Een beetje paranoia is helemaal niet verkeerd als privacy op internet je lief is en je bewust bent van de schaal van gegevensverzameling. We geven je negen manieren waarop je zelf je privacy iets meer kunt waarborgen.

©PXimport

01 Trackers blokkeren

Je kunt je privacy een flinke boost geven door trackingcookies en scripts te blokkeren in de browser. Ghostery is een hele stabiele privacyplug-in die voor bijna alle populaire browsers beschikbaar is, inclusief versies voor mobiele browsers op Android en iOS. Ghostery controleert bijna tweeduizend trackers die jouw surfgedrag monitoren en kan ook extra informatie over die trackers verstrekken. Lees ook: Veilig en anoniem zoeken met DuckDuckGo.

Via de Blocking options kun je aangeven welke trackers geblokkeerd moeten worden. Je kunt dit handmatig doen of automatisch voor allemaal. Ghostery maakt daarbij duidelijk onderscheid tussen verschillende soorten trackers, zoals privacy-trackers, reclame-trackers en analytics. Ghostery biedt ook een scriptblocking. Onder de naam Ghostrank vragen de makers van Ghostery anonieme gegevens over de trackers met hen te delen. Je deelt daarbij dus zeker niet je surfgedrag! Als alternatief voor Ghostery is NoScript een optie, maar die browserplug-in is er alleen voor Firefox.

©PXimport

01 Ghostery is een gratis privacyplug-in voor alle browsers.

02 Netwerkverkeer versleutelen

Via de browser worden ook heel veel privacygevoelige gegevens uitgewisseld, denk aan adresgegeven, wachtwoorden, e-mails en chatberichten. Om te voorkomen dat deze gegevens afgevangen worden, kun je de verbinding beveiligen. Standaard kiest een browser echter voor onversleuteld verkeer en ook wanneer wel een versleutelde https-verbinding wordt opgezet, is dat niet altijd de maximaal veilige versie van zo'n verbinding. HTTPS Everywhere is een extensie voor Firefox, Chrome, Opera en Firefox for Android, die zo veel mogelijk een versleutelde verbinding probeert op te zetten en dan ook nog met maximale veiligheidsopties. De plug-in controleert of de website waarmee je communiceert ook echt de site is het zegt te zijn (authenticatie), maakt al het verkeer tijdens het transport over het internet onleesbaar voor buitenstaanders (vertrouwelijkheid) en voorkomt tevens dat de gegevens tijdens het transport worden gewijzigd (integriteit).

03 Browsen via Tor

HTTPS Everywhere is een samenwerking tussen de Electronic Frontier Foundation (de Amerikaanse voorvechters van online privacy) en het Tor-project. Het Tor-project is vooral bekend van Tor, het netwerk waarmee je nog een stap verder kunt gaan in het anonimiseren van je netwerkverkeer. Tor werkt met 'onion routing': normaliter is aan elk netwerkpakketje op internet te zien waar het vandaan komt en waar het naartoe gaat, bij Tor is die informatie onbruikbaar doordat een eindeloze en vooral ook onvoorspelbare reeks servers het verkeer aan elkaar doorgeeft voordat het de bestemming bereikt.

Op elk tussenliggend station is telkens alleen de vorige afzender en de volgende ontvanger leesbaar, alle overige routeringsinformatie is versleuteld. Dit maakt het onmogelijk netwerkverkeer dat via Tor loopt, te volgen en af te vangen. Om Tor te gebruiken download je de Tor-browser voor Windows, Linux of Mac op de Tor-website. Er is ook een mobiele versie van de Tor-browser voor Android. De Tor-browser komt standaard met HTTPS Everywhere en de NoScript-plugin. Eind 2014 zijn documenten van de NSA online gekomen waaruit blijkt dat de Amerikaanse NSA in elk geval in 2012 Tor nog niet had weten te kraken.

©PXimport

03 Ondanks de geavanceerde techniek is Tor gratis en erg eenvoudig te gebruiken.

Een Tor-router

Normaal gesproken moet je Tor op elke computer en ieder mobiel apparaat, apart configureren. Dat is op zijn minst tijdrovend en niet echt leuk om te doen. Wil je automatisch en zonder deze configuratierompslomp met verschillende apparaten anoniem surfen, neem dan een Tor-router. Elk apparaat dat dan met het netwerk verbonden is en via de router naar het internet gaat, gebruikt dan Tor. Zo'n Tor-router kun je zelf maken met een Rasberry Pi. Lezen en zien hoe dat moet, doe je op onze site.

