TCL gooide dit jaar al hoge ogen met zijn knappe en betaalbare min-led-tv's. Nu voegt de tv-maker ook nog een hele reeks ultragrote schermformaten aan de line-up toe. Die gingen we bekijken én testen in Warschau. De 98X955, het absolute topmodel liet daarbij een zeer goede indruk na.

Als we deze televisie zouden moeten beschrijven, dan zijn de woorden groot en slank zeer toepasselijk. Dat deze 98-inch-televisie groot is, spreekt voor zich Maar als je een blik werpt op het profiel, dan zul je verrast zijn over hoe dun deze televisie is. De 98X955 is mooi afgewerkt in een hoekig slim design en staat op twee brede metalen voeten die in hoogte verstelbaar zijn. De vlakke achterzijde is versierd met een vierkantjespatroon. Kabels kun je wegleiden langs de voeten.

Weinig HDMI-poorten

We vinden het jammer dat je zelfs op een topmodel zoals dit nog steeds tevreden moet zijn met twee HDMI 2.1-aansluitingen met 48Gbps bandbreedte. De resterende twee HDMI-aansluitingen zijn 2.0-versies. Wat wel een goede beslissing is, TCL gebruikt een van die hdmi 2.0-poorten om ARC/eARC aan te bieden, daardoor blijven de twee hdmi 2.1-poorten vrij voor je gaming-noden. Als gamer krijg je ondersteuning voor ALLM, VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync Premium) en 4K120.

NVDIA G-Sync compatible staat niet in de lijst met specificaties, maar de kans is reëel dat dat wel werkt maar we konden dit niet testen. , we konden het helaas niet testen. De input-lag bedroeg 17,9ms (in 4K60). Verder vinden we enkel nog digitaal optische audio-uitgang, ethernet, een enkelvoudige tv-tuner, en een USB-poort. Al deze ingangen wijzen naar de zijkant.

Op deze televisie zit geen hoofdtelefoonaansluiting, daarvoor ben je aangewezen op bluetooth. Ook de composiet video-poort en stereo cinch-ingang is verdwenen, maar laten we eerlijk zijn, op deze tv wil je echt geen composiet videosignaal bekijken.

Ook belangrijk om te weten: je kunt live-tv niet pauzeren of opnemen met deze televisie, want de usb-poort kan alleen maar dienen voor het afspelen van media of als extra opslagruimte voor Google TV-apps. TCL heeft een extra usb 3.0-poort voorzien aan de uiterste rand van het toestel; handig, want zo hoef je niet aan de achterkant van je tv te prutsen om een usb-stick aan te sluiten.

Ruim aanbod van content op Google TV

Als smart tv-platform gebruikt TCL Google TV. Voor een volledig overzicht van de mogelijkheden kun je terecht in ons artikel over Google TV. Kort samengevat: is de Google TV interface erg vlot in gebruik, en biedt hij het ruimste aanbod apps op de markt. Er is bovendien ondersteuning voor Chromecast en Airplay 2. Het home-scherm geeft overmatig veel plaats aan gesponsorde content, en bevat verder alleen onderaan de rij van je favoriete apps. De aanbevelingen verder onderaan zijn best handig, vermits ze gesorteerd zijn per genre, en uit verschillende diensten komen. Zowel de ingangen als een reeks belangrijke instellingen zet je met een druk op een knop onderaan op het scherm. Die twee lijsten kan je ook helemaal personaliseren.

De X955 wordt geleverd met een meer luxe uitvoering van de afstandsbediening. Die heeft een zilveren kleur en vlakkere toetsen, maar is qua layout identiek aan het model dat je bijvoorbeeld ook bij de C845 vindt. De afstandsbediening heeft een numeriek toetsenblok, een ingebouwde microfoon, en zes app-toetsen onderaan. De layout is logisch en goed georganiseerd.

Veel contrast door meer dan 5.000 zones

Het ziet er naar uit dat de tijd waarin we tevreden moesten zijn met 100 segmenten echt wel verleden tijd is. Een toestel zoals de TCL 65C845 pakt al uit met 576 segmenten, maar voor dit extra grote topmodel is er aanzienlijk hoger gemikt. De achtergrondverlichting is onderverdeeld in 96x54 zones, jawel dat zijn er 5.184! Dat maakt het mogelijk om intense lichtaccenten en diep, haast perfect zwart te combineren in één beeld.

