LG probeert met de Tone Free T90S een plekje te veroveren in de wereld van premium draadloze oordopjes. Voor 229 euro krijg je volgens LG hoogwaardige audio, slimme personalisatie en nog wat extra toeters en bellen. Klinkt mooi, maar is het écht zo bijzonder als LG beweert? We hebben de T90S grondig getest om te zien of deze oordopjes echt het prijskaartje waard zijn, of dat je beter verder kunt zoeken.

De LG Tone Free T90S is de nieuwste telg in de Tone Free-series. Dit model wordt geleverd met een indrukwekkende lijst aan specificaties. Denk dan aan drivers van puur grafeen, die een behoorlijke stap voorwaarts zijn in vergelijking met dynamische varianten. Die interne onderdelen zijn namelijk veel beter in staat te moduleren (het wisselen tussen toonsoorten). Ze bieden bovendien ondersteuning voor Snapdragon Sound, wat een verbeterde audiobeleving garandeert, ongeacht wat je aan het doen bent.

Daar staat wel een belangrijke kanttekening bij: Snapdragon Sound is alleen beschikbaar op apparaten die beschikken over de Snapdragon 8 Gen 3- of X Elite-processor. Daarnaast is er ondersteuning voor Dolby Atmos, inclusief head tracking, en ben je in staat het niveau van het ruimtelijke effect aan te passen – maar dat kan dan weer alleen op iOS. Zo op het eerste gezicht lijkt de LG Tone Free T90S dus klaar voor de toekomst, maar je hebt daar wel specifieke apparaten voor nodig. En geen van die apparaten biedt momenteel toegang tot álle functies.

©Wesley Akkerman

Een geavanceerde oplaadcase

Android-gebruikers kunnen kiezen uit drie audiocodecs, namelijk aptX Adaptive, SBC en AAC, terwijl iOS-luisteraars alleen de laatste twee codecs kunnen gebruiken (zoals Apple ontworpen heeft). De oordoppen maken gebruiken van bluetooth 5.4, de nieuwste bluetooth-versie van dit moment, en bieden een nog steeds unieke functie via de oplaadcase. Je kunt die namelijk aansluiten op een koptelefoon- of usb-c-aansluiting van een media-apparaat zonder bluetooth en zodoende het geluid draadloos doorsturen – net zoals dat met de recente Jabra’s kan.

Die oplaadcase biedt een totale accuduur van 36 uur, maar alleen als je de actieve ruisonderdrukking uitschakelt. Anders zal dat ongeveer 20 uur in totaal bedragen. Dat is een beetje weinig tegenwoordig. In het doosje zitten overigens nog meer functies verwerkt. Zoals UVnano-technologie, die de oordopjes tot 99,99 procent kan vrijmaken van bacteriën. We hebben het al eens eerder gezegd: dat hebben we helaas niet kunnen testen, dus dat moeten we maar geloven. We vermelden het er toch bij, zodat je weet waar je je geld aan uitgeeft.

©Wesley Akkerman

Vooral een heldere sound

De LG Tone Free T90S-dopjes hebben een goede en stabiele verbinding. Het viel ons op dat we naar de keuken en terug konden lopen (met een dikke muur ertussen), terwijl de gekoppelde smartphone enkele meters verderop op het bureau lag. Daarnaast hebben we volop gebruikgemaakt van de multipointfunctionaliteit, omdat er vanwege verbouwingen in de straat overdag flink wat herrie was. We hebben moeiteloos tussen tv en smartphone kunnen switchen. We moeten daar wel aan toevoegen dat de verbinding met de tv minder sterk was, maar dat ligt waarschijnlijk aan dat apparaat.

In beide gevallen hebben we prettig kunnen genieten van de audiobeleving. Wat vooral opvalt, is de heldere presentatie, die flink wat ruimte biedt voor tonen die normaal gesproken wat verstopt zitten. Meestal is het zo dat heldere klanken ten koste kunnen gaan van de basweergave. In dit geval is dat ook zo, maar veel minder dan we gewend zijn. Op sommige tracks kunnen die lage tonen wel een beetje uitgesmeerd klinken. Dan is er sprake van wat vervorming, maar gelukkig kun je dat opvangen door gebruik te maken van de equalizer.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Equalizeropties en Dolby Atmos

Binnen de LG Tone Free-app zijn er vijf standaardknoppen, namelijk Immersive, Neutral (standaard), Bass Boost, Treble Boost en 3D Sound Stage. Ook zijn er twee persoonlijke opties, waarmee je de equalizer zelf naar smaak instelt. Om de bas een beetje een boost te geven, hebben we geen gebruikgemaakt van Bass Boost, want die kan muziek soms genadeloos zwaar doen klinken. Immersive biedt een veel betere balans: niet alleen krijgt de baslaag meer ruimte, ook de hogere tonen hoeven het niet te ontzien. Het middensegment hobbelt er dan vrolijk achteraan.

Over Dolby Atmos zijn we nog steeds niet erg tevreden. Zangpartijen worden na het activeren van die functies naar de achtergrond geduwd, terwijl achtergrondelementen juist naar voren worden getrokken. Het zorgt in onze beleving voor een ongebalanceerde sound. We vinden equalizer-opties als Neutral en Immersive beter klinken dan Dolby Atmos, al kan die modus wel helpen bij het bekijken van videocontent. De ruisonderdrukking is voornamelijk goed in het filteren van aanhoudende herrie, maar typgeluiden en stemmen komen er nog weleens doorheen.

LG Tone Free T90S kopen?

Bedienen kan overigens op twee manieren: via de app of via de dopjes zelf. De app is overzichtelijk en presenteert de verschillende mogelijkheden opvallend overzichtelijk. Aangezien het er nogal wat zijn, is dat fijn om te zien. Mis je een functie die we in deze review noemen? Dan staat die waarschijnlijk onder Tone Free Labs, waar je experimentele functies vindt. Verder is het mogelijk de aanraakbediening aan te passen. Die reageert heel vlot, zonder dat je daarvoor de doppen verder in je oren hoeft te duwen. Al met al een zeer prettige ervaring, dus.

Dat kunnen we eigenlijk wel als algemene conclusie meegeven: De LG Tone Free T90S-oordopjes bieden een zeer complete, uitgebreide en prettige gebruikservaring. Dat geldt voor alle verschillende mogelijkheden, maar ook op het gebied van audio. De bas is niet het sterkste punt van dit setje, maar met de equalizer kun je die ervaring personaliseren. De dopjes zitten lekker, laten zich prettig bedienen en klinken voornamelijk helder en breed. 229 euro is nog wel wat prijzig, maar voor 160 euro of minder zul je niet snel beter of uitgebreider aantreffen dan dit.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.