Er zijn diverse soorten hoofdtelefoons en de drie hoofdcategorieën zijn in-ear, on-ear en over-ear. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten? Er zijn overigens ook nog meer pasvormen onder de zon, tijd dus om eens in de wondere wereld van koptelefoons te duiken!

Laten we beginnen met de drie hierboven genoemde soorten hoofdtelefoons. Die zijn namelijk wel heel makkelijk van elkaar te onderscheiden! De in-ear stop je in je oor, de on-ear zit op je oor en de over-ear bedekt je hele oor. Van klein naar groot formaat dus eigenlijk. Ze hebben allemaal zo hun eigen voor- en nadelen. Bovendien zijn ze ook allemaal in een bedrade of draadloze uitvoering verkrijgbaar.

In-Ear

De in-ear – ook wel bekend als oordopje of oortje – druk je in je gehoorgang. Daar begint voor sommige mensen al meteen het eerste probleem. Heb jij namelijk een niet-gemiddeld oor, dan blijven die dingen vaak slecht zitten. Dat is extra vervelend als je dure draadloze in-ears hebt gekocht, want als er dan een uit je oor valt ben je ‘m mogelijk voorgoed kwijt.

Vandaar dat de meeste fabrikanten passtukjes meeleveren in diverse maten. Soms ook gemaakt van verschillend materiaal, in ieder geval siliconen en vaak ook nog een paar van meer ‘vormbaar’ traagschuim. Blijken de standaard passtukjes niet echte te werken, dan kun je ook kiezen voor in-ears die worden aangepast aan jou oor. Dat is meestal een erg dure grap en daarmee weggelegd voor professionals of de welbekende ‘happy few’.

Praktischer is dan een in-ear met oorhaakje te kiezen. Toch wordt dan mogelijk nooit een volledig luchtdichte afsluiting tussen dopje en gehoorgang gerealiseerd, wat een vereiste is voor een optimale geluidskwaliteit. Kortom: past het perfect bij jou, dan zit je best goed met deze dopjes!

Nadelen zijn er ook: de speelduur op een volle batterijlading is beduidend korter dan die van over-ear en on-ear hoofdtelefoons. Logisch, want er is immer veel minder ruimte voor een accu. Ook is er het punt hygiëne: hou de dopjes goed schoon en leen ze niet uit aan anderen. Want dan is er al snel sprake van oorsmeer- en bacterie-uitwisseling.

Op zoek naar kooptips? Lees ook ons artikel over de beste oordopjes van nu.

Laadcase

De met een in-ear meegeleverde laadcase (het doosje waar je de dopjes in bewaard) is in  geval van draadloze exemplaren vaak óók voorzien van een lader. Zodra je de dopjes in het doosje stopt, worden ze dan weer (bij) geladen. Daarmee heb je ook onderweg een flinke tijd geen stopcontact nodig om toch te kunnen luisteren. Sommige van deze bewaardoosjes hebben ook een ingebouwde UV-LED die vervelende bacteriën wegwerkt.

On-ear

De on-ear is eigenlijk de makkelijkste hoofdtelefoon voor alledaags gebruik. Hij neemt relatief weinig ruimte in, zeker als het een opvouwbaar exemplaar betreft. Doordat de hoofdtelefoon op je oor drukt middels een zachte rand, wordt een goede afsluiting gerealiseerd. Kies je hier voor een draadloze variant, dan heb je alle bewegingsvrijheid. De geluidskwaliteit kan uitstekend zijn, als je niet voor het allergoedkoopste exemplaar gaat.

Veel bekende merken hebben tenminste één on-ear in hun assortiment. De speeltijd op een enkele batterijlading is meestal prima, je komt er de dag wel mee door! Waarbij geldt dat de steviger batterijcapaciteit ook een ander handig trucje mogelijk maakt. En dat is het kort snelladen voor 10 minuten of een kwartier, wat een speeltijd van tot alweer een paar uur oplevert. Een ‘thuiskomertje’ dus, in geval van muzikale nood.

Over-ear

De over-ear levert – vanzelfsprekend afhankelijk van de bouwkwaliteit – in principe de beste geluidskwaliteit. Niet voor niets blijken de beste koptelefoons uit onze tests allen over-ear-modellen te zijn!

