Een tabel met cijfermateriaal is meestal moeilijk te interpreteren, daarom houden we van grafieken die in een oogopslag inzicht geven. Toch is het verleidelijk om in Excel ingewikkelde en overdonderende grafieken te maken, terwijl het natuurlijk om duidelijkheid gaat. Hoe kies je het juiste type en hoe maak je overtuigende, mooie Excel-grafieken die makkelijk te lezen zijn?

Grafieken en diagrammen zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. In zo’n grafische voorstelling herkennen we veel makkelijker trends en patronen dan in een rooster met veel getallen. Sommigen hebben het over grafieken wanneer het gaat over lijnen en kolommen. Zijn het cirkels of taarten, dan spreken ze over diagrammen. De definities van beide lopen door elkaar. Wij gebruiken deze termen daarom als synoniem van elkaar.

Ga bij het gebruik van grafieken sowieso resoluut voor duidelijkheid. Wanneer je de grafiek straks in PowerPoint gebruikt, zet deze applicatie er een kader met veel witruimte omheen. Daarbij nemen de legende en de titel ook nog eens veel ruimte in. Overweeg daarom of je de titel en legende echt nodig hebt. Probeer verder de grafiek zo groot mogelijk te maken. Hoe kun je grafieken nog visueel krachtiger maken? Welk type kies je voor je doel? We duiken in de wereld van de grafische voorstellingen.

Gegevenstabel

Iedere grafiek die je in Excel maakt, begint bij het selecteren van de gegevens die je aan de hand van staafjes, lijnen of taarten wilt weergeven. Daarvoor houd je de linkermuisknop ingedrukt op eerste cel linksboven van de gegevenstabel. Vervolgens sleep je de muisaanwijzer naar de rechterbenedenhoek van de tabel. Of je klikt op de eerste cel linksboven, drukt de Shift-toets in en dan klik je op de laatste cel rechtsonder.

©PXimport

Grafiektypes

Daarna plaats je de muisaanwijzer op de cel waar de grafiek moet komen. Vervolgens ga je naar het tabblad Invoegen waar je in het onderdeel Grafieken een ruime keuze aantreft. En daar wringt dikwijls de schoen. Als je hier het verkeerde type kiest, gaat de betekenis van de gegevens grotendeels verloren.

Veel gebruikers houden het bij drie types: staven, lijnen of cirkels. Excel beschikt alleen over meer mogelijkheden om gegevens visueel voor te stellen. Blijf je toch bij de basistypes? Zelfs dan kun je met enkele handigheidjes de gegevens nog duidelijker presenteren.

Opvallen

©PXimport

Aanbevolen grafieken

Sinds versie 2013 geeft Excel advies bij het maken van de keuze van het grafiektype. Klik in het onderdeel Grafieken op de knop Aanbevolen grafieken. Je ziet een selectie van grafieken waarvan het programma aanneemt dat ze geschikt zijn voor de geselecteerde gegevenstabel. Scrol even door de suggesties en klik met de linkermuisknop op een grafiek. Rechts in het deelvenster krijg je een voorbeeld te zien. Ben je tevreden? Klikt dan op OK.

©PXimport

Varianten

Wanneer je in de groep Grafieken een bepaald type selecteert, bijvoorbeeld Kolom, Lijn of Waterval, presenteert het programma nog meer varianten van het gekozen type in het tabblad Grafiekontwerp. Dat tabblad verschijnt als je op de grafiek klikt.

Wanneer je de muisaanwijzer over het plaatje houdt, toont het programma de naam van de variant met een korte beschrijving. Klik je op OK, dan verschijnt de grafiek op het werkblad. Je kunt de grafiek met de muisaanwijzer vastpakken en naar een andere plaats slepen.

©PXimport

Op een ander blad

Op dit moment staat de grafiek op het blad waar ook de gegevenstabel staat. Wil je de grafiek op een nieuw tabblad plaatsen, kies dan rechtsboven in het tabblad Grafiekontwerp voor de knop Grafiek verplaatsen. Als je het tabblad met de knop niet ziet, moet je even op de grafiek klikken.

In dit dialoogvenster kun je de grafiek naar een nieuw tabblad verplaatsen. Geef dat hier meteen een nieuwe naam. Wanneer het werkblad al uit verschillende tabbladen bestaat, kun je in dit dialoogvenster de grafiek als een object naar een van de bestaande werkbladen verhuizen.

