ID.nl logo
Dit gebeurt er in je lichaam tijdens het sporten
© www.peopleimages.com
Gezond leven

Dit gebeurt er in je lichaam tijdens het sporten

Sporten is goed voor je, dat weten we allemaal. Een (duur)training zorgt ervoor dat je vet verbrandt en dat je je conditie verbetert. Maar hoe gaat dat precies in z’n werk? Wat gebeurt er in je lichaam zodat je sterker en gezonder wordt? Het antwoord lees je hier.

Na het lezen van dit artikel weet je precies welk effect sporten heeft op:

  • je hart
  • je spieren
  • je longen
  • je hersenen
  • de rest van je lichaam
  • je mentale gezondheid

Ook interessant: Begin de dag goed met een morning workout

De spil: je hart

Je hart is natuurlijk een van de belangrijkste organen, en ook bij het sporten speelt je tikker een cruciale rol. Sterker nog: alles begint bij het hart. Zodra je begint te bewegen, is je hart de eerste die in de actie schiet door het bloed sneller door je vaten te pompen. Niet voor niets: je spieren verbruiken tijdens het sporten namelijk meer energie, en meer zuurstof. En die komen via je bloed op de juiste plek. Je hart is dus de grote motor die bepaalt hoeveel energie en zuurstof er naar welke spieren gestuurd worden.

Je hartslag bijhouden?

Vind een hartslagmeter

©yodiyim

De werkpaarden: je spieren

Je spieren kunnen het gebaar van je hart wel waarderen. Die moeten namelijk het harde werk doen. Bij het wielrennen gaat de meeste energie naar je beenspieren, terwijl je bij een fitnesssessie misschien juist vooral je bovenlichaam gebruikt. Welke sport je ook doet, je spieren werken harder dan ze normaal doen, en verbruiken daarom meer energie en zuurstof. Die energie komt uit het voedsel dat je hebt gegeten, en is via je maag-darmstelsel in je bloedsomloop terechtgekomen. Zo kunnen je spieren die energie direct gebruiken, helemaal nu je hart de boel lekker snel rondpompt. Op bepaalde intensiteitsniveaus gebruiken spieren ook veel opgeslagen vet als brandstof, en dat zorgt weer voor een verhoogde vetverbranding.

De zuurstofmachines: je longen

Met die energie in je spieren zit het dus wel snor, maar je spieren hebben ook zuurstof nodig. Die komt rechtstreeks uit je longen, en ook daar treedt een grote verandering op als je gaat sporten. Meteen zodra je in beweging komt, schiet je ademhaling omhoog om aan de vraag van je spieren te voldoen. Hoe sneller je ademhaalt, des te meer zuurstof er kan worden opgenomen in je longen: zuurstof die daarna in de bloedbaan terechtkomt, en uiteindelijk door de spieren wordt gebruikt.

Vooral voor middellange, hevige inspanningen is zuurstof meestal de bottleneck voor je prestatie: je spieren hebben in principe voldoende energie, maar je kunt niet alsmaar sneller ademen. Hoewel er ook andere factoren een rol spelen, is het werken van je longen meestal wat we zien als ‘conditie’: hoe beter je ze traint, des te beter je conditie dus wordt.

©Lightfield Studios

De motivators: je hersenen

Wat hebben je hersenen met sporten te maken? In elk geval een stuk meer dan alleen denksporten. Je gebruikt je hersenen namelijk niet alleen bij het schaken, maar ook bij het doen van andere sporten. De extra energie en zuurstof in je bloed hebben een groot effect op je grijze massa. Je reactiesnelheid gaat omhoog, en je kunt je beter focussen en beter leren – niet alleen tijdens, maar ook nog in de uren na het sporten. Bovendien zorgen je hersenen ervoor dat je lichaam goed blijft werken tijdens het sporten. Ze monitoren continu wat er in je lichaam gebeurt, en zorgen dat je de juiste stoffen blijft verbranden.

De runner's high' Ook mentaal is er van alles aan de hand. Sporten voelt goed, en dat komt door een belangrijke stof: endorfine. Endorfine is een stofje dat je stemming verbetert. Het werkt ook pijnstillend, zodat je je langer kan inspannen. Daarnaast zorgt het voor een gevoel van geluk dat nog lang na je work-out blijft hangen. Niet voor niets betekent het woord endorfine zoveel als ‘inwendige vorm van morfine’, en noemen we het ook wel een antistresshormoon. Ga je lang door met bijvoorbeeld hardlopen dan ontstaat er een zogeheten 'runner's high', waarbij er naast endorfinen nog veel meer blijmakers vrijkomen die je een euforisch gevoel geven.

