Gillende mensen, ratelende achtbanen, vrolijk geroezemoes en kokhalsgeluiden. Wie zijn ogen dicht doet tijdens een potje RollerCoaster Tycoon World, waant zich even in 1999. Heel even maar, want zodra je je ogen weer opendoet, zit je toch echt naar een driedimensionale achtbaansimulator te kijken.

RollerCoaster Tycoon World

+ Achtbaanbouwmodus

+ Terreinmodus.

- Paden aanleggen een verschrikking

- Ratingsysteem werkt niet goed

- Prestaties ver onder de maat

- Waar is de uitdaging?

Die driedimensionale achtbaansimulator heeft nog maar weinig van doen met de allereerste RollerCoaster Tycoon. Dat hoeft op zichzelf geen slecht iets te zijn, maar door het succes van de eerste twee delen is het dat stiekem toch. Lees ook: Trackmania Turbo: Over de topsnelheid!

Overigens willen we benadrukken dat het hier om een Early Access-game gaat, waarbij je jezelf de vraag mag stellen waarom we een dergelijke game nu al recenseren. Het antwoord is simpel: omdat de game op dit moment ook als fysiek schijfje bij retailers te koop is. Op het doosje van deze fysieke versie staat overigens nergens vermeld dat de game eigenlijk nog in ontwikkeling is. Waarom je een game, die in onze ogen verre van af is, op deze manier al probeert te verkopen, is ons een raadsel.

©PXimport

Ondanks alles zit de achtbaanbouwer goed in elkaar.

Waar is Leafy Lake?

Bovenstaande alinea geeft overigens al direct prijs hoe de vlag erbij hangt in RollerCoaster Tycoon World. De ontwikkelaar heeft nog bergen werk voor de boeg om er een volwaardige game van te maken. Er zijn gewoon te veel zaken die ons doen terugverlangen naar de isometrische tijden van Forest Frontiers en Leafy Lake. Terwijl we zó graag willen zien dat RollerCoaster Tycoon terugkeert naar de top van de digitale simulatoren. Naar de plek waar een dergelijke franchise hoort te staan. Want als er iets is wat ons jeugdig hartje sneller doet kloppen, dan is het wel een pretparksimulator waarin we helemaal losgaan op imposante achtbanen en avontuurlijke thema's.

De realiteit is dat RollerCoaster Tycoon World ver weg staat van de game die het zou moeten zijn. Dit terwijl er toch ook wat goeds valt te bespeuren. Wie deze Early Access-versie afzet tegen de alfaversie van directe concurrent Planet Coaster (al is het maar vanwege het feit dat voormalige RollerCoaster Tycoon-ontwikkelaar Frontier Development nu aan het roer staat bij Planet Coaster) ziet dat qua content RollerCoaster Tycoon World al een stuk verder is. Zo kunnen we in RollerCoaster Tycoon World, in tegenstelling tot de concurrent, al veel meer doen met de achtbaanbouwer. Want hoewel we veel kunnen zeggen over deze game, zit het bouwen van achtbanen goed in elkaar.

©PXimport

RollerCoaster Tycoon World heeft meer content dan zijn directe concurrent: Planet Coaster.

Achtbanen bouwen!

Het hele principe van een achtbaan bouwen werkt via een intuïtief click en drag-systeem. Je kiest gewoon de richting waar je heen wilt, klikt en een nieuw stuk achtbaan verschijnt. Daarna kun je naar hartenlust schuiven, draaien, kantelen en verhogen door een combinatie van de 1 t/m 4-toetsen, je muis en de shift-knop. Het kost je slechts een paar tellen, maar vervolgens bedenk je echt de meest waanzinnige creaties die je daarna ook daadwerkelijk kunt bouwen. Het werkt snel, eenvoudig en is bovendien zeer toegankelijk als je later nog wat wilt toevoegen of aanpassen. In de bouwmodus voeg je snel punten (nodes) in je achtbaan toe, waardoor je meer opties krijgt om je baan tot in de puntjes te perfectioneren. Handig voor wanneer je bijvoorbeeld een bocht iets minder gekanteld of een helling net iets steiler wilt maken. De game voorziet daarnaast in de mogelijkheden om een complete attractie eenvoudig te verplaatsen of er een blauwdruk van te maken.

Deze manier van bouwen werkt veel beter dan de ouderwetse stuk-voor-stuk manier zoals in eerder RollerCoaster Tycoon-games werkt gebruikt. Wie het daar niet mee eens is, kan het ook op de oude manier doen. Het grote probleem is echter dat het er op dit moment helemaal geen fluit toe doet hoe je jouw achtbaan perfectioneert. Of dat juist niet doet. Het scoresysteem van achtbanen (o.a. gebaseerd op misselijkmakendheid en intensiteit) lijkt weinig realistisch te zijn, waardoor je gasten vooral heel veel moeten overgeven. Daarnaast maakt het ook helemaal niet uit welke score je hier behaalt, want je gasten stappen toch wel in. Misschien wat minder dan anders, maar winst maken doe je sowieso. Dat maakt de geweldige bouwmodus onderaan de streep eigenlijk overbodig.