©PXimport

Kolommen sorteren

Het staaf- of kolomdiagram is het geschiktst om waarden te vergelijken of om een ontwikkeling in de tijd te tonen. Je wilt bijvoorbeeld de resultaten per regio vergelijken. Dit is het meestvoorkomende grafiektype. Excel 365 noemt het rechtopstaande type het kolomdiagram, het liggende type heet dan het staafdiagram. Bij dit type kan de volgende tip een groot verschil maken.

Voordat je de gegevens omzet naar kolommen of staven sorteer je de gegevens van groot naar klein met de opdracht Gegevens, Sorteren. Op die manier staan de kolommen niet lukraak door elkaar, maar zie je van links naar rechts of van boven naar onder de hoogste waarden, dan de middenmoters en daarna de kleinste waarden. Deze truc kun je uiteraard alleen maar toepassen als de volgorde op de X-as (horizontale) niet chronologisch vastligt. Een trucje om nooit meer te vergeten wat X- en Y-as is: bij de Y kun je trekken aan de onderkant. Die gaat dus van boven naar beneden.

©PXimport

Geen 3D-effect

©PXimport

Horizontaal

Bij een horizontaal staafdiagram plaats je de grootste waarden bovenaan. De horizontale vorm geeft meer ruimte voor horizontale teksten. Werk je dus graag met lange labels, dan komt een liggend staafdiagram van pas. De labels, dat zijn de waarden die de waarden van de staven aangeven, zijn beter leesbaar in een liggende vorm. Dit voorbeeld, de ‘10 bestverkochte boeken’, laat mooi zien dat de gegevens om een horizontaal diagram vragen. Daarmee komen de titels beter leesbaar in beeld.

©PXimport

Gestapeld

Een gestapeld kolom- of staafdiagram geeft dubbel zoveel informatie als een enkelvoudig staafdiagram. Je vergelijkt niet alleen de verschillende totalen, je ziet ook hoe die totalen zijn opgebouwd uit verschillende categorieën.

In dit voorbeeld lees je dat het aantal dieren dat in de asielen werd binnengebracht de laatste drie jaar is afgenomen. Toch merkje tegelijk dat het aantal binnengebrachte honden in 2019 is toegenomen. Voor wie hiervan ongelukkig wordt, deze cijfers zijn fictief.

Soms bevallen de kleuren van een grafiek je niet. Ga niet lukraak met allerlei kleuren experimenteren. Als je op de grafiek klikt, verschijnt het tabblad Grafiekontwerp. Daar vind je de knop Kleuren wijzigen. Het grote voordeel van deze knop is dat hieronder harmonieuze kleurenschema’s zitten.

Gegroepeerd

Excel produceert ook gegroepeerde kolom- of staafdiagrammen. Bij dit type staan de staven van gerelateerde items in groepjes naast elkaar. Deze gegroepeerde diagrammen zijn een uitstekende keuze als je bijvoorbeeld de productieresultaten van vier producten van de afgelopen vijf jaar wilt vergelijken. Of als je bijvoorbeeld de bezoekersaantallen per leeftijdscategorie van de laatste jaren wilt analyseren.

In dat geval ga je naar het tabblad Invoegen en kies je Gegroepeerde kolom of Gegroepeerde staaf. Voor zo’n gegroepeerde kolom heb je dus meerdere rijen met gegevens nodig. In dit voorbeeld is er een rij voor iedere leeftijdscategorie. Bij een gegroepeerde kolom- of staafdiagram gebruik je de legende, zodat je de staven binnen iedere groep kunt herkennen.

©PXimport

Verder verfijnen

©PXimport

Cirkeldiagrammen

Cirkeldiagrammen tonen hoe de koek is verdeeld. Dit type gaat uit van een geheel van honderd procent en berekent percentages van de verschillende onderdelen. Om een verdeling van bijvoorbeeld leeftijdsgroepen te tonen is dit type dus prima geschikt. Je gebruikt cirkeldiagrammen onder meer bij datasets waarbij het niet gaat om hele kleine verschillen, maar om een globale verdeling.

©PXimport

Lijndiagrammen

De lijngrafiek wordt vaak gebruikt om te tonen hoe iets zich ontwikkelt in de tijd. Zorg dat je op de horizontale as –de X-as - de tijd evenredig verdeelt. Je kunt een extra lijn laten maken die de prognose weergeeft op basis van de huidige cijfers. Daarvoor klik je op de grafiek, daarna gaje via de knop met het kruisje naar Grafiekelementen en je vinkt de optie Trendlijn aan.

