Niet alleen de keuze van het juiste isolatiemateriaal bepaalt een hoge en duurzame isolatiewaarde, maar ook de afwerking. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat je de isolatie aan de binnenkant luchtdicht afdekt met een dampscherm. Deze bescherming zorgt dat de isolatie niet aan kwaliteit verliest en voorkomt vervelende problemen door condensatie.

Een dampscherm is een zorgvuldig aangebrachte waterdichte laag die het vocht tegenhoudt dat binnenshuis in de lucht aanwezig is. Dankzij dit scherm kan het vocht van binnen niet in de isolatie dringen. Op die manier voorkom je dat waterdamp de muren, plafonds, zolders, kruipruimtes of daken van het gebouw bereikt. Op deze plaatsen zou de vochtige lucht kunnen condenseren en ervoor zorgen dat bouwmaterialen vlekken krijgen, gaan rotten of schimmelen. Schade door condensatie van waterdamp kan zelfs de stevigste bouwwerken aantasten en bedreigt de effectiviteit van isolatie. 

Waterdamp condenseert

We willen onze woningen in de eerste plaats beschermen tegen vocht van buitenaf: regen, nevel of sneeuw. Maar ook in de woning zelf wordt het vochtgehalte sterk verhoogd door de bewoners en hun gedragingen, zoals het koken, wassen, douchen en ook ademen. Waterdamp is water in gasvorm en is volledig onzichtbaar. Het verplaatst zich voortdurend door de bouwmaterialen vanaf het warme, vochtige interieur van een huis naar de koude, droge buitenkant.

Deze lucht met een hoog vochtgehalte probeert door middel van diffusie op natuurlijke wijze een uitweg te vinden via muren en plafonds. Wanneer deze waterdamp op die manier in contact komt met een koud oppervlak dat een temperatuur heeft onder het dauwpunt (de temperatuur waarop waterdamp in druppels neerslaat), ontstaat er condensatie. Die afkoeling vindt het snelst plaats aan de koude oppervlakken, zoals muren, het dak en de koepels. En aanhoudende condens geeft problemen...  

©Gustavo

Soorten dampscherm

De meest voorkomende oplossing is folie of polyethyleen. Deze folie is minimaal 0,2 millimeter dik en kun je gemakkelijk vastnieten aan de spanten of het gebinte van het dak. Bij folie is het ook gemakkelijk om de verschillende banen af te dichten. 

Vaak wordt ook aluminium of papier voorzien van een laagje aluminium gebruikt bij isolatiematerialen. Deze aluminiumfolies zie je bijvoorbeeld bij flensdekens of isolatieplaten. Een bijkomend voordeel van aluminium dampfolie is dat het ook nog de stralingswarmte reflecteert. Door die reflectie zal het 's zomers de warmte buitenhouden en 's winters de stralingswarmte naar binnen reflecteren. 

Soms wordt ook een bitumineuze laag gebruikt. Deze bitumineuze dampschermen worden meestal gebruikt bij platte daken. De isolatie komt dan boven op de dampdichte laag.

Aandacht voor slecht geventileerde vochtige ruimtes

Een dampscherm is vooral aan te raden bij daken die door hun constructie weinig waterdamp doorlaten. Dat geldt voor de meeste onderdaken van zowel platte als hellende daken. Daarnaast is een dergelijk scherm nuttig boven slecht geventileerde vochtige ruimtes, zoals keukens en badkamers. Dampfolie wordt altijd aangebracht aan de warme zijde. Wanneer je het dak of de muren isoleert, breng je de dampwerende laag als laatste aan. Als je de zoldervloer gaat isoleren, plaats je eerst de dampfolie omdat deze in contact staat met de warmere ruimte eronder. Zo voorkom je dat de warme binnenlucht in de isolatie erboven kan doordringen.

Luchtdicht aanbrengen

Voor het plaatsen van een dampscherm is in principe geen vakman nodig. Zorg dat alle aansluitingen met andere gebouwdelen (zoals muren) zorgvuldig worden afgekit. Plak alle naden en zelfs de minuscule gaatjes van nietjes zorgvuldig dicht met speciale tape, zodat ook via die weg geen waterdamp in de isolatie kan doordringen.

Let extra op wanneer je het dampscherm toch moet doorboren om bijvoorbeeld leidingen of buizen door te voeren. Hiervoor bestaan aangepaste manchetten die zorgen voor een perfect luchtdichte doorvoer. Zorg bij de plaatsing van het dampscherm vooral dat de banen van het folie elkaar minimaal 15 centimeter overlappen. Het is bovendien belangrijk om deze overlappingen daarna zorgvuldig af te tapen. De meeste fabrikanten hebben hiervoor waterdichte strips of afdichtingstape afgestemd op hun product. 

©Sabrewolf

Zelfs bij een voorzetwand

Zelfs als je een voorzetwand plaatst en op die manier muren langs de binnenzijde isoleert en afwerkt met gipsplaten, is het verstandig om een dampscherm te gebruiken. Plaats dan een dampscherm tussen de isolatie en de gipsplaten. Vaak worden gipsplaten op OSB (Oriented Strand Board) geschroefd. OSB-delen zijn houten platen die gemaakt zijn van onder druk geperste houtschilfers met een bindmiddel, waarbij de houtschilfers nog duidelijk zichtbaar zijn. Ook in dit geval raden we een dampremmende laag aan, die je aanbrengt tussen de OSB-delen en de isolatie.

©studioworkstock

Geen extra dampscherm nodig, maar toch aftapen…

Sommige isolatiematerialen zijn al aan één kant afgewerkt met een dampremmende laag. De meeste spijkerflensdekens hebben bijvoorbeeld een dampscherm aan één kant. Als je deze isolatie gebruikt, hoef je natuurlijk geen extra dampscherm meer aan te brengen. Dat zou dubbelop zijn.

Ook heb je geen dampremmende laag nodig bij PIR-platen (polyisocyanuraat). PIR-platen hebben namelijk aan beide kanten al een dampdichte laag. PIR-isolatieplaten zijn harde schuimstofplaten die lijken op hun oudere neefje PUR (polyurethaan). Vanuit brandtechnisch standpunt is PIR veiliger dan PUR, omdat er bij verhitting minder schadelijke rookgassen vrijkomen.

Zowel bij spijkerflensdekens met een dampscherm als bij PIR-platen blijft het niettemin belangrijk dat je de naden zorgvuldig afdekt met tape. Ook bij gespoten isolatieschuim is een dampscherm niet nodig, omdat het isolatieschuim voldoende dampremmend en perfect luchtdicht is.

©dima_pics

Bij twijfel: toch doen

Vraag bij de leverancier waar je de isolatie koopt of een extra dampremmende laag nodig is. Twijfel je of er in jouw situatie een dampscherm nodig is? Neem dan het zekere voor het onzekere. Voor de prijs hoef je het niet te laten, want de prijs van een rol polyethyleen is bijna te verwaarlozen. Over het algemeen ligt de gemiddelde dampschermprijs rond de 4 euro per vierkante meter. Toch kan deze kleine investering voorkomen dat je achteraf met serieuze kosten wordt geconfronteerd.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.