Merk je dat je pc steeds trager wordt of soms helemaal niet meer reageert? Wellicht heb je last van malware. Gelukkig kun je met de Windows Repair Toolbox veel problemen oplossen.

Tip 01: Portable versie

Download de Windows Repair Toolbox hier. Het is freeware en je kunt dit Zwitsers zakmes onder de reparatietools gebruiken vanaf de harde schijf of als portable software op een usb-stick – handig als je iemand anders gaat helpen. De software werkt op systemen vanaf Windows XP tot en met Windows 10. Het is vereist dat op het systeem Microsoft .NET Framework 4 is geïnstalleerd.

©PXimport

Tip 02: 54 knoppen

Op het openingsscherm zie je 54 knoppen die allemaal een eigen functie hebben. Je kunt deze toepassing zien als een lege gereedschapskoffer met knoppen die verwijzen naar de juiste tools. Je hoeft ze enkel aan te klikken zodat Windows Repair Tool onmiddellijk de juiste versie downloadt en opstart. Op twee uitzonderingen na zijn al deze tools ‘portable’, er is dus geen installatieprocedure. Je herkent de niet-portable tools aan de [i] achter hun naam – de ‘i’ van ‘installer’.

©PXimport

Tip 03: Basisinfo

Onderaan het tabblad Tools lees je de belangrijkste informatie over het systeem. Welke Windowsversie je gebruikt, welke processor er in de machine zit, hoeveel geheugen er in de slots zit, of er een internetverbinding actief is, welke processor er op het moederbord zit, welke temperatuur die heeft bereikt en ten slotte hoeveel schijfruimte er vrij is op de harde schijf. Wanneer je via een knop een tool opvraagt, kun je in de progressiebalk de vooruitgang van de download volgen.

©PXimport

Tip 04: Hardware

Wanneer je met de muisaanwijzer over een knop gaat, verschijnt de (Engelstalige) beschrijving van deze tool. Wil je bijvoorbeeld weten welke processor en welke grafische kaart in je machine zitten dan klik je op de knop CPU-Z. Enkel seconden later staat het programma open en toont in het verschillende tabbladen de gedetailleerde informatie van de processor, moederbord, grafische kaart en meer... Benieuwd welke ram-modules er in de machine geïnstalleerd zijn? Open RAMExpert en enkele seconden later lees je niet alleen het type, maar ook het merk en het serienummer van het geheugen.

©PXimport

Stresstest

©PXimport

Tip 05: Metertjes

Je kunt met een gerust hart elke keer een programma ophalen en gebruiken, aangezien er niets wordt geïnstalleerd op de pc – met uitzondering van de twee tools die met [i] gemarkeerd zijn. Om de temperaturen van verschillende vitale onderdelen te volgen, gebruik je de knop HWMonitor. Dit programma leest de waardes uit van een groot aantal sensoren van onder andere het moederbord, de videokaarten en de harde schijf. Informatie zoals temperaturen, spanningen en snelheden van ventilators verschijnen in een overzichtelijk scherm.

©PXimport

Tip 06: Nuttige tools

Tot nog toe hadden we het over diagnostische tools, maar in de groep Useful Tools zitten enkele snufjes die mooi van pas kunnen komen om problemen te verhelpen. Neem bijvoorbeeld de tool Fast Copy om snel bestanden te kopiëren, te plakken of te verwijderen. Of de knop Patch My PC Updater die de assistent opent om alle software up-to-date te houden. Het programma scant de software die op je machine staat en toont de verouderde software in het rood. Met één klik op de knop kun je dan de nodige updates uitvoeren.

©PXimport

Tip 07: Internetreparatie

In het vak Repairs zit voldoende gereedschap om de instellingen en software op je pc te herstellen. Heb je te maken met internetproblemen, dan brengt de knop ComIntRep je bij Complete Internet Repair 3. Kun je door het connectieprobleem het programma niet eens downloaden, dan zal Windows Repair Toolbox eerst zelf de internetverbinding trachten te herstellen. Voor alle duidelijkheid, dit portable programma zal hardnekkige internetproblemen repareren wanneer de oorzaak bij je computer ligt en dus niet bij de modem of internetaanbieder. Vink de onderdelen aan die je wilt herstellen naar de standaardwaarden en bevestig met Go.

©PXimport

Windows Repair

©PXimport

Tip 08: Malware-killers

Virussen, spyware, adware, trojans … Dat is voer voor FreeFixer. Laat het programma het systeem scannen en op het einde krijg je een lijst met aanwezige bedreigingen. Freefixer geeft geen conflicten met andere antivirussoftware op je machine en is dus bijzonder geschikt als scanner voor een ‘second opinion’. Een nadeel is dat deze virusjager nogal traag werkt. FreeFixer controleert vooral programma’s die automatisch opstarten, browser-plug-ins en recent gewijzigde bestanden. De knop UltraAdwKiller leidt je naar de tool Ultra Adware Killer, die malware opspoort en verwijdert.

©PXimport

Tip 09: Back-up

Het vak Backup&Recovery omvat een set tools om reservekopieën te maken van je pc. Aomei Backupper is een van de twee programma’s die echt op de computer worden geïnstalleerd. Dit is de gratis variant, waarmee je een kopie maakt van het volledige systeem, van een schijf, van een partitie of van een bepaald bestand.

