Je wordt een gelukkiger mens als je seksuele gezondheid in balans is. Maar wat is je seksuele gezondheid eigenlijk? Waarom is het goed om hierin te investeren? En wat kun je doen om je seksuele gezondheid te verbeteren?

De meeste Nederlanders hebben niet meer dan drie keer per maand seks. Toch zijn veruit de meeste Nederlanders (92% van de mannen en 77 % van de vrouwen) tevreden over hun seksleven en zeggen van seks te genieten. Maar wat als je niet tevreden bent? Wat als het niet lekker loopt? Hoog tijd om te investeren in je seksuele gezondheid.

Wat is je seksuele gezondheid?

Google op seksuele gezondheid en je vindt vooral informatie over soa's (seksueel overdraagbare aandoeningen). Maar dat is niet wat we hier bedoelen. Gaat het er dan over dat je je seksleven moet opleuken met seksspeeltjes en erotiek? Dat kan, maar het gaat veel verder dan dat. Seksuele gezondheid is een toestand van fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal welzijn welbevinden in relatie tot seksualiteit.

Seksuele gezondheid gaat over verschillende dingen: hoe gaat het met je lichaam? Met je emoties? Is er ruimte om in je omgeving te zijn wie je bent? Voel je je veilig en vrij? Het gaat niet alleen over plezierige en veilige seksuele ervaringen. Het gaat er bovenal om dat je er helemaal mag zijn in alles wie je bent en wat je hebt. En dat zorgt ervoor dat je in het geheel beter in je vel komt.

Hoe dat werkt? Linda Hauer kan daar alles over vertellen. Ze is eigenaar van het Seksualiteitsbureau, een bureau voor counseling, training en voorlichting over seksuele gezondheid in Utrecht. Hauer is consulent seksuele gezondheid, relatie- en systeemcoach en staat geregistreerd bij de NVVS (Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie). In haar praktijk krijgt ze dagelijks te maken met mensen die ongelukkig zijn met hun seksleven.

Investeren in je seksuele gezondheid maakt gelukkig

Stel. Je partner en jij hebben altijd ruzie over wie de vaatwasser uitruimt. Jullie zoeken naar een oplossing en spreken af het om de beurt te doen. Je hebt nu een praktische oplossing gevonden, maar negen van de tien keer zit er een diepere overtuiging onder. Gedachten als: 'ik moet de vaatwasser áltijd uitruimen. Je ziet niet wat ik doe. Je ziet me niet staan, dus ik ben het (de seks) niet waard.' Seksuele problematiek en relatieproblematiek lopen vaak in elkaar over.

Linda Hauer is naast consulent seksuele gezondheid ook relatietherapeut. “Of je je nu bij mij aanmeldt met seksuele problemen of relatieproblemen, we voeren vaak dezelfde gesprekken. Als het in de liefde niet stroomt, stroomt het in seksualiteit tussen partners ook niet.”

“Als je investeert in je seksuele gezondheid dan word je veerkrachtiger,” zegt Hauer. “Als je gelukkig bent, ga je ook gezonder leven. Dat positieve effect straalt uit. Je ervaart meer levensenergie.” Of je nu alleen bent of in een relatie zit, als mensen het goed hebben in hun liefdes- en seksleven dan zitten ze lekker in hun vel en zijn ze gelukkiger. Daarom is het goed om hierin te investeren.

©kieferpix - stock.adobe.com

Herken belemmerende overtuigingen

Seksueel gezond worden heeft alles te maken met je bewust worden van wat er gebeurt tijdens het vrijen. Welke gedachten en overtuigingen gaan er door je hoofd? Als je die kunt herkennen, dan kun je kijken waar het vandaan komt en er iets aan doen. Je kunt oefenen om tijdens seks afstand te nemen van die belemmerende overtuigingen. Dat is een vaardigheid die je kunt leren, bijvoorbeeld bij de consulent seksuele gezondheid. Je kunt besluiten om niet bij die overtuiging, maar in het moment te blijven. Dan kun je veel meer ontspannen. En dat is nodig om te kunnen genieten van seks.

