Vrij snel na de aankondiging is Windows 11 al uitgebracht. De eerste pc’s of laptops met Windows 11 kon je al vanaf 5 oktober aanschaffen, en vanaf dat moment werd de update ook langzaamaan uitgerold naar de gebruikers van Windows 10, mits die computers voldoen aan de hogere systeemeisen. Maar laten we bij het begin beginnen en Windows 11 zichzelf even formeel voorstellen.

De aankondiging van Windows 11, halverwege 2021, kwam vrij onverwacht. In een wat sobere online presentatie deed Microsoft het nieuwe besturingssysteem uit de doeken, waarbij de grootste verrassing toch wel de timing bleek. Eind 2021 moest Windows 11 al beschikbaar zijn op nieuwe pc’s en laptops, en al snel werd de exacte datum van 5 oktober door Microsoft aangemerkt als officiële releasedatum. Mooi op tijd dus om zichzelf en de markt optimaal mee te laten profiteren van de feestdagen en koopjesdagen als Black Friday. Geen gedoe met ‘Windows 11-ready’ stickers op nieuwe systemen, zoals dat met vorige Windows-versies wel moest, omdat daar de aanloopperiode langer was. Dat de aanloopperiode relatief kort is, is niet omdat Microsoft zo goed is in geheimen bewaren, maar omdat Windows 11 niet zulke ingrijpende veranderingen met zich meebrengt. Kom je van Windows 10, dan zul je meteen thuis zijn in Windows 11. Dat is weleens anders geweest. Bijvoorbeeld met de komst van Windows 8, waarin de interface compleet overhoop werd gegooid.

©PXimport

Update komt eraan

Net zoals Windows 10 wordt ook Windows 11 aangeboden als gratis update. Hiervoor moeten we echter nog wat meer geduld hebben, aangezien deze update niet in één keer naar alle Windows 10-systemen wordt uitgerold. Naar verwachting zou iedere Windows 10-computer die daarvoor in aanmerking komt, de update uiterlijk begin 2022 ontvangen moeten hebben.

Toen Windows 10 als gratis update werd aangeboden, was daar een hoop negatieve publiciteit over; Microsoft drong de update op en er waren met name veel technische problemen met de installatie van de update. Hopelijk zijn die problemen verholpen, maar ook nu is van een goede start geen sprake. Dat is te wijten aan de systeemeisen van Windows 11. Het is namelijk een vereiste dat TPM 2.0 op het systeem aanwezig is én is ingeschakeld. TPM zorgt ervoor dat andere opstartprocessen zich niet zomaar in het systeem kunnen nestelen, en dan al opstarten voordat Windows wordt geladen. Het zorgt dus voor wat meer veiligheid. Maar in theorie, en dat blijkt ook in de praktijk, is Windows 11 prima in staat te draaien zonder deze extra beveiliging, en dat zorgt voor verwarring. Windows 10-gebruikers die een computer hebben die niet voor de update in aanmerking komt, zouden Windows 11 daardoor theoretisch als schone installatie met een opstartbare usb-stick kunnen installeren; Microsoft controleert hierbij namelijk niet de systeemeisen van de computer. Het bedrijf heeft wel gezegd dat als deze omweg wordt gebruikt, er waarschijnlijk geen updates en beveiligingspatches naar Windows 11 worden uitgerold. De praktijk moet dat nog uitwijzen.

Systeemeisen

In de basis verschillen de systeemspecificaties van Windows 10 en 11 niet zo heel veel: een 1GHz-processor met twee of meer kernen, 4 GB werkgeheugen, 64 GB opslagcapaciteit en een DirectX 12-compatibele videokaart. Het grootste verschil zit ’m vooral in de extra vereisten. Het belangrijkste struikelblok is dus dat een Windows 11-computer moet beschikken over een TPM 2.0-chip. Op veel laptops van zo’n drie à vier jaar oud is zo’n chip doorgaans wel aanwezig, maar op desktop-pc’s is dat niet altijd het geval. Daarnaast moet de computer beveiligd opstarten ondersteunen, beter bekend als secure boot. Of je computer deze functies ondersteunt, kun je controleren in je BIOS/UEFI.

