Je pc of mobiele apparaat is al enkele jaren oud en wellicht vind je het tijd voor een nieuw toestel. Leuk, maar het oude meteen weggooien is zonde, vooral als je het nog voor allerlei nuttige dingen kunt gebruiken. We hebben een hele reeks ideeën bij elkaar gebracht.

Computer

Back-upmedium

Je kunt je oude pc eenvoudig inzetten voor een geautomatiseerd back-upsysteem. Het gratis Duplicati 2 is hier ideaal voor. Installeer het op je nieuwe pc en je kunt de back-upservice standaard bereiken via http://localhost:8200. In de instellingen kun je de optie Nederlands (Nederland) als taal selecteren.

Om externe toegang vanaf andere apparaten in je netwerk mogelijk te maken, vink je Remote toegang toestaan aan. Klik op +Back-up toevoegen en vervolgens op Een nieuwe back-up instellen. Vul de velden Naam en Omschrijving in (de laatste is optioneel). Duplicati ondersteunt verschillende opslagtypes, waaronder cloudopslagdiensten, maar wij kiezen hier voor Lokale map of station. Klik op Voer pad handmatig in en vul het UNC-pad naar een gedeelde map op je oude pc in, zoals \\oudepc\backupmap. Is deze gedeelde map (ook wel share genoemd) beveiligd met een account, voer dan de gebruikersnaam en het bijbehorende wachtwoord in. Laat de optie Automatisch back-ups uitvoeren ingeschakeld, en stel de gewenste frequentie en back-upretentie in om aan te geven hoelang oude back-ups bewaard moeten blijven.

Via de optie Herstellen kun je op elk moment de gewenste back-upversie naar een geschikte locatie terugzetten.

Vul het UNC-pad in naar je gedeelde map op je oude pc.

Draadloze hotspot

Heb je op een bepaalde plek in je huis af en toe wifi nodig, maar is het bereik daar slecht, dan kun je je oude pc met wifi-adapter als hotspot instellen en je internetverbinding draadloos delen. We gaan ervan uit dat je pc op die plek via een ethernetkabel verbonden is met internet, hoewel je ook een draadloze verbinding kunt delen.

Dit voorbeeld is voor Windows 11. Ga naar Instellingen / Netwerk en internet en open de rubriek Mobiele hotspot. Bij Mijn internetverbinding delen vanaf selecteer je de beschikbare verbinding, zoals Ethernet, en bij Delen als kies je Wi-Fi. Klik op Bewerken, stel een netwerknaam en wachtwoord in en bevestig met Opslaan. Je schakelt het best ook de optie Energiebesparing in.

Andere apparaten kunnen nu via dit draadloze netwerk verbinding maken door het wachtwoord in te voeren.

Stel je oude pc (tijdelijk) in als wifi-hotspot.

Instap-pc

Een familielid of kennis heeft een computer nodig en waarom niet jouw oude pc? Begin met een schone Windows-installatie. Ga naar Instellingen / Systeem / Systeemherstel en kies Pc opnieuw instellen, gevolgd door Alles verwijderen. Selecteer vervolgens Downloaden uit de cloud of Lokaal opnieuw installeren. Klik op Instellingen wijzigen, en zet Gegevens opschonen en Bestanden van alle stations verwijderen beide op Ja. Ga verder met Bevestigen, Volgende en Opnieuw instellen.

Maak een nieuw Windows-account via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers. Klik op Account toevoegen en daarna op Ik beschik niet over de aanmeldgegevens van deze persoon. Kies Gebruiker zonder Microsoft-account toevoegen als je een lokaal account wilt. Volg de instructies. Selecteer het nieuwe account, kies Accounttype wijzigen en zet dat het liefst op Standaardgebruiker.

Heeft die persoon je hulp nodig, open dan de ingebouwde app Quick Assist. Selecteer Iemand anders helpen en geef de code door. De gebruiker vult deze in bij Beveiligingscode van assistent en kiest Scherm delen, zodat jij het scherm op afstand kunt overnemen.

Je oude pc, eerst helemaal opgeschoond.

