In Nederland zijn twee mensen overleden door besmetting met de legionellabacterie via hun cv-ketel. Maar wat is legionella eigenlijk precies? Hoe ziek kun je ervan worden? Waar kun je het van krijgen? En hoe kun je het voorkomen? ID.nl zet de 15 meest gestelde vragen over legionella op een rij.

Lees ook: Wanneer moet je de cv-ketel vervangen?

1. Wat is legionella precies?

Legionella is een bacterie die van nature in water en grond zit, meestal in kleine hoeveelheden. Water is de voornaamste bron van besmettingen. Als de temperatuur van het water tussen de  25-55° Celsius is, kan de bacterie zich vermenigvuldigen. Boven de 55° Celsius gaat de bacterie dood. Wie kleine neveldeeltjes van besmet water inademt, kan (ernstig) ziek worden of zelfs overlijden.

2. Wat zijn de ziekteverschijnselen van een infectie?

Een lichte infectie geeft koorts en griepachtige klachten. Bij een zware infectie komen daar hoesten en ernstige longontsteking (veteranenziekte) bij met hoge koorts, kortademigheid en verwardheid. Legionella longontsteking kan dodelijk zijn, vooral bij ouderen, rokers en mensen met een zwakke gezondheid.  Wanneer er tijdig antibiotica wordt voorgeschreven, is de kans op overlijden klein.

3. Waar komt legionella voor?

De bacterie gedijt het beste in water met een temperatuur tussen 25 en 55° Celsius. Legionella kan zich dus ophopen in bijvoorbeeld:

· Leidingwater en waterleidingen, vooral in grote gebouwen
· Verwarmingssystemen en cv-ketels
· Whirlpools en jacuzzi’s
· Bevochtigers en vernevelaars
· Doucheruimtes en douchekoppen

4. Hoe voorkom je legionellabesmetting?

Gelukkig zijn er manieren om het risico op een legionellabesmetting te minimaliseren. Hieronder enkele tips:

· Laat cv-ketels en boilers jaarlijks controleren en zonodig reinigen om legionella te verwijderen
· Zorg dat warm tapwater in het systeem constant minimaal 60° Celsius is, legionella overleeft dit niet
· Spoel waterleidingen goed door na een periode van afwezigheid of non-gebruik
· Reinig en vervang douchekoppen regelmatig en houd ze kalkvrij
· Beperk verneveling van water en vermijd inademen van nevels uit jacuzzi’s
· Controleer luchtbevochtigers en airco’s op legionella en onderhoud ze goed

🏠 Legionella in huis

5. Kan ik veilig douchen?

Ja, als de boiler op minstens 55° Celsius staat. Bij twijfel eerst water een minuut  laten doorstromen. Doe dat ook als je langer dan een week weg bent geweest, bijvoorbeeld op vakantie. Houd de douchekop daarbij in een emmer water, zodat er geen neveldeeltjes kunnen voorkomen. Belangrijk is dat je voordat je de kraan openzet, ook de ramen en/of eventuele mechanische ventilatie aanzet.

©Nikita Sobolkov | nikkytok - stock.adobe.com

 6. Vormen alle cv-ketels en/of combi-ketels een risico?

Nee, er is alleen een waarschuwing afgegeven voor bepaalde ketels van het merk Ferroli. Voor combiketels in het algemeen geldt dat het belangrijk is dat ze correct worden ingesteld, op minimaal 60 graden Celsius. De combiketel mag niet constant in de ECO-stand staan als er slechts weinig of kort warm water wordt verbruikt. In de ECO-stand duurt het namelijk even voordat de hoogste temperatuur wordt bereikt. Om legionellagroei in leidingen te voorkomen, is het nodig dat het warme water regelmatig gedurende meerdere minuten de hoogste temperatuur bereikt, bijvoorbeeld tijdens het douchen.

7. Is een zonneboiler met water van 45° Celsius riskant?

De watertemperatuur in het voorraadvat schommelt sterk. Daarnaast wordt het water in de naverhitter verhit tot boven de 60° Celsius. Het risico is dus klein. Ervan uitgaande dat de zonneboiler correct geïnstalleerd is.

Lees ook: Warm water door de zon: dit moet je weten over de zonneboiler

8. Kan ik legionella krijgen door het drinken van water?

Nee, door het drinken van water kun je geen legionellabesmetting oplopen.

