LG probeert met de Tone Free T90S een plekje te veroveren in de wereld van premium draadloze oordopjes. Voor 229 euro krijg je volgens LG hoogwaardige audio, slimme personalisatie en nog wat extra toeters en bellen. Klinkt mooi, maar is het écht zo bijzonder als LG beweert? We hebben de T90S grondig getest om te zien of deze oordopjes echt het prijskaartje waard zijn, of dat je beter verder kunt zoeken.

De LG Tone Free T90S is de nieuwste telg in de Tone Free-series. Dit model wordt geleverd met een indrukwekkende lijst aan specificaties. Denk dan aan drivers van puur grafeen, die een behoorlijke stap voorwaarts zijn in vergelijking met dynamische varianten. Die interne onderdelen zijn namelijk veel beter in staat te moduleren (het wisselen tussen toonsoorten). Ze bieden bovendien ondersteuning voor Snapdragon Sound, wat een verbeterde audiobeleving garandeert, ongeacht wat je aan het doen bent.

Daar staat wel een belangrijke kanttekening bij: Snapdragon Sound is alleen beschikbaar op apparaten die beschikken over de Snapdragon 8 Gen 3- of X Elite-processor. Daarnaast is er ondersteuning voor Dolby Atmos, inclusief head tracking, en ben je in staat het niveau van het ruimtelijke effect aan te passen – maar dat kan dan weer alleen op iOS. Zo op het eerste gezicht lijkt de LG Tone Free T90S dus klaar voor de toekomst, maar je hebt daar wel specifieke apparaten voor nodig. En geen van die apparaten biedt momenteel toegang tot álle functies.

©Wesley Akkerman

Een geavanceerde oplaadcase

Android-gebruikers kunnen kiezen uit drie audiocodecs, namelijk aptX Adaptive, SBC en AAC, terwijl iOS-luisteraars alleen de laatste twee codecs kunnen gebruiken (zoals Apple ontworpen heeft). De oordoppen maken gebruiken van bluetooth 5.4, de nieuwste bluetooth-versie van dit moment, en bieden een nog steeds unieke functie via de oplaadcase. Je kunt die namelijk aansluiten op een koptelefoon- of usb-c-aansluiting van een media-apparaat zonder bluetooth en zodoende het geluid draadloos doorsturen – net zoals dat met de recente Jabra’s kan.

Die oplaadcase biedt een totale accuduur van 36 uur, maar alleen als je de actieve ruisonderdrukking uitschakelt. Anders zal dat ongeveer 20 uur in totaal bedragen. Dat is een beetje weinig tegenwoordig. In het doosje zitten overigens nog meer functies verwerkt. Zoals UVnano-technologie, die de oordopjes tot 99,99 procent kan vrijmaken van bacteriën. We hebben het al eens eerder gezegd: dat hebben we helaas niet kunnen testen, dus dat moeten we maar geloven. We vermelden het er toch bij, zodat je weet waar je je geld aan uitgeeft.

©Wesley Akkerman

Vooral een heldere sound

De LG Tone Free T90S-dopjes hebben een goede en stabiele verbinding. Het viel ons op dat we naar de keuken en terug konden lopen (met een dikke muur ertussen), terwijl de gekoppelde smartphone enkele meters verderop op het bureau lag. Daarnaast hebben we volop gebruikgemaakt van de multipointfunctionaliteit, omdat er vanwege verbouwingen in de straat overdag flink wat herrie was. We hebben moeiteloos tussen tv en smartphone kunnen switchen. We moeten daar wel aan toevoegen dat de verbinding met de tv minder sterk was, maar dat ligt waarschijnlijk aan dat apparaat.

In beide gevallen hebben we prettig kunnen genieten van de audiobeleving. Wat vooral opvalt, is de heldere presentatie, die flink wat ruimte biedt voor tonen die normaal gesproken wat verstopt zitten. Meestal is het zo dat heldere klanken ten koste kunnen gaan van de basweergave. In dit geval is dat ook zo, maar veel minder dan we gewend zijn. Op sommige tracks kunnen die lage tonen wel een beetje uitgesmeerd klinken. Dan is er sprake van wat vervorming, maar gelukkig kun je dat opvangen door gebruik te maken van de equalizer.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Equalizeropties en Dolby Atmos

Binnen de LG Tone Free-app zijn er vijf standaardknoppen, namelijk Immersive, Neutral (standaard), Bass Boost, Treble Boost en 3D Sound Stage. Ook zijn er twee persoonlijke opties, waarmee je de equalizer zelf naar smaak instelt. Om de bas een beetje een boost te geven, hebben we geen gebruikgemaakt van Bass Boost, want die kan muziek soms genadeloos zwaar doen klinken. Immersive biedt een veel betere balans: niet alleen krijgt de baslaag meer ruimte, ook de hogere tonen hoeven het niet te ontzien. Het middensegment hobbelt er dan vrolijk achteraan.

Over Dolby Atmos zijn we nog steeds niet erg tevreden. Zangpartijen worden na het activeren van die functies naar de achtergrond geduwd, terwijl achtergrondelementen juist naar voren worden getrokken. Het zorgt in onze beleving voor een ongebalanceerde sound. We vinden equalizer-opties als Neutral en Immersive beter klinken dan Dolby Atmos, al kan die modus wel helpen bij het bekijken van videocontent. De ruisonderdrukking is voornamelijk goed in het filteren van aanhoudende herrie, maar typgeluiden en stemmen komen er nog weleens doorheen.

LG Tone Free T90S kopen?

Bedienen kan overigens op twee manieren: via de app of via de dopjes zelf. De app is overzichtelijk en presenteert de verschillende mogelijkheden opvallend overzichtelijk. Aangezien het er nogal wat zijn, is dat fijn om te zien. Mis je een functie die we in deze review noemen? Dan staat die waarschijnlijk onder Tone Free Labs, waar je experimentele functies vindt. Verder is het mogelijk de aanraakbediening aan te passen. Die reageert heel vlot, zonder dat je daarvoor de doppen verder in je oren hoeft te duwen. Al met al een zeer prettige ervaring, dus.

Dat kunnen we eigenlijk wel als algemene conclusie meegeven: De LG Tone Free T90S-oordopjes bieden een zeer complete, uitgebreide en prettige gebruikservaring. Dat geldt voor alle verschillende mogelijkheden, maar ook op het gebied van audio. De bas is niet het sterkste punt van dit setje, maar met de equalizer kun je die ervaring personaliseren. De dopjes zitten lekker, laten zich prettig bedienen en klinken voornamelijk helder en breed. 229 euro is nog wel wat prijzig, maar voor 160 euro of minder zul je niet snel beter of uitgebreider aantreffen dan dit.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.