©PXimport

Uiteindelijk stappen ze toch wel in.

Dikke tranen

Waar Planet Coaster vooralsnog mijlenver in voorop loopt is de manier waarop je objecten, gebouwen en versieringen plaatst. We slaakten een kleine kreet van geluk toen we merkten dat we in RollerCoaster Tycoon World, zoals vanouds, bankjes en lampen aan de paden kunnen plaatsen (ook al werkt deze optie niet helemaal zoals het zou moeten). Om vervolgens weer in tranen uit te barsten toen we ook merkten dat paden aanleggen zelf belachelijk slecht werkt. RollerCoaster Tycoon World biedt de mogelijk om via een snap- of grid-tool te werken, maar beiden blinken uit in nadelen. Zo is een 'mooi' cirkelvormig pad aanleggen bijna onmogelijk en valt het vies tegen om een wachtrij vaak recht op een ander pad aan te leggen. Ook een gebouw aan een al aangelegd pad laten aansluiten kan blijkbaar alleen met de snap-tool aan. In elke andere modus moet je eerst het gebouw plaatsen voordat je een pad ernaartoe kan leggen. Juist op deze momenten verlangen we echt terug naar 1999.

Daarnaast kunnen we helemaal geen gebouwen rond attracties en horecagelegenheden plaatsen, waardoor de aanwezige thema's slechts uitgedragen worden door losse objecten. Hierdoor voelt je grote park al snel heel generiek en weinig samenhangend aan. De terreinmodus werkt dan wel weer goed, waardoor je de ondergrond nog aardig kan afstemmen op wat erboven gebeurd. De terreinmodus werkt, net als de achtbaanmodus, snel en effectief en kent amper minpunten. Dat de optie om onder de grond te bouwen compleet verdwenen is, zorgt echter voor een wrange nasmaak.

©PXimport

De paden zijn een ramp.

Waar is het hart?

Dat geldt trouwens ook voor een totaal gemis aan micromanagement, zoals de mogelijkheid om personeel toe te wijzen aan gebieden en ze op te pakken. Prijzen moet je per stalletje instellen en opties om een attractie of gebouw helemaal naar smaak aan te passen zijn er bar weinig. Het zorgt er allemaal voor dat ons gevoel bij RollerCoaster Tycoon World er gewoon niet is. Het voelt allemaal te mat, te vlak en te kaal aan. Alsof het hart uit de franchise is gerukt. Achtbanen bouwen is een ontzettend gave bezigheid en deze modus kan zich waarschijnlijk gaan meten met de besten in dit genre, maar alles daaromheen komt gewoonweg niet in de buurt van zijn voorgangers of concurrenten. De game mist uitdaging en diepgang en zonder de uitmuntende achtbanen zouden we het in deze game nauwelijks een uur volhouden. Terwijl we zo graag willen.

Wie een blik werkt op het gebruik van zijn werkgeheugen tijdens het spelen, zal versteld staan. Want hoewel de game grafisch bij lange na niet kan tippen aan welke huidige game dan ook en er vooral in het begin van de game nauwelijks iets valt te berekenen, slokt de game bijna 8GB werkgeheugen op (ter illustratie: dat is net zoveel als de aanbevolen eis voor Dark Souls 3). Het is ook iets wat je direct merkt tijdens het spelen. We dachten dat het misschien aan ons lag, maar een rondje langs de velden leert ons dat veel gamers last hebben van belachelijk lage framedrops en instabiele gameplay. Zodra je park ook maar meer dan een handvol attracties kent, gaat het hard bergafwaarts met je prestaties.

©PXimport

Na een handjevol attracties begint je werkgeheugen al te huilen.

Al deze minpunten kun je, mocht je dat heel graag willen, allemaal wegcijferen onder de noemer Early Access. Hoewel we dat eigenlijk niet willen. Wie een game als een fysiek schijfje op de markt brengt voor een volwaardige prijs, mag afgerekend worden op hetgeen dat aangeboden wordt. Zeker als je kijkt naar de prestaties van de game zelf. Prestaties die in Rollercoaster Tycoon World ver onder de maat zijn.

Conclusie

Wat je als ontwikkelaar moet doen, is 15 euro vragen voor een Early Acces-game, luisteren naar je fans en de beste Rollercoaster-game ooit bouwen. Wat je niet moet doen is de volle mep vragen, een game als volwaardig proberen te verkopen en dan met dit aankomen. Onder een hoop frustratie en een geweldige achtbaanbouwer zit zeker potentie voor een goede game. Maar of die potentie er ooit uit gaat komen, is nog maar zeer de vraag.

RollerCoaster Tycoon World is nu fysiek in de winkels verkrijgbaar en als Early Access-game op Steam voor pc.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.