Een goede monitor maakt je productiever, geeft je ogen rust, of maakt je een betere gamer. Aandacht besteden aan het scherm waar je grote delen van de dag tegenaan kijkt, is daarom erg belangrijk. En als je je bedenkt dat een gemiddelde monitor toch aardig wat jaren mee hoort te gaan, wordt die keuze nog belangrijker. Wil je een nieuwe monitor kopen? In dit artikel vertellen we je waar je op moet letten.

Paneeltype

Een van de belangrijkste specificaties van een monitor is het type paneel dat wordt gebruikt. De meeste schermen gebruiken een tn-, ips-, va- of oledpaneel. Geen van deze types zijn goed of fout, maar ze hebben allemaal hun eigen voor- en nadelen en bepalen zo voor een groot deel hoe jouw ervaring met het scherm zal zijn.

Tn was het paneeltype dat je in de eerste generatie flatscreen monitors vond. In tegenstelling tot ips- en va-panelen biedt een tn-paneel matige kijkhoeken, waarbij de kleuren en helderheid snel afnemen naarmate je scheef achter je scherm gaat zitten. Een tn-paneel is echter wel erg goedkoop, waardoor we dit veel terugvinden in instapmodellen.

 Ons algemene advies is om tn-panelen links te laten liggen als je een goed scherm zoekt, vooral omdat ips- en va-monitors vandaag de dag ook niet meer zo duur hoeven te zijn. Ben je een gamer die puur voor de snelheid van een scherm gaat en weinig geeft om de kleurprestatie of kijkhoek, dan kun je een tn-paneel overwegen, maar ieder ander kan beter verder kijken naar een va- of ips-paneel.

Ips

Het uitgangspunt voor een allround- of productiviteitsmonitor is een ips-paneel. Het was oorspronkelijk een flink duurdere techniek, maar bracht wel kwalitatief betere schermen. Goede ips-panelen bieden namelijk wel het kleurbereik waar je op hoog niveau mee kunt foto- of videobewerken, en geven meestal ook een aangenamere ervaring; ze worden vaak als rustiger ervaren.

Eerdere generaties ips-panelen stonden bekend als traag, maar tegenwoordig behoren de sommige ips-panelen juist tot de snelste schermen op de markt, en zien we ook voor mensen die graag een spelletje spelen, ips-panelen als beste optie uit de bus komen. De meeste gamers profiteren tenslotte ook van een betere beeldkwaliteit, kleuren, en dergelijke.

©PXimport

Va voor contrast

Va-panelen waren ooit de tussenweg tussen tn en ips, maar spelen vandaag de dag een compleet andere rol, namelijk die van contrastkampioen. Vergeleken met ips en tn is het contrast van va-schermen veel beter, wat ze vooral op het gebied van entertainment erg interessant maakt, ook omdat de kijkhoeken en kleuren over het algemeen alsnog erg goed zijn.

Toch verliest va terrein. En dat is vooral omdat de beeldkwaliteit op het contrast na wat achter blijft op ips, zeker als goede kleuren echt een must zijn. De enige reden om toch een va-paneel te overwegen, is de lagere kosten. 

©PXimport

Oled vooral voor tv

In televisies zijn oledschermen al niet meer weg te denken, en tegenwoordig heeft dit type paneel zich ook de intrede gedaan bij monitors. Hoewel oled prachtig contrast biedt en voor velen een fantastische ervaring is, blijft het een gevoelig issue bij computermonitors. Zo blijft burn-in heikel punt, en is dat zeker op een pc met veelal veel vaste elementen, zoals de taakbalk, een probleem. Het is prachtig voor wie wat risico’s durft te lopen, maar blind adviseren kunnen we vooralsnog niet.

Resolutie

Een hogere schermresolutie heeft een enorme impact op je ervaring. Meer pixels betekent zowel een scherper beeld als meer werkruimte, en daar profiteert bijna iedereen van. De populairste resolutie van het afgelopen decennium was 1080p, ook wel bekend als Full HD of 1920 × 1080 pixels. Dit zie je dan ook op de meeste betaalbare schermen terug. 

