TCL gooide dit jaar al hoge ogen met zijn knappe en betaalbare min-led-tv's. Nu voegt de tv-maker ook nog een hele reeks ultragrote schermformaten aan de line-up toe. Die gingen we bekijken én testen in Warschau. De 98X955, het absolute topmodel liet daarbij een zeer goede indruk na.

Als we deze televisie zouden moeten beschrijven, dan zijn de woorden groot en slank zeer toepasselijk. Dat deze 98-inch-televisie groot is, spreekt voor zich Maar als je een blik werpt op het profiel, dan zul je verrast zijn over hoe dun deze televisie is. De 98X955 is mooi afgewerkt in een hoekig slim design en staat op twee brede metalen voeten die in hoogte verstelbaar zijn. De vlakke achterzijde is versierd met een vierkantjespatroon. Kabels kun je wegleiden langs de voeten.

Weinig HDMI-poorten

We vinden het jammer dat je zelfs op een topmodel zoals dit nog steeds tevreden moet zijn met twee HDMI 2.1-aansluitingen met 48Gbps bandbreedte. De resterende twee HDMI-aansluitingen zijn 2.0-versies. Wat wel een goede beslissing is, TCL gebruikt een van die hdmi 2.0-poorten om ARC/eARC aan te bieden, daardoor blijven de twee hdmi 2.1-poorten vrij voor je gaming-noden. Als gamer krijg je ondersteuning voor ALLM, VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync Premium) en 4K120.

NVDIA G-Sync compatible staat niet in de lijst met specificaties, maar de kans is reëel dat dat wel werkt maar we konden dit niet testen. , we konden het helaas niet testen. De input-lag bedroeg 17,9ms (in 4K60). Verder vinden we enkel nog digitaal optische audio-uitgang, ethernet, een enkelvoudige tv-tuner, en een USB-poort. Al deze ingangen wijzen naar de zijkant.

Op deze televisie zit geen hoofdtelefoonaansluiting, daarvoor ben je aangewezen op bluetooth. Ook de composiet video-poort en stereo cinch-ingang is verdwenen, maar laten we eerlijk zijn, op deze tv wil je echt geen composiet videosignaal bekijken.

Ook belangrijk om te weten: je kunt live-tv niet pauzeren of opnemen met deze televisie, want de usb-poort kan alleen maar dienen voor het afspelen van media of als extra opslagruimte voor Google TV-apps. TCL heeft een extra usb 3.0-poort voorzien aan de uiterste rand van het toestel; handig, want zo hoef je niet aan de achterkant van je tv te prutsen om een usb-stick aan te sluiten.

Ruim aanbod van content op Google TV

Als smart tv-platform gebruikt TCL Google TV. Voor een volledig overzicht van de mogelijkheden kun je terecht in ons artikel over Google TV. Kort samengevat: is de Google TV interface erg vlot in gebruik, en biedt hij het ruimste aanbod apps op de markt. Er is bovendien ondersteuning voor Chromecast en Airplay 2. Het home-scherm geeft overmatig veel plaats aan gesponsorde content, en bevat verder alleen onderaan de rij van je favoriete apps. De aanbevelingen verder onderaan zijn best handig, vermits ze gesorteerd zijn per genre, en uit verschillende diensten komen. Zowel de ingangen als een reeks belangrijke instellingen zet je met een druk op een knop onderaan op het scherm. Die twee lijsten kan je ook helemaal personaliseren.

De X955 wordt geleverd met een meer luxe uitvoering van de afstandsbediening. Die heeft een zilveren kleur en vlakkere toetsen, maar is qua layout identiek aan het model dat je bijvoorbeeld ook bij de C845 vindt. De afstandsbediening heeft een numeriek toetsenblok, een ingebouwde microfoon, en zes app-toetsen onderaan. De layout is logisch en goed georganiseerd.

Veel contrast door meer dan 5.000 zones

Het ziet er naar uit dat de tijd waarin we tevreden moesten zijn met 100 segmenten echt wel verleden tijd is. Een toestel zoals de TCL 65C845 pakt al uit met 576 segmenten, maar voor dit extra grote topmodel is er aanzienlijk hoger gemikt. De achtergrondverlichting is onderverdeeld in 96x54 zones, jawel dat zijn er 5.184! Dat maakt het mogelijk om intense lichtaccenten en diep, haast perfect zwart te combineren in één beeld.

