Jellyfin is een gratis mediaserver die volledig gebaseerd is op niet-propriëtaire software. Ofwel vrije software waar je meer eigen zeggenschap over hebt. Films streamen naar al je apparaten doe je er als volgt mee.

Jellyfin werd ontwikkeld door de Emby-community, uit onvrede over de beslissing om Emby deels ‘closedsource’ te maken en features achter een betaalmuur te plaatsen. Het is beschikbaar voor zowat alle platformen, van Linux tot macOS en Windows. Je kunt het bovendien in Docker en als portable tool (met een .NET Core-runtime) draaien.

Via de knop Stable (of, als je dat verkiest, Unstable) krijg je de nodige commando’s voor Docker en de Linux-distributies te zien. Ook zijn er mobiele Jellyfin-apps voor zowel iOS als Android; je vindt deze in de officiële app-stores.

In dit artikel gaan we aan de slag met de stabiele Windows-versie 10.6.4 (64 bit). Start het gedownloade exe-bestand op. De optie Install as a Service (Advanced Users) kan handig zijn, omdat je je dan niet bij Windows hoeft aan te melden. Wel maakt dit het delen van bibliotheken iets lastiger. Jellyfin maakt hiervoor van nssm (the Non-Sucking Service Manager).

Druk enkele keren op Next (je kunt de standaardopties ongemoeid laten) en laat desgewenst het vinkje staan bij Start Service after Install. Voltooi de installatie.

Bibliotheken toevoegen

Als het goed is, vind je Jellyfin Server nu terug via services.msc en is die actief. Dat merk je trouwens snel genoeg als je met je browser naar http://localhost:8096 gaat. Een snelstartgids helpt je door de diverse stappen van de initiële configuratie, waarbij je onder meer de interfacetaal (waaronder Dutch) kiest, en een Gebruikersnaam en Wachtwoord voor het beheeraccount instelt.

Even later beland je in het beheer van je mediabibliotheken. Klik hier op Voeg Media Bibliotheek toe, duid het beoogde Inhoud type aan, zoals Films, Muziek, TV series of Foto’s, en kies een duidelijke Weergave naam. Klik op het plusknopje bij Mappen en verwijs naar de gewenste mediamap(pen) voor deze bibliotheek. Je kunt hier ook een unc-pad naar een gedeelde netwerkmap invullen.

©PXimport

Krijg je een foutmelding over een ontoegankelijk pad, dan heeft dat met de installatie als service te maken. Die draait namelijk onder een specifiek account (Network service) dat wellicht geen toegang heeft. 

Dat is op te lossen door de machtigingen van die map vanuit het contextmenu van de Verkenner via Eigenschappen / Beveiliging aan te passen, zodat Gebruikers – en Network service – ook de nodige rechten toegekend krijgen. Op deze manier kun je uiteraard nog andere bibliotheken toevoegen.

Heb je een of meer bibliotheken toegevoegd, druk dan op de knop Volgende en stel de globale taal- en landinstelling in. In het volgende venster geef je aan of je ook remote connecties met je Jellyfin-server wilt toestaan. Het vinkje bij Schakel automatisch poort vertalen in laat je veiligheidshalve beter weg, eventueel kun je een en ander zelf regelen via een vpn of met port forwarding.

Rond af met Voltooien en meld je als beheerder aan bij Jellyfin. Klik op het hamburgericoon en kies Beheerder / Dashboard om toegang te krijgen tot heel wat interessante instellingen, onder meer in de rubrieken Afspelen / Transcoderen, DLNA, Netwerken en Plug-ins. 

Gebruiksbeheer

We kunnen ons tot slot best voorstellen dat je bijvoorbeeld ook gezinsleden toegang wilt geven tot (sommige) mediabronnen. Open hiervoor de rubriek Gebruikers, druk op de plusknop en kies Lokale gebruiker toevoegen. Kies een gebruikersnaam en geef aan tot welke bibliotheken die toegang krijgt.

Kik vervolgens bij een gebruiker op het knopje met de drie puntjes om in detail de machtigingen en mogelijkheden in te stellen. Zo leg je op het tabblad Profiel vast welke diensten en functies die mag gebruiken, zoals Deze gebruiker kan de server beheren.

Voor ouders van jongere kinderen kan het tabblad Ouderlijk toezicht best nuttig zijn. Afhankelijk van het eerder ingestelde land kun je bij Maximaal toegestane kijkwijzer classificatie namelijk een gepaste leeftijdscategorie instellen en via Schema Toegang leg je een beperkend tijdsschema vast. Bevestig je keuzes met Opslaan. Veel kijkplezier!

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.