Gebruik je de monitor niet om iedere dag acht uur op te werken en voer je er slechts kantoortaken op uit, dan is Full HD prima. Kijk je gedurende de dag echt veel naar het scherm, dan kun je beter uitkijken naar een monitor met een hogere resolutie. Denk aan 1440p (WQHD, 2560 × 1440 pixels), 4K (UHD, 3840 × 2160 pixels), of 1440p Ultrawide (UWQHD, 3440 × 1440 pixels). 

Met hogere resoluties is het veel makkelijker om meerdere applicaties naast elkaar te draaien. Zet bijvoorbeeld je Word-document aan de ene kant van je scherm en je browser aan de andere kant. Ook voor creatieve applicaties, zoals Adobe Photoshop of Adobe Premiere Pro, is een hogere resolutie onmisbaar. Voor die laatste doelgroep, videobewerking met Premiere Pro, is zelfs 1440p al wat krap, en adviseren we een nog hogere resolutie.

Voor gamers is de resolutie een kwestie van het afwegen van de voor- en nadelen. Gamen op een hogere resolutie zorgt voor meer immersie in je spel, maar dat vereist ook meer van je grafische kaart. 1440p is voor deze doelgroep normaal gesproken de gulden middenweg.

©PXimport

Formaat

Er is geen ideaal formaat scherm, het is maar net wat op jouw bureau past en welke resolutie je wilt. 1080p op een 24inch-scherm oogt veelal prima, maar wil je een reuzescherm van 43 tot 55 inch, dan is 1080p veel te blokkerig. Andersom geldt hetzelfde: 4K is fantastisch, maar je hebt er niets aan op een klein scherm.

Tot enkele jaren geleden was een scherm van 24 inch de standaard, tegenwoordig is dat 27 inch, maar 32inch-monitors maken een flinke opmars. Het 27- tot 32inch-formaat misstaat op de meeste bureaus niet. De ervaring leert dat je hier snel aan went, bovendien is dat formaat niet zó groot dat je moet zoeken naar wat er op je scherm gebeurt. 

Vind bij Kieskeurig.nl de beste 32inch-monitoren voor de laagste prijs.

Niet geheel verrassend zijn dit dan ook de formaten waarvoor tal van goede schermen te vinden zijn en waarbij hogere resoluties zoals 1440p of 4K uitstekend passen. Het is dan ook ons advies om dit als uitgangspunt te nemen voor algemeen gebruik, productiviteit en gaming.

Een 34- of 38inch-monitor kan een alternatief zijn. Die zijn ongeveer even hoog als een 27inch-monitor, maar een stuk breder. Het gevolg is dat je netto wat meer werkruimte hebt, maar niet iedereen is gecharmeerd van een dergelijk breed beeld. Zelf ervaren is dan ook het beste advies.

Refreshrate

Hoewel een sneller scherm ook in algemeen gebruik of productiviteit merkbaar soepeler aanvoelt, zijn schermen met een hoge refreshrate, denk aan 144 Hz of hoger, waar de traditionele standaard 60 Hz is, toch vooral als gamer te overwegen. Voor games, of je nu razendsnelle e-sports-titels of adventuregames als God of War of the Witcher 3 speelt, is een snel scherm absoluut waardevol. 

Voor echte fanatieke gamers kan een hogere verversingssnelheid hét verschil maken tussen winnen en verliezen en voor hen is het argument helder. Maar ook voor iedereen die slechts af en toe een spelletje speelt, is de winst van een hogere refreshrate duidelijk zichtbaar.

Bewegende objecten zijn nu eenmaal zichtbaar scherper, en dat maakt de ervaring aangenamer en rustiger voor de ogen. Daarbij hoeft een snel scherm tegenwoordig ook niet heel veel meer te kosten.

De stap van 60 Hz naar 144-165 Hz is heel erg groot, maar is wel aan te raden voor zowel fanatieke als casual gamers, omdat je dit kunt combineren met de hogere resoluties die voor algemeen gebruik en productiviteit gewenst zijn. Zo kun je het beste van beide werelden combineren.

