Vergeet wat je allemaal wist over fotografie. Light Field camera's zoals deze nieuwe Lytro Illum laten je namelijk compleet nieuwe fotografische avonturen beleven.

De Illum is niet de eerste lichtveldcamera ter wereld. Lichtveldcamera's bestonden al veel eerder in laboratoriumopstellingen. Wel was het Lytro die in 2012 verraste met de allereerste betaalbare consumentenuitvoering van een lichtveldcamera. Nu kon iedereen thuis achteraf in plaats van traditioneel vooraf het ideale scherpstelpunt bepalen. Die allereerste Lytro Illum won wereldwijd een aantal technologieprijzen, maar brak uiteindelijk toch niet door. Lees ook: In 3 stappen online je foto's bewerken.

©PXimport

Futuristisch

Dat lag behalve aan de lage resolutie ook aan het futuristische ontwerp. Dat sloot niet echt aan bij het design dat fotografen al tientallen jaren als erg prettig ervaren. Die fout wilde Lytro niet nog een keer maken. Met deze 2.0-versie steeg de resolutie van 11 naar 40 megarays. Omgerekend in een traditioneel plat vlak is dat overigens nog steeds slechts 2450x1634 pixels, ofwel 4 megapixel. De vormgeving bleef futuristisch, maar lijkt in de nieuwe versie veel meer op een traditionele digitale camera. Inclusief grip, zoomobjectief en kantelbaar display.

In deze testopstelling kun je heel mooi zien hoe je, hier met diafragma F 2, het beperkte scherpstelgebied in de opname zelf kunt bepalen.

Het grootste verschil met een gewone digitale camera is natuurlijk de bijzondere sensoropstelling. Een traditionele camera legt een tweedimensionaal beeld vast. Diafragma, sluitertijd en scherpstelling zorgen er samen voor dat de foto op jouw sensor terecht komt. Van het 3D-beeld blijft op je geheugenkaart maar een tweedimensionaal fotografisch beeld over.

©PXimport

Miljoenen microlenzen

In een lichtveldcamera zitten achter het objectief en vlak voor de sensor miljoenen microlenzen. De camera scant daardoor niet alleen de plek van je onderwerp, maar ook de richting van het licht dat van je onderwerp af komt. Omdat je onderwerp door dit concept eigenlijk niet door één objectief maar door al die microlenzen wordt opgevangen is het mogelijk om een 'driedimensionaal' beeld op te slaan. Anders dan bij traditionele camera's wordt niet de informatie van elke pixel eenmalig opgeslagen, maar worden van die ene specifieke pixel veel verschillende subpixels gescand, scherp en onscherp.

Door in de Lytro Desktop software voor de F 8 simulatie te kiezen is de scherptediepte in deze opname veel langer.

Het resultaat is geen tweedimensionaal jpeg-bestand, maar een lijvig 55 mb FLR raw-bestand. Daarmee kun je met de Lytro Desktop software achteraf al die data naar een interactief beeld omzetten. Pas dan bepaal je het scherpstelpunt en de scherptediepte. Lytro noemt dat 'living pictures'.

F 2

Diafragmavoorkeuze kent de Illum niet. De camera schiet de beelden altijd met open diafragma. En dat objectief is met F 2 erg lichtsterk. Dat vaste diafragma is nodig, omdat de microlenzen op de sensor precies zijn afgestemd op één diafragma. Met een veranderend diafragma zou het hele lichtveldprincipe bij de Lytro daarom niet werken. Daarom wordt de juiste belichting van je opnames bepaald door je sluitertijd en de iso-waardes. Je kunt wel in de Lytro desktopsoftware de hoeveelheid scherptediepte bepalen, simpelweg door de virtuele diafragmaschuif van F 1 naar F 16 te verschuiven.

©PXimport

Verwerken

Voor het bekijken van je opnames volstaat een doorsnee pc, mac, tablet of smartphone. Voor het verwerken van je Illum raw-bestanden gelden wat andere eisen. Zelfs een moderne high-end pc zit zwaar te zwoegen bij het importeren en bewerken van je sessie Illum raw-bestanden.

