Op zoek naar een betrouwbaar en stabiel besturingssysteem voor een oude pc of laptop? Schaf dan niet meteen een dure Windows-licentie aan. Het lichte besturingssysteem MX Linux volstaat voor de meeste computertaken namelijk uitstekend. We leggen uit hoe MX Linux installeren werkt en wat je er vervolgens mee kunt.

MX Linux bestaat weliswaar pas sinds 2013, maar heeft in relatief korte tijd een hoge reputatie opgebouwd. Na de installatie kun je binnen een Nederlandstalige gebruikersomgeving onder meer internetten, e-mailen, tekstverwerken, foto’s corrigeren en spelletjes spelen.

Het besturingssysteem is relatief eenvoudig in gebruik. De installatieprocedure vanaf een usb-stick is niet heel ingewikkeld, zodat je al na pakweg een uurtje aan de slag kunt.

Verder is de overzichtelijke gebruikersomgeving goed uitgewerkt, mede dankzij de vlotte navigatiestructuur. Je begint elke computersessie met de startknop linksonder, zoals je dat ook van Windows gewend bent. Tot slot zijn er een heleboel bekende programma’s voor MX Linux beschikbaar. Een aantal is al geïnstalleerd en je kunt gemakkelijk extra applicaties toevoegen.

Wie eens een lichtgewicht Windows-alternatief wil uitproberen, vindt in MX Linux een betrouwbare partner. We stellen deze veelbelovende Linux-distributie aan je voor!

MX Linux downloaden en op usb-stick zetten

Als voorbereiding op de installatie van MX Linux creëer je met een willekeurige Windows-computer eerst een opstartbare usb-stick. Download MX Linux hier. Zoals je ziet bestaan er allerlei versies. Als je een 64bit-versie nodig hebt, klik je op MX-19.4_x64. Klik voor een 32bit-versie de downloadlink MX-19.4_386 aan. 

Bij twijfel kies je het beste voor 32 bit. Overigens kunnen de versienummers bij publicatie van dit artikel wat verschillen. Bewaar het iso-bestand van MX Linux ergens op je systeem. Het is nu zaak om een opstartbare usb-stick te maken. Dit kan met Rufus. Download dit programma en open het .exe-bestand. Een installatie is verder niet nodig. 

Prik nu een lege usb-stick in de computerkast. Je controleert in Rufus of bij Apparaat de juiste usb-stick is gemarkeerd. Wijs via Selecteren het iso-bestand van MX Linux aan en bevestig met Openen. Je laat de overige instellingen ongewijzigd, waarna je met Starten het iso-bestand naar de usb-stick wegschrijft. 

©PXimport

Opstarten vanaf usb-stick

Je gaat de installatie nu met de geprepareerde usb-stick starten. Hiervoor is het belangrijk dat je het systeemmenu van de computer opent, oftewel het bios of de uefi. Zet de computer aan waarop je MX Linux wilt installeren en druk tijdens het opstartproces op de juiste toets om het systeemmenu te openen. Afhankelijk van de gebruikte computer is dat meestal F2, F10 of Delete. Vaak verschijnt er ook even in beeld welke toets je hiervoor kunt gebruiken. 

Eenmaal in het systeemmenu aangekomen navigeer je naar de opstartinstellingen. Dit menu noemen fabrikanten meestal Boot. Selecteer de usb-stick als eerste opstartschijf en voer een herstart uit.

Na enkele ogenblikken verschijnt het installatiemenu in beeld. Druk op F2 en gebruik de pijltjestoetsen om Nederlands te selecteren. Bevestig daarna met Enter. Je ziet bovenaan in het installatiemenu het versienummer en de publicatiedatum van MX Linux staan. Selecteer deze optie en druk op Enter.

©PXimport

Installatie afronden

Na even wachten verschijnt de liveomgeving van het besturingssysteem. Hier kun je de gebruikersomgeving alvast even uitproberen, al zijn liveomgevingen vaak wel traag. Klik op het bureaublad daarom op Install om direct de installatieprocedure te starten. Via Volgende bepaal je op welke partitie je het besturingssysteem wilt installeren. De optie Automatische installatie op de gehele schijf ligt hierbij voor de hand. 

Bevestig met Volgende en Yes, waarna de installatie definitief begint.