Lichtgewicht Linux

Is je pc al wat ouder en draait Windows 10 of 11 niet meer soepel, dan kun je overstappen op een lichtgewicht Linux-distributie. Op www.distrowatch.com vind je tientallen exemplaren. Via een zoekformulier kun je bijvoorbeeld zoeken op Distribution category Beginners. Goede keuzes zijn Linux Mint, Ubuntu, Zorin OS en Elementary OS. Deze Ubuntu-varianten zijn gebruiksvriendelijk, vooral Linux Mint en Zorin OS zijn ideaal voor Windows-gebruikers, terwijl Elementary OS qua uiterlijk wat lijkt op macOS.

Om een distributie op een bootstick te zetten, kun je het gratis Ventoy gebruiken. Stop een lege usb-stick in je pc, download het Ventoy-zipbestand, pak het uit en start Ventoy2Disk.exe. Verwijs naar je stick en klik op Installeren. Kopieer daarna het iso-schijfkopiebestand van de Linux-distributie naar je stick. Start je oude pc hiervan op, selecteer de distributie in het opstartmenu en voer de installatie-instructies uit.

Met Ventoy zet je snel (meerdere) Linux-distributies op een live-installatiestick.

Retrogamen

Met de juiste emulatiesoftware op je oude pc kun je direct de sfeer van oude computerspellen herbeleven. DOSBox is ideaal om een Intel x86-pc te emuleren. Het gaat weliswaar om een opdrachtregeltool, maar een grafische interface als D-Fend Reloaded maakt de configuratie behapbaar. Op My Abandonware vind je meer dan zevenduizend DOS-games (via Platform / DOS).

Er zijn ook emulators voor specifieke gameconsoles die makkelijk te installeren en gebruiken zijn, zoals MAME voor arcademachines en Dolphin voor Nintendo GameCube en Wii. Op de bijbehorende websites kun je vaak ook digitale kopieën van gamecartridges of -schijven, de zogeheten ROMs, downloaden. En met RetroArch haal je een veelzijdige frontend-emulator in huis die ondersteuning biedt voor meerdere consoles, zoals NES, SNES, PlayStation en Sega.

Met D-Fend Reloaded speel je zo allerlei oude DOS-games op je pc.

Lees ook: Emuleer, voor retro en meer

Veilig browsen

Om echt veilig te browsen kun je een virtuele machine gebruiken, maar nog veiliger is een apart toestel, zoals een oude pc. Qubes OS is een uitstekende optie, maar misschien zijn de hardware-eisen door het gebruik van virtuele machines net iets te zwaar voor je oude pc. In dit geval is Tails (The Amnesic Incognito Live System) een lichtere oplossing. Dit kan vanaf een usb-stick draaien en werkt bovendien volledig in het intern geheugen, zodat er geen sporen op je schijf achterblijven.

Zet het img-schijfkopiebestand van Tails op een live-usb-stick, bijvoorbeeld met balenaEtcher. Start je pc op vanaf deze stick, stel eventueel een wachtwoord in en bepaal of je een persistente (standaard versleutelde) opslagruimte wilt en hoeveel. Tails gebruikt standaard de Tor-browser, die je dataverkeer anonimiseert via het Tor-netwerk.

Zet het img-bestand van Tails eerst over naar een live-usb-stick. 

Mediaserver

Je kunt je oude pc ook inzetten als een specifieke server. Een veelgebruikte optie is een mediaserver met Plex of het volledig gratis en opensource Jellyfin. Hiermee kun je foto’s, films en muziek centraliseren en streamen naar andere apparaten, zoals je smartphone, tablet of smart-tv. We nemen Jellyfin als voorbeeld.

Start het installatiebestand en kies bij voorkeur Install as a Service, zodat de server altijd bereikbaar is, ook zonder dat je bent aangemeld op je pc. Na de installatie is de server bereikbaar via http://localhost:8096, waar je de configuratie start. Stel een weergavetaal in (bijvoorbeeld Nederlands), maak een beheeraccount en voeg mediabibliotheken toe door de gewenste mappen te selecteren. Je kunt voor elke bibliotheek ook allerlei extra opties instellen. In het hoofdmenu, onder Administrator, kun je bij Gebruikers bepalen wie welke rechten krijgt. Je benadert de server en media via http://<ipadres-server>:8096 of via een mobiele client-app.

