Gillende mensen, ratelende achtbanen, vrolijk geroezemoes en kokhalsgeluiden. Wie zijn ogen dicht doet tijdens een potje RollerCoaster Tycoon World, waant zich even in 1999. Heel even maar, want zodra je je ogen weer opendoet, zit je toch echt naar een driedimensionale achtbaansimulator te kijken.

RollerCoaster Tycoon World

+ Achtbaanbouwmodus

+ Terreinmodus.

- Paden aanleggen een verschrikking

- Ratingsysteem werkt niet goed

- Prestaties ver onder de maat

- Waar is de uitdaging?

Die driedimensionale achtbaansimulator heeft nog maar weinig van doen met de allereerste RollerCoaster Tycoon. Dat hoeft op zichzelf geen slecht iets te zijn, maar door het succes van de eerste twee delen is het dat stiekem toch. Lees ook: Trackmania Turbo: Over de topsnelheid!

Overigens willen we benadrukken dat het hier om een Early Access-game gaat, waarbij je jezelf de vraag mag stellen waarom we een dergelijke game nu al recenseren. Het antwoord is simpel: omdat de game op dit moment ook als fysiek schijfje bij retailers te koop is. Op het doosje van deze fysieke versie staat overigens nergens vermeld dat de game eigenlijk nog in ontwikkeling is. Waarom je een game, die in onze ogen verre van af is, op deze manier al probeert te verkopen, is ons een raadsel.

©PXimport

Ondanks alles zit de achtbaanbouwer goed in elkaar.

Waar is Leafy Lake?

Bovenstaande alinea geeft overigens al direct prijs hoe de vlag erbij hangt in RollerCoaster Tycoon World. De ontwikkelaar heeft nog bergen werk voor de boeg om er een volwaardige game van te maken. Er zijn gewoon te veel zaken die ons doen terugverlangen naar de isometrische tijden van Forest Frontiers en Leafy Lake. Terwijl we zó graag willen zien dat RollerCoaster Tycoon terugkeert naar de top van de digitale simulatoren. Naar de plek waar een dergelijke franchise hoort te staan. Want als er iets is wat ons jeugdig hartje sneller doet kloppen, dan is het wel een pretparksimulator waarin we helemaal losgaan op imposante achtbanen en avontuurlijke thema's.

De realiteit is dat RollerCoaster Tycoon World ver weg staat van de game die het zou moeten zijn. Dit terwijl er toch ook wat goeds valt te bespeuren. Wie deze Early Access-versie afzet tegen de alfaversie van directe concurrent Planet Coaster (al is het maar vanwege het feit dat voormalige RollerCoaster Tycoon-ontwikkelaar Frontier Development nu aan het roer staat bij Planet Coaster) ziet dat qua content RollerCoaster Tycoon World al een stuk verder is. Zo kunnen we in RollerCoaster Tycoon World, in tegenstelling tot de concurrent, al veel meer doen met de achtbaanbouwer. Want hoewel we veel kunnen zeggen over deze game, zit het bouwen van achtbanen goed in elkaar.

©PXimport

RollerCoaster Tycoon World heeft meer content dan zijn directe concurrent: Planet Coaster.

Achtbanen bouwen!

Het hele principe van een achtbaan bouwen werkt via een intuïtief click en drag-systeem. Je kiest gewoon de richting waar je heen wilt, klikt en een nieuw stuk achtbaan verschijnt. Daarna kun je naar hartenlust schuiven, draaien, kantelen en verhogen door een combinatie van de 1 t/m 4-toetsen, je muis en de shift-knop. Het kost je slechts een paar tellen, maar vervolgens bedenk je echt de meest waanzinnige creaties die je daarna ook daadwerkelijk kunt bouwen. Het werkt snel, eenvoudig en is bovendien zeer toegankelijk als je later nog wat wilt toevoegen of aanpassen. In de bouwmodus voeg je snel punten (nodes) in je achtbaan toe, waardoor je meer opties krijgt om je baan tot in de puntjes te perfectioneren. Handig voor wanneer je bijvoorbeeld een bocht iets minder gekanteld of een helling net iets steiler wilt maken. De game voorziet daarnaast in de mogelijkheden om een complete attractie eenvoudig te verplaatsen of er een blauwdruk van te maken.

Deze manier van bouwen werkt veel beter dan de ouderwetse stuk-voor-stuk manier zoals in eerder RollerCoaster Tycoon-games werkt gebruikt. Wie het daar niet mee eens is, kan het ook op de oude manier doen. Het grote probleem is echter dat het er op dit moment helemaal geen fluit toe doet hoe je jouw achtbaan perfectioneert. Of dat juist niet doet. Het scoresysteem van achtbanen (o.a. gebaseerd op misselijkmakendheid en intensiteit) lijkt weinig realistisch te zijn, waardoor je gasten vooral heel veel moeten overgeven. Daarnaast maakt het ook helemaal niet uit welke score je hier behaalt, want je gasten stappen toch wel in. Misschien wat minder dan anders, maar winst maken doe je sowieso. Dat maakt de geweldige bouwmodus onderaan de streep eigenlijk overbodig.