Maar er is nog een valkuil: Windows 11 kan niet zomaar op iedere processor draaien. Microsoft heeft een lijst uitgebracht met ondersteunde processors die wel door Windows 11 worden geaccepteerd, maar dat is een vrij lange lijst om te doorzoeken. Bovendien moet je wel precies weten (of uitzoeken) welke processor je in je systeem hebt zitten. De lijst met ondersteunde Intel-processors kun je vinden via www.tiny.cc/intel-eisen en de lijst voor AMD-processors lees je hier: www.tiny.cc/amd-eisen. Zoeken in de lijst kan alleen maar met de zoekfunctie van je browser zelf.

©PXimport

Dit is Windows 11

Tijd voor het besturingssysteem zelf, want Windows 11 bevat een paar mooie vernieuwingen. Het eerste wat opvalt, is het vernieuwde uiterlijk. Dat zie je direct nadat je het besturingssysteem voor de eerste keer opstart; de pictogrammen op de taakbalk staan nu in het midden in plaats van links, er zijn nieuwe pictogrammen aan de taakbalk toegevoegd en het bureaublad is voorzien van een nieuwe achtergrond.

De uiterlijke vernieuwingen zijn ook doorgevoerd in het startmenu, en het meest opvallende daarvan is de manier waarop de apps worden weergegeven: het zijn nu kleinere pictogrammen in plaats van de grotere vierkante tegels van Windows 10. En dat is ook meteen het grootste verschil met het startmenu van het laatstgenoemde besturingssysteem: de zogeheten live-tegels worden niet meer gebruikt in Windows 11. Het nieuwe startmenu oogt daardoor misschien wat soberder, maar is daardoor wel overzichtelijker. Het bovenste deel van het menu toont de beschikbare apps en onderaan vind je recent geopende bestanden. Pictogrammen van apps kun je met de muis verplaatsen, maar je kunt het menu zelf niet groter of kleiner maken, of verder naar je hand zetten. Voor wie het startmenu trouwens liever weer aan de linkerkant van het scherm heeft: via de taakbalkinstellingen kun je het startmenu en de pictogrammen gewoon links laten uitlijnen.

©PXimport

Deze Windows 11-versies worden uitgebracht

Windows Verkenner

Ook de Verkenner is in Windows 11 op de schop gegaan. Niet alleen zijn er nieuwe pictogrammen voor de standaardmappen zoals Downloads, Documenten, Muziek en Afbeeldingen, ook de menu’s zijn veranderd. Zo is de bovenste balk van de Verkenner niet meer voorzien van een lint, maar zie je alleen knoppen die een bepaalde functie bieden op basis van het geselecteerde bestand. Heb je bijvoorbeeld een foto geselecteerd, dan komen er extra afbeeldingsknoppen bij, zoals Linksom roteren en Afbeelding als achtergrond gebruiken. Rechts op de werkbalk staan drie puntjes, waarachter nog een aantal andere opties te vinden zijn, zoals Alles selecteren, Selectie omkeren en Aan snelle toegang vastmaken. Verder zijn er voor ieder geselecteerd bestand of reeks bestanden altijd de knoppen Kopiëren en Knippen aanwezig, net als een knop Delen om het bestand met anderen te delen. Microsoft heeft de nieuwe Verkenner zo ontworpen dat deze ook makkelijker te bedienen is op aanraakschermen.

Ook het contextmenu is aangepast. Het toont in eerste instantie alleen een paar standaardfuncties, zoals Openen, Openen met en de nieuwe optie Als pad kopiëren. Hiermee kun je de exacte padnaam van het bestand naar het klembord kopiëren, bijvoorbeeld C:\Users\<je gebruikersnaam>\Afbeeldingen\Trein.jpg. Erg jammer is dat de optie Kopiëren naar niet meer standaard aanwezig is, net als het tekstuele menu-item Knippen en Kopiëren. Die laatste twee zijn er wel, maar dan alleen als pictogram aan de bovenkant van het contextmenu. Maar goed, alle toetscombinaties zoals Ctrl+X (knippen), Ctrl+C (kopieren) en Ctrl+V (plakken) werken natuurlijk nog wel gewoon.