9. Kan ik besmet raken via een koffiezetapparaat of stoomstrijkijzer?

Nee, deze apparaten werken op veel hogere temperaturen waardoor bacteriegroei onmogelijk is.

©ADSealey

10. Is water uit plantenspuit gevaarlijk?

Wanneer je de plantenspuit met een restje water erin bijvoorbeeld in de vensterban in de zon hebt laten staan, zou dat kunnen: het water kan dan namelijk warmer dan 25 graden worden. Zorg dat je de plantenspuit na gebruik leegt en elke keer voor gebruik opnieuw vult.

🌳 Legionella in de tuin

11. Kunnen mijn kinderen besmet worden als ze met een waterpistool spelen?

Nee, het water komt niet als nevel uit een waterpistool. Wel kan water dat achterblijft warm worden (net als bij de plantenspuit). Ook hier is dus het advies: na gebruik telkens leeg laten lopen!

12. Hoe zit het met tuinslangen en hogedrukreinigers?

Wanneer je een tuinslang na gebruik niet goed leeg laat lopen en in de zon laat liggen, kan de temperatuur van het water in theorie boven de 25° Celsius uitkomen. Je minimaliseert het risico op legionellabesmetting door de slang na gebruik goed leeg te laten lopen, zodat er geen water in achterblijft. Dit geldt ook voor tuinsproeiers.

Bij hogedrukreinigers bestaat een verhoogd risico, omdat het water daarin kan worden verwarmd tot temperaturen waarbij legionella groeit. Bovendien ontstaat bij hogedrukreinigers veel waternevel, waardoor besmetting kan optreden. Stel daarom de temperatuur in op minimaal 60° Celsius of enkel koud water te gebruiken. Maak na elk gebruik de hogedrukreinigers, slangen en tanks volledig leeg.

©Andrii Yalanskyi - stock.adobe.com

🧳Legionella tijdens de vakantie

13. Kan ik besmet raken door de airco in mijn auto?

Nee, hierbij wordt namelijk geen gebruik gemaakt van het vernevelen van water.

14. Is een bezoek aan een tropisch zwembad riskant?

Nee, ervan uitgaande dat er genoeg chloor aan het water is toegevoegd. Wat wel een risico kan zijn, is de douche bij een zwembad. Douchewater wordt meestal niet gechloreerd. Er kan een risico zijn op legionellabesmetting als het warme water in het leiding systeem, voordat het gemengd wordt met koud water, een temperatuur heeft lager dan 60° Celsius. Dit geldt vooral voor douches met een drukknop.

©banphote - stock.adobe.com

15. Waar moet ik op letten bij campings en hotels?

Wees alert op douches met lauw water: dat zou kunnen betekenen dat de starttemperatuur van het warmwater al boven de 25° Celsius ligt. Vertrouw je het niet, laat dan eerst het water een tijdje doorlopen. Stap bij voorkeur dan wel zelf even uit het douchehokje, zodat je geen eventuele neveldeeltjes kunt inademen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met de feestdagen in aantocht gaan we weer gezellig met z'n allen eten. En omdat gourmetten daarbij erg populair is, zijn we op zoek gegaan naar vijf betaalbare modellen geschikt voor tot 10 personen.

Met een gourmetstel maak je avonden extra gezellig en informeel. Iedereen eet in zijn eigen tempo omdat je zelf bepaalt hoeveel je in je pannetje of op je grill legt. En zo is er ook meer tijd om lekker te kletsen. Wij vonden vijf mooie gourmetstellen geschikt tot wel 10 personen.

Tristar RA‑2746 Gourmetstel – 8 personen

De Tristar RA‑2746 is een gourmetstel waarmee je samen met het hele gezin of vriendengroep kunt bakken en grillen. Het apparaat heeft een vermogen van ongeveer 1400 watt en is voorzien van één grote bak‑ en grillplaat, zodat je tegelijk vlees, vis en groenten kunt bereiden. Dankzij de PFAS‑vrije antiaanbaklaag koeken ingrediënten niet vast en maak je het oppervlak na het eten eenvoudig schoon.. Bij de set worden acht kleine pannetjes meegeleverd, zodat iedereen zijn eigen gