Loop je te snotteren en geef je de airco de schuld? Veel bedrijven hebben ze op kantoor en inmiddels heeft ruim drie op de tien huishoudens thuis ook een airco. Met de steeds stijgende temperaturen worden dat er steeds meer. Hoe zorg je ervoor dat de zakdoekjes deze zomer in de kast kunnen blijven? ID.nl helpt je om verkoudheid buiten de deur te houden.

Word je van airco verkouden?

In principe word je van airco zelf niet ziek, ondanks de spreekwoordelijke klap in je gezicht die je krijgt wanneer je uit je lekker koele kantoor of kamer stapt. Het verschil tussen warmte en kou maakt je namelijk niet verkouden. Een virus wel. Toch kun je wel sneller verkouden worden wanneer je in een ruimte met airco zit. Vooral wanneer je die ruimte deelt met anderen (hallo, vliegtuig). Een airco gebruikt namelijk steeds dezelfde lucht. Die circuleert als het ware. In de airco zit een filter dat bacteriën en ziektekiemen eruit moet halen. Maar dat wordt niet altijd goed onderhouden.

Stel: je collega in de kantoortuin draagt een virusje met zich mee. Bij het ademen, niezen of hoesten komen de virusdeeltjes in de lucht terecht. Normaal kun je daar ook al ziek van worden. Maar nu wordt de lucht, met die gemene deeltjes, telkens weer het kantoor in geblazen. Lekker afgekoeld, dat wel. De kans dat je met het virus in contact komt, is groter.
En van die virusdeeltjes kun je dus ziek worden. Zelfs als je collega dat niet is, want wie weet heeft hij of zij net wat meer weerstand. Overigens kan dit best serieus zijn: zelfs veteranenziekte kan door kleine waterdeeltjes in de airco de lucht in gepompt worden (lees ook: 15 vragen over legionella).

Airco en allergie

Voor mensen met allergieën is een airco ook geen pretje. Pollen, stof en schimmels worden namelijk ook net zo hard weer teruggeblazen, tenzij het filter goed schoon is. Daarnaast kan een airco de lucht in een ruimte uitdrogen. Het trekt vocht uit de lucht, wat kan leiden tot uitdroging van je huid en slijmvliezen, zoals je neus en keel. Als je slijmvliezen uitdrogen, verzwakt je natuurlijke afweersysteem tegen ziektekiemen. Hierdoor ben je vatbaarder voor infecties zoals verkoudheid en griep. Bovendien gaat je lichaam als reactie waarschijnlijk meer slijm aanmaken. Dat kan een verstopte neus of loopneus opleveren.

©M-Production

Zo word jij niet verkouden van airco

Nu weten we hoe het komt, wat kunnen we eraan doen? Hoe voorkom je dat je verkouden wordt van airco? Natuurlijk hebben we tips!

✅Onderhoud de airco goed
De filters moeten op zijn minst elk jaar worden schoongemaakt. Doe dat (of laat dat doen) bij voorkeur tegen het einde van het voorjaar, dus voordat je de airconditioner weer volop laat loeien. In een kantoor is het absoluut een goed idee om dat vaker te doen. Schone filters halen veel meer bacteriën uit de lucht. Dit is dus ook de ultieme anti-verkoudheid-door-airco tip!

✅Zet de airco niet te hoog
Door de airco maar een paar graden koeler te zetten dan de buitenlucht, is het verschil niet zo groot. Je systeem kan het beter aan. Dus hoewel we vaak 20 graden aanhouden als kamertemperatuur, kun je de airco beter op een wat hogere temperatuur afstellen als het kwik buiten 30+ aangeeft. Zes graden verschil zou maximaal zijn.

✅Zorg voor een goed geventileerde ruimte
Een airco werkt het meest efficiënt als alle ramen en deuren potdicht zitten. Maar erg gezond is dat niet. Probeer op zijn minst een ventilatierooster open te zetten, om toch frisse lucht binnen te laten.

✅Drink veel water
Dit gaat de uitdroging die de airco veroorzaakt tegen. Is sowieso een goed idee, in de zomer.

✅Smeer vaseline onder je neus (en een beetje erin)
Wetenschappelijk bewezen is het niet, maar tijdens een lange vlucht helpt het echt. Het hydrateert en bacteriën en pollen zouden eraan blijven plakken. Zo voorkom je contact met de slijmvliezen.

✅Gebruik een humidifier, een luchtbevochtiger
Die voegt letterlijk vocht toe aan de lucht. De lucht wordt minder droog, waardoor je keel en neus gespaard worden.

✅Doe wat je tijdens corona ook deed: was je handen extra vaak
Vooral als je vaak met je handen aan je gezicht zit is dit een goed idee: want zo worden de meeste ziektekiemen overgebracht. Goed wassen, dus.

✅Houd de ruimte waarin de airco hangt goed schoon
Schimmels kunnen bijvoorbeeld in de lucht verspreid worden, net als huisstofmijt. Even stofzuigen ‘s ochtends is beter voor je gezondheid in airco-gekoelde ruimtes.

Lees ook: Airco kopen? Hier moet je op letten!

©Jean-Philippe Wallet

Onderhoud voorkomt snottebellen

Het onderhoud aan de airco, waarbij de filter schoongemaakt wordt, gaat het meest helpen tegen het snotteren. Sterker nog, mensen met hooikoorts kunnen hier enorm veel baat bij hebben. Een goede, schone filter kan pollen namelijk zelfs uit de lucht halen.

Op kantoor hebben ze hier vast onderhoudscontracten voor. Thuis kun je dit ook overwegen. Je mag een airco namelijk niet zelf in werking nemen (wat je in feite doet nadat ‘ie schoongemaakt is). Dat komt door de koelstoffen die erin zitten. Die kunnen schadelijk zijn voor het milieu. Daarom moet je er een monteur voor in de arm nemen.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.