Wil je alle items in het contextmenu weergeven, dan kan dat alleen maar als je klikt op Meer opties weergeven of met een druk op de toetscombinatie Shift+F10. Voor de meeste Windows 11-gebruikers zal dit het voorkeursmenu zijn, maar helaas kun je dit menu niet standaard altijd laten weergeven.

©PXimport

S-modus

Instellingenvenster

Naast de Verkenner zijn er nog meer onderdelen gewijzigd in Windows 11. Neem het instellingenvenster, dat je oproept via de toetscombinatie Windows-toets+I. In tegenstelling tot Windows 10 zie je alle categorieën aan de linkerkant van het instellingenvenster staan. Doordat het een lange rij met items is, zie je geen korte beschrijving meer over welke andere functies zich in die categorie bevinden. In Windows 10 zag je bijvoorbeeld bij Persoonlijke instellingen ook nog Achtergrond, vergrendelingsscherm, kleuren staan in een lichter lettertype, zodat je makkelijker kon zien welke categorie waarvoor bedoeld is. In Windows 11 moet je dus wat meer zoeken naar het onderdeel dat je nodig hebt, of je geheugen wat beter aanspreken, want de onderdelen zijn niet anders dan in Windows 10.

Verder zijn ook de andere standaardapps, zoals Foto’s, Camera en Rekenmachine wat aangepast qua uiterlijk en kun je nu voor die apps ook een donkere modus instellen, los van de instellingen van Windows 11 zelf.

©PXimport

Gaming

©PXimport

Snap Layouts

Snap Layouts is een functie die in Windows 11 wat verder ontwikkeld is dan wat je er in Windows 10 mee kon. Je kunt hiermee namelijk een geopend venster met één muisklik op de gewenste positie op het scherm plaatsen ten opzichte van andere vensters. In Windows 10 moest je hiervoor nog de Windows-toets en een van de pijltjes gebruiken. Om de Snap Layouts-functie te gebruiken, hoef je alleen nog maar met de muis over de Maximaliseren-knop van het venster te zweven. Er verschijnt dan een klein venster waarin je de nieuwe positie kunt aanklikken. Zodra je de gewenste positie gekozen hebt, wordt het venster daar geplaatst en laat Windows 11 de andere beschikbare vensters zien. Klik je dan op een van die andere vensters, dan wordt dat venster naast, boven of onder het huidige venster geplaatst. Op die manier kun je dus sneller je scherm indelen wanneer je meerdere programmavensters tegelijk nodig hebt.

©PXimport

Widgets

Waar je in Windows 10 gebruik kon maken van live-tegels in het startmenu, bijvoorbeeld om de beurskoersen, een fotogalerie, weerbericht of een nieuwsfeed weer te geven, kan dat in Windows 11 via het nieuwe Widgets-scherm. Klik op de taakbalk op de knop met het blauwe en witte blokje of gebruik de sneltoets Windows-toets+W zodat er vanaf de linkerkant een scherm met widgets het beeld in schuift. Standaard zullen er een of twee widgets (meestal het weerbericht en de sportuitslagen) worden weergegeven, maar met de knop Widgets toevoegen kun je er andere widgets aan toevoegen. Op het moment van schrijven zijn dat onder meer Verkeer, Agenda, Taken en Tips. De kans is groot dat er na de lancering van Windows 11 meer widgets bijkomen, maar onduidelijk is nog of ook derde partijen widgets kunnen en mogen ontwikkelen voor Windows 11.

Er zijn wel twee nadelen: Om Widgets te kunnen gebruiken, moet je je bij dat onderdeel (of bij Windows 11 zelf) aanmelden met een Microsoft-account. Doe je dat niet, dan blijft het scherm leeg en zie je alleen een knop Aanmelden. Het tweede nadeel is dat het Widget-scherm standaard onderin de headlines van nieuwsberichten laat zien. Helaas kun je dat niet uitschakelen en word je bij het klikken op een bericht doorgestuurd naar het betreffende bericht op MSN, eveneens een dienst van Microsoft.

©PXimport

Microsoft-account verplicht

©PXimport

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.