Prey laat je meedogenloos falen en onderuitgaan, maar geeft je meerdere puntgave uitwegen voor de meeste obstakels. De vormgeving is weinig origineel maar houdt stand, de spelmechanieken nodigen uit tot tactische speelstijlen en ruimtestation Talos-1 excelleert qua leveldesign en detaillering. Al met al is Prey een sciencefictiongame van jewelste.

Prey lijkt de vormgeving en verhaalvertelling van Bioshock te imiteren. Prey’s architectuur teert eveneens op de kleurenpaletten, visuele opsmuk en aangename geometrische ontwerpen van art deco. Deze stijlbeweging omarmt zowel moderne technologische ontwikkelingen als uitgekiend vakmanschap – en die interesse buiten Prey en Bioshock op vergelijkbare wijze uit. Ook ontleden beide games hoe een hoopvolle poging om de zogenaamd intelligentste en kundigste mensen in elkaars omgeving te laten wonen en werken omslaat in een precaire dystopie: Bioshock in onderwaterstad Rapture, Prey in ruimtestation Talos-1. De hoofdrolspelers in beide games ondervinden dit uiteindelijk eigenhandig, hoewel ze in eerste instantie het idee hebben dat ze zich in een andersoortige, meer behaaglijke omgeving begeven.

Het gegeven dat Arkane Studios verantwoordelijk is voor zowel Prey als Bioshock 2 (en eveneens de Victoriaanse dieselpunk Dishonored-reeks) doet eveneens vermoeden dat het om soortgelijke games gaat.

©PXimport

Alle begin is moeilijk

Maar schijn bedriegt – Prey is nog eerder verwant aan System Shock 2. Hoewel fraai, zet de art deco-façade je in die zin op het verkeerde been. Op de oppervlakte lukt het Prey zo nauwelijks om een eigen identiteit te vormen, zeker omdat het uitgangspunt aanvankelijk weinig tot de verbeelding spreekt. Als Morgan Yu word je uitgenodigd om net als je broer Alex in een onderzoeksteam aan ruimtestation Talos-1 te werken. Het is maart 2032 en je baant je een weg vanuit je appartement naar een nabijgelegen onderzoekscentrum, om er een test of twee te ondergaan en vervolgens de aarde voor het ruimtestation in te wisselen.

Een plottwist of twee later en je begeeft je in Talos-1, dat inmiddels bevolkt wordt door kunstmatige intelligentie, dode of nauwelijks levende crewleden en aliens genaamd Typhon. Morgan weet uiteraard nergens het fijne van en dus is het zaak om te onderzoeken ‘wat er daadwerkelijk op Talos-I heeft plaatsgevonden’.

Oftewel: Prey begint als het gros van de sciencefictiongames, -films en -literatuur: met een hoofdrolspeler die als ogenschijnlijk onbeschreven blad de geheimen van een naar verdommenis gegane plek ontrafelt. De openingsuren, alsook de art deco-vormgeving, volgen de sjablonen van tig andere sciencefictiontitels. Er zijn bijvoorbeeld meerdere partijen, elk met een ander perspectief, en via voornamelijk audio- en video-opnames doen ze een poging om jou te overtuigen van hun waarheden. Je volgt ze – of niet – en krijgt langzaamaan een zwak voor deze en een hekel aan gene. Dit soort voorspelbare ontwikkelkeuzes doen af aan de verder gelaagde en bij vlagen fenomenale spelervaring die Prey te bieden heeft.

©PXimport

Talos-1 <3

Op de consoles heeft Prey voor een first-person shooter overigens een weinig precieze besturing. In eerste instantie ben je aangewezen op een moersleutel om de Typhon van je af te houden. Ongeacht de gekozen moeilijkheidsgraad is dat vanaf de eerste confrontatie een veeleisende bezigheid. De zogenaamde Mimics vermommen zich als onder meer theekopjes en prullenbakken, en als ze zich eenmaal tonen, vallen ze vooral je benen en voeten aan. Hierdoor sla (of later: schiet) je vooral naar beneden – en dit blijft gedurende de gehele game een ongemakkelijke manier van verdedigen.

Dit is niet per se een kanttekening, het onderstreept vooral dat zelfs de relatief zwakke Mimics je dodelijk kunnen verwonden: je ziet ze vaak niet en heb je ze eenmaal in je vizier, dan is het alsnog lastig om ze te raken. Iets soortgelijks geldt voor de andere Typhon, vooral voor de Phantoms en Poltergeists. Ze verplaatsen zich onnoemelijk snel en mede gezien de besturing slaag je er hoofdzakelijk in om te missen – en, als je geen medkits voorhanden hebt, om vervolgens het loodje te leggen.

