Heb je een nieuwe pc gekocht? Of een nieuwe harde schijf of ssd geplaatst? Vaak betekent dat het opnieuw moeten installeren van Windows en al je gegevens terugzetten. Bespaar veel tijd door Windows 10 te klonen. In deze how-to leggen we uit hoe Windows 10 overzetten naar een ander systeem op deze manier werkt.

De term klonen geeft precies aan wat het principe inhoudt: je maakt een exacte kopie van de Windows-installatie, die je vervolgens op een nieuwe locatie kunt onderbrengen. Het klonen van Windows is ook handig als je een back-up wilt maken van je harde schijf, zodat je in geval van problemen snel weer aan de slag kunt. Klonen houdt dus meer in dan het simpelweg kopiëren van de bestanden naar de nieuwe locatie.

Ook gegevens die niet direct zichtbaar zijn (via een programma zoals Verkenner) moeten naar de nieuwe locatie worden gekopieerd. Bij het klonen van informatie wordt er een 1-op-1-kopie gemaakt van alle informatie op de harde schijf. Denk aan stuurprogramma’s, programma’s en patches.

Eerst opruimen

Voordat je de Windows-omgeving kloont, zorg je voor een opgeruimde omgeving. Er wordt immers een exacte kopie van de omgeving gemaakt en dit is een goed moment om de omgeving kritisch tegen het licht te houden. Je wilt immers geen vervuilde of rommelige omgeving klonen. Zorg er allereerst voor dat Windows is bijgewerkt met de nieuwste updates. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Bijwerken en beveiliging, Windows Update. Klik op de knop Naar updates zoeken. Installeer de updates die door Windows Update worden aangeboden.

Controleer hierna of er geen programma’s zijn geïnstalleerd die je niet (meer) gebruikt. In het instellingenvenster kies je voor Apps. Bij Apps en onderdelen controleer je in de lijst of alle apps nog worden gebruikt. Overbodige apps verwijder je.

©PXimport

Met behulp van Schijfopruiming haal je de stofkam door de rest van de werkomgeving. Hiermee verwijder je bijvoorbeeld tijdelijke updatebestanden, zodat deze niet onnodig worden meegenomen in het kloonproces. Open het Startmenu en typ Schijfopruiming. Selecteer de schijf waarop Windows is geïnstalleerd en klik op OK. Een overzicht van te verwijderen bestanden verschijnt. Wij kiezen echter eerst voor de knop Systeembestanden opschonen. Hiermee wordt de controle van Schijfopruiming nogmaals uitgevoerd, maar worden ook locaties met systeembestanden onderzocht.

Vervolgens heb je de keuze om bijvoorbeeld de map met tijdelijke installatiebestanden van Windows ook op te schonen. In het resultatenvenster plaats je vinkjes bij de onderdelen die mogen worden opgeschoond. Neem in elk geval de onderdelen mee die flink wat ruimte innemen. Goede voorbeelden hiervan zijn de tijdelijke updatebestanden van Windows Update (Windows Update opschonen), de logboeken die gemaakt worden tijdens het upgraden van Windows (Upgradelogboekbestanden van Windows), gedownloade bestanden (Downloads), de inhoud van de Prullenbak (Prullenbak) en bestanden van vorige Windows-installaties (Vorige Windows-installatie(s)). Klik op OK om de geselecteerde onderdelen op te schonen.

©PXimport

Windows maakt regelmatig een herstelpunt van de volledige omgeving. In geval van problemen kun je terugkeren naar een punt in het verleden en hiermee de situatie herstellen. Een herstelpunt neemt echter flink wat ruimte in beslag en wordt bij het klonen ook meegenomen. Gelukkig kunnen we alle oudere herstelpunten wissen en alleen het meest recente herstelpunt bewaren. In het venster van Schijfopruiming klik je op het tabblad Meer opties. Klik nu op de knop Opruimen in de sectie Systeemherstel en schaduwkopieën. Bevestig je keuze met een klik op Verwijderen.

