen. Standaard kiest een browser echter voor onversleuteld verkeer en ook wanneer wel een versleutelde https-verbinding wordt opgezet, is dat niet altijd de maximaal veilige versie van zo'n verbinding. HTTPS Everywhere is een extensie voor Firefox, Chrome, Opera en Firefox for Android, die zo veel mogelijk een versleutelde verbinding probeert op te zetten en dan ook nog met maximale veiligheidsopties. De plug-in controleert of de website waarmee je communiceert ook echt de site is het zegt te zijn (authenticatie), maakt al het verkeer tijdens het transport over het internet onleesbaar voor buitenstaanders (vertrouwelijkheid) en voorkomt tevens dat de gegevens tijdens het transport worden gewijzigd (integriteit).

03 Browsen via Tor

HTTPS Everywhere is een samenwerking tussen de Electronic Frontier Foundation (de Amerikaanse voorvechters van online privacy) en het Tor-project. Het Tor-project is vooral bekend van Tor, het netwerk waarmee je nog een stap verder kunt gaan in het anonimiseren van je netwerkverkeer. Tor werkt met 'onion routing': normaliter is aan elk netwerkpakketje op internet te zien waar het vandaan komt en waar het naartoe gaat, bij Tor is die informatie onbruikbaar doordat een eindeloze en vooral ook onvoorspelbare reeks servers het verkeer aan elkaar doorgeeft voordat het de bestemming bereikt.

Op elk tussenliggend station is telkens alleen de vorige afzender en de volgende ontvanger leesbaar, alle overige routeringsinformatie is versleuteld. Dit maakt het onmogelijk netwerkverkeer dat via Tor loopt, te volgen en af te vangen. Om Tor te gebruiken download je de Tor-browser voor Windows, Linux of Mac op de Tor-website. Er is ook een mobiele versie van de Tor-browser voor Android. De Tor-browser komt standaard met HTTPS Everywhere en de NoScript-plugin. Eind 2014 zijn documenten van de NSA online gekomen waaruit blijkt dat de Amerikaanse NSA in elk geval in 2012 Tor nog niet had weten te kraken.

©PXimport

03 Ondanks de geavanceerde techniek is Tor gratis en erg eenvoudig te gebruiken.

Een Tor-router

Normaal gesproken moet je Tor op elke computer en ieder mobiel apparaat, apart configureren. Dat is op zijn minst tijdrovend en niet echt leuk om te doen. Wil je automatisch en zonder deze configuratierompslomp met verschillende apparaten anoniem surfen, neem dan een Tor-router. Elk apparaat dat dan met het netwerk verbonden is en via de router naar het internet gaat, gebruikt dan Tor. Zo'n Tor-router kun je zelf maken met een Rasberry Pi. Lezen en zien hoe dat moet, doe je op onze site.

04 Versleutelde verbinding

Een VPN is een versleutelde verbinding tussen de eigen pc en een andere server of heel netwerk. De verbinding tussen jouw apparaat en de VPN-server is versleuteld, zodat anderen niet kunnen meekijken. Op deze manier kun je veilig verbinding maken met een (bedrijfs)netwerk, maar je kunt VPN ook gebruiken om via dat andere netwerk het internet op te gaan. VPN is bijvoorbeeld heel nuttig wanneer je een openbaar netwerk zoals het wifi in de trein of in een café moet gebruiken.

Bouw dan eerst dwars door het onveilige publieke netwerk de VPN op met het vertrouwde netwerk, en ga dan pas echt internetten of e-mailen. VPN levert geen anonimiteit, het brengt alleen extra veiligheid. Voor anonimiteit moet je onverminderd zaken als HTTPS Everywhere en Ghostery gebruiken. Om een VPN op te zetten is een VPN-server nodig. Veel bedrijven en scholen bieden die aan hun medewerkers en scholieren. Heb je geen toegang tot een VPN-server, dan kun je een commerciële VPN-dienst afnemen. Bekende VPN-aanbieders met een goede staat van dienst als het gaat om online privacy, zijn onder meer Mullvad, Private Internet Access, TorGuard en IPVanish. Bekend van mobiel gebruik en binnenkort ook voor de pc beschikbaar is Freedome van beveiligingsbedrijf F-Secure. Freedome biedt tegelijkertijd direct bescherming tegen trackers en geeft je de mogelijkheid uit verschillende exit-routers naar internet te kiezen, een beetje zoals Tor dus.