Je neemt intussen de overige instellingen van het installatiemenu door. Bedenk in de volgende stap vrijblijvend een computernaam en selecteer de gewenste land- en tijdsinstellingen. Verder stel je een gebruikersnaam en wachtwoord in. Laat alle overige instellingen ongewijzigd.

Bevestig als laatste met Voltooien en druk op Enter. Het systeem start opnieuw op. Belangrijk is dat de computer in het vervolg altijd vanaf de harde schijf opstart (en niet vanaf de usb-stick), dus open hiervoor zo nodig het systeemmenu (bios of uefi) opnieuw om dit te regelen.

Eerste indruk en updates installeren

Als de installatie goed is gegaan, zie je na de herstart een inlogvenster. Meld jezelf met het eerder bedachte wachtwoord aan. Er verschijnt een welkomvenster met allerlei informatie over het besturingssysteem, zoals een handleiding en links naar fora. Aan de linkerkant bevindt zich een smal zijpaneel met diverse toepassingen, zoals toegang tot internet, bestandsbeheer, volume, netwerkverbindingen, taalinstellingen en batterijstatus.

Daarnaast kun je met de groene knop linksboven het systeem afmelden, afsluiten of herstarten. Het zijpaneel fungeert overigens ook als taakbalk, want openstaande programma’s zijn vanuit dit onderdeel oproepbaar. Tot slot klik je linksonder op het zwarte MX Linux-logo om het startmenu te openen. Hier heb je toegang tot alle voorgeïnstalleerde applicaties en instellingen van het besturingssysteem.

©PXimport

Zorg er hierna voor dat MX Linux volledig up-to-date is. Klik in het zijpaneel op het groene pictogram met de uitgeklapte doos om het hulpprogramma MX Updater te openen. Vink hierbij de optie Automatisch ‘ja’ antwoorden op alle vragen gedurende opwaardering en bevestig met Opwaardering. Typ het wachtwoord om het updateproces te starten. Je volgt de voortgang in een commandovenster.

©PXimport

Software en tools voor MX Linux 

In tegenstelling tot veel andere bekende Linux-distributies ontwikkelt MX Linux een complete gereedschapskist met instellingen. Je past daarmee zo’n beetje alles naar eigen smaak aan. Klik binnen het startmenu maar eens op MX Tools en neem de instellingen op je gemak door. 

Je kunt bijvoorbeeld met een opruimactie schijfruimte vrijmaken en het startmenu aanpassen. Wijzig daarnaast onder meer de vormgeving en maak een systeemback-up. Verder kun je in geval van schade aan het besturingssysteem ook herstelwerkzaamheden uitvoeren.

Een groot pluspunt is dat het besturingssysteem van zichzelf al allerlei nuttige software in huis heeft. Wie weet komt een aantal namen je bekend voor. Je gebruikt bijvoorbeeld de populaire browser Firefox om op het web te surfen, terwijl je met LibreOffice toegang hebt tot een volwaardig kantoorpakket.  Creëer hiermee onder meer tekstdocumenten, spreadsheets, tekeningen en presentaties.

Gebruik verder GIMP voor fotocorrecties, Thunderbird voor e-mail en VLC voor video's. Er zijn zelfs enkele spelletjes vooraf geïnstalleerd. Kortom, je kunt direct vanaf de installatie meerdere kanten op.

©PXimport

Wil je ondanks het brede aanbod standaardapplicaties toch nog extra toepassingen installeren? Geen probleem, want het besturingssysteem plukt de gewenste programma’s rechtstreeks van het web. Open vanuit het startmenu MX pakket installeerder en vul het wachtwoord in. Bekijk onder het tabblad Populaire toepassingen het ruime aanbod. 

De beschikbare tooltjes zijn over verschillende rubrieken verdeeld. Je komt in dit overzicht onder meer Audacity, Opera, Inkscape, Calibre, Steam, TeamViewer, Kdenlive, Dropbox, Kodi en Plex tegen. Stuk voor stuk uitstekende programma’s! Gebruik eventueel de zoekfunctie om iets te vinden. Vink de bewuste programma’s aan en bevestig met Installeer.

Na deze korte rondleiding heb je de basis van MX Linux hopelijk onder de knie. Veel plezier met je nieuwe besturingssysteem!

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.