ID.nl logo
Dit gebeurt er in je lichaam tijdens het sporten
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Dit gebeurt er in je lichaam tijdens het sporten

Sporten is goed voor je, dat weten we allemaal. Een (duur)training zorgt ervoor dat je vet verbrandt en dat je je conditie verbetert. Maar hoe gaat dat precies in z’n werk? Wat gebeurt er in je lichaam zodat je sterker en gezonder wordt? Het antwoord lees je hier.

Na het lezen van dit artikel weet je precies welk effect sporten heeft op:

  • je hart
  • je spieren
  • je longen
  • je hersenen
  • de rest van je lichaam
  • je mentale gezondheid

Ook interessant: Begin de dag goed met een morning workout

De spil: je hart

Je hart is natuurlijk een van de belangrijkste organen, en ook bij het sporten speelt je tikker een cruciale rol. Sterker nog: alles begint bij het hart. Zodra je begint te bewegen, is je hart de eerste die in de actie schiet door het bloed sneller door je vaten te pompen. Niet voor niets: je spieren verbruiken tijdens het sporten namelijk meer energie, en meer zuurstof. En die komen via je bloed op de juiste plek. Je hart is dus de grote motor die bepaalt hoeveel energie en zuurstof er naar welke spieren gestuurd worden.

Je hartslag bijhouden?

Vind een hartslagmeter

©yodiyim

De werkpaarden: je spieren

Je spieren kunnen het gebaar van je hart wel waarderen. Die moeten namelijk het harde werk doen. Bij het wielrennen gaat de meeste energie naar je beenspieren, terwijl je bij een fitnesssessie misschien juist vooral je bovenlichaam gebruikt. Welke sport je ook doet, je spieren werken harder dan ze normaal doen, en verbruiken daarom meer energie en zuurstof. Die energie komt uit het voedsel dat je hebt gegeten, en is via je maag-darmstelsel in je bloedsomloop terechtgekomen. Zo kunnen je spieren die energie direct gebruiken, helemaal nu je hart de boel lekker snel rondpompt. Op bepaalde intensiteitsniveaus gebruiken spieren ook veel opgeslagen vet als brandstof, en dat zorgt weer voor een verhoogde vetverbranding.

De zuurstofmachines: je longen

Met die energie in je spieren zit het dus wel snor, maar je spieren hebben ook zuurstof nodig. Die komt rechtstreeks uit je longen, en ook daar treedt een grote verandering op als je gaat sporten. Meteen zodra je in beweging komt, schiet je ademhaling omhoog om aan de vraag van je spieren te voldoen. Hoe sneller je ademhaalt, des te meer zuurstof er kan worden opgenomen in je longen: zuurstof die daarna in de bloedbaan terechtkomt, en uiteindelijk door de spieren wordt gebruikt.

Vooral voor middellange, hevige inspanningen is zuurstof meestal de bottleneck voor je prestatie: je spieren hebben in principe voldoende energie, maar je kunt niet alsmaar sneller ademen. Hoewel er ook andere factoren een rol spelen, is het werken van je longen meestal wat we zien als ‘conditie’: hoe beter je ze traint, des te beter je conditie dus wordt.

©Lightfield Studios

De motivators: je hersenen

Wat hebben je hersenen met sporten te maken? In elk geval een stuk meer dan alleen denksporten. Je gebruikt je hersenen namelijk niet alleen bij het schaken, maar ook bij het doen van andere sporten. De extra energie en zuurstof in je bloed hebben een groot effect op je grijze massa. Je reactiesnelheid gaat omhoog, en je kunt je beter focussen en beter leren – niet alleen tijdens, maar ook nog in de uren na het sporten. Bovendien zorgen je hersenen ervoor dat je lichaam goed blijft werken tijdens het sporten. Ze monitoren continu wat er in je lichaam gebeurt, en zorgen dat je de juiste stoffen blijft verbranden.

De runner's high' Ook mentaal is er van alles aan de hand. Sporten voelt goed, en dat komt door een belangrijke stof: endorfine. Endorfine is een stofje dat je stemming verbetert. Het werkt ook pijnstillend, zodat je je langer kan inspannen. Daarnaast zorgt het voor een gevoel van geluk dat nog lang na je work-out blijft hangen. Niet voor niets betekent het woord endorfine zoveel als ‘inwendige vorm van morfine’, en noemen we het ook wel een antistresshormoon. Ga je lang door met bijvoorbeeld hardlopen dan ontstaat er een zogeheten 'runner's high', waarbij er naast endorfinen nog veel meer blijmakers vrijkomen die je een euforisch gevoel geven.

Trainen met dumbbells?

Shop voor halters en gewichten

Lichaam en geest

Maar dat is nog niet alles. Eigenlijk kunnen we elk onderdeel van lichaam en geest wel noemen als we kijken naar de voordelen van sporten. Je metabolisme verbetert, waardoor je efficiënter omgaat met de voedingsstoffen die je binnenkrijgt. Je spieren, die na je dertigste langzaamaan minder sterk beginnen te worden, blijven langer in vorm. Doordat je spieren sterker zijn, worden ook de botten waaraan ze zijn bevestigd sterker, waardoor je minder snel iets breekt en je coördinatie beter is.

Je bloeddruk daalt, wat weer positieve gevolgen heeft op de staat van je aderen – en bovendien wordt het risico op een hersenbloeding of hartaanval kleiner. Je lichaam heeft ook minder zuurstof in rust, waardoor je je gedurende de dag een stuk fitter voelt. Ook verlaagt het cholesterolniveau, weer een prettige bijkomstigheid.

Ook in je hersenpan speelt er meer: je wordt niet alleen gelukkig van sporten, ook je concentratie verbetert. Je kunt je beter en langer focussen op belangrijke taken. Je kortetermijngeheugen krijgt ook een boost, dus tijdens het studeren is sporten een ideale break.

Meer weten? Dit is waarom sporten goed is voor je mentale gesteldheid

©Mihaela

De finish gehaald

Kortom: sporten heeft ontzettend veel voordelen. Je wordt er blij van, ieder deel van je lichaam heeft er baat bij en je wordt met de dag gezonder. Sporten is de ultieme samenwerking tussen de belangrijke delen van je lichaam: je hersenen, je hart, je bloedvaten, je longen en je spieren. Alles werkt als een geoliede machine samen, en het is zo goed voor je dat het eeuwig zonde is om het niet te doen.

Natuurlijk, je moet even door die eerste paar trainingen heen, en misschien heb je een dagje geen zin. Maar als er iets is waar je lichaam je op de lange termijn voor gaat bedanken, is het wel regelmatig bewegen.

Bronnen: Thuisarts.nl en efaa.nl

▼ Volgende artikel
Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Welke merken gebruiken local dimming?

Bijna elke grote televisiefabrikant past deze techniek inmiddels toe, maar ze doen dat voornamelijk in hun middenklasse en topmodellen. Samsung is een van de voorlopers, zeker met hun QLED- en Neo QLED-televisies, waarbij ze in de duurdere series gebruikmaken van geavanceerde miniLED-techniek voor zeer precieze dimming. Ook Sony staat bekend om een uitstekende implementatie van full array local dimming, die vaak geprezen wordt om de natuurlijke weergave zonder overdreven effecten. Philips past het eveneens toe in hun (mini)ledmodellen, vaak in combinatie met hun bekende Ambilight-systeem voor een extra contrastrijk effect.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Vijf fijne televisies die full array local dimming ondersteunen

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.