Alternatief voor het opschonen van de werkomgeving is het uitvoeren van een schone Windows-installatie, voordat je deze kloont. Je weet dan zeker dat de gekloonde omgeving schoon is en geen overbodige elementen bevat. Het uitvoeren van een schone Windows-installatie kost in Windows 10 relatief weinig moeite. Zorg er allereerst voor dat je je eigen bestanden (zoals documenten en foto’s) op een externe locatie hebt bewaard, zodat je deze later kunt terugzetten in de schone omgeving.

Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en ga naar Bijwerken en beveiliging. Kies Systeemherstel en kies voor Opnieuw beginnen met een schone installatie van Windows. Klik op de knop Aan de slagen volg de stappen van de wizard.

Windows 10 klonen met WinToHDD

Voor het klonen van Windows is betrekkelijk weinig nodig. Bepaal allereerst waar je de gekloonde omgeving wilt onderbrengen. Zorg voor een nieuwe harde schijf die minstens even groot is als de huidige harde schijf. Je kunt hiervoor ook een externe harde schijf gebruiken. Bepaal van tevoren wel hoe je de schijf wilt gebruiken. Gaat het om een primaire schijf waarvandaan je Windows wilt uitvoeren, dan bouw je deze in de computer in, voordat je Windows naar de nieuwe omgeving kloont.

Windows 10 heeft geen ingebouwde functie om het besturingssysteem te klonen. We maken daarom gebruik van een extern programma. Voor dit artikel kozen we WinToHDD. Dit programma is beschikbaar in verschillende versies, waaronder een gratis versie. WinToHDD Free is officieel alleen bedoeld voor thuisgebruik. Verder kent het enkele beperkingen.

©PXimport

De belangrijkste beperking is dat het alleen Windows 10 Home-edities kan klonen. Maak je gebruik van een andere editie, zoals Windows 10 Pro, dan lukt het klonen niet met de gratis variant. De betaalde versie – WinToHDD Professional – ondersteunt het klonen van Windows 10 Pro wel. De gratis versie is ook minder snel dan de betaalde versies en je wordt bij gebruik niet automatisch geïnformeerd over eventueel beschikbare updates.

Nadat je de software hebt geïnstalleerd en geopend, word je begroet door het openingsvenster. Je vindt hierin vier opties: Reinstall Windows, New Installation, System Clone en Multi-Installation USB. Klik op System Clone. In het volgende venster vraagt WinToHDD welk besturingssysteem je wilt klonen. Standaard is er al een besturingssysteem ingevuld. Controleer of het hier gaat om de juiste optie. In het vak onder de meerkeuzelijst lees je de samenvatting, waarin vermeld is welk besturingssysteem is geïnstalleerd, om welke versie het gaat en welke systeempartitie wordt gebruikt. Bevestig met een klik op OK.

Het programma vraagt nu op welke schijf de gekloonde installatie van Windows moet worden geïnstalleerd. Selecteer de schijf in het menu bij Please select the destination disk. Het is nu tijd om de harde schijf te formatteren. Er zijn hierbij drie opties, maar we gaan akkoord met de standaardkeuze van WinToHDD. Klik op Yes om het formatteren te starten .

©PXimport

Selecteer nu de opstartpartitie en systeempartitie. De optie bij Installation Mode laten we ongewijzigd. Bevestig met een klik op Next. Het eigenlijke klonen van de Windows-installatie begint nu. Het percentage geeft aan hoe ver het proces is gevorderd. Met de optie Restart the computer when the operation is completed laat je de computer na de verrichte arbeid opnieuw opstarten. Wil je de machine na de actie liever uitschakelen, dan kies je voor Shut down the computer when the operation is completed.