Zo bezoekt een man met erectieproblemen het Seksualiteitsbureau. Hij heeft een relatie met een leuke vrouw, vindt haar geweldig, en toch lukt het niet in bed. Hij heeft al geprobeerd om het op te lossen op allerlei manieren: met erectiepillen, porno kijken, een penispomp. Hij krijgt wel een stijve penis, maar die blijft niet stijf tijdens het vrijen.

“Dan gaan we kijken wat er aan de hand is,” zegt Hauer. “Hij bleek geen alfamannetje in zijn jeugd. Hij was molliger, zachter en rustiger in vergelijking met de andere jongetjes. Toen is de overtuiging ontstaan: ik ben zwak. Nu heeft hij een hele sensuele, zelfverzekerde vrouw en vindt hij dat er een zelfde soort man tegenover moet staan. Hij ziet zijn vrouw, vindt haar aantrekkelijk en wil graag seks, maar zit in die negatieve overtuiging.”

Hoe denk je eigenlijk over jezelf?

Het duurde zeker vier of vijf sessies voordat de consulent en de cliënt goed zicht hadden op wat er aan de hand was. “We hebben gekeken welke overtuigingen er precies zijn. En hoe hij zelf die overtuigingen kan transformeren,” zegt Hauer.

Seksuele gezondheid gaat over hoe je over jezelf denkt. De consulent zegt: “Als je belemmerende overtuigingen kunt herkennen, dan ben je veel minder vatbaar voor dingen van buitenaf. Bijvoorbeeld voor wat er wordt gezegd in de kroeg door vrienden. Of voor de invloeden van het beeld dat we zien in de media over seks. Je stapt niet meer in de valkuil van een oud mechanisme, maar blijft bij jezelf. Dat helpt bij een gevoel van eigenwaarde.”

©pathdoc - stock.adobe.com

Je seksuele gezondheid verbeteren

Wat je kunt doen om je seksuele gezondheid te verbeteren, is bewust de tijd nemen om te voelen. De consulent seksuele gezondheid geeft advies: onderzoek bij jezelf waar schaamte zit, waar je onzekerheid merkt en wat je moeilijk vindt. Stap één is erkennen dat dat een deel van jou is.

Zo kun je gedachten hebben als: 'ik vind het heel gênant dat ik opgewonden wordt van een bepaalde fantasie en daar schaam ik me mijn leven lang voor. Ik ben bang dat je me afwijst, dat je me verlaat, of een oordeel over me hebt.' Linda Hauer: “Als je erkent dat dat in jou leeft, dan komt er een soort vrijheid of lichtheid in dat thema. Dan onderdruk je het niet langer.”

Praten over seks

Vervolgens kun je het bespreekbaar maken. Dat is voor veel mensen makkelijker gezegd dan gedaan (meer hierover lees je in ons artikel Seks bespreekbaar maken: hoe doe je dat?). “Het is heel logisch dat het moeilijk is,” zegt Hauer. “We leren weinig over seksualiteit. Misschien van onze ouders, maar die hebben er ook weinig over geleerd. Dan hebben we de maatschappij, maar die geeft ons misschien één beeld.”

Toch ziet Hauer vaak dat partners dan met liefde naar elkaar luisteren en dat de ander het meestal helemaal niet raar vindt. “Het is zo belangrijk dat we ons vrij en ontspannen voelen als het gaat om seksualiteit, met alle verlangens en gevoelens die erbij horen.”

Verlangen naar liefde

“Iedereen die mijn praktijk bezoekt, zegt: had ik dit maar eerder gedaan,” vertelt de consulent seksuele gezondheid. “Vaak komen mensen pas als het al lange tijd moeilijk is. Maar het zou zo fijn zijn om elke maand wat onderhoud te doen door naar een therapeut te gaan. En hoe fijn is het dat je er in een veilige setting over kunt praten (meer hierover lees je in ons artikel Wat doet een seksuoloog eigenlijk?). Het is gewoon supergoed om hierin te investeren. We verlangen allemaal naar liefde.”

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.