Het lcd-paneel heeft een eigen ANSI-contrast van 7.020:1 en met de dimming geactiveerd haalt de tv vlotjes de 44.000:1 of hoger. En dat bovendien ook nog zonder overduidelijke halo’s of zonegrenzen. In SDR is daar werkelijk geen sprake van, zelfs in de extreme contrasten van HDR is het zeer uitzonderlijk. Alleen als je een beetje vanuit een hoek kijkt, zou het in dergelijke beelden kunnen zien. Het VA-paneel heeft overigens een goede kijkhoek voor kleur, en verliest een beetje contrast vanuit een hoek. Ook in de allerdonkerste beelden toont de TCL zich van zijn beste kant. Die beelden bewaren zeer goed alle schaduwnuances, zelfs in de aartsmoeilijke testscène uit House of Dragons.

Ongeziene helderheid

Elk van die dimmingzones bevat één miniled, een geavanceerde lichtbron met een vernieuwde polymeer lens. Daarmee kan TCL een piekhelderheid leveren van 2.535 nits op het 10% venster, en 925 nits op een volledig wit scherm. Maar dat is niet alles, op kleinere vensters kan de tv de piekhelderheid boosten tot 5.270 nits. Daarmee is De X955 de nieuwe helderheidskampioen. Het kleurbereik haalt 94% P3, dus ook dat zit prima. Met zoveel helderheid, een uitmuntend contrast en ruim kleurbereik is het snel duidelijk dat HDR-beelden er nog nooit zo goed hebben uitgezien. De Film-beeldmode is bovendien uitstekend gekalibreerd, zowel in de grijsschaal als kleurweergave.

De enige opmerking die we hebben, is dat de Dynamische tonemapping beter moet. Die maakt het beeld namelijk vaak wat helderder en ontneemt op die manier wat contrast, zelfs als we de laagste instelling selecteren. Gelukkig heeft de tv die dynamische tonemapping voor HDR10 nauwelijks nodig dankzij zijn hoge piekhelderheid. Laat die instelling dus vooral uitgeschakeld. De tv ondersteunt ook HDR10+ en Dolby Vision, en onze Dolby Vision fragmenten waren voorbeeldig.

Goede beeldbewerking

De gloednieuwe Pentonic-chipset bevat een aantal verbeteringen zoals verbeterde weergave van subtiele gradaties, en meer schaduwnuances. Die twee eigenschappen bleken ook uit de testen. De tv biedt heel veel zwartdetail, ook in erg uitdagende en donkere HDR-beelden. Om kleurstroken in subtiele gradiënten te vermijden heeft hij een nieuw filter. Ook dat bleek efficiënt, al bleken de ergste gevallen nog steeds te hoog gegrepen. Je kunt het filter een versnelling hoger schakelen maar dan wist hij te veel detail weg.

De enige verbetering waar wat ons betreft nog wat aan gesleuteld moet worden is een nieuw AI-scherpte algoritme dat detail accentueert. Dat bleek iets ijverig te werk te gaan. Hou de scherpte-instelling op nul, dan vermijd je problemen. Andere prestaties zoals upscaling, deinterlacing en ruisonderdrukking scoorden prima.

De X955 kreeg - net als de eerder geteste C845 en C745 - een lcd-paneel dat een verversingssnelheid van 144Hz aankan in 4K, en zelfs tot 240Hz kan gaan in full-hd. Die modes zijn hoofdzakelijk belangrijk voor pc-gamers, maar je kunt die mode ook activeren in 4K, voor al je ander beeldmateriaal mits je wat verticale resolutie opgeeft. Op het 65 inch-model vonden we die optie een te overwegen compromis. Maar op dit grote formaat kiezen we ervoor om het uit te laten staan om geen detail te verliezen. De bewegingsscherpte is in elk geval erg goed. Snelle actiebeelden blijven erg scherp, met een enkel een fijne vage rand rond bewegende objecten. Heb je een hekel aan schokken in het beeld als de camera snel beweegt, activeer dan motion interpolation, die levert goede resultaten. Slechts occasioneel of bij hele snelle bewegingen blijft er wat schokken achter.

Conclusie

Projectoren hebben hun charme, maar de TCL 98X955 steekt hen de loef af. Niet alleen biedt deze tv prachtig beeld, hij heeft meer licht en meer contrast dan heel wat projectoren en is daardoor perfect bruikbaar bij verduistering of bij veel omgevingslicht. Die prestaties dankt hij aan maar liefst 5.184 zones in de miniled-achtergrondverlichting.