De meeste VPN-diensten kosten een paar euro per maand, belangrijke verschillen zijn het wel of niet ondersteunen van OpenVPN, de hoeveelheid apparaten die gelijktijdig mogen verbinden en soms ook de maximale hoeveelheid data die je via de VPN mag versturen. Hoe je die VPN-diensten gebruikt of zelfs je eigen VPN-server opzet, kun je op onze website vinden.

©PXimport

04 Freedome VPN-service van F-Secure is behalve voor smartphones binnenkort ook voor de pc beschikbaar.

05 Veilig mailen

Gelukkig zijn er meer dan genoeg mogelijkheden om ervoor te zorgen dat jouw mail alleen door jou wordt gelezen. Je zou al kunnen overschakelen naar de webmail van je eigen internetprovider. Qua gebruiksgemak is het vaak niet minder en Nederlandse providers staan toch weer iets verder af van de Amerikaanse NSA. Veelal zullen ze hun mailservers ook gewoon in Nederland hebben staan. Wel vallen ze natuurlijk onder de Nederlandse wet- en regelgeving en zijn ze uiteindelijk altijd verplicht de gevraagde informatie over hun abonnees aan de overheid op te leveren, zoals we eerder zagen. Wil je meer zekerheid over je privacy, kies dan voor een gegarandeerd veilige mailaanbieder als SAFe-mail en ProtonMail. Vooral de laatste gooit hoge ogen met volledige versleuteling, zowel van mail onderweg, als op de in Zwitserland gehoste servers van ProtonMail.

Er zijn dan ook twee wachtwoorden nodig om bij de mail te komen, de eerste om in te loggen bij ProtonMail en de tweede om de mailbox te ontsleutelen. Dit laatste wachtwoord blijft helemaal binnen de browser en de versleutelde verbinding. ProtonMail is nu nog in een publieke bèta, via de website kun je toegang aanvragen maar het aantal deelnemers is nog beperkt. We verwachten dat deze dienst uiteindelijk ook geld zal gaan kosten.

©PXimport

Met servers in Zwitserland en volledige versleuteling wil ProtonMail de nieuwe standaard in veilig e-mailen zijn.

Heft in eigen hand

Wil je er echt zeker van zijn dat er geen pottenkijkers in je mail meegluren, dan moet je zelf een mailaccount opzetten in Outlook-alternatief Thunderbird, dat via het PGP-protocol het mailverkeer versleutelt. Hoe je dat doet lees je hier.

Succesvol dankzij privacy

Volgens Daphne van der Kroft van Bits Of Freedom zullen er steeds meer diensten komen die respect voor de privacy van de gebruiker als verkoopargument inzetten. "Er is een enorm gat in de markt voor privacyvriendelijke diensten. Nederlanders zijn ondernemers, ik hoop en verwacht dat ze in dit gat springen. Klanten zullen die diensten ook steeds meer waarderen. Want we moeten onszelf redden als het gaat om privacy. Je kunt stemmen op partijen die privacy belangrijk vinden en je kunt kopen bij bedrijven die privacy belangrijk vinden, en ze dat laten weten ook."

06 Privé chatten

Alle bekende chatprogramma's, van Skype tot Facebook Messenger, hebben als nadeel dat de gesprekken onderschept kunnen worden en vaak ook via een server lopen die in Amerika staat of eigendom is van een Amerikaans bedrijf. Niet veilig dus. Om veilig te chatten heb je eigenlijk geen andere keuze dan OTR, de Off-the-record messagingdienst. Op onze website staat een uitgebreide cursus waarin je leert hoe je met OTR begint.

