Zo herken je de snelste ssd
Wanneer je op zoek bent naar de snelste ssd die je kunt kopen, dan zul je al snel bij een m.2-ssd terechtkomen. Toch kun je niet zomaar iedere m.2-ssd kopen, want er zijn grote verschillen. Wij leggen je uit waar je op moet letten om een echt snelle m.2-ssd te kopen.
©CIDimport
Lees hier wat dit betekent.
Net als harde schijven maken veel ssd’s gebruik van de sata-interface. Die interface is ooit bedacht voor harde schijven en voldoet daarvoor nog uitstekend. Er zijn nog geen harde schijven die sneller zijn dan de 600 MB/s die de sata-interface kan verwerken. Voor ssd’s geldt dat niet: deze overschreden de sata-limiet een paar jaar geleden al en inmiddels worden ssd’s sterk geremd door de sata-interface. Zo heeft de allersnelste ssd van Samsung - de SSD 960 PRO - een maximale leessnelheid van maar liefst 3500 MB/s, terwijl de maximale schrijfsnelheid 2100 MB/s bedraagt. Hoe is dat mogelijk?
Pci-express
In de vorm van pci-express (of pci-e) is iedere pc al uitgerust met een interface die veel sneller is dan sata en gebruikt wordt voor grafische kaarten en andere insteekkaarten. Pci-express werkt op basis van zogenoemde lanes die in het geval van de huidige pci-e 3.0-standaard een snelheid hebben van 1 GB/s. Er kunnen echter meerdere lanes gecombineerd worden, waardoor een snelheid van 4 GB/s geen enkel probleem is. Hoewel ze wel bestaan, is een ssd in de vorm van een forse insteekkaart niet echt handig. Gelukkig is m.2 bedacht, een compact kaartje dat net groot genoeg is om alle benodigde chips voor een ssd te bevatten en geschikt is voor pci-e. De nieuwste m.2-ssd’s maken ook gebruik van het special voor ssd’s ontworpen nvme-protocol en worden daarom nvme-ssd’s genoemd.
Pas op: ook sata
Voor snelheid heb je dus m.2 nodig, maar niet iedere m.2-ssd behoort tot de snelste ssd’s. Dat komt doordat er ook m.2-ssd’s zijn die gebruikmaken van de sata-interface. Niet ieder systeem is immers geschikt voor pci-express, en m.2 heeft bovendien het kleine fysieke formaat als voordeel. Voor bijvoorbeeld goedkopere laptops is een m.2 sata-ssd dan ook een prima oplossing. Maar in combinatie met een modern moederbord of moderne laptop wil je natuurlijk de allersnelste nvme-ssd. Hoe weet je nou zeker dat je een ‘echte’ razendsnelle m.2-ssd aanschaft? Uiteraard kun je een blik op de specificaties werpen. Zie je in de specificaties termen als PCIe of NVMe of opgegeven snelheden die (ver) boven de 600 MB/s liggen? Dan zit je goed. Zie je in de specificaties de term SATA voorbijkomen en liggen de snelheden onder de 600 MB/s? Dan gaat het om een op sata gebaseerde m.2-ssd.
Herken de sleutel
Er is nog een manier waarop je een razendsnelle nvme-ssd kunt herkennen. Hiervoor moet je kijken welke ‘sleutels’ de connector heeft: B, M of allebei. De connector bestaat uit een rij contactpunten met daarin één of twee inkepingen. Een inkeping met daarnaast een kort strookje van 5 contactpunten is een M-sleutel. Een inkeping met daarnaast 6 contactpunten is een B-sleutel. Er zijn ook ssd’s met twee inkepingen. Deze hebben zowel een M-sleutel als een B-sleutel en die combinatie noemen we dan ook een B&M-sleutel.
©CIDimport
Links een m.2-ssd met de M-sleutel en rechts een m.2-ssd met de B & M-sleutel.
Nvme via M-sleutel
De allersnelste verbinding die gebruikmaakt van vier pci-e-lanes is enkel mogelijk via de M-sleutel, want via de B-sleutel kunnen er maar maximaal 2 pci-e-lanes gebruikt worden. Sata werkt via zowel de B als de M-sleutel. Een ssd met alleen een M-sleutel is in de praktijk eigenlijk altijd een razendsnelle nvme-ssd. Een m.2-ssd met een B&M-sleutel is een sata-ssd, die in alle m.2-sloten past. Voor de volledigheid is een kleine waarschuwing overigens op zijn plaats, want officieel kun je geen harde conclusies uit de gebruikte sleutels trekken. Een ssd voorzien van een M-sleutel kan in theorie namelijk ook een sata-variant zijn, terwijl een m.2-ssd met de B&M-sleutel in theorie ook een op pci-e gebaseerde variant kan zijn met twee in plaats van vier lanes. Let dus goed op, zeker als je dergelijke ssd’s koopt via niet-officiële kanalen.
©CIDimport
Conclusie
Ben je op zoek naar de allersnelste ssd zoals de Samsung SSD 960 PRO, dan heb je sowieso een m.2-exemplaar nodig. Inmiddels zul je wel begrepen hebben dat de ene m.2-ssd de andere niet is. Want hoewel je de allersnelste nvme-ssd’s vrijwel alleen in het m.2-formaat kunt kopen, zijn er ook sata-ssd’s op m.2-formaat. Het kopen van een m.2-ssd geeft je dus zeker niet de garantie dat je één van de allersnelste ssd’s op de markt aanschaft. Let er dus goed op of een m.2-ssd echt gebruik maakt van pci-express in combinatie met nvme, alleen dan weet je zeker dat je de beste prestaties krijgt. Met een Samsung SSD 960 EVO of SSD 960 PRO zit je altijd goed: beide ssd’s maken gebruik van nvme en zijn razendsnel.
