Seks bespreekbaar maken: hoe doe je dat?

Het kan enorm eng zijn. Of je kunt het niet gewend zijn om te doen. Maar praten over seks kan bijdragen aan een gezond, plezierig en vervullend seksleven. Een overtuigende reden om het wél te doen, dus. Maar hoe gooi je het hoge woord eruit? Hoe begin je erover? En wat zeg je dan?

Ook interessant voor jou: Je seksuele gezondheid: dit is waarom je daar tijd voor moet maken.

Waarom praten over seks belangrijk is

Seks is onderdeel van het gewone leven. Waarom zou je er niet over kunnen praten aan de keukentafel? Het zou net zo gewoon moeten zijn als praten over een volgende stap in je werk, of over wat je vandaag wilt eten. Maar voor sommige mensen is het moeilijk om hier open over te praten. Er is misschien angst om de ander te kwetsen of om jezelf kwetsbaar op te stellen.

Toch is het altijd een goed idee om tijd te investeren in je seksuele gezondheid. Seksueel gezond zijn en blijven heeft te maken met jezelf mogen zijn. Is daar ruimte voor? Voelt het veilig? Als je voelt en weet waar je grenzen liggen, dan kun je die ook helder aangeven aan een partner of bedpartner.

Je kunt dan met meer vertrouwen, aandacht en een gevoel van veiligheid een vrijpartij in gaan. Je kunt meer ontspannen en er meer van genieten. Dat heeft zijn uitwerking op seks, maar ook op je relatie in het algemeen. “Fix the sex and your relationship will transform,” zegt gerenommeerd psychotherapeut Esther Perel in dit artikel in The Guardian.

Waarom praten over seks zo spannend is

Soms hebben we gedachten en overtuigingen die ons in de weg zitten om te kunnen ontspannen en fijne seks te hebben. Daar is wat aan te doen door erover te praten. “Eigenlijk zit er altijd onder dat we gezien willen worden,” zegt Linda Hauer, consulent seksuele gezondheid, relatie- en systeemcoach, geregistreerd bij de NVVS (Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie) en eigenaar van het Seksualiteitsbureau.

Linda Hauer: “Veiligheid is nodig voor fijne seks. En ook dat mensen kunnen communiceren over hun wensen en grenzen. Voordat je daarover kunt communiceren, moet je eerst zelf weten wat dat is en hoe dat voelt. Het begint dus met jezelf kunnen zien en accepteren zoals je bent. Vervolgens kun je dat ook in een relatie. Dan voelt het veilig.”

En wat je leuk en lekker vindt, kan elke dag veranderen. Iets wat je gisteren fijn vond, daar kan je vandaag helemaal geen zin in hebben omdat je net even niet lekker in je vel zit. De kunst is om het te kunnen herkennen, erkennen en vervolgens bespreekbaar te maken met de ander.

Een goed moment vinden

Maar hoe begin je er dan over? Hauer: “Meestal als mensen deze vraag stellen, dan vinden ze het moeilijk. En juist dat mag je zeggen tegen de ander: ik vind het zo spannend, of: ik heb geleerd om het hier niet over te mogen hebben. Bereid het gesprek met jezelf voor: wat wil je vertellen? Een bepaalde fantasie? Iets wat niet goed voelt in de seks? Of over een ervaring die je hebt gehad? Begin maar juist met dat lastige stuk.”

“Het is misschien een schot voor open doel, maar zorg dat de omstandigheden goed zijn,” zegt de consulent seksuele gezondheid. “Begin erover op een rustig moment, wanneer je je ontspannen voelt. Soms kan het fijn zijn om het tijdens een wandeling te bespreken, omdat je elkaar dan niet direct aan hoeft te kijken. Sommige mensen willen liever eerst een e-mail sturen naar de partner, zodat je het onderwerp alvast een beetje in de week legt. Kijk vooral naar wat je zelf prettig vindt.”

Van knuffelen op de bank naar seks: sensualiteit

Hoe zorg je voor meer intimiteit tussen jou en je partner? Allereerst is intimiteit niet per se seksgericht. Intimiteit gaat over verbondenheid en vertrouwen. Dat je je veilig voelt om jezelf te laten zien. Het gaat over je verlangens, behoeften en je pijn.

“Het helpt om eerst je sensualiteit vergroten, in het moment te zijn en dan pas die stap naar seksualiteit maken,'' zegt Hauer. “Sensualiteit is een begrip dat veel meer aandacht mag krijgen. Er zijn culturen waar dat zo is, maar in Nederland kennen we het vrijwel niet.” En dat terwijl sensualiteit volgens Hauer de brug is van knuffelen op de bank naar seks.

Vrijer gevoel dankzij sensualiteit

Sensualiteit gaat over bewust bezig zijn met je zintuigen. Het Latijnse woord 'sensus' zit er dan ook in. Dat betekent gevoel, zin of gewaarwording. Als je je richt op sensualiteit, ben je niet meer bezig met je gedachten of negatieve overtuigingen. Je bent heel bewust aan het ervaren. Het zorgt ervoor dat je in het nu bent.

Hauer: “Het kan gaan over: ik trek vandaag die jurk aan, want die stof voelt zo zacht. Of: ik geniet ervan om mijn man vast te houden, omdat het zo fijn aanvoelt. Je kunt grenzen niet met je hoofd bedenken. Je lichaam geeft het aan. Sensualiteit helpt je om daar bij te blijven en ernaar te luisteren.”

“Ik zie dat het mensen veel vrijheid geeft als het hele seksuele stuk eraf gaat. Het haalt de druk van de ketel. Bijvoorbeeld: wil je mij eens op mijn rug kriebelen? Fruit voeren? Met kokosolie mijn benen insmeren op een niet-erotische manier? Zo verdiep je en maak je de brug kleiner.”

Kun je zin maken?

“Wel een beetje,” zegt de consulent seksuele gezondheid. “Maar libido is echt een verouderde term. 'Ik heb veel zin en hij minder.' Zo praten mensen. Alsof dat iets vaststaands is wat in ons zit. Maar zo werkt het niet.”

Je hebt een seksueel gas- en rempedaal en die staan beide de hele dag aan. De hele dag krijg je prikkels binnen die zorgen dat je gas geeft of afremt. Als iets onveilig voelt, dan lukt het misschien niet om opgewonden te raken. Advies van de consulent: word daar bewust van en ga onderzoeken: wat zet jou aan?

“Ga het maar eens in de gaten houden gedurende de dag,” zegt Hauer. “Wat werkt bij jou? Bijvoorbeeld: als je in de ochtend de tijd neemt om lekker te ontbijten en te ontspannen, en als je partner dan naar je knipoogt, vind je het leuk. Voel en ontdek wat er bij jou voor nodig is om je seksuele rem- en gaspedaal in te drukken.”

Helpen seksspeeltjes?

“Als je al een heel fijn seksleven hebt, dan kan het iets nieuws zijn, een nieuwe sensatie die kan helpen,” zegt Linda Hauer, “maar het is niet iets duurzaams dat op een dieper niveau effect heeft op je relatie en je seksleven. Sextoys kunnen superleuk zijn (in dit artikel lees je trouwens meer over de verschillende soorten speeltjes voor in de slaapkamer), maar meer iets voor erbij.”

Als je hulp zoekt, dan kunnen gesprekken bij een consulent seksuele gezondheid je seksuele gezondheid verbeteren om een seksleven te krijgen dat je meer plezier en voldoening geeft. In ons artikel Wat doet een seksuoloog eigenlijk? leggen we uit wat een consulent en/of een seksuoloog voor je kunnen doen.