04 Versleutelde verbinding

Een VPN is een versleutelde verbinding tussen de eigen pc en een andere server of heel netwerk. De verbinding tussen jouw apparaat en de VPN-server is versleuteld, zodat anderen niet kunnen meekijken. Op deze manier kun je veilig verbinding maken met een (bedrijfs)netwerk, maar je kunt VPN ook gebruiken om via dat andere netwerk het internet op te gaan. VPN is bijvoorbeeld heel nuttig wanneer je een openbaar netwerk zoals het wifi in de trein of in een café moet gebruiken.

Bouw dan eerst dwars door het onveilige publieke netwerk de VPN op met het vertrouwde netwerk, en ga dan pas echt internetten of e-mailen. VPN levert geen anonimiteit, het brengt alleen extra veiligheid. Voor anonimiteit moet je onverminderd zaken als HTTPS Everywhere en Ghostery gebruiken. Om een VPN op te zetten is een VPN-server nodig. Veel bedrijven en scholen bieden die aan hun medewerkers en scholieren. Heb je geen toegang tot een VPN-server, dan kun je een commerciële VPN-dienst afnemen. Bekende VPN-aanbieders met een goede staat van dienst als het gaat om online privacy, zijn onder meer Mullvad, Private Internet Access, TorGuard en IPVanish. Bekend van mobiel gebruik en binnenkort ook voor de pc beschikbaar is Freedome van beveiligingsbedrijf F-Secure. Freedome biedt tegelijkertijd direct bescherming tegen trackers en geeft je de mogelijkheid uit verschillende exit-routers naar internet te kiezen, een beetje zoals Tor dus.

De meeste VPN-diensten kosten een paar euro per maand, belangrijke verschillen zijn het wel of niet ondersteunen van OpenVPN, de hoeveelheid apparaten die gelijktijdig mogen verbinden en soms ook de maximale hoeveelheid data die je via de VPN mag versturen. Hoe je die VPN-diensten gebruikt of zelfs je eigen VPN-server opzet, kun je op onze website vinden.

©PXimport

04 Freedome VPN-service van F-Secure is behalve voor smartphones binnenkort ook voor de pc beschikbaar.

05 Veilig mailen

Gelukkig zijn er meer dan genoeg mogelijkheden om ervoor te zorgen dat jouw mail alleen door jou wordt gelezen. Je zou al kunnen overschakelen naar de webmail van je eigen internetprovider. Qua gebruiksgemak is het vaak niet minder en Nederlandse providers staan toch weer iets verder af van de Amerikaanse NSA. Veelal zullen ze hun mailservers ook gewoon in Nederland hebben staan. Wel vallen ze natuurlijk onder de Nederlandse wet- en regelgeving en zijn ze uiteindelijk altijd verplicht de gevraagde informatie over hun abonnees aan de overheid op te leveren, zoals we eerder zagen. Wil je meer zekerheid over je privacy, kies dan voor een gegarandeerd veilige mailaanbieder als SAFe-mail en ProtonMail. Vooral de laatste gooit hoge ogen met volledige versleuteling, zowel van mail onderweg, als op de in Zwitserland gehoste servers van ProtonMail.

Er zijn dan ook twee wachtwoorden nodig om bij de mail te komen, de eerste om in te loggen bij ProtonMail en de tweede om de mailbox te ontsleutelen. Dit laatste wachtwoord blijft helemaal binnen de browser en de versleutelde verbinding. ProtonMail is nu nog in een publieke bèta, via de website kun je toegang aanvragen maar het aantal deelnemers is nog beperkt. We verwachten dat deze dienst uiteindelijk ook geld zal gaan kosten.

©PXimport

Met servers in Zwitserland en volledige versleuteling wil ProtonMail de nieuwe standaard in veilig e-mailen zijn.