Trainen met dumbbells?

Shop voor halters en gewichten

Lichaam en geest

Maar dat is nog niet alles. Eigenlijk kunnen we elk onderdeel van lichaam en geest wel noemen als we kijken naar de voordelen van sporten. Je metabolisme verbetert, waardoor je efficiënter omgaat met de voedingsstoffen die je binnenkrijgt. Je spieren, die na je dertigste langzaamaan minder sterk beginnen te worden, blijven langer in vorm. Doordat je spieren sterker zijn, worden ook de botten waaraan ze zijn bevestigd sterker, waardoor je minder snel iets breekt en je coördinatie beter is.

Je bloeddruk daalt, wat weer positieve gevolgen heeft op de staat van je aderen – en bovendien wordt het risico op een hersenbloeding of hartaanval kleiner. Je lichaam heeft ook minder zuurstof in rust, waardoor je je gedurende de dag een stuk fitter voelt. Ook verlaagt het cholesterolniveau, weer een prettige bijkomstigheid.

Ook in je hersenpan speelt er meer: je wordt niet alleen gelukkig van sporten, ook je concentratie verbetert. Je kunt je beter en langer focussen op belangrijke taken. Je kortetermijngeheugen krijgt ook een boost, dus tijdens het studeren is sporten een ideale break.

Meer weten? Dit is waarom sporten goed is voor je mentale gesteldheid

©Mihaela

De finish gehaald

Kortom: sporten heeft ontzettend veel voordelen. Je wordt er blij van, ieder deel van je lichaam heeft er baat bij en je wordt met de dag gezonder. Sporten is de ultieme samenwerking tussen de belangrijke delen van je lichaam: je hersenen, je hart, je bloedvaten, je longen en je spieren. Alles werkt als een geoliede machine samen, en het is zo goed voor je dat het eeuwig zonde is om het niet te doen.

Natuurlijk, je moet even door die eerste paar trainingen heen, en misschien heb je een dagje geen zin. Maar als er iets is waar je lichaam je op de lange termijn voor gaat bedanken, is het wel regelmatig bewegen.

Bronnen: Thuisarts.nl en efaa.nl

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: vijf 65-inch televisies voor ieder budget
Huis

Waar voor je geld: vijf 65-inch televisies voor ieder budget

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

De optimale kijkafstand

De juiste kijkafstand voor je televisie is belangrijk voor optimaal kijkcomfort en beeldkwaliteit. Een algemene vuistregel is dat je afstand ongeveer 2–3 keer de schermdiagonaal moet zijn. Zit je te dicht, dan worden scherpe details lastig te zien; te ver weg en je mist details.

Voor een 65-inch tv geldt dat de optimale kijkafstand dan ongeveer vier meter is. Het is dus niet heel logisch om te kiezen voor een grote televisie als de afstand vanaf de bank tot de plek waar de televisie staat, minder dan vier meter is.

Je kunt in zo'n geval ook kiezen voor een 43-inch of 55-inch televisie.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

▼ Volgende artikel
In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

In dit artikel

Je leest hoe je je gourmetstel stap voor stap schoonmaakt zonder de antiaanbaklaag te beschadigen. We leggen uit wanneer je het beste begint met schoonmaken, hoe je losse onderdelen en het elektrische deel veilig reinigt en welke fouten je beter niet kunt maken. Ook krijg je praktische tips om je tafel tijdens en na het gourmetten schoon te houden, zodat je na afloop snel klaar bent.

Lees ook: Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Watch on YouTube

Veelgemaakte fouten bij het schoonmaken van een gourmetstel

Aangekoekte resten wegkrabben met een mesje of staalwol lijkt misschien slim (want: snel), maar beschadigt de antiaanbaklaag blijvend. Ook bij het elektrische deel gaat het vaak mis. Het verwarmingselement onderdompelen in water is onveilig en kan het gourmetstel onbruikbaar maken. Alles direct in de vaatwasser zetten is ook geen goed idee. Vaatwasprogramma's duren vaak lang en werken op hoge temperaturen. Antiaanbaklagen en dunne metalen onderdelen kunnen daardoor sneller slijten of kromtrekken. Twijfel je, dan is met de hand afwassen altijd de veiligste keuze.

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!