Je seksuele gezondheid: dit is waarom je daar tijd voor moet maken

De meeste Nederlanders hebben niet meer dan drie keer per maand seks. Toch zijn veruit de meeste Nederlanders (92% van de mannen en 77 % van de vrouwen) tevreden over hun seksleven en zeggen van seks te genieten. Maar wat als je niet tevreden bent? Wat als het niet lekker loopt? Hoog tijd om te investeren in je seksuele gezondheid.

Wat is je seksuele gezondheid?

Google op seksuele gezondheid en je vindt vooral informatie over soa's (seksueel overdraagbare aandoeningen). Maar dat is niet wat we hier bedoelen. Gaat het er dan over dat je je seksleven moet opleuken met seksspeeltjes en erotiek? Dat kan, maar het gaat veel verder dan dat. Seksuele gezondheid is een toestand van fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal welzijn welbevinden in relatie tot seksualiteit.

Seksuele gezondheid gaat over verschillende dingen: hoe gaat het met je lichaam? Met je emoties? Is er ruimte om in je omgeving te zijn wie je bent? Voel je je veilig en vrij? Het gaat niet alleen over plezierige en veilige seksuele ervaringen. Het gaat er bovenal om dat je er helemaal mag zijn in alles wie je bent en wat je hebt. En dat zorgt ervoor dat je in het geheel beter in je vel komt.

Hoe dat werkt? Linda Hauer kan daar alles over vertellen. Ze is eigenaar van het Seksualiteitsbureau, een bureau voor counseling, training en voorlichting over seksuele gezondheid in Utrecht. Hauer is consulent seksuele gezondheid, relatie- en systeemcoach en staat geregistreerd bij de NVVS (Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie). In haar praktijk krijgt ze dagelijks te maken met mensen die ongelukkig zijn met hun seksleven.

Investeren in je seksuele gezondheid maakt gelukkig

Stel. Je partner en jij hebben altijd ruzie over wie de vaatwasser uitruimt. Jullie zoeken naar een oplossing en spreken af het om de beurt te doen. Je hebt nu een praktische oplossing gevonden, maar negen van de tien keer zit er een diepere overtuiging onder. Gedachten als: 'ik moet de vaatwasser áltijd uitruimen. Je ziet niet wat ik doe. Je ziet me niet staan, dus ik ben het (de seks) niet waard.' Seksuele problematiek en relatieproblematiek lopen vaak in elkaar over.

Linda Hauer is naast consulent seksuele gezondheid ook relatietherapeut. “Of je je nu bij mij aanmeldt met seksuele problemen of relatieproblemen, we voeren vaak dezelfde gesprekken. Als het in de liefde niet stroomt, stroomt het in seksualiteit tussen partners ook niet.”

“Als je investeert in je seksuele gezondheid dan word je veerkrachtiger,” zegt Hauer. “Als je gelukkig bent, ga je ook gezonder leven. Dat positieve effect straalt uit. Je ervaart meer levensenergie.” Of je nu alleen bent of in een relatie zit, als mensen het goed hebben in hun liefdes- en seksleven dan zitten ze lekker in hun vel en zijn ze gelukkiger. Daarom is het goed om hierin te investeren.

Herken belemmerende overtuigingen

Seksueel gezond worden heeft alles te maken met je bewust worden van wat er gebeurt tijdens het vrijen. Welke gedachten en overtuigingen gaan er door je hoofd? Als je die kunt herkennen, dan kun je kijken waar het vandaan komt en er iets aan doen. Je kunt oefenen om tijdens seks afstand te nemen van die belemmerende overtuigingen. Dat is een vaardigheid die je kunt leren, bijvoorbeeld bij de consulent seksuele gezondheid. Je kunt besluiten om niet bij die overtuiging, maar in het moment te blijven. Dan kun je veel meer ontspannen. En dat is nodig om te kunnen genieten van seks.