Nog een kritiekpuntje: de software werkt niet echt intuïtief. En omdat je Illum-beelden niet tweedimensionaal zijn, is het simpelweg wegstempelen van een stofje in de Lytro software helaas nog niet mogelijk. Exporteren en met andere software retoucheren kan via een omweg wel.

Updaten

De software in de Lytro Illum is continu in beweging. Was de camera die we ontvingen nogal traag en buggy, na het updaten van de camerasoftware kreeg hij een klein beetje meer vleugels.

Minder indrukwekkend, maar soms wel net zo nuttig. Iedereen die wel eens een portret heeft geschoten dat net niet scherp was, ziet de mogelijkheden van de Lytro Illum. Je kunt met deze lichtveldtechnologie achteraf de focus erg gemakkelijk aanpassen.

Optimale scherp wordt het niet met de relatief kleine sensor en de gebruikte microlenstechnologie. Sterker nog, de opnames zijn gewoon niet ragscherp. Maar vergelijk deze Illum lichtveldcamera vooral niet met bestaande camera's die je vooral voor prints gebruikt. Deze interactieve lichtveldopnames zijn voor creatieve online doeleinden bedoeld. En daar hebben deze interactieve 2D- en 3D-opnames echt een meerwaarde ten opzichte van de statische prints die we al bijna tweehonderd jaar kennen.

Traditioneel

Gek genoeg is de fotografiewereld een tamelijk traditionele omgeving. En Lytro gooit daar een steen in de vijver. Met de komst van de Lytro-camera's werd al snel gemopperd dat vooraf bepalen van je scherpstelpunt de ultieme stempel van een goede fotograaf was. Maar we lopen lang genoeg mee om te weten dat autofocus in het begin net zo hard werd verguisd. Je kon immers met de hand ook gewoon snel scherpstellen? En dat de resolutie van de allereerste digitale camera's iedereen met een analoge reflex of middenformaat ontzettend hard deed lachen. Inmiddels kunnen sommige reflexen gewoon 15 beelden per seconde scherpstellen en liggen de high-res 36 megapixel resolutie fullframe body's gewoon in de winkel.

©PXimport

Conclusie

De Lytro Illum is nog lang niet af, maar het is wel de tweede stap in een erg opwindend avontuur. Een vernieuwd medium met heel veel mogelijkheden. Met een hogere resolutie, grotere sensoren en snellere software zou de lichtveldtechnologie in de toekomst wel eens het verschil kunnen maken tussen een gemiste onscherpe opname en een uitdagende interactieve opname. Twee- of driedimensionaal.

Nederland zucht onder de hitte: het asfalt plakt, je bureaustoel ook, en zelfs de kat lijkt gesmolten. Met temperaturen boven de 30 graden is dit hét moment om je mobiele airco uit de kast te trekken. Maar hoe zorg je dat hij ook echt doet wat-ie belooft? In dit artikel lees je stap voor stap hoe je een mobiele airco goed installeert, waar je op moet letten bij de plaatsing én hoe je voorkomt dat de warme lucht net zo hard weer naar binnen waait.

Een mobiele airco haalt warme lucht uit de kamer, koelt die af via een gesloten systeem waarin een koelmiddel circuleert en blaast de koele lucht vervolgens terug de ruimte in. Tegelijkertijd ontstaat er restwarmte die ergens heen moet, en daar komt de afvoerslang om de hoek kijken. Die dikke, vaak wat lompe slang voert de warme lucht af naar buiten, meestal via een raam. En precies dát punt zorgt vaak voor de meeste hoofdbrekens: hoe voorkom je dat de warme lucht die je net kwijt bent geraakt weer net zo hard naar binnen komt?