©PXimport

Wellicht werken muis en toetsenbord in Prey nog meer in je voordeel dan in andere shooters, maar tegelijkertijd hangen deze genadeloze nederlagen samen met de spijkerharde spelwereld die Talos-1 heet. Dit ruimtestation lijkt nauwelijks ontworpen door en voor doorsnee mensen; Talos-1 – en al wat zich daaromheen begeeft – is een labyrint dat zijn weerga niet kent. Hier en daar geeft Prey je een halve aanwijzing waar je naartoe moet, maar door de indrukwekkende hoeveelheid gangenstelsels, kamers en routes heb je veelal de ruimte om zelf je koers te bepalen.

Van moestuinen in het ruimtestation tot wegrottende lijken in het luchtledige, Talos-1 is een gedurfde maar vooral gelaagde setting. Het is indrukwekkend om te zien dat de enorme schaal en het doolhofachtige karakter van dit ruimtestation nauwelijks afbreuk doen aan de meer bescheiden omgevingen. Individuele ruimtes bieden handenvol tactische mogelijkheden, alsof het de fijn en weloverwogen vormgegeven levels uit Dishonored of Deus Ex betreft.

Waterfonteinen en ethiek

Ook qua spelmechanieken krijg je hier de mogelijkheden toe. Relatief vroeg in de game ontdek je dat je je ruimtepak, alsook persoonlijke vermogens, naar wens kunt bijspijkeren, zij het met talloze ethische consequenties. Dat is op zich weinig nieuws: cyborgvraagstukken zijn inmiddels gemeengoed binnen sciencefictiongames. Later vlecht Prey hier nog een ethisch/biologisch vraagstuk of twee in: als je ermee instemt, maak je het jezelf makkelijker, maar dit gaat eveneens ten koste van je mens-zijn.

©PXimport

Verhaaltechnisch levert dit interessante taferelen op, zeker tegen het einde van de game, maar het draagt ook bij aan de manieren waarop je je door Talos-1 manoeuvreert. Oftewel, Prey moedigt je aan om het toch al gelaagde ruimtestation met haar meedogenloze Typhon telkens op een andere wijze te benaderen – en zelfs naar eigen hand te zetten. Hier is de eigenlijke kracht van Prey gelegen: de wisselwerking tussen leveldesign, nietsontziende tegenstanders, en legio vernuftige speelstijlen en spelmechanieken. Het gaat in Prey niet om losstaande levels, maar om een nauwkeurig aaneen geweven ruimtestation – met alle speltechnische gevolgen van dien.

Hier is ook Prey’s tempo en detaillering op afgestemd. Er zijn treuzelende sequenties waarin je door een zwaartekrachtloze ruimte vliegt of emailgesprekken doorspit, alsook archetypische shootermomenten die door de grote hoeveelheden Typhon alle tactische opties tijdelijk nutteloos maken. Lukt het je in het laatste geval om de veldslag te doorstaan, dan ontvouwt zich een ruimte of omgeving die eerst een slagveld leek, maar vol finesse en ogenschijnlijke wissewasjes blijkt te zitten: een geel notitieblaadje hier, een waterfonteintje daar – niet als nodeloze opsmuk, maar als integraal onderdeel van Prey’s worldbuilding.

In die zin is het nauwelijks vervelend dat het laatste gedeelte van de game vol backtrackmomenten zit. Het is eerder noemenswaardig dat het einde zelf niet de daadkracht heeft die de rest van de spelervaring kenmerkt.

Desondanks doet Prey het onverwachte: het is een sciencefictiongame van de bovenste plank. Talos-1 doet qua leveldesign niet onder voor Dishonored, Prey’s spelmechanieken kennen de diepgang en finesse van System Shock 2 en het onderliggende verhaal onderzoekt ethische vraagstukken die Deus Ex al sinds 2000 bezighouden. Het belangrijkste: Prey gaat stukken verder dan de vergelijkingen met z’n evenknieën, ook al doen de eerste uren dat niet vermoeden.

Prey is nu verkrijgbaar voor pc, Xbox One en PlayStation 4. Voor deze recensie is de game op een PlayStation 4 Pro getest.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.