Je hele oor past in de oorschelp, veelal gemaakt van een zacht materiaal. De oorkussens zorgen voor een aangenaam draagcomfort, waarbij er geen enkele druk op je oren is. In geval van een draadloos exemplaar is dit het type waarbij de meeste accuruimte beschikbaar is. Ofwel: er kunnen fysiek grotere oplaadbare batterijen in. En dat levert spectaculair lange speeltijden op een enkele lading op. Een hoofdtelefoon als de Sennheiser Momentum 4 speelt bijvoorbeeld maar liefst zo’n 60 uur op één lading!

Vaak is ook meer mogelijk qua bediening; zo wordt een van de oorschelpen vaak als aanraakgevoelig bedieningspaneel ingezet. Volume verhogen of verlagen, tracks skippen, telefoongesprekken opnemen en nog meer doe je via vingerbewegingen en (of) tikken.

Omdat de over-ears ook bij langdurig dragen comfortabel blijven én ze van nature al weinig omgevingsgeluid doorlaten is dit type hoofdtelefoon niet alleen bij uitstek geschikt om je in hoge(re) geluidskwaliteit onder te dompelen in muziek. Je ziet over-ears om dezelfde redenen standaard ook bij professionele gebruikers in bijvoorbeeld muziek- en radiostudio’s.

Bone-conduction

Tijd om dan maar eens een exoot voor te stellen: de bone transducer (of bone conductor). Die draag je meestal via een soort nekband-constructie, ook zijn er brillen met zo’n ding ingebouwd. Je plaatst ze niet op je oor, maar op het bot erachter (of ervoor). Wel kan je huid in dat geval gelukkig gewoon blijven. Het geluid wordt via dat bot naar je oren overgedragen.

Hét grote voordeel van deze constructie is, dat geluid van de buitenwereld altijd gewoon via je immers onbedekte gehoorgangen binnen komt. Dat maakt ze bij uitstek geschikt voor sporters die de straat op gaan. Je hoort dan immers altijd wat er om je heen gebeurt. Ook zijn er waterdichte uitvoeringen die gebruikt kunnen worden door zwemmers.

Nadeel is wel dat de geluidskwaliteit minder is, maar tijdens drukke activiteiten hoeft dat geen al te grote belemmering te zijn. Minder geschikt om echt van muziek in ultieme hi-fi-kwaliteit te genieten.

Draadloos of bedraad?

Hoewel de aanschaf van een puur draadloze hoofdtelefoon voor de meeste mensen tegenwoordig een no-brainer is, moet je je daarbij wel wat dingen realiseren. Een exemplaar zonder kabel is veelal volledig door de fabrikant aangepast, waarbij het geluid door een interne DSP (digitale signaalprocessor) en een passende versterker perfect getuned je gehoorgangen in wordt gestraald. Als de batterij onderweg onverhoopt eens leeg raakt, dan kun je vaak een audiokabel voor een bekabelde verbinding inprikken. Maar al even vaak zul je dan merken dat je hoofdtelefoon een heel stuk minder goed klinkt. Immers: de DSP werkt niet meer bij een lege accu en dat hoor je vaak héél goed!

Bedrade hoofdtelefoons zijn mechanisch vaak net weer wat anders opgebouwd, en wel zo dat ze ongeacht de aangesloten bron zo goed mogelijk onder alle omstandigheden klinken. Extra nadeel van draadloze hoofdtelefoons is, dat er áltijd een vorm van compressie wordt toegepast.

Lees ook: Haal het beste geluid uit je draadloze hoofdtelefoon

Ben je op zoek naar een optimale hoofdtelefoon voor bijvoorbeeld stationair gebruik thuis, kijk dan eens naar een bekabeld exemplaar. Gecombineerd met een koptelefoonversterker (vaak al aanwezig in je hifi) haal je daar vaak een uitstekende geluidskwaliteit uit! Draadloze hoofdtelefoons zijn dan weer bij uitstek geschikt voor meer mobiele toepassingen. Het is maar net wat je wilt!