Kies een slimme plek in huis

Een mobiele airco oogt misschien flexibel, maar laat je niet misleiden: de locatie waar je hem neerzet, doet er echt toe. Je hebt een plek nodig met toegang tot een raam of deur waar de afvoerslang door naar buiten kan, en een vrij stopcontact dat het stroomverbruik van het apparaat aankan, doorgaans tussen de 1000 en 2500 watt. Let ook op de ruimte rondom het toestel. De airco moet kunnen 'ademen' om effectief te blijven werken. Zet je hem te dicht op een muur of naast een kast, dan loop je het risico dat de afgevoerde warme lucht zich ophoopt of zelfs weer wordt aangezogen. En dat drukt niet alleen de prestaties, maar kan ook de levensduur van het apparaat verkorten.

©Ton Hazewinkel

Er moet een slang naar buiten om de warme lucht weer af te voeren.

De afvoerslang: onderschat 'm niet

De werking van je mobiele airco staat of valt met een goede afvoer van warme lucht. Laat je de slang zomaar uit een open raam hangen, dan gaat een groot deel van het koelvermogen verloren omdat de warme lucht zomaar weer naar binnen waait. Het loont dus om te investeren in een raamafdichtingskit: een speciaal doek of scherm, soms met een ritssluiting, waarmee je de opening rondom de slang netjes afsluit. Er zijn kits voor verschillende typen ramen – van kantel- tot schuiframen – en voor wie graag zelf knutselt, zijn er ook alternatieven. Denk aan een plaat plexiglas of hout op maat gezaagd, met een uitsparing voor de slang. Wat je ook kiest, zorg vooral dat de kier goed dicht is, zodat de luchtcirculatie buiten blijft en je airco efficiënt zijn werk kan doen.

Extra comfort met slimme functies

De meeste mobiele airco's zijn tegenwoordig uitgerust met handige snufjes die het gebruik een stuk comfortabeler maken. Zo kun je met een timer instellen wanneer het apparaat automatisch aan of uit moet gaan – ideaal als je overdag van huis bent en 's avonds in een koele ruimte wilt thuiskomen. Steeds vaker zie je ook modellen met wifi-functionaliteit, waarmee je via een app of spraakassistent de airco op afstand bedient. Heb je een eenvoudiger model? Dan kun je alsnog slim schakelen met behulp van een slimme stekker. Daarmee regel je precies wanneer de airco inschakelt, zonder dat je fysiek aanwezig hoeft te zijn. Het is een simpele toevoeging die zowel comfort als energie-efficiëntie verhoogt.

©Alexandra

Veelgemaakte fouten die je eenvoudig voorkomt

Bij het installeren van een mobiele airco gaan er vaak een paar dingen mis die met een beetje aandacht makkelijk te vermijden zijn. Het meest voorkomende probleem is een raam dat niet goed is afgesloten, waardoor de warme lucht zo weer naar binnen stroomt en het apparaat zich suf draait zonder effect.

Een tweede veelvoorkomende fout is het gebruik van een te klein model voor de ruimte: een airco met een koelvermogen van 7000 BTU is simpelweg niet opgewassen tegen een ruime, zonovergoten woonkamer. Ook wordt het toestel nogal eens weggestopt in een hoek of tussen meubels, wat de luchtcirculatie belemmert en de efficiëntie ondermijnt.

En tot slot loert er nog een ander risico: onveilige stroomvoorziening. Vermijd verlengsnoeren of stekkerblokken die het hoge vermogen niet aankunnen, want dat kan leiden tot overbelasting of zelfs brandgevaar. Een vaste wandcontactdoos is altijd de veiligste keuze.

Met een beetje aandacht kom je een stuk verder

Een mobiele airco installeren is geen hogere wiskunde, maar vergt wel iets meer voorbereiding dan alleen de stekker in het stopcontact steken. Als je zorgt voor een goede opstelling, een goed afgesloten afvoerkanaal en het condenswater op tijd afvoert, haal je veel meer uit je investering. Het resultaat is een airco die merkbaar beter koelt en bovendien zuiniger draait. En het fijne is: zodra alles eenmaal goed staat, heb je er nauwelijks nog omkijken naar. Behalve dan af en toe het waterreservoir legen, maar daarna? Gewoon achteroverleunen en genieten van de frisse lucht.

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.