Gillende mensen, ratelende achtbanen, vrolijk geroezemoes en kokhalsgeluiden. Wie zijn ogen dicht doet tijdens een potje RollerCoaster Tycoon World, waant zich even in 1999. Heel even maar, want zodra je je ogen weer opendoet, zit je toch echt naar een driedimensionale achtbaansimulator te kijken.

RollerCoaster Tycoon World

+ Achtbaanbouwmodus

+ Terreinmodus.

- Paden aanleggen een verschrikking

- Ratingsysteem werkt niet goed

- Prestaties ver onder de maat

- Waar is de uitdaging?

Die driedimensionale achtbaansimulator heeft nog maar weinig van doen met de allereerste RollerCoaster Tycoon. Dat hoeft op zichzelf geen slecht iets te zijn, maar door het succes van de eerste twee delen is het dat stiekem toch. Lees ook: Trackmania Turbo: Over de topsnelheid!

Overigens willen we benadrukken dat het hier om een Early Access-game gaat, waarbij je jezelf de vraag mag stellen waarom we een dergelijke game nu al recenseren. Het antwoord is simpel: omdat de game op dit moment ook als fysiek schijfje bij retailers te koop is. Op het doosje van deze fysieke versie staat overigens nergens vermeld dat de game eigenlijk nog in ontwikkeling is. Waarom je een game, die in onze ogen verre van af is, op deze manier al probeert te verkopen, is ons een raadsel.

©PXimport

Ondanks alles zit de achtbaanbouwer goed in elkaar.

Waar is Leafy Lake?

Bovenstaande alinea geeft overigens al direct prijs hoe de vlag erbij hangt in RollerCoaster Tycoon World. De ontwikkelaar heeft nog bergen werk voor de boeg om er een volwaardige game van te maken. Er zijn gewoon te veel zaken die ons doen terugverlangen naar de isometrische tijden van Forest Frontiers en Leafy Lake. Terwijl we zó graag willen zien dat RollerCoaster Tycoon terugkeert naar de top van de digitale simulatoren. Naar de plek waar een dergelijke franchise hoort te staan. Want als er iets is wat ons jeugdig hartje sneller doet kloppen, dan is het wel een pretparksimulator waarin we helemaal losgaan op imposante achtbanen en avontuurlijke thema's.

De realiteit is dat RollerCoaster Tycoon World ver weg staat van de game die het zou moeten zijn. Dit terwijl er toch ook wat goeds valt te bespeuren. Wie deze Early Access-versie afzet tegen de alfaversie van directe concurrent Planet Coaster (al is het maar vanwege het feit dat voormalige RollerCoaster Tycoon-ontwikkelaar Frontier Development nu aan het roer staat bij Planet Coaster) ziet dat qua content RollerCoaster Tycoon World al een stuk verder is. Zo kunnen we in RollerCoaster Tycoon World, in tegenstelling tot de concurrent, al veel meer doen met de achtbaanbouwer. Want hoewel we veel kunnen zeggen over deze game, zit het bouwen van achtbanen goed in elkaar.

©PXimport

RollerCoaster Tycoon World heeft meer content dan zijn directe concurrent: Planet Coaster.

Achtbanen bouwen!

Het hele principe van een achtbaan bouwen werkt via een intuïtief click en drag-systeem. Je kiest gewoon de richting waar je heen wilt, klikt en een nieuw stuk achtbaan verschijnt. Daarna kun je naar hartenlust schuiven, draaien, kantelen en verhogen door een combinatie van de 1 t/m 4-toetsen, je muis en de shift-knop. Het kost je slechts een paar tellen, maar vervolgens bedenk je echt de meest waanzinnige creaties die je daarna ook daadwerkelijk kunt bouwen. Het werkt snel, eenvoudig en is bovendien zeer toegankelijk als je later nog wat wilt toevoegen of aanpassen. In de bouwmodus voeg je snel punten (nodes) in je achtbaan toe, waardoor je meer opties krijgt om je baan tot in de puntjes te perfectioneren. Handig voor wanneer je bijvoorbeeld een bocht iets minder gekanteld of een helling net iets steiler wilt maken. De game voorziet daarnaast in de mogelijkheden om een complete attractie eenvoudig te verplaatsen of er een blauwdruk van te maken.

Deze manier van bouwen werkt veel beter dan de ouderwetse stuk-voor-stuk manier zoals in eerder RollerCoaster Tycoon-games werkt gebruikt. Wie het daar niet mee eens is, kan het ook op de oude manier doen. Het grote probleem is echter dat het er op dit moment helemaal geen fluit toe doet hoe je jouw achtbaan perfectioneert. Of dat juist niet doet. Het scoresysteem van achtbanen (o.a. gebaseerd op misselijkmakendheid en intensiteit) lijkt weinig realistisch te zijn, waardoor je gasten vooral heel veel moeten overgeven. Daarnaast maakt het ook helemaal niet uit welke score je hier behaalt, want je gasten stappen toch wel in. Misschien wat minder dan anders, maar winst maken doe je sowieso. Dat maakt de geweldige bouwmodus onderaan de streep eigenlijk overbodig.

