TCL gooide dit jaar al hoge ogen met zijn knappe en betaalbare min-led-tv's. Nu voegt de tv-maker ook nog een hele reeks ultragrote schermformaten aan de line-up toe. Die gingen we bekijken én testen in Warschau. De 98X955, het absolute topmodel liet daarbij een zeer goede indruk na.

Als we deze televisie zouden moeten beschrijven, dan zijn de woorden groot en slank zeer toepasselijk. Dat deze 98-inch-televisie groot is, spreekt voor zich Maar als je een blik werpt op het profiel, dan zul je verrast zijn over hoe dun deze televisie is. De 98X955 is mooi afgewerkt in een hoekig slim design en staat op twee brede metalen voeten die in hoogte verstelbaar zijn. De vlakke achterzijde is versierd met een vierkantjespatroon. Kabels kun je wegleiden langs de voeten.

Weinig HDMI-poorten

We vinden het jammer dat je zelfs op een topmodel zoals dit nog steeds tevreden moet zijn met twee HDMI 2.1-aansluitingen met 48Gbps bandbreedte. De resterende twee HDMI-aansluitingen zijn 2.0-versies. Wat wel een goede beslissing is, TCL gebruikt een van die hdmi 2.0-poorten om ARC/eARC aan te bieden, daardoor blijven de twee hdmi 2.1-poorten vrij voor je gaming-noden. Als gamer krijg je ondersteuning voor ALLM, VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync Premium) en 4K120.

NVDIA G-Sync compatible staat niet in de lijst met specificaties, maar de kans is reëel dat dat wel werkt maar we konden dit niet testen. , we konden het helaas niet testen. De input-lag bedroeg 17,9ms (in 4K60). Verder vinden we enkel nog digitaal optische audio-uitgang, ethernet, een enkelvoudige tv-tuner, en een USB-poort. Al deze ingangen wijzen naar de zijkant.

Op deze televisie zit geen hoofdtelefoonaansluiting, daarvoor ben je aangewezen op bluetooth. Ook de composiet video-poort en stereo cinch-ingang is verdwenen, maar laten we eerlijk zijn, op deze tv wil je echt geen composiet videosignaal bekijken.

Ook belangrijk om te weten: je kunt live-tv niet pauzeren of opnemen met deze televisie, want de usb-poort kan alleen maar dienen voor het afspelen van media of als extra opslagruimte voor Google TV-apps. TCL heeft een extra usb 3.0-poort voorzien aan de uiterste rand van het toestel; handig, want zo hoef je niet aan de achterkant van je tv te prutsen om een usb-stick aan te sluiten.

Ruim aanbod van content op Google TV

Als smart tv-platform gebruikt TCL Google TV. Voor een volledig overzicht van de mogelijkheden kun je terecht in ons artikel over Google TV. Kort samengevat: is de Google TV interface erg vlot in gebruik, en biedt hij het ruimste aanbod apps op de markt. Er is bovendien ondersteuning voor Chromecast en Airplay 2. Het home-scherm geeft overmatig veel plaats aan gesponsorde content, en bevat verder alleen onderaan de rij van je favoriete apps. De aanbevelingen verder onderaan zijn best handig, vermits ze gesorteerd zijn per genre, en uit verschillende diensten komen. Zowel de ingangen als een reeks belangrijke instellingen zet je met een druk op een knop onderaan op het scherm. Die twee lijsten kan je ook helemaal personaliseren.

De X955 wordt geleverd met een meer luxe uitvoering van de afstandsbediening. Die heeft een zilveren kleur en vlakkere toetsen, maar is qua layout identiek aan het model dat je bijvoorbeeld ook bij de C845 vindt. De afstandsbediening heeft een numeriek toetsenblok, een ingebouwde microfoon, en zes app-toetsen onderaan. De layout is logisch en goed georganiseerd.

Veel contrast door meer dan 5.000 zones

Het ziet er naar uit dat de tijd waarin we tevreden moesten zijn met 100 segmenten echt wel verleden tijd is. Een toestel zoals de TCL 65C845 pakt al uit met 576 segmenten, maar voor dit extra grote topmodel is er aanzienlijk hoger gemikt. De achtergrondverlichting is onderverdeeld in 96x54 zones, jawel dat zijn er 5.184! Dat maakt het mogelijk om intense lichtaccenten en diep, haast perfect zwart te combineren in één beeld.