Heft in eigen hand

Wil je er echt zeker van zijn dat er geen pottenkijkers in je mail meegluren, dan moet je zelf een mailaccount opzetten in Outlook-alternatief Thunderbird, dat via het PGP-protocol het mailverkeer versleutelt. Hoe je dat doet lees je hier.

Succesvol dankzij privacy

Volgens Daphne van der Kroft van Bits Of Freedom zullen er steeds meer diensten komen die respect voor de privacy van de gebruiker als verkoopargument inzetten. "Er is een enorm gat in de markt voor privacyvriendelijke diensten. Nederlanders zijn ondernemers, ik hoop en verwacht dat ze in dit gat springen. Klanten zullen die diensten ook steeds meer waarderen. Want we moeten onszelf redden als het gaat om privacy. Je kunt stemmen op partijen die privacy belangrijk vinden en je kunt kopen bij bedrijven die privacy belangrijk vinden, en ze dat laten weten ook."

06 Privé chatten

Alle bekende chatprogramma's, van Skype tot Facebook Messenger, hebben als nadeel dat de gesprekken onderschept kunnen worden en vaak ook via een server lopen die in Amerika staat of eigendom is van een Amerikaans bedrijf. Niet veilig dus. Om veilig te chatten heb je eigenlijk geen andere keuze dan OTR, de Off-the-record messagingdienst. Op onze website staat een uitgebreide cursus waarin je leert hoe je met OTR begint.

07 Bestanden en schijf beveiligen

Ga je op pad met je bestanden, bijvoorbeeld door een externe harde schijf mee te nemen of door met je laptop op pad te gaan, dan is het versleutelen van de gegevens een belangrijke stap om je privacy te waarborgen. Versleuteling voorkomt dat onbevoegden toegang krijgen tot de gegevens zodra ze fysieke toegang hebben tot het apparaat waar de gegevens op staan. Wil je alleen losse bestanden versleutelen, dan zijn er veel programma's die je kunt gebruiken, bijvoorbeeld 7-Zip waarmee je versleutelde zipbestanden kunt maken, AxCrypt, GNY Privacy Guard en TrueCrypt. Deze laatste kan bestanden versleutelen, maar ook de hele harde schijf en zelfs de systeempartitie. Echter is de ontwikkeling onlangs plotseling gestopt, waardoor velen de tool nu wantrouwen.

Toch werkt de tool nog altijd perfect en zijn er alleen maar meer twijfels gerezen of de reden dat de ontwikkeling van TrueCrypt is gestopt niet simpelweg lag in het te grote succes. Want net als bij Tor wist de NSA tot in 2012 in elk geval ook met TrueCrypt versleutelde gegevens en schijven, niet te decrypten. Omdat de laatste versie van TrueCrypt verdacht wordt van backdoors, geven velen de voorkeur aan de voorlaatste versie. Deze versie 7.1a is te hier downloaden.

©PXimport

Hoewel verdacht sinds de ontwikkeling plots stopte, is TrueCrypt nog steeds een goed bruikbare tool voor schijf- en bestandsversleuteling.

Cloudencryptie

Steeds meer data staat niet op de pc maar in de cloud bij Dropbox, OneDrive, Google Drive of SygarSync. Allemaal weer Amerikaanse bedrijven met servers in de Verenigde Staten en dus een hoog risicoprofiel dat behalve jijzelf ook anderen in jouw bestanden kunnen kijken. Met BoxCryptor kun je de bestanden in de cloud versleutelen.

09 Een veiliger OS gebruiken

Wil je nog meer privacy, overweeg dan van besturingssysteem te wisselen. Het opensource Linux is al snel veiliger dan het closesource Windows, maar er zijn nog weer andere besturingssystemen zoals CubeOS en Tails. Tails kun je gratis downloaden en op een usb-stick of dvd plaatsen, verdere installatie is niet nodig. Tails gebruikt bijvoorbeeld standaard Tor voor alle netwerkcommunicatie en heeft Iceweasel als browser, een aangepaste versie van Firefox inclusief HTTPS Everywhere, NoScript en CookieMonster voor veilig browsen.

©PXimport

Tails is een Linux-distributie met maximale opties voor privacy zoals Tor en een veiligere browser.