Jellyfin heb je in een paar minuten geïnstalleerd en (minimaal) geconfigureerd.

NAS

Met gratis software kun je je oude pc omtoveren tot een NAS (Network Attached Storage), maar houd er rekening mee dat je pc waarschijnlijk meer stroom verbruikt dan een echte NAS.

Een van de populairste gratis oplossingen is het opensource TrueNAS Core. Naast een usb-stick (of kleine schijf) voor de installatie heb je nog een ander opslagmedium nodig voor je data, of meerdere schijven voor redundante opslag in een RAID-configuratie. Zet het schijfkopiebestand op een live-usb-stick en installeer TrueNAS, waarna je het via een webinterface kunt benaderen (http://<ipadres-machine>).

Log in met root en je ingestelde wachtwoord, en ga naar het dashboard voor de configuratie. Een van de eerste stappen is het instellen van de schijven via Storage / Pools. Klik op Add / Create pool om de opslagruimte in te stellen. Om de schijf toegankelijk te maken voor andere pc’s in je netwerk, maak je shares (gedeelde mappen) aan via Sharing, waar je (bijvoorbeeld) Windows Shares (SMB) kiest. Bij Accounts / Users kun je de gewenste gebruikersmachtigingen instellen.

TrueNAS laat zich nauwgezet instellen vanuit een dashboard in de webinterface.

Monitoring

Ben je een ervaren gebruiker, en wil je het netwerkverkeer centraal beveiligen en monitoren, dan is OPNSense (beheerd door een Nederlands bedrijf) een uitstekende gratis, opensource-oplossing. Zet de software eerst op een live-usb-stick en start je oude pc vanaf deze stick op. Tijdens de installatie wijs je de netwerkinterfaces toe aan zowel LAN als WAN. Daarna kun je de LAN-interface benaderen vanaf een andere pc in je netwerk, standaard via http://192.168.1.1, met gebruikersnaam root en wachtwoord opnsense. Vanuit de rubrieken Interfaces en Services stel je de verdere WAN- en LAN-instellingen in, zoals DHCP-server en ip-adressering.

OPNSense biedt een krachtige firewall met SPI, IDS/IPS en geoblokkering. Het ondersteunt diverse VPN-protocollen, kan via Squid-webverkeer filteren op basis van domeinen of inhoud, en werkt met ClamAV voor malwaredetectie. Bovendien krijg je gedetailleerd inzicht in netwerkverkeer met zowel historische als realtime data, weergegeven in grafische rapporten.

OPNSense is vooral een firewall maar biedt ook VPN en webfilteren aan.

Donatie en recycling

Kunnen onze tips je toch niet overtuigen, bijvoorbeeld omdat je opziet tegen de configuratie, dan zijn er vast hardware-onderdelen die nog bruikbaar zijn voor jou of anderen, zoals je harde schijf of ssd. In het kader ‘Eerst wissen, dan pas afvoeren’ staat hoe je alle gegevens kunt wissen.

Je kunt ook overwegen je apparaat te doneren voor recycling of hergebruik. Informeer bij een kringloopwinkel of een repaircafé in de buurt dat mogelijk onderdelen accepteert voor het herstel van oude apparaten. Daarnaast bestaan er initiatieven zoals Vraag en Aanbod, waar je je oude computer, laptop, onderdelen en randapparatuur kunt doneren voor hergebruik in andere landen.

Heb je een klein bedrijf, dan kun je zakelijke hardware bijvoorbeeld doneren via ITdonations, waarbij je zelf het goede doel kiest. Is dit geen optie en wil je van je hardware af, dan kun je deze inleveren bij de milieustraat. Op de website https://inleverpunten.stichting-open.org vind je een overzicht van de inleverpunten voor elektronisch afval in Nederland, inclusief links naar de diensten Wecycle en Stichting Open.

Hier vind je een overzicht van de e-waste-inleverpunten in Nederland.

Tablet en smartphone

Fotokader

Een oude tablet of grotere smartphone kun je prima gebruiken als digitaal fotolijstje, waarbij een selectie foto’s als diavoorstelling wordt getoond. Voor Android is de gratis app Fotoo (van ontwikkelaar Bopp Studio) geschikt, en voor iOS/iPadOS kun je LiveFrame gebruiken. Beide apps zijn te vinden in de officiële appstores.