Het lcd-paneel heeft een eigen ANSI-contrast van 7.020:1 en met de dimming geactiveerd haalt de tv vlotjes de 44.000:1 of hoger. En dat bovendien ook nog zonder overduidelijke halo’s of zonegrenzen. In SDR is daar werkelijk geen sprake van, zelfs in de extreme contrasten van HDR is het zeer uitzonderlijk. Alleen als je een beetje vanuit een hoek kijkt, zou het in dergelijke beelden kunnen zien. Het VA-paneel heeft overigens een goede kijkhoek voor kleur, en verliest een beetje contrast vanuit een hoek. Ook in de allerdonkerste beelden toont de TCL zich van zijn beste kant. Die beelden bewaren zeer goed alle schaduwnuances, zelfs in de aartsmoeilijke testscène uit House of Dragons.

Ongeziene helderheid

Elk van die dimmingzones bevat één miniled, een geavanceerde lichtbron met een vernieuwde polymeer lens. Daarmee kan TCL een piekhelderheid leveren van 2.535 nits op het 10% venster, en 925 nits op een volledig wit scherm. Maar dat is niet alles, op kleinere vensters kan de tv de piekhelderheid boosten tot 5.270 nits. Daarmee is De X955 de nieuwe helderheidskampioen. Het kleurbereik haalt 94% P3, dus ook dat zit prima. Met zoveel helderheid, een uitmuntend contrast en ruim kleurbereik is het snel duidelijk dat HDR-beelden er nog nooit zo goed hebben uitgezien. De Film-beeldmode is bovendien uitstekend gekalibreerd, zowel in de grijsschaal als kleurweergave.

De enige opmerking die we hebben, is dat de Dynamische tonemapping beter moet. Die maakt het beeld namelijk vaak wat helderder en ontneemt op die manier wat contrast, zelfs als we de laagste instelling selecteren. Gelukkig heeft de tv die dynamische tonemapping voor HDR10 nauwelijks nodig dankzij zijn hoge piekhelderheid. Laat die instelling dus vooral uitgeschakeld. De tv ondersteunt ook HDR10+ en Dolby Vision, en onze Dolby Vision fragmenten waren voorbeeldig.

Goede beeldbewerking

De gloednieuwe Pentonic-chipset bevat een aantal verbeteringen zoals verbeterde weergave van subtiele gradaties, en meer schaduwnuances. Die twee eigenschappen bleken ook uit de testen. De tv biedt heel veel zwartdetail, ook in erg uitdagende en donkere HDR-beelden. Om kleurstroken in subtiele gradiënten te vermijden heeft hij een nieuw filter. Ook dat bleek efficiënt, al bleken de ergste gevallen nog steeds te hoog gegrepen. Je kunt het filter een versnelling hoger schakelen maar dan wist hij te veel detail weg.

De enige verbetering waar wat ons betreft nog wat aan gesleuteld moet worden is een nieuw AI-scherpte algoritme dat detail accentueert. Dat bleek iets ijverig te werk te gaan. Hou de scherpte-instelling op nul, dan vermijd je problemen. Andere prestaties zoals upscaling, deinterlacing en ruisonderdrukking scoorden prima.

De X955 kreeg - net als de eerder geteste C845 en C745 - een lcd-paneel dat een verversingssnelheid van 144Hz aankan in 4K, en zelfs tot 240Hz kan gaan in full-hd. Die modes zijn hoofdzakelijk belangrijk voor pc-gamers, maar je kunt die mode ook activeren in 4K, voor al je ander beeldmateriaal mits je wat verticale resolutie opgeeft. Op het 65 inch-model vonden we die optie een te overwegen compromis. Maar op dit grote formaat kiezen we ervoor om het uit te laten staan om geen detail te verliezen. De bewegingsscherpte is in elk geval erg goed. Snelle actiebeelden blijven erg scherp, met een enkel een fijne vage rand rond bewegende objecten. Heb je een hekel aan schokken in het beeld als de camera snel beweegt, activeer dan motion interpolation, die levert goede resultaten. Slechts occasioneel of bij hele snelle bewegingen blijft er wat schokken achter.

Conclusie

Projectoren hebben hun charme, maar de TCL 98X955 steekt hen de loef af. Niet alleen biedt deze tv prachtig beeld, hij heeft meer licht en meer contrast dan heel wat projectoren en is daardoor perfect bruikbaar bij verduistering of bij veel omgevingslicht. Die prestaties dankt hij aan maar liefst 5.184 zones in de miniled-achtergrondverlichting.

Hij ondersteunt verder ook nog eens HDR10+ en Dolby Vision, wat beeld betreft heeft hij dus een indrukwekkend pakket eigenschappen. Het nieuwe scherpte algoritme mag wat bescheidener afgesteld worden, en dynamische tonemapping mag beter. Maar zolang je beide instellingen beter uitgeschakeld laat, is dat geen zwaar minpunt. Sport, film en games, het kan allemaal op deze tv. Voor een topmodel betaal je wel wat meer, maar deze is het waard.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.