07 Bestanden en schijf beveiligen

Ga je op pad met je bestanden, bijvoorbeeld door een externe harde schijf mee te nemen of door met je laptop op pad te gaan, dan is het versleutelen van de gegevens een belangrijke stap om je privacy te waarborgen. Versleuteling voorkomt dat onbevoegden toegang krijgen tot de gegevens zodra ze fysieke toegang hebben tot het apparaat waar de gegevens op staan. Wil je alleen losse bestanden versleutelen, dan zijn er veel programma's die je kunt gebruiken, bijvoorbeeld 7-Zip waarmee je versleutelde zipbestanden kunt maken, AxCrypt, GNY Privacy Guard en TrueCrypt. Deze laatste kan bestanden versleutelen, maar ook de hele harde schijf en zelfs de systeempartitie. Echter is de ontwikkeling onlangs plotseling gestopt, waardoor velen de tool nu wantrouwen.

Toch werkt de tool nog altijd perfect en zijn er alleen maar meer twijfels gerezen of de reden dat de ontwikkeling van TrueCrypt is gestopt niet simpelweg lag in het te grote succes. Want net als bij Tor wist de NSA tot in 2012 in elk geval ook met TrueCrypt versleutelde gegevens en schijven, niet te decrypten. Omdat de laatste versie van TrueCrypt verdacht wordt van backdoors, geven velen de voorkeur aan de voorlaatste versie. Deze versie 7.1a is te hier downloaden.

©PXimport

Hoewel verdacht sinds de ontwikkeling plots stopte, is TrueCrypt nog steeds een goed bruikbare tool voor schijf- en bestandsversleuteling.

Cloudencryptie

Steeds meer data staat niet op de pc maar in de cloud bij Dropbox, OneDrive, Google Drive of SygarSync. Allemaal weer Amerikaanse bedrijven met servers in de Verenigde Staten en dus een hoog risicoprofiel dat behalve jijzelf ook anderen in jouw bestanden kunnen kijken. Met BoxCryptor kun je de bestanden in de cloud versleutelen.

09 Een veiliger OS gebruiken

Wil je nog meer privacy, overweeg dan van besturingssysteem te wisselen. Het opensource Linux is al snel veiliger dan het closesource Windows, maar er zijn nog weer andere besturingssystemen zoals CubeOS en Tails. Tails kun je gratis downloaden en op een usb-stick of dvd plaatsen, verdere installatie is niet nodig. Tails gebruikt bijvoorbeeld standaard Tor voor alle netwerkcommunicatie en heeft Iceweasel als browser, een aangepaste versie van Firefox inclusief HTTPS Everywhere, NoScript en CookieMonster voor veilig browsen.

©PXimport

Tails is een Linux-distributie met maximale opties voor privacy zoals Tor en een veiligere browser.

Conclusie

Waren vrijheid en onafhankelijkheid lange tijd de grote charmes van het internet, inmiddels moet je deze echt bevechten. Internetgrootmachten als Google, Facebook, Yahoo en anderen zijn meesters in het verzamelen van privacygevoelige gegevens, wat bovendien weer de aandacht trekt van geheime diensten en overheden. En ook die overheden stellen maar al te graag een zo compleet mogelijk profiel van jou op. Voor privacy moet je dus zelf moeite doen. Dat betekent behalve kritisch zijn op de diensten die je gebruikt en de informatie die je zelf prijsgeeft, vooral ook programma's en technieken gebruiken die snuffelaars zoveel mogelijk buiten de deur houden. Helemaal anoniem online zijn is niet meer mogelijk, maar je kunt jezelf en je eigen leven wel zo veel mogelijk in bescherming nemen. Begin nog vandaag, want privacy die je eenmaal kwijt bent, komt nooit terug!

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.