We gebruiken Fotoo als voorbeeld. Deze app toont foto’s uit je lokale opslag en kan ook foto’s ophalen uit online diensten zoals OneDrive, Google Drive en Google Foto’s. Je kiest zelf welke mappen of albums je wilt gebruiken. Duurtijd, weergave-effecten zoals Pan en Zoom, transitie-effect, volgorde en versieringen zijn instelbaar. Ook kun je de app zo instellen dat het scherm actief blijft tijdens de voorstelling. De gratis versie heeft enkele beperkingen en bevat regelmatige reclames. Bij de (vrij dure, circa 25 euro) Premium-editie zijn deze beperkingen opgeheven.

De app Fotoo heeft heel was instelopties (vooral ook in de Premium-editie).

E-reader

Om e-books te lezen, hoef je niet per se een e-reader aan te schaffen: een oude smartphone met een scherm van minstens 5 inch volstaat ook, zeker met een geschikte app. Amazon Kindle (voor Android en iOS/iPadOS) is een populaire optie, al heb je hiervoor wel een Amazon-account nodig. Dit biedt wel voordeel dat je automatisch kunt synchroniseren, zodat je op andere apparaten verder kunt lezen waar je gebleven was. De app laat je verschillende weergave-instellingen aanpassen, zoals lettergrootte, pagina-indeling, schermhelderheid en achtergrondkleur. Ook krijg je toegang tot een grote bibliotheek, inclusief gratis titels. Kindle ondersteunt vooral azw- en mobi-formaten.

Voor Android is Moon+ Reader ook een goed alternatief, met uitgebreide weergaveopties en ondersteuning voor meerdere formaten, waaronder epub en pdf.

Interessant voor ervaren gebruikers: Calibre via Docker: boekenplank op je server

Je kunt in Amazon Kindle diverse weergave-opties instellen.

Babyfoon

Een oude smartphone is ook zeer geschikt voor het monitoren van baby’s (of huisdieren). Voor Android zijn er verschillende apps beschikbaar, zoals Dormi en Baby Monitor (van ontwikkelaar Faebir). We bekijken kort de laatste, die volledig gratis is. Bij de eerste keer starten geef je de app toestemming om de microfoon (om omgevingsgeluiden op te nemen), toegang tot je contactpersonen (voor het sturen van meldingen) en bijvoorbeeld om de functie Niet storen in te schakelen tijdens gebruik.

Start de app eerst in testmodus en druk vervolgens op Start: verticale balken geven dan aan wanneer het geluidsniveau een alarm activeert. Stel zelf een optimaal niveau in. Via Settings / Noise Alert kun je bij Contacts aangeven welke contactpersonen je wilt laten opbellen bij een alarm, zodat ze live kunnen meeluisteren.

Met de betaalde versie van WiFi Baby Monitor kun je ook beelden en video versturen. Voor iOS zijn er ook geschikte apps die zowel audio als video ondersteunen, zoals Cloud Baby Monitor.

Bij een instelbaar geluidsniveau kunnen opgebelde personen live meeluisteren.

Dictafoon

Woon je vaak vergaderingen of lezingen bij, of spreek je regelmatig boodschappen of herinneringen in, bijvoorbeeld tijdens het autorijden, dan kan een dictafoon goed van pas komen. Met een oude smartphone en de gratis app Geluidsrecorder (Android) heb je alles wat je nodig hebt.

Je kunt opnames eenvoudig starten, onderbreken en stoppen. Standaard worden opnames in mp3-formaat opgeslagen, maar ook wav is een optie. De app biedt instelbare opnamekwaliteit en microfoongevoeligheid. In de bewerkingsmodus kun je specifieke stukken van de opname wegknippen. Reken op ongeveer 6 GB opslagruimte voor 100 uur aan opnames. Een vergelijkbare app is Easy Voice Recorder (Android en iOS), waarbij de gratis versie eenvoudige opnamen ondersteunt, standaard in m4a-formaat.