Hij ondersteunt verder ook nog eens HDR10+ en Dolby Vision, wat beeld betreft heeft hij dus een indrukwekkend pakket eigenschappen. Het nieuwe scherpte algoritme mag wat bescheidener afgesteld worden, en dynamische tonemapping mag beter. Maar zolang je beide instellingen beter uitgeschakeld laat, is dat geen zwaar minpunt. Sport, film en games, het kan allemaal op deze tv. Voor een topmodel betaal je wel wat meer, maar deze is het waard.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een kleine printer die je makkelijk in een kast of op het hoekje van je bureau kwijt kunt? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

HP Deskjet 4120e

Enkele webshops verkopen de HP Deskjet 4120e momenteel voor een prikkie. Ondanks de nogal lage aanschafprijs kun je met dit all-in-one-model printen, scannen en kopiëren. Verrassend genoeg ondersteunt het apparaat automatische documentinvoer. Met deze functie scan of kopieer je in rap tempo een stapeltje A4'tjes. Plaat hiervoor maximaal 35 vellen in de houder bovenop de behuizing. De maximale printresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi.

Met behulp van de HP Smart-app op je smartphone krijg je de Deskjet 4120e snel aan de praat. Je verbindt de printer met het draadloze thuisnetwerk, waarna je vanaf elke pc, laptop, smartphone en tablet kunt afdrukken. Voor mobiel gebruik is de ondersteuning voor AirPrint en Mopria gunstig. Hierdoor herkennen de mobiele besturingssystemen iOS, iPadOS en Android de printer direct in je netwerk. Overigens verbind je de Deskjet 4120e ook gewoon via een usb-kabel met een computer. Bovendien is er een bluetooth-ontvanger ingebouwd. In deze printer gaan twee cartridges.

Epson Expression Home XP-3205

De bescheiden behuizing van de prijsvriendelijke Epson Expression Home XP-3205 meet slechts 37,5 × 17 × 30 centimeter. Hierdoor kun je hem makkelijk in een kast kwijt. Ondanks de geringe omvang kan deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Het handmatig omdraaien van A4'tjes is dus verleden tijd. Hoewel je voor de Expression Home XP-3205 beslist niet de hoofdprijs betaalt, heeft het afdruksysteem plek voor vier cartridges. Als er een kleur op is, hoef je dus alleen het bewuste inktpatroon te vervangen. Vergeleken met een driekleuren-cartridge verspil je zo minder inkt.

Je verbindt de printer eenvoudig met wifi, zodat je vanaf meerdere apparaten kunt afdrukken. De behuizing heeft ook een usb-poort voor een rechtstreekse verbinding met een computer. Een pluspunt is de respectabele printresolutie van 5760 × 1440 dpi. Dit model leent zich dan ook prima voor het afdrukken van fraaie foto's. De voorzijde is voorzien van een klein display en enkele druktoetsen. Je kunt voor de bediening ook de bijbehorende software op een computer of de Epson Smart Panel-app op een smartphone installeren.

Canon Pixma TS5150

Deze all-in-one-printer van Canon is nog geen vijftien centimeter hoog. Verder is de behuizing 42,5 centimeter breed en 31,5 centimeter diep. Lekker compact dus! Wie geregeld lange documenten uitprint, kan de functie automatisch dubbelzijdig afdrukken ongetwijfeld waarderen. Dat scheelt flink wat papier. De Pixma TS5150 heeft twee lades die allebei goed zijn voor een capaciteit van honderd A4'tjes. Je plaatst in de achterste lade als alternatief twintig fotovellen. Een pluspunt is dat je kiekjes op een formaat van 10 × 15, 13 × 13 en 13 × 18 centimeter zonder witrand kunt afdrukken.

Zodra je de twee bijgesloten cartridges in de behuizing hebt geplaatst, print je op een maximale resolutie van 4800 × 1200 dpi. Daarnaast kun je met dit apparaat ook scannen en kopiëren. Het voorpaneel heeft voor een printer in deze prijsklasse een relatief groot display. Hierop lees je onder meer de geschatte inktniveaus af. Op het gebied van connectiviteit bevat de Pixma TS5150 een wifi-adapter en usb-uitgang. Onder de productnaam Pixma TS5151 is de printer eventueel ook in een wit jasje te koop.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

Epson EcoTank ET-2871

Wil je een compacte printer met lage inktkosten, dan is de Epson EcoTank ET-2871 een aantrekkelijke optie. In plaats van cartridges heeft dit model vier navulbare inktreservoirs. Zodra er een kleur op is, vul je die met een speciaal flesje bij. Volgens de fabrikant is de meegeleverde flessenset goed voor een opbrengst van duizenden pagina's. Je print met de EcoTank ET-2871 dus tegen lage kosten eigen foto's. Op vellen van 10 × 15 centimeter gebeurt dat ook nog eens zonder lelijke witranden. Dankzij een behoorlijke resolutie van 5760 × 1440 dpi ogen de kiekjes scherp.