©PXimport

Variabele refreshrate

Speel je graag een spelletje, dan gaat het niet alleen om snelheid van het scherm, maar ook om de variabele refresh rate, oftewel VRR. Traditioneel ververst een scherm op vaste intervallen, van boven naar beneden. Zo kan het gebeuren dat de bovenkant van het scherm een bepaald frame weergeeft, terwijl de onderkant nog niet zo ver is. Dit effect heet tearing, en als het je eenmaal opgevallen is, kun je er niet meer omheen.

Met een variabele refreshrate geeft je monitor het beeld weer zodra de videokaart er klaar voor is. Het gevolg is een soepeler beeld, zonder haperingen en tearing.

Heb je een AMD-videokaart, kijk dan naar een monitor met ondersteuning voor Freesync om van VRR te kunnen profiteren. Heb je een Nvidia-videokaart, zoek dan naar de termen ‘G-Sync’ of ‘G-Sync compatible’.

©PXimport

Ergonomie

Een goed scherm is belangrijk, maar een goede houding achter je scherm is dat ook. Het is tegenwoordig gelukkig goed gesteld met de ergonomie van de betere monitors, waarbij basale functies als het verstellen van de hoogte, tilten en roteren om de as in nagenoeg alle monitors standaard zijn. Nagenoeg standaard is echter geen synoniem voor gegarandeerd, dus zorg ervoor dat je bij de keuze voor een monitor de specificaties nog even checkt.

Aansluitingen

Het aantal aansluitingen op monitors kent nauwelijks beperkingen; de meeste beschikken wel over DisplayPort en HDMI, en daarmee kun je eigenlijk wel alle computers van de afgelopen jaren verbinden. Alleen als je een hele oude computer wilt gebruiken met enkel VGA- of DVI-aansluitingen, wordt het wat lastiger. 

VGA is achterhaald en vormt daarom een goede reden om de pc te upgraden. Een DVI-uitgang op je pc vormt geen probleem, want met een DVI-naar-HDMI-kabel kun je er alsnog een moderne monitor aan koppelen.

Als je een pc van slechts enkele jaren oud hebt, dan kun je stilstaan bij welke aansluitingen je nog meer op je monitor wilt terugzien. Zo kan een ingebouwde usb-hub in je monitor een handige toevoeging zijn als je usb-apparaten aan je monitor wilt koppelen. Ook de moderne usb-c-aansluiting die op sommige monitors zit, is erg fijn, vooral voor thuiswerkers met een laptop. Zo kun je buiten de deur gewoon op je laptop werken, en bij thuiskomst steek je de usb-c-kabel van de monitor in je laptop en kun je verder werken op de grote monitor en de daaraan gekoppelde randapparatuur. 

Ga je voor een monitor met usb-c-aansluiting, dan raden we ook aan te controleren of de monitor over usb power delivery beschikt. Zo kun je met één kabel je laptop koppelen en opladen, en kun je de lader van je laptop lekker in de tas laten zitten. Ideaal!

©PXimport

Extra features

Heb je nagedacht over het type scherm, het schermformaat, de resolutie, de refreshrate en de aansluitingen, dan word je al richting een bepaald soort scherm gestuurd. Toch loont het ook nog na te denken over de volgende punten:

- HDR. Dit kan een enorme boost opleveren in de ervaring met films en games. Helaas is de HDR-weergave van de meeste monitors maar matig. Voor een goede HDR-ervaring moet je op zoek naar een scherm met een VESA-certificaat (DisplayHDR 1000 of hoger) en dan ben je al snel 1000 euro of meer kwijt.

- VESA mount. Wil je de monitor op een beugel monteren, let dan op ondersteuning voor VESA mount.

- Curve. Weliswaar een subjectief punt, maar bedenk of je een gebogen scherm wilt of niet. Twijfel je? In onze optiek voegt het pas echt wat toe bij schermen van 32 inch en groter.

- Speakers. De meeste monitors hebben geen speakers, of het zijn speakers van twijfelachtige kwaliteit. Handig voor het bekijken/beluisteren van een video bijvoorbeeld. Maar wil je echt van muziek genieten, dan ben je altijd beter af met een losse speakerset of headset.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.