Conclusie

Waren vrijheid en onafhankelijkheid lange tijd de grote charmes van het internet, inmiddels moet je deze echt bevechten. Internetgrootmachten als Google, Facebook, Yahoo en anderen zijn meesters in het verzamelen van privacygevoelige gegevens, wat bovendien weer de aandacht trekt van geheime diensten en overheden. En ook die overheden stellen maar al te graag een zo compleet mogelijk profiel van jou op. Voor privacy moet je dus zelf moeite doen. Dat betekent behalve kritisch zijn op de diensten die je gebruikt en de informatie die je zelf prijsgeeft, vooral ook programma's en technieken gebruiken die snuffelaars zoveel mogelijk buiten de deur houden. Helemaal anoniem online zijn is niet meer mogelijk, maar je kunt jezelf en je eigen leven wel zo veel mogelijk in bescherming nemen. Begin nog vandaag, want privacy die je eenmaal kwijt bent, komt nooit terug!

Een speaker die je zo in je handpalm kunt zetten, maar toch genoeg 'oomf' heeft om een feestje op poten te zetten. Dat is de nieuwe JBL Grip. Het apparaat is zo groot als een blikje bier (of frisdrank) en past dus makkelijk in een tas of aan je fiets. Toch moet hij genoeg vermogen, slimme functies en een stevig ontwerp bieden om mee te gaan op elk vrolijk avontuur.

De Grip levert 16 watt aan geluid en gebruikt een techniek die AI Sound Boost heet. Daarmee wordt de muziek live geanalyseerd en bijgesteld, zodat de bassen voller klinken zonder dat het geluid vervormt of kraakt. Wie zin heeft in meer volume kan twee speakers koppelen voor stereogeluid, of via Auracast meerdere modellen aan elkaar linken. Zo tover je het compacte speakertje al snel om tot een groter geluidssysteem.

©JBL

Gemaakt om mee te nemen

Met de geïntegreerde lus klik je de Grip eenvoudig vast aan een rugzak, een fiets of zelfs een kajak. Dankzij de IP68-classificatie kan hij bovendien tegen een spatje water, stofje stof of gewoon een stootje. Daarmee mikt JBL duidelijk op buitengebruik: festivals, stranddagen of een lange picknick in het park. De speaker is daarnaast licht en handzaam, waardoor je hem eigenlijk overal kwijt kunt.

Op de achterkant van het apparaatje zit subtiele verlichting die je via de JBL Portable-app kunt aanpassen. Kleuren en intensiteit kunnen worden afgestemd op je afspeellijst of de sfeer van het moment. Oké, het zal niet genoeg zijn om een heel feest van de benodigde verlichting te voorzien, maar het geeft nét een extra laagje beleving. Toch leuk.

©JBL

Accu en extra uurtjes

De Grip gaat ongeveer 12 uur mee op één lading. Wie langer door wil, kan Playtime Boost inschakelen, een functie die nog eens 2 uur extra uit de accu haalt. Daarbij past de speaker zich aan voor een harder en efficiënter geluid. Voor een dag buiten of een lange avond muziek draaien is dat een heel handige toevoeging.

De speaker verschijnt in zeven varianten, van neutraal zwart en wit tot paars, camo en felroze. Er is gekozen voor gerecycled plastic en een verpakking van FSC-gecertificeerd papier. Daarmee sluit de Grip aan bij de trend om dit soort gadgets duurzamer te maken. De adviesprijs bedraagt 99,99 euro en het model is direct verkrijgbaar via JBL.com en verschillende (web)winkels.

Met OneNote kun je op een gestroomlijnde manier snel notities maken en afbeeldingen, audio en ideeën vastleggen. De handige app is onderdeel van de Microsoft Office-suite. Wist je dat het mogelijk is om met uitbreidingen het functioneren van OneNote te verbeteren? Met de volgende add-ins word je notitie-ervaring daarmee nog beter.

OneMore: meer functies

OneMore is een degelijke opensource-add-in die een verzameling kwaliteitsfuncties aan OneNote toevoegt. Nadat je de gratis add-in (https://onemoreaddin.com/) hebt geïnstalleerd, wordt er een nieuwe groep functies in het tabblad Start toegevoegd. Die groep heet op een Nederlands systeem: Meer.