Ten opzichte van een kleine inkjetprinter met cartridges is de behuizing van dit exemplaar iets groter, namelijk 37,5 × 17,9 × 34,7 centimeter. Als je de EcoTank ET-2871 met wifi verbindt, druk je meteen vanaf Apple-apparaten af. Er is namelijk ondersteuning voor AirPrint ingebakken. Voor andere apparaten installeer je een app of programma van Epson. De voorzijde heeft een klein display en een paar druktoetsen. Je voert hierop onder meer verschillende onderhoudstaken uit.

Brother HL-L2400DWE

Wanneer je voornamelijk documenten uitprint, kun je deze scherp geprijsde laserprinter overwegen. Het formaat van 35,6 × 18,3 × 36 centimeter is voor een laserprinter erg bescheiden. Bedenk wel dat je met de Brother HL-L2400DWE alleen in zwart-wit kunt afdrukken. Vergeleken met een reguliere inkjetprinter zijn de verbruikskosten een stuk lager. De benodigde toner is inbegrepen. Een pluspunt is de ruime papierlade voor maximaal 250 A4'tjes.

De HL-L2400DWE heeft een nogal hoge afdruksnelheid van zo'n dertig pagina's per minuut. Verder kan het apparaat ook automatisch dubbelzijdig afdrukken, zodat je papier bespaart. In de behuizing zit een wifi-adapter, zodat je vanaf computers en mobiele apparaten afdruktaken kunt starten. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop  gebruik je als alternatief de usb-poort.

Sinds de introductie van de eerste e-readers zijn de schermen wel flink verbeterd, maar bleef één eigenschap hetzelfde: je kon alleen in grijstinten lezen. Inmiddels zijn er een aantal e-readers met een kleurenscherm te koop, zoals deze Boox Color Go 7. Hoe bevalt lezen in kleur?

De Boox Color Go 7 maakt een goede eerste indruk. De e-reader is lekker licht, maar voelt wel stevig aan. De achterkant is voorzien van een ruwe afwerking waardoor je de e-reader goed kunt vasthouden. Om het scherm te beschermen, zouden we je wel aanraden om een hoesje te gebruiken. Het optionele hoesje is uitstekend ontworpen en maakt gebruik van magnetisme voor de bevestiging.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Boox Color Go 7 valt op door het kleurenscherm.

Op de zijkant vind je een usb-c-poort die wordt gebruikt voor laden en het aansluiten op de computer. Ook vind je op de zijkant een kaartslot voor een microSD-kaartje. De Boox draait op een Snapdragon 680-processor. Deze chip is bedoeld voor budgetsmartphones, maar is voor e-readerbegrippen behoorlijk krachtig. De e-reader is dan ook vlot in gebruik en opent apps snel genoeg.

©Jeroen Boer - ID.nl

Op de zijkant vind je een usb-c-poort en het SD-kaartslot.

Boox heeft de Color Go 7 zoals vrijwel iedere moderne e-reader voorzien van een aanraakscherm dat prima werkt. Daarnaast zijn er twee bladerknoppen in de schermrand verwerkt. Dat vinden we erg prettig, maar het zou nog fijner zijn als het geheel wat groter was uitgevoerd. De knoppen zijn nu relatief klein en zitten dicht bij elkaar. Je hebt geen account nodig om het apparaat in gebruik te nemen. Je kunt wel een ONYX-account aanmaken voor bijvoorbeeld Boox' cloudopslag. Om alle mogelijkheden van Android te gebruiken, moet je in Android wel inloggen met je Google-account.

©Jeroen Boer - ID.nl

De achterkant is voorzien van een ruwe afwerking.