©PXimport

Uiteindelijk stappen ze toch wel in.

Dikke tranen

Waar Planet Coaster vooralsnog mijlenver in voorop loopt is de manier waarop je objecten, gebouwen en versieringen plaatst. We slaakten een kleine kreet van geluk toen we merkten dat we in RollerCoaster Tycoon World, zoals vanouds, bankjes en lampen aan de paden kunnen plaatsen (ook al werkt deze optie niet helemaal zoals het zou moeten). Om vervolgens weer in tranen uit te barsten toen we ook merkten dat paden aanleggen zelf belachelijk slecht werkt. RollerCoaster Tycoon World biedt de mogelijk om via een snap- of grid-tool te werken, maar beiden blinken uit in nadelen. Zo is een 'mooi' cirkelvormig pad aanleggen bijna onmogelijk en valt het vies tegen om een wachtrij vaak recht op een ander pad aan te leggen. Ook een gebouw aan een al aangelegd pad laten aansluiten kan blijkbaar alleen met de snap-tool aan. In elke andere modus moet je eerst het gebouw plaatsen voordat je een pad ernaartoe kan leggen. Juist op deze momenten verlangen we echt terug naar 1999.

Daarnaast kunnen we helemaal geen gebouwen rond attracties en horecagelegenheden plaatsen, waardoor de aanwezige thema's slechts uitgedragen worden door losse objecten. Hierdoor voelt je grote park al snel heel generiek en weinig samenhangend aan. De terreinmodus werkt dan wel weer goed, waardoor je de ondergrond nog aardig kan afstemmen op wat erboven gebeurd. De terreinmodus werkt, net als de achtbaanmodus, snel en effectief en kent amper minpunten. Dat de optie om onder de grond te bouwen compleet verdwenen is, zorgt echter voor een wrange nasmaak.

©PXimport

De paden zijn een ramp.

Waar is het hart?

Dat geldt trouwens ook voor een totaal gemis aan micromanagement, zoals de mogelijkheid om personeel toe te wijzen aan gebieden en ze op te pakken. Prijzen moet je per stalletje instellen en opties om een attractie of gebouw helemaal naar smaak aan te passen zijn er bar weinig. Het zorgt er allemaal voor dat ons gevoel bij RollerCoaster Tycoon World er gewoon niet is. Het voelt allemaal te mat, te vlak en te kaal aan. Alsof het hart uit de franchise is gerukt. Achtbanen bouwen is een ontzettend gave bezigheid en deze modus kan zich waarschijnlijk gaan meten met de besten in dit genre, maar alles daaromheen komt gewoonweg niet in de buurt van zijn voorgangers of concurrenten. De game mist uitdaging en diepgang en zonder de uitmuntende achtbanen zouden we het in deze game nauwelijks een uur volhouden. Terwijl we zo graag willen.

Wie een blik werkt op het gebruik van zijn werkgeheugen tijdens het spelen, zal versteld staan. Want hoewel de game grafisch bij lange na niet kan tippen aan welke huidige game dan ook en er vooral in het begin van de game nauwelijks iets valt te berekenen, slokt de game bijna 8GB werkgeheugen op (ter illustratie: dat is net zoveel als de aanbevolen eis voor Dark Souls 3). Het is ook iets wat je direct merkt tijdens het spelen. We dachten dat het misschien aan ons lag, maar een rondje langs de velden leert ons dat veel gamers last hebben van belachelijk lage framedrops en instabiele gameplay. Zodra je park ook maar meer dan een handvol attracties kent, gaat het hard bergafwaarts met je prestaties.

©PXimport

Na een handjevol attracties begint je werkgeheugen al te huilen.

Al deze minpunten kun je, mocht je dat heel graag willen, allemaal wegcijferen onder de noemer Early Access. Hoewel we dat eigenlijk niet willen. Wie een game als een fysiek schijfje op de markt brengt voor een volwaardige prijs, mag afgerekend worden op hetgeen dat aangeboden wordt. Zeker als je kijkt naar de prestaties van de game zelf. Prestaties die in Rollercoaster Tycoon World ver onder de maat zijn.

Conclusie

Wat je als ontwikkelaar moet doen, is 15 euro vragen voor een Early Acces-game, luisteren naar je fans en de beste Rollercoaster-game ooit bouwen. Wat je niet moet doen is de volle mep vragen, een game als volwaardig proberen te verkopen en dan met dit aankomen. Onder een hoop frustratie en een geweldige achtbaanbouwer zit zeker potentie voor een goede game. Maar of die potentie er ooit uit gaat komen, is nog maar zeer de vraag.

RollerCoaster Tycoon World is nu fysiek in de winkels verkrijgbaar en als Early Access-game op Steam voor pc.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.