Vanaf hier kun je afbeeldingen roteren en bijsnijden, bijschriften toevoegen, afbeeldingen stileren zonder dat je een externe editor nodig hebt. Werk je met tabellen in OneNote, dan bevat het menu Tafel mogelijkheden om formules in de cellen toe te passen die doen denken aan Excel. Je beschikt over een opdracht Zoeken en vervangen. Er is een Navigator die onder meer je recent bezochte pagina's bijhoudt, en een optie biedt om herinneringen toe te voegen en te bewerken. Er is nog veel meer mogelijk. OneMore is een gratis add-in die je nooit meer wilt missen.

Onetastic: welkom in Macroland

Liefhebbers van macro's zullen smullen van Onetastic (https://getonetastic.com). Je mag gratis twintig macro's downloaden die je vijfhonderd keer mag gebruiken. Wil je onbeperkt macro's binnenhalen en gebruiken, dan kost dit 15 dollar per jaar. Zo'n macro is een miniprogramma waarmee je veel tijd bespaart, omdat het herhalende taken met een paar muisklikken uitvoert. Op die manier laat je een macro naar tekst op meerdere pagina's zoeken en vervangen, een inhoudsopgave samenstellen voor je notitieboek, of maandelijks een kalender samenstellen met een takenlijst.

De bibliotheek met inmiddels 687 macro's heet Macroland. Je kunt de collectie raadplegen op populariteit, of op recente toevoegingen, maar het handigste lijkt ons de ordening per categorie.

OneCalendar: agenda met notities

OneCalendar (https://getonetastic.com/onecal) is een speelse tool die jouw OneNote-pagina's weergeeft op basis van het moment dat je ze hebt toegevoegd of gewijzigd. Op die manier kun je gemakkelijk aantekeningen terugvinden. Wanneer je met de muisaanwijzer over zo'n kalenderitem gaat, krijg je een preview van de pagina. Door op een titel in de kalender te klikken, open je de pagina rechtstreeks in OneNote. Je kunt de aantekeningen per dag, week of maand bekijken.

Merk je dat de items die je zojuist hebt ingevoerd nog niet in OneCalendar te zien zijn? Druk dan je op F5 om de weergave te vernieuwen. Of je nu een fanatieke planner bent of gewoon je afspraken in je notities wilt bijhouden, deze add-in verbindt je notities naadloos met je agenda.

Office Lens: content scannen

Profiteer van de uitstekende samenwerking tussen Office Lens met OneNote. Microsoft Office Lens is gratis beschikbaar voor de iPhone, Android en Windows Phone. Tijdens een vergadering kun je bijvoorbeeld foto's maken met de app en die doorsturen naar OneNote. Op die manier haal je de gegevens binnen van whiteboards, kattenbelletjes of handgeschreven documenten. Open de mobiele app en kies onderaan of je een document, een whiteboard, een visitekaartje of een foto wilt scannen. Dankzij de zoekfunctie van OneNote kun je zelfs tekstfragmenten in de foto's herkennen.

OneNote Web Clipper: internetclips

OneNote Web Clipper is een gratis musthave voor de internetbrowser om de inhoud van webpagina's rechtstreeks in OneNote-notitieblokken op te slaan. Dit is een prima manier om internetinformatie te organiseren. Het is mogelijk om notities en markeringen aan te brengen op de clips. Zo heb je toegang tot de clips, zelfs als je niet verbonden bent met het internet.

Om Web Clipper te installeren, ga je eerst naar www.onenote.com/clipper. Daar klik je op de knop OneNote Web Clipper installeren. Daarna volg je de instructies afhankelijk van de browser die je het liefst gebruikt, want dit hulpmiddel werkt met een browserextensie. De eerste keer dat je deze tool gaat gebruiken, moet je je aanmelden met je Microsoft-account zodat Web Clipper de verbinding kan maken met je OneNote-app. Vervolgens kies je of je een clip wilt maken van de volledige webpagina, een bepaalde regio, een artikel of de bladwijzer. Tot slot geef je aan in welk OneNote-notitieblok en op welke pagina de clip moet worden opgeslagen.