Een eenvoudige dictafoon voor snelle en betrouwbare audio-opnames.

Beveiligingscamera

Als de camera aan de achterzijde van een oude smartphone nog werkt, kun je het toestel goed inzetten als beveiligingscamera, bijvoorbeeld met de populaire app AlfredCamera (beschikbaar voor Android en iOS/iPadOS). Installeer deze zowel op je oude als nieuwe apparaat. Op de oude smartphone selecteer je de modus Camera en na de nodige toestemmingen neemt de app live beelden op. Deze kun je bekijken en beluisteren op je andere apparaat in de modus Viewer.

Ook interessant: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

In de instellingen kun je AlfredCamera automatisch laten opstarten bij het inschakelen van de telefoon en bewegingsdetectie met een instelbare gevoeligheid activeren. De app is gratis, maar de betaalde versie (ongeveer 30 euro per jaar) biedt extra’s: je kunt de beelden ook via een browser bekijken, reclame verdwijnt, je krijgt HD-video, 4x zoom en slimme bewegingsdetectie met persoonsherkenning. Gebeurtenissen kun je veertien dagen online bewaren.

Voor de beveiligingscamera heb je zowel een ‘camera’ als een ‘viewer’ nodig.

Dashcam

Met een goed ophangsysteem en een passende oplaadkabel kun je je oude smartphone ook gebruiken als dashcam. Voldoende opslagruimte is handig, zeker als je de beelden continu wilt opnemen. Veel degelijke apps bieden premiumfuncties aan, maar met de gratis versie kom je vaak al ver. Geschikte apps zijn onder meer DailyRoads Voyager voor Android, en Smart Dash Cam voor zowel Android als iOS. Bij DailyRoads Voyager bijvoorbeeld zie je, na het verlenen van de nodige toestemmingen, in een beeldoverlay de actuele snelheid en locatie, en kun je ook op elk moment live video-opnames en getimede foto-opnames maken. Er zijn ook opvallend veel instellingen mogelijk.

Gebruik DailyRoads Voyager als normale dashcam, om gps-tracks te maken of zelfs om geautomatiseerde opnames te maken.

Wekker

Word je ‘s ochtends vaak ruw gewekt door het harde geluid van je wekker? Vervang deze dan door je oude smartphone. Installeer bijvoorbeeld de app I Can’t Wake Up! Alarm Clock (Android): hiermee moet je een of meer taken uitvoeren voor je het alarm kunt afzetten, zoals een rekensom, een geheugenspel, je telefoon enkele keren schudden of een barcode scannen.

Een andere optie is Sleep Cycle (Android en iOS), die slaapanalyse combineert met een slimme wekker. Je kunt instellen dat je bijvoorbeeld niet later dan 8.30 wakker wilt worden, en de app maakt je tussen 8.00 en 8.30 uur wakker tijdens een lichte slaapfase, waardoor je je frisser voelt. De basisfuncties zijn gratis, maar voor gedetailleerde analyses heb je de Premium-variant nodig.

Sleep Cycle: wakker worden tijdens je lichte slaap, voor een verfrist gevoel.

Afstandsbediening

Met de gratis app Unified Remote maak je van je mobiele telefoon een veelzijdige afstandsbediening voor je pc. De app is beschikbaar in de officiële appstores van Google en Apple. Eerst installeer je de servercomponent op je pc via www.unifiedremote.com, beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. De installatie vergt slechts enkele muisklikken, waarna je de server kunt starten.

Als je daarna de mobiele app opent en op I’ve installed the server tikt, wordt de server normaal gesproken automatisch gedetecteerd en kun je meteen verbinding maken. Zodra je op Let’s get started hebt getikt, kies je uit verschillende soorten afstandsbedieningen, zoals Basic Input (bijvoorbeeld voor het aansturen van een diapresentatie), File Manager (bestandsbeheer), Keyboard (je telefoon als toetsenbord) en Power (voor functies zoals Restart, Shutdown, Log Off en Hibernate).

Je kiest uit verschillende soorten afstandsbedieningen.