Zo bezoekt een man met erectieproblemen het Seksualiteitsbureau. Hij heeft een relatie met een leuke vrouw, vindt haar geweldig, en toch lukt het niet in bed. Hij heeft al geprobeerd om het op te lossen op allerlei manieren: met erectiepillen, porno kijken, een penispomp. Hij krijgt wel een stijve penis, maar die blijft niet stijf tijdens het vrijen.

“Dan gaan we kijken wat er aan de hand is,” zegt Hauer. “Hij bleek geen alfamannetje in zijn jeugd. Hij was molliger, zachter en rustiger in vergelijking met de andere jongetjes. Toen is de overtuiging ontstaan: ik ben zwak. Nu heeft hij een hele sensuele, zelfverzekerde vrouw en vindt hij dat er een zelfde soort man tegenover moet staan. Hij ziet zijn vrouw, vindt haar aantrekkelijk en wil graag seks, maar zit in die negatieve overtuiging.”

Hoe denk je eigenlijk over jezelf?

Het duurde zeker vier of vijf sessies voordat de consulent en de cliënt goed zicht hadden op wat er aan de hand was. “We hebben gekeken welke overtuigingen er precies zijn. En hoe hij zelf die overtuigingen kan transformeren,” zegt Hauer.

Seksuele gezondheid gaat over hoe je over jezelf denkt. De consulent zegt: “Als je belemmerende overtuigingen kunt herkennen, dan ben je veel minder vatbaar voor dingen van buitenaf. Bijvoorbeeld voor wat er wordt gezegd in de kroeg door vrienden. Of voor de invloeden van het beeld dat we zien in de media over seks. Je stapt niet meer in de valkuil van een oud mechanisme, maar blijft bij jezelf. Dat helpt bij een gevoel van eigenwaarde.”

Je seksuele gezondheid verbeteren

Wat je kunt doen om je seksuele gezondheid te verbeteren, is bewust de tijd nemen om te voelen. De consulent seksuele gezondheid geeft advies: onderzoek bij jezelf waar schaamte zit, waar je onzekerheid merkt en wat je moeilijk vindt. Stap één is erkennen dat dat een deel van jou is.

Zo kun je gedachten hebben als: 'ik vind het heel gênant dat ik opgewonden wordt van een bepaalde fantasie en daar schaam ik me mijn leven lang voor. Ik ben bang dat je me afwijst, dat je me verlaat, of een oordeel over me hebt.' Linda Hauer: “Als je erkent dat dat in jou leeft, dan komt er een soort vrijheid of lichtheid in dat thema. Dan onderdruk je het niet langer.”

Praten over seks

Vervolgens kun je het bespreekbaar maken. Dat is voor veel mensen makkelijker gezegd dan gedaan (meer hierover lees je in ons artikel Seks bespreekbaar maken: hoe doe je dat?). “Het is heel logisch dat het moeilijk is,” zegt Hauer. “We leren weinig over seksualiteit. Misschien van onze ouders, maar die hebben er ook weinig over geleerd. Dan hebben we de maatschappij, maar die geeft ons misschien één beeld.”

Toch ziet Hauer vaak dat partners dan met liefde naar elkaar luisteren en dat de ander het meestal helemaal niet raar vindt. “Het is zo belangrijk dat we ons vrij en ontspannen voelen als het gaat om seksualiteit, met alle verlangens en gevoelens die erbij horen.”

Verlangen naar liefde

“Iedereen die mijn praktijk bezoekt, zegt: had ik dit maar eerder gedaan,” vertelt de consulent seksuele gezondheid. “Vaak komen mensen pas als het al lange tijd moeilijk is. Maar het zou zo fijn zijn om elke maand wat onderhoud te doen door naar een therapeut te gaan. En hoe fijn is het dat je er in een veilige setting over kunt praten (meer hierover lees je in ons artikel Wat doet een seksuoloog eigenlijk?). Het is gewoon supergoed om hierin te investeren. We verlangen allemaal naar liefde.”