OneNote Tagging Kit: beter tagbeheer

De ingebouwde tags zijn handig voor het markeren van alinea's. Standaard plaats je de muisaanwijzer op de tekstregel die je wilt taggen en dan kies je een pictogram uit de collectie Tags. Met OneNote Tagging Kit (https://wethat.github.io/OnenoteTaggingKit/) heb je zelfs de mogelijkheid om hele pagina's te taggen. Daarna kun je efficiënter zoeken op basis van deze tags.

Deze invoegtoepassing doet zijn werk op de achtergrond en de tags zijn compatibel met de standaard OneNote-alineatags. Je moet het nieuwe venster niet in het tabblad Tag zoeken, maar wel in het tabblad Start. Daar vind je in de groep Page Tags de knoppen: Tag Pages, Update Page, Find Pages en Settings. Krijg je tijdens het zoeken te veel resultaten? Dan kun je de zoekopdracht verfijnen door extra paginatags toe te voegen.

Scan&Paste (in Office 365): mobiele scanner

Scan&Paste (www.scanandpaste.com) is de combinatie van een mobiele app en een add-on waarmee je moeiteloos afbeeldingen, QR-codes en OCR-tekst toevoegt aan Microsoft Word, PowerPoint en OneNote. Wanneer je de app hebt gedownload, scan je het document of de afbeelding met je telefoon. Zorg dat de invoegtoepassing is geïnstalleerd in de Office 365-toepassing. Voor Word en PowerPoint kan dat in de lokale desktop-versie.

Voor OneNote moet je uitwijken naar de online variant. Dan kun je via Invoegen / Office-toepassingen de add-in installeren. Daarna koppel je de invoegtoepassing in OneNote met de mobiele app en kun je de gescande foto's uit de cloudopslag halen. Op die manier gebruik je Scan&Paste als draagbare scanner. Je hoeft geen account aan te maken om de afbeeldingen te downloaden. Dat betekent dat je anoniem blijft bij Scan&Paste, terwijl de gescande afbeeldingen wel veilig en alleen beschikbaar zijn voor jou. De gescande afbeeldingen worden zeven dagen bewaard, daarna worden ze automatisch verwijderd.

Emoji Keyboard: stickers in alle maten

De liefhebbers van emoji en stickers hebben in OneNote niet te klagen. Er zijn drie manieren om die toe te voegen. In het tabblad Invoegen zit bijvoorbeeld rechts de knop Stickers waarmee je plaatjes aan je notities toevoegt, als je tenminste houdt van katten, aapjes of kleine monstertjes. Het aanbod is niet groot.

Het emojipalet tover je tevoorschijn door de Windows-toets en de punttoets samen in te drukken. Hier krijg je een veel ruimer aanbod dat verdeeld is in categorieën. Gelukkig is er een zoekvak om heel snel bijvoorbeeld de 'strandparasol' of de 'regenworm' te vinden.

De derde bron is Emoji Keyboard (www.kwikr.nl/emkey). Dit is een gratis add-on met meer dan dertienhonderd emoji's voor Word, PowerPoint en OneNote. Bij de eerste twee toepassingen kun je Emoji Keyboard in de desktopversie inladen; bij OneNote werkt deze add-on in de online versie. De emoji's kunnen ingevoegd worden als tekst, of als plaatje van verschillende afmetingen, gaande van ultraklein 16px tot XXL (1024 px). Van ieder poppetje kun je de huidskleur in zes tinten instellen.

CloudHQ: brede cloudintegratie

Met deze invoegtoepassing integreer je OneNote met verschillende cloudopslagdiensten zoals Google Drive, Dropbox en Evernote. CloudHQ (www.cloudhq.net/onenote) zorgt voor de realtime synchronisatie van notities en bestanden op meerdere platformen, zodat je overal toegang hebt tot je documenten. Deze dienst maakt ook automatisch een back-up en synchroniseert tussen OneNote en andere cloudopslagdiensten. Er is een gratis versie met beperkte cloudintegratie. Professionals die onbeperkte back-ups en synchronisatie willen gebruiken, betalen 149 dollar per gebruiker.

Wanneer de ene collega werkt met OneNote en de andere met Evernote of Salesforce, dan kunnen ze dankzij deze tussenstap toch samenwerken. En als iemand in de samenwerking opzettelijk of per ongeluk zijn notitieboek verwijdert, hoeven de anderen met wie dit gedeeld is via CloudHQ het werk niet opnieuw doen.