ANC

ANC staat voor Active Noise Canceling. Tot nog niet eens zo heel lang geleden was dat een optie die behoorlijk wat extra kostte. Tegenwoordig is ANC bijna standaard op de middenklasse hoofdtelefoons. ANC zorgt ervoor dat omgevingsgeluiden stevig onderdrukt worden. Daarbij wordt gebruik gemaakt van anti-geluid.

Het is met name effectief bij meer monotone geluiden, zoals motoren, verkeerslawaai, treingeluiden, vliegtuigen, geroezemoes enzovoort. Stemmen worden eveneens onderdrukt. Vaak minder efficiënt dan al de andere genoemde voorbeelden, maar als er ook muziek speelt hoor je ook iemand die rechtstreeks tegen je praat niet meer.

De betere ANC-systemen hebben daarom verschillende modi, waarvan eentje vaak met een tik op de oorschelp of een druk op de knop de ‘transparante’ modus activeert. Op dat moment wordt alles uit de omgeving aan geluid weer doorgelaten en kun je met mensen praten zonder je hoofdtelefoon af te zetten. Die modus is ook praktisch als je handsfree gesprekken aanneemt.

Praat je met ANC aan terug, dan hoor je je eigen stem nauwelijks en klinkt het alsof je in een doos met watten aan het praten bent. Dat wordt al snel heel vermoeiend; bovendien ga je ongemerkt al snel veel te hard praten.

Open of gesloten

Alle genoemde typen hoofdtelefoons (behalve de vreemde eend in de bijt in de vorm van de bone transducer) zijn levertbaar in gesloten en open uitvoering. Het overgrote deel wat je via de reguliere winkels koopt, zijn gesloten typen. Groot voordeel daarvan is dat ze weinig tot geen geluid uitstralen en een gesloten geluidsbubbel op je hoofd realiseren. De middenklassers en daarboven klinken veelal als een klok. Anno nu moet je echt moeite doen om heel beroerde exemplaren te vinden.

Wel hebben ze allemaal hun eigen ‘klank’, al dan niet gerealiseerd door die eerder genoemde DSP. Kies dus iets waarvan jij gelukkig wordt. Het nadeel van de gesloten hoofdtelefoon is dat deze – jawel – nogal gesloten klinkt. Daarmee bedoelen we dat het ruimtelijke beeld van luidsprekers ver te zoeken is. Ook dat kan kunstmatig geregeld worden via een DSP, maar die kunstmatige ademruimte klinkt niet voor iedereen even prettig. De open hoofdtelefoon ‘ademt’ ook naar buiten toe. Ze zijn herkenbaar aan een geluidsdoorlatend rasterwerk aan de buitenkant van de oorschelpen.

Inderdaad klinkt de open hoofdtelefoon veelal lekker ruimtelijk. ‘Open’ om de naam meteen maar eer aan te doen. Ga er echter nooit in alle onwetendheid mee in de trein of een andere ruimte waar mensen zitten mee luisteren. Het geluid wordt namelijk net zo had naar je oor als naar de omgeving uitgestraald. En dat is wel héél irritant voor die omgeving!

Open hoofdtelefoons zijn per definitie bedoeld voor privégebruik in een ruimte waar niemand last heeft van het ding. Vaak is het wat zoeken naar een open hoofdtelefoon, je kunt ervoor terecht bij de betere hifi-zaak. Een bekend merk dat open hoofdtelefoons levert in alle prijsklassen (vanaf ongeveer middenklasse) is Grado.

Luisteren

Er zijn nog meer technieken in zwang onder de motorkap. Zo zijn er magnetostatische hoofdtelefoons, die net weer wat anders werken dan traditionele hoofdtelefoons. Het verschil zit hem vooral in hoe de driver (zeg maar de mini-speaker) in de hoofdtelefoon wordt aangestuurd. Wat beter klinkt? Tja, dat is vooral een kwestie van eens vergelijkend gaan luisteren. In een winkel of op een ‘Can Jam’, wat een specifiek voor hoofdtelefoons bedoelde audioshow is.

Geen enkele techniek kan tegen je persoonlijk voorkeuren op. Wat voor de een het absolute summum van hoofdtelefoonluisteren is, is voor jou misschien maar meh. Zeker als je een wat duurdere hoofdtelefoon wilt kopen is luisteren voor aanschaf echt een must.

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.