©PXimport

Uiteindelijk stappen ze toch wel in.

Dikke tranen

Waar Planet Coaster vooralsnog mijlenver in voorop loopt is de manier waarop je objecten, gebouwen en versieringen plaatst. We slaakten een kleine kreet van geluk toen we merkten dat we in RollerCoaster Tycoon World, zoals vanouds, bankjes en lampen aan de paden kunnen plaatsen (ook al werkt deze optie niet helemaal zoals het zou moeten). Om vervolgens weer in tranen uit te barsten toen we ook merkten dat paden aanleggen zelf belachelijk slecht werkt. RollerCoaster Tycoon World biedt de mogelijk om via een snap- of grid-tool te werken, maar beiden blinken uit in nadelen. Zo is een 'mooi' cirkelvormig pad aanleggen bijna onmogelijk en valt het vies tegen om een wachtrij vaak recht op een ander pad aan te leggen. Ook een gebouw aan een al aangelegd pad laten aansluiten kan blijkbaar alleen met de snap-tool aan. In elke andere modus moet je eerst het gebouw plaatsen voordat je een pad ernaartoe kan leggen. Juist op deze momenten verlangen we echt terug naar 1999.

Daarnaast kunnen we helemaal geen gebouwen rond attracties en horecagelegenheden plaatsen, waardoor de aanwezige thema's slechts uitgedragen worden door losse objecten. Hierdoor voelt je grote park al snel heel generiek en weinig samenhangend aan. De terreinmodus werkt dan wel weer goed, waardoor je de ondergrond nog aardig kan afstemmen op wat erboven gebeurd. De terreinmodus werkt, net als de achtbaanmodus, snel en effectief en kent amper minpunten. Dat de optie om onder de grond te bouwen compleet verdwenen is, zorgt echter voor een wrange nasmaak.

©PXimport

De paden zijn een ramp.

Waar is het hart?

Dat geldt trouwens ook voor een totaal gemis aan micromanagement, zoals de mogelijkheid om personeel toe te wijzen aan gebieden en ze op te pakken. Prijzen moet je per stalletje instellen en opties om een attractie of gebouw helemaal naar smaak aan te passen zijn er bar weinig. Het zorgt er allemaal voor dat ons gevoel bij RollerCoaster Tycoon World er gewoon niet is. Het voelt allemaal te mat, te vlak en te kaal aan. Alsof het hart uit de franchise is gerukt. Achtbanen bouwen is een ontzettend gave bezigheid en deze modus kan zich waarschijnlijk gaan meten met de besten in dit genre, maar alles daaromheen komt gewoonweg niet in de buurt van zijn voorgangers of concurrenten. De game mist uitdaging en diepgang en zonder de uitmuntende achtbanen zouden we het in deze game nauwelijks een uur volhouden. Terwijl we zo graag willen.

Wie een blik werkt op het gebruik van zijn werkgeheugen tijdens het spelen, zal versteld staan. Want hoewel de game grafisch bij lange na niet kan tippen aan welke huidige game dan ook en er vooral in het begin van de game nauwelijks iets valt te berekenen, slokt de game bijna 8GB werkgeheugen op (ter illustratie: dat is net zoveel als de aanbevolen eis voor Dark Souls 3). Het is ook iets wat je direct merkt tijdens het spelen. We dachten dat het misschien aan ons lag, maar een rondje langs de velden leert ons dat veel gamers last hebben van belachelijk lage framedrops en instabiele gameplay. Zodra je park ook maar meer dan een handvol attracties kent, gaat het hard bergafwaarts met je prestaties.

©PXimport

Na een handjevol attracties begint je werkgeheugen al te huilen.

Al deze minpunten kun je, mocht je dat heel graag willen, allemaal wegcijferen onder de noemer Early Access. Hoewel we dat eigenlijk niet willen. Wie een game als een fysiek schijfje op de markt brengt voor een volwaardige prijs, mag afgerekend worden op hetgeen dat aangeboden wordt. Zeker als je kijkt naar de prestaties van de game zelf. Prestaties die in Rollercoaster Tycoon World ver onder de maat zijn.

Conclusie

Wat je als ontwikkelaar moet doen, is 15 euro vragen voor een Early Acces-game, luisteren naar je fans en de beste Rollercoaster-game ooit bouwen. Wat je niet moet doen is de volle mep vragen, een game als volwaardig proberen te verkopen en dan met dit aankomen. Onder een hoop frustratie en een geweldige achtbaanbouwer zit zeker potentie voor een goede game. Maar of die potentie er ooit uit gaat komen, is nog maar zeer de vraag.

RollerCoaster Tycoon World is nu fysiek in de winkels verkrijgbaar en als Early Access-game op Steam voor pc.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!