KKies je voor de schijfback-up, dan zal het programma de hele schijf overzetten. Back4Sure is een alternatief dat in dezelfde groep zit. Deze applicatie maakt geen gebruik van een eigen back-upformaat. De bestanden worden gewoon gecomprimeerd in het zip-formaat of in het 7Zip-formaat.

©PXimport

DriverBackup

Tip 10: Uninstallers

Onder de rubriek Uninstallers zit Revo Uninstaller, een goede bekende waarmee je zelfs moeilijk te verwijderen software van de harde schijf haalt. Bovendien zitten er enkele gespecialiseerde Uninstallers bij zoals Eset AV Removal Tool, een programma dat lastig te verwijderen antivirussoftware elimineert. En dan is er ook Java Unistall Tool, die de veiligheid van je machine verbetert omdat het oude java-versies opruimt.

Tip 11: Windows' eigen tools

Windows heeft een eigen set tools aan boord om diagnoses te stellen, alleen weten sommige gebruikers niet hoe ze die functies kunnen activeren. In de groep Windows zit bijvoorbeeld de knop Reliability, waarmee je de Betrouwbaarheidscontrole van je systeem aanspreekt. Deze controlefunctie, die inzicht geeft in de stabiliteit van het systeem.

Bovendien kun je binnen Windows 10 een systeemdiagnose uitvoeren, maar ook deze optie zit redelijk verborgen. Je moet dan via de Windowstoets + R het commando perfmon /report intikken. Vervolgens wordt er een systeemaudit uitgevoerd.

De mogelijkheden die Microsoft hier biedt, zijn ietwat omslachtig. Dankzij Windows Repair Toolbox is het een kwestie van slechts één klik op de juiste knop. Hetzelfde geldt voor de functie Chkdsk, een controle- en reparatiefunctie voor de harde schijf die ondertussen al dertig jaar meegaat en waar je normaal alleen via opdrachtprompt bij komt. Chkdsk haal je nu simpel uit de knoppenlijst.

©PXimport

Tip 12: Zes virusjagers

Tot hier zaten we uitsluitend op het tabblad Tools van Windows Repair Toolbox. Heb je te maken met een ernstig malwareprobleem? Ga dan naar het tweede tabblad, Malware Removal. Hier vind je zes antivirusprogramma’s die je zelfs tegelijk kunt laten lopen om malware in je systeem op te sporen. Hoe meer tools je aanklikt, hoe langer de scan duurt. Zet een vinkje bij de virusjagers die je wilt gebruiken en klik op Run Unattened Fix. Zorg dat je werk is opgeslagen, want de pc zal automatisch herstarten.

Vind je deze antivirusprogramma’s niet helemaal lekker lopen, dan zijn er gelukkig goede alternatieven om je pc te scannen op malware. In dit artikel gaan we op zoek naar de beste antivirussoftware. We vergelijken acht aanbieders, waaronder Kaspersky, Bitdefender en McAfee.

©PXimport

Tip 13: Wachtwoorden vinden

Het tabblad Notes lijkt een buitenbeentje in herstelsoftware zoals deze. Inderdaad: Windows Repair Toolbox levert op dit tabblad zijn eigen basistekstverwerker met de vertrouwde knoppen om notities vorm te geven en plaatjes in de tekst op te nemen. Maar er is veel meer. Aan het eind van de knoppenbalk vind je vier knoppen die de wachtwoorden en productsleutels van software achterhalen. ProduKey toont de productsleutels van Windows en Office. Mail PassView onthult de accountgegevens inclusief de wachtwoorden van de mailprogramma’s op je pc. WirelessKeyView haalt de netwerksleutels boven en WebBrowserPassView toont alle wachtwoorden die in de internetbrowsers zijn opgeslagen.

©PXimport

Monitor

Tip 14: Tools uitbreiden

Komen je favoriete reparatietools niet voor in de lijst van Windows Repair Tool dan kun je ze alsnog toevoegen. Open daarvoor het tabblad Custom Tools. In het midden zie je de sectie How to add custom tools. Eerst haal je het bestand custom.xml binnen door op de blauwe link te klikken. Dit bestand komt automatisch op het bureaublad terecht. Open dit bestand met een programma zoals Notepad++. Met het gewone Kladblok kun je geen .xml-bestanden bewaren.

©PXimport

Tip 15: Eigen tools

In dit xml-document zie je op regel 22 de voorbeeldcode staan om de Eset Online Scanner toe voegen. Kopieer deze regel en plak hem op regel 24. Daarna vul je achter Title de naam in van de tool die je wilt toevoegen. Achter Link plak je de downloadlink en ten slotte typ je achter Exe de naam van het bestand dat Windows Repair Toolbox moet downloaden, bijvoorbeeld rcsetup153.exe. 

Bewaar het xml-bestand en keer terug naar Windows Repair Toolbox, waar je in het tabblad Custom Tools op de knop Import file klikt om dit xml-bestand te importeren. Je zult merken dat de nieuwe tools onmiddellijk in de lijst Custom Tools terechtkomen.

©PXimport

Tip 16: Tests

Terwijl je een pc herstelt, wil je ook weten welke onderdelen al dan niet werken. Daarom bevat Windows Repair Toolbox ook een uitgebreide hoeveelheid tests. Wil je weten of Word, Excel, PowerPoint, java, flash, enzovoort nog naar behoren werken, dan hoef je alleen maar op de juiste knoppen te klikken. Om te testen of je pc overweg kan met avi-bestanden of mp3 zal deze toolbox ook de juiste player openen. Op dezelfde manier test je zelfs of de microfoon of de webcam het doet.

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.