Bestanden kopiëren met TeraCopy

Met het klonen van Windows kopieer je je Windows-omgeving vlot naar een andere locatie. Maar wat nou als je niet uw hele Windows-omgeving wilt kopiëren, maar alleen een grote hoeveelheid bestanden naar een andere locatie wilt overbrengen? Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als je een nieuwe, grotere harde schijf in gebruik neemt en in één keer alle bestanden op de nieuwe locatie wilt plaatsen, maar Windows op de oorspronkelijke locatie wilt houden.

Uiteraard kun je gebruik maken van Verkenner en hiermee de bestanden naar een nieuwe locatie kopiëren, maar vooral bij grotere hoeveelheden bestanden is dit niet ideaal. Met een apart programma voor het verplaatsen van grote hoeveelheden bestanden ben je sneller klaar en heb je meer controle over het proces. Zo kun je het kopiëren onderbreken en sneller hervatten. Ook voegt een apart programma vaak extra flexibiliteit toe: bijvoorbeeld als tijdens het kopiëren een probleembestand wordt aangetroffen en de volledige kopieeractie dreigt te mislukken.

Voor het kopiëren van grote hoeveelheden bestanden maken we gebruik van TeraCopy. Na installatie open je Verkenner (Windows-toets+E) en blader je naar de map die je wilt kopiëren naar de nieuwe locatie. Klik erop met de rechtermuisknop op en kies TeraCopy.

©PXimport

Een nieuw venster wordt geopend en de geselecteerde bestanden zijn toegevoegd aan de bestandslijst. Controleer of de selectie correct is en klik vervolgens op de knop Kopiëren of op Verplaatsen, afhankelijk van de doelstelling. Op het tabblad Doel klik je op de knop Bladeren.

Wijs de gewenste locatie aan, bijvoorbeeld op de nieuwe harde schijf. Tot slot bevestig je door te klikken op Kopiëren of Verplaatsen. Op het tabblad Log verschijnt een overzicht van de genomen acties.

Gebruikersmappen en apps verplaatsen

Stap je over op een nieuwe harde schijf en wil je je gebruikersbestanden op deze locatie overbrengen, terwijl je de huidige harde schijf blijft gebruiken voor Windows? Een dergelijke situatie komt bijvoorbeeld van pas als je tegen de limiet van de ssd-schijf aanloopt en een aparte schijf in gebruik wilt nemen voor de opslag van documenten.

Je kunt de standaardmappen zoals Documenten, Afbeeldingen en Video’s verplaatsen naar de nieuwe harde schijf. Open Verkenner (Windows-toets+E). In de sectie Snelle toegang (links in het venster) klik je met de rechtermuisknop op de map waarvan je de locatie wilt aanpassen. Kies voor Eigenschappen. Een nieuw venster wordt geopend. Hierin kies u voor de tab Locatie. Kies nu voor Verplaatsen.

Wijs de nieuwe locatie aan van de map, op de andere schijf. Is de map nog niet gemaakt, open dan de nieuwe harde schijf en klik op de knop Nieuwe map. Klik hierna op de knop Map selecteren. Windows vraagt om een bevestiging: klik op Ja. De bestanden worden nu verplaatst naar de nieuwe locatie.

©PXimport

Heb je tenslotte in het verleden apps geïnstalleerd en wil je die op een later moment naar een nieuwe locatie verplaatsen? Het meest voor de hand ligt om de app te verwijderen en opnieuw te installeren op de nieuwe locatie, maar sommige apps bieden de mogelijkheid om deze eenvoudig te verplaatsen naar de nieuwe locatie. Voordeel hiervan is dat bestaande instellingen blijven behouden.

Open het instellingenvenster en kies voor Apps. In de sectie Apps en onderdelen zoek je de apps waarvan je de locatie wilt aanpassen. Klik op de app. Als je deze kunt verplaatsen naar een andere locatie, verschijnt de knop Verplaatsen. Geef vervolgens aan naar welke nieuwe locatie de app moet worden verplaatst: kies de nieuwe locatie uit het menu. Bevestig tot slot door te klikken op Verplaatsen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.