Combineer nooit meer dan vier lijnen, anders wordt het diagram te lastig om te interpreteren. Voor alle grafiektypes geldt dat je de legende beter weglaat als die niet echt nodig is. Ook de legende kun je aan- en uitzetten in de Grafiekelementen.

©PXimport

Op de kaart

Een bijzondere manier om data te visualiseren is de kaartgrafiek. In dit voorbeeld vergelijken we data van Europese landen. De landsnamen herkent Excel vanzelf. In de eerste kolom staan de landen, in de tweede kolom staat een getal dat het geproduceerde percentage windenergie per inwoner aanduidt.

Selecteer de tabel en gebruik in het tabblad Invoegen, Grafieken, Kaarten. De landen met een hoog percentage aan windenergie per inwoner krijgen een meer donkere kleur dan de landen waar het percentage laag is. Soms krijgje het resultaat in eerste instantie op een volledige wereldkaart te zien.

Als je de gegevens van slechts een bepaald deel van de wereld wilt bekijken, moet je een instelling wijzigen in de balk Gegevensreeks opmaken. Dubbelklik op de kaart zodat deze balk tevoorschijn komt en klik in het tabblad Labelopties op de knop met de staafjes: Opties voor reeks. In het vak Kaartgebied selecteer je Alleen regio’s met gegevens. Hierdoor verschijnt in ons voorbeeld de kaart van Europa.

©PXimport

Verband tussen twee factoren

In een spreidingsgrafiek onderzoek je het verband tussen twee verschillende factoren. Bestaat er een verband tussen lichaamslengte en schoenmaat? Tussen haarkleur en intelligentie?

In dit voorbeeld vroegen we twintig scholieren naar het aantal uren dat ze voor een proef hadden gestudeerd. In de tweede kolom noteerden we hun score (maximaal 20). Met de spreidingsgrafiek combineert Exel de studietijd en de score van iedere scholier in de vorm van stippen. De Y-as toont het resultaat, de X-as de studietijd.

Een spreidingsdiagram werkt goed voor het vergelijken van veel datapunten. Wanneer er veel stippen in een rechte lijn liggen, is de kans groot dat er een recht evenredig verband bestaat tussen beide gegevensgroepen. Klik op de knop met het kruisje en plaats een Trendlijn,   daarmee toont Excel op basis van de gegevens een gemiddelde in de vorm van een rechte lijn.

©PXimport

Afbeelding in grafiek

Het kost wat meer moeite, maar je kunt zowel de achtergrond van een grafiek als de elementen, zoals kolommen en cirkels, opvullen met afbeeldingen. Deze plaatjes vormen pas een meerwaarde als ze aansluiten bij het onderwerp. Het plaatsen van afbeeldingen lukt met alle grafiektypes, maar sommige lenen zich daar wel beter voor.

Als je op het grafiekgebied dubbelklikt, verschijnt aan de rechterkant de balk Grafiekgebied opmaken. Klik op het emmertje. Daarna klikje op het element van de grafiek dat je wilt vullen. Vervolgens kiesje in de balk de optie Opvulling met afbeelding of bitmappatroon. Bij Bron afbeelding klikje op Invoegen en dan selecteer je een afbeelding die op de harde schijf staat. Je kunt ook online naar afbeeldingen zoeken. Onderaan in de balk staan vier regelaars om de afbeelding naar links, rechts, boven en onder te verschuiven tot het plaatje helemaal goed staat.

©PXimport

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar bijzondere producten voor een mooie prijs. Vinyl is de laatste jaren weer helemaal terug, maar die kun je natuurlijk alleen afspelen op een platenspeler. Wij vonden vijf interessante modellen voorzien van een stofklep, voor minder dan 275 euro.

Platenspelers worden steeds vaker aangeboden, en ook op Kieskeurig.nl zien we ze meer en meer in de verschillende aangesloten webshops. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je die ook nog eens zijn voorzien van een klep om het mechanisme en je platen te beschermen tegen stof.

Sony PS-LX310BT

De Sony PS-LX310BT is een volautomatische platenspeler. Dit betekent dat je met een druk op de knop de arm naar de plaat kunt bewegen om het afspelen te starten. Aan het einde van de plaat keert de arm automatisch terug naar zijn beginpositie. De speler is aangedreven met een snaar. Een kenmerkende functie is de ingebouwde Bluetooth-zender, waarmee je het geluid van je vinyl draadloos kunt doorsturen naar een Bluetooth-speaker, -soundbar of -hoofdtelefoon.