Het lcd-paneel heeft een eigen ANSI-contrast van 7.020:1 en met de dimming geactiveerd haalt de tv vlotjes de 44.000:1 of hoger. En dat bovendien ook nog zonder overduidelijke halo’s of zonegrenzen. In SDR is daar werkelijk geen sprake van, zelfs in de extreme contrasten van HDR is het zeer uitzonderlijk. Alleen als je een beetje vanuit een hoek kijkt, zou het in dergelijke beelden kunnen zien. Het VA-paneel heeft overigens een goede kijkhoek voor kleur, en verliest een beetje contrast vanuit een hoek. Ook in de allerdonkerste beelden toont de TCL zich van zijn beste kant. Die beelden bewaren zeer goed alle schaduwnuances, zelfs in de aartsmoeilijke testscène uit House of Dragons.

Ongeziene helderheid

Elk van die dimmingzones bevat één miniled, een geavanceerde lichtbron met een vernieuwde polymeer lens. Daarmee kan TCL een piekhelderheid leveren van 2.535 nits op het 10% venster, en 925 nits op een volledig wit scherm. Maar dat is niet alles, op kleinere vensters kan de tv de piekhelderheid boosten tot 5.270 nits. Daarmee is De X955 de nieuwe helderheidskampioen. Het kleurbereik haalt 94% P3, dus ook dat zit prima. Met zoveel helderheid, een uitmuntend contrast en ruim kleurbereik is het snel duidelijk dat HDR-beelden er nog nooit zo goed hebben uitgezien. De Film-beeldmode is bovendien uitstekend gekalibreerd, zowel in de grijsschaal als kleurweergave.

De enige opmerking die we hebben, is dat de Dynamische tonemapping beter moet. Die maakt het beeld namelijk vaak wat helderder en ontneemt op die manier wat contrast, zelfs als we de laagste instelling selecteren. Gelukkig heeft de tv die dynamische tonemapping voor HDR10 nauwelijks nodig dankzij zijn hoge piekhelderheid. Laat die instelling dus vooral uitgeschakeld. De tv ondersteunt ook HDR10+ en Dolby Vision, en onze Dolby Vision fragmenten waren voorbeeldig.

Goede beeldbewerking

De gloednieuwe Pentonic-chipset bevat een aantal verbeteringen zoals verbeterde weergave van subtiele gradaties, en meer schaduwnuances. Die twee eigenschappen bleken ook uit de testen. De tv biedt heel veel zwartdetail, ook in erg uitdagende en donkere HDR-beelden. Om kleurstroken in subtiele gradiënten te vermijden heeft hij een nieuw filter. Ook dat bleek efficiënt, al bleken de ergste gevallen nog steeds te hoog gegrepen. Je kunt het filter een versnelling hoger schakelen maar dan wist hij te veel detail weg.

De enige verbetering waar wat ons betreft nog wat aan gesleuteld moet worden is een nieuw AI-scherpte algoritme dat detail accentueert. Dat bleek iets ijverig te werk te gaan. Hou de scherpte-instelling op nul, dan vermijd je problemen. Andere prestaties zoals upscaling, deinterlacing en ruisonderdrukking scoorden prima.

De X955 kreeg - net als de eerder geteste C845 en C745 - een lcd-paneel dat een verversingssnelheid van 144Hz aankan in 4K, en zelfs tot 240Hz kan gaan in full-hd. Die modes zijn hoofdzakelijk belangrijk voor pc-gamers, maar je kunt die mode ook activeren in 4K, voor al je ander beeldmateriaal mits je wat verticale resolutie opgeeft. Op het 65 inch-model vonden we die optie een te overwegen compromis. Maar op dit grote formaat kiezen we ervoor om het uit te laten staan om geen detail te verliezen. De bewegingsscherpte is in elk geval erg goed. Snelle actiebeelden blijven erg scherp, met een enkel een fijne vage rand rond bewegende objecten. Heb je een hekel aan schokken in het beeld als de camera snel beweegt, activeer dan motion interpolation, die levert goede resultaten. Slechts occasioneel of bij hele snelle bewegingen blijft er wat schokken achter.

Conclusie

Projectoren hebben hun charme, maar de TCL 98X955 steekt hen de loef af. Niet alleen biedt deze tv prachtig beeld, hij heeft meer licht en meer contrast dan heel wat projectoren en is daardoor perfect bruikbaar bij verduistering of bij veel omgevingslicht. Die prestaties dankt hij aan maar liefst 5.184 zones in de miniled-achtergrondverlichting.

Hij ondersteunt verder ook nog eens HDR10+ en Dolby Vision, wat beeld betreft heeft hij dus een indrukwekkend pakket eigenschappen. Het nieuwe scherpte algoritme mag wat bescheidener afgesteld worden, en dynamische tonemapping mag beter. Maar zolang je beide instellingen beter uitgeschakeld laat, is dat geen zwaar minpunt. Sport, film en games, het kan allemaal op deze tv. Voor een topmodel betaal je wel wat meer, maar deze is het waard.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.