Lees ook: Je smartphone verkopen? Dit beïnvloedt de verkoopwaarde

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️

De lucht om ons heen wordt steeds minder schoon – en dat is allang geen geheim meer. Tel daar gevoeligheid voor pollen bij op, plus schadelijke deeltjes en gassen die vrijkomen tijdens het koken, en je vraagt je af waarom niet iedereen een luchtreiniger zoals de Philips PureProtect Pro 4200 heeft.

Als je aan luchtreinigers denkt, dan denk je misschien niet meteen aan Philips. Ondanks de koppositie van Dyson (dat met de Purifier Big+Quiet Formaldehyde goed scoort) timmert de van oorsprong Nederlandse fabrikant al jaren stevig aan de weg in deze markt. De Philips PureProtect Pro 4200 Series Slimme luchtreiniger, zoals de hier besproken luchtreiniger voluit heet, is daar slechts het meest recente voorbeeld van. Hij heeft een adviesprijs van 429,99 euro.

In de basis heeft de luchtreiniger een aantal uitstekende kwaliteiten. Denk dan aan een dubbel ventilatorontwerp, waardoor hij tot anderhalf keer krachtiger is dan in grootte vergelijkbare soortgenoten. En met een Clean Air Delivery Rate (CADR) van 600 m³/u kan hij grote ruimtes tot 156 vierkante meter aan; een kamer van 20 vierkante meter kan hij in minder dan vijf minuten reinigen. Last van pollen? Geen probleem – met een paar minuten is die ergernis weg.

©Wesley Akkerman

L2 betekent dat er een verhoging in de gaswaarde is.

Viervoudig filtersysteem

De Philips PureProtect Pro 4200 beschikt daarnaast over een viervoudig filtersysteem, bestaande uit een voorfilter, een HEPA NanoProtect-filter en twee actieve koolstoffilters. Gezamenlijk moeten die tot 99,97 procent van alle kleine deeltjes, zo klein als 0,003 micron, uit de lucht kunnen halen. Ook is het systeem in staat tot 99,99 procent van door de lucht zwevende virussen en bacteriën te filteren (waaronder het H1N1-griepvirus en SARS-CoV-2).

Hoewel bij ons (nog) geen hooikoorts geconstateerd is, hebben we wel gemerkt dat we minder niezen en minder vaak jeukende ogen hebben sinds we deze luchtreiniger testen. Enkele symptomen die met de allergie te maken hebben, zoals vermoeidheid en een verstopte neus, waren daarnaast veel minder aanwezig. Het is ook weer niet zo dat alle klachten compleet verdwenen – maar het idee dat de Philips-luchtreiniger werkt, staat hier in elk geval als een huis.

©Wesley Akkerman

Als de led-ring rood kleurt, dan maakt het apparaat ook veel lawaai.

Effectief en geruisloos

De Philips PureProtect Pro 4200 reageert razendsnel op veranderingen in huis. Tijdens het koken kan de luchtreiniger aanspringen om te voorkomen dat schadelijk deeltjes verder verspreid worden. Daarnaast is een open raam, zeker in de lente, genoeg om de boel op scherp te zetten. Schoonmaken, even een lekker luchtje (op jezelf of in huis) verstuiven of stoffen; dergelijke zaken triggeren de 4200 om de lucht te zuiveren. En dat doet het apparaat effectief en vaak geruisloos.

In de slaapmodus maakt de Philips PureProtect Pro 4200 slechts 15 dB(A) aan lawaai, waardoor je er tijdens het slapen geen last van hebt. Daarnaast hoor je het systeem alleen hard loeien als de luchtkwaliteit boven een bepaalde waarde komt. Dat gebeurt, toegegeven, al vrij snel, waardoor je soms wel even de tv wat harder zou moeten zetten. Het reinigen neemt echter weinig tijd in beslag, waardoor je er ook weer niet zo heel veel last van ondervindt.

Personalisatie-opties binnen de app

Daarnaast kun je binnen de app allerlei zaken personaliseren. Zo is er een Fresh Wake-up-functie, waarmee je de zuiveringssnelheid –en daarmee het geluid – langzaamaan laat toenemen. Ook kun je werken met schema's of een Fresh Bedtime-stand, waardoor (bepaalde) ruimtes in huis altijd schoon zijn. Zeker voor in een slaapkamer kan dit handig zijn, omdat de luchtkwaliteit de slaapkwaliteit beïnvloedt. Zulke appfuncties zijn wat ons betreft daarom meer dan welkom.