Mocht je de voorkeur geven aan een bekabelde opstelling, dan kan dat ook via de RCA-uitgang. De platenspeler heeft een ingebouwde phono-voorversterker. Dit maakt het mogelijk om de speler direct aan te sluiten op een versterker of actieve luidsprekers die geen speciale phono-ingang hebben. De aluminium draaischijf is ontworpen om trillingen te minimaliseren en een stabiele rotatie te waarborgen. De meegeleverde stofkap beschermt de plaat en de naald tegen stof.

Lenco L-3808

Bij de Lenco L-3808 heb je te maken met een direct aangedreven platenspeler, wat inhoudt dat de motor de draaischijf direct aandrijft zonder tussenkomst van een snaar. Dit zorgt voor een snelle start- en stoptijd. Een bijzondere eigenschap is de USB-aansluiting. Hiermee kun je de platenspeler verbinden met een computer om je vinylplaten te digitaliseren.

Verder beschikt dit model over een ingebouwde phono-voorversterker, die je naar wens kunt in- of uitschakelen. Hierdoor kun je hem aansluiten op een breed scala aan audiosystemen, zowel met als zonder specifieke phono-ingang. De arm is S-vormig en voorzien van een afneembare headshell, wat het wisselen van het element vereenvoudigt. De aanwezigheid van pitch control geeft je de mogelijkheid om de afspeelsnelheid handmatig fijn te stellen. Een doorzichtige stofkap houdt stof op afstand.

Audio-Technica AT-LP60XBT

De Audio-Technica AT-LP60XBT functioneert als een volautomatische, snaaraangedreven platenspeler. Het bedieningsgemak staat hierbij centraal: met knoppen voor start en stop kun je het afspeelproces eenvoudig beheren. De arm plaatst zichzelf op de groef en keert na afloop van de plaat vanzelf weer terug. Net als de Sony beschikt dit model over een geïntegreerde Bluetooth-functionaliteit. Dit maakt het mogelijk om draadloos verbinding te maken met maximaal acht verschillende Bluetooth-apparaten, zoals luidsprekers of een koptelefoon.

Voor een standaard opstelling is er een RCA-uitgang beschikbaar. De ingebouwde phono-voorversterker is uitschakelbaar, waardoor je de keuze hebt tussen aansluiting op een phono- of een lijningang van je versterker. De draaischijf is vervaardigd uit gegoten aluminium. Het meegeleverde element is een Dual Magnet-cartridge met een vervangbare naald. De stofkap is scharnierend en afneembaar.

Denon DP-29F

Dit model, de Denon DP-29F, is een snaaraangedreven en volautomatische platenspeler. Je bedient de speler met de start- en stopknoppen, waarna de toonarm automatisch naar het begin van de plaat beweegt en aan het einde weer terugkeert. Een belangrijk kenmerk is de ingebouwde, inschakelbare RIAA phono-equalizer. Dankzij deze voorversterker kun je de DP-29F direct aansluiten op een versterker of receiver via een standaard AUX- of lijningang, zonder dat een aparte phono-ingang nodig is.

De draaischijf is gemaakt van gegoten aluminium en de platenspeler wordt geleverd met een MM-element (Moving Magnet), zodat je na het aansluiten direct kunt beginnen met luisteren. Het geheel wordt beschermd door een stofkap die het mechanisme en je platen vrijhoudt van stof en vuil.

Lenco LBT-188

Ook deze Lencois uitgerust met een snaaraandrijving. Een opvallende functie van dit model is de ingebouwde Bluetooth-zender. Hiermee heb je de mogelijkheid om het geluid van je vinylplaten draadloos te streamen naar een compatibele Bluetooth-luidspreker of -hoofdtelefoon. Daarnaast is de platenspeler voorzien van een USB-aansluiting, waarmee je hem aan een computer kunt koppelen. Dit stelt je in staat om je platencollectie te digitaliseren.

De Lenco LBT-188 beschikt over een geïntegreerde phono-voorversterker, wat betekent dat je hem direct kunt aansluiten op de aux-ingang van vrijwel elke versterker of set actieve speakers. De toonarm is voorzien van een instelbaar contragewicht voor een nauwkeurige naalddruk. Het geheel wordt geleverd met een afneembare, doorzichtige stofkap die de draaitafel en de plaat beschermt.