E-ink met kleur

De Boox Color Go 7 maakt gebruik van E Inks Kaleido-scherm dat een regulier e-ink-scherm combineert met een kleurenfilter waardoor het scherm 4096 kleuren toont. Het grote voordeel hiervan is een kleurenscherm met de sterke punten van een e-ink-scherm. Toch heeft de kleurenvariant wat nadelen ten opzichte van een normaal e-ink-scherm. Zo zie je als je goed kijkt de kleurlagen altijd zitten in de vorm van een heel licht patroon over het beeld heen, ook wel een 'screendoor-effect' genoemd. Daardoor is het scherm wat donkerder dan een normaal e-ink-scherm, ook als je gewoon in zwart-wit leest. Je kunt op zich prima een boek lezen, maar een normale e-reader oogt beter. Je kunt veel van die nadelen wegnemen door de achtergrondverlichting in te schakelen; daarmee wordt het contrast beter. De verlichting is net als op andere duurdere e-readers instelbaar qua kleurtemperatuur zodat je het scherm 's avonds geler kunt maken.

©Jeroen Boer - ID.nl

Over het beeld zie je een patroon. Klik voor een grotere afbeelding, waarop dat nog beter te zien is.

Het scherm kan slechts 4096 kleuren tonen en die kleuren zijn flets vergeleken met een normaal scherm. Het geeft een beetje een retro futuristisch gevoel. In boeken met veel illustraties geeft het wel echt een meerwaarde. Normale stripboeken zijn, afhankelijk van het kleurgebruik, soms niet echt lekker te lezen en worden al snel priegelig zonder in te zoomen. In de instellingen kun je in E-Ink Centrum de manier waarop het scherm het beeld opbouwt veranderen, waardoor de kleuren in sommige apps echt veel beter worden. We raden je aan om per app te proberen welke instelling het fijnste beeld geeft.

©Jeroen Boer - ID.nl

Het kleurenscherm heeft vooral een toegevoegde waarde bij boeken met illustraties.

Beveiligde boeken

In het menu vind je een boekwinkel, maar daar moet je je niet teveel van voorstellen. Het gaat om gratis oude rechtenvrije boeken die je op diverse plekken kunt downloaden. Boox heeft dus geen boekwinkel waar je de huidige bestsellers kunt kopen. De Boox ondersteunt epub en werd op onze pc keurig herkend door Calibre. Je kunt epubs en veel andere formaten dus zonder problemen lezen en de ingebouwde leesapp is uitstekend. De Boox kan alleen niet omgaan met Adobe DRM dat soms nog door boekwinkels wordt gebruikt. Daar moet je dus goed op letten als je een boek aanschaft.

Er is echter een andere manier om beveiligde boeken te lezen: door het installeren van extra leesapps. De Boox draait op Android en is voorzien van de Google Play Store. Niet iedere Android-app is even geschikt voor een e-ink-scherm, maar voor leesapps is het apparaat perfect. Zo hebben we zelf een collectie Kindle-boeken die prima te lezen zijn na het installeren van de Kindle-apps. Door in die app de animaties uit te schakelen en de optie 'Volumeknoppen voor bladeren' in te schakelen, kun je Kindle-boeken comfortabel lezen.

©Jeroen Boer - ID.nl

De e-reader bevat de Google Play Store.

Andere Android-apps

Je vind vrijwel alle Android-apps in de Play Store, maar niet alles werkt goed met een e-ink-scherm. Sommige lichtere UI-elementen in Android-apps zijn bijvoorbeeld niet goed te zien. Voor video's in bijvoorbeeld YouTube is het scherm uiteraard niet echt geschikt, al viel het ons mee hoe vloeiend de beelden getoond worden. Het is echt het gebrek aan kleuren dat video niet goed bruikbaar maakt. Boox heeft de Color Go 7 van een luidspreker voorzien, dus er komt gewoon geluid uit als je een video kijkt. Die speaker is natuurlijk meer bedoeld voor het luisteren naar luisterboeken. Het aansluiten van een hoofdtelefoon kun je via bluetooth doen. We konden zelfs een bluetoothmuis en toetsenbord koppelen, dus Boox heeft Android behoorlijk open gehouden.

Conclusie

E-readers met kleur zijn een interessante ontwikkeling, maar de Boox Color Go 7 is het helaas nog niet overtuigend genoeg om zonder meer aan te raden als e-reader voor iedereen. Het is wel een interessante keuze voor wie een veelzijdige e-reader zoekt en kleur belangrijk vindt. Hoewel het scherm niet perfect is, maken de snelheid, app-ondersteuning en flexibiliteit het apparaat geschikt voor gebruikers die meer willen dan alleen in zwart-wit lezen. Wie echter vooral geïnteresseerd is in normale leesboeken, kan beter kiezen voor een e-reader met een normaal e-ink-scherm met een hoger contrast. Die modellen bieden voor normale boeken een beter beeld en zijn een stuk goedkoper.