Verder kun je werken met een aantal standaard modi, waardoor de Philips PureProtect Pro 4200 constant op eenzelfde snelheid draait. Maar je kunt ook Auto+ gebruiken. Die stand zorgt ervoor dat de luchtreiniger automatisch van modus wisselt wanneer dat nodig is. Sta je te koken? Dan kan hij ineens de snelheid verhogen. We hebben wel gemerkt dat de reiniger soms snel aanspringt, bij een kleine waardevermeerdering. Dat zou Philips wellicht beter kunnen afstellen.

©Wesley Akkerman

Je kunt de verlichting uitschakelen.

Informatie over je huis en de buurt

Daarnaast biedt de app een inkijkje in de luchtkwaliteit in huis en de omgeving. Je kunt altijd controleren hoe het gesteld is met schadelijke, inhaleerbare deeltjes (PM2.5), gas, pollen, stofmijt, schimmel en schilfers (bijvoorbeeld van huisdieren) en de vochtigheid. Die data geeft de app weer in een handige grafiek. Het apparaat slaat veel data op – en zolang het aanstaat kun je terugscrollen om te zien hoe de luchtkwaliteit op een bepaalde dag was.

De Dyson-concurrentie pakt daarnaast nog zaken als PM10, HCHO en vluchtige organische stoffen, maar daar betaal je ook aanzienlijk meer voor. Verder valt op dat de metingen van de temperatuur en vochtigheid in huis afwijken van de Tado-thermostaat. We hebben beide producten onder elkaar gepositioneerd om eventuele variabelen te voorkomen die de uitslagen kunnen veranderen. Maar in dit geval toont de Philips een afwijking ten opzichte van de metingen van de Tado.

©Wesley Akkerman

Het oog wil ook wat

Omdat de Philips PureProtect Pro 4200 een product is dat je eigenlijk redelijk prominent in huis plaatst, wil het oog ook wat. De Dyson-apparaten vallen op en gaan daardoor mogelijk minder snel op in het interieur. Daar heeft de Philips-luchtreiniger veel minder last van. Ten eerste omdat hij een stuk kleiner is, en ten tweede vanwege het veel subtielere ontwerp. Bovenop zit led-verlichting, maar als je daar last van hebt, dan kun je die gewoon uitschakelen.

Verder is het installeren geen probleem. Je stopt de stekker in het stopcontact, downloadt de app en volgt de instructies op. Binnen tien minuten, inclusief het uitpakken, zou de 4200 al de eerste ronde gedaan kunnen hebben. Je kunt het systeem overigens ook bedienen met de aanraakgevoelige omgeving bovenop. Daar zit zelfs een kinderslot op, zodat eventueel aanwezig kroost niet zomaar allerlei opties aanpast. Ook aan de kleine dingen zijn dus gedacht.

©Wesley Akkerman

Tot slot valt op hoe gemakkelijk het onderhoud van de Philips PureProtect Pro 4200 is. Daarmee bedoelen we bijvoorbeeld het verwisselen van de filters. Je opent het deurtje voorop moeiteloos en schuift daarna het filter er met één hand uit. De vervanger schuif je er met dezelfde hoeveelheid moeite in en dan doe je het deurtje weer dicht. Gemakkelijker kan haast niet. Dit doet Philips beter dan Dyson, waarbij je net even wat meer handelingen moet verrichten.

Philips PureProtect Pro 4200 kopen?

Een luchtreiniger van zo'n 430 euro is geen kleinigheid. Toch ben je met de Philips PureProtect Pro 4200 voordeliger uit dan bij de concurrent. Tijdens onze test viel op hoe accuraat en doeltreffend dit model de lucht zuivert – vooral pollen worden opvallend goed aangepakt – en hoe scherp hij de luchtkwaliteit in de gaten houdt. De filters zijn eenvoudig te vervangen, installeren is zo gedaan en de bediening spreekt voor zich. Een Dyson haalt misschien nóg wat meer deeltjes uit de lucht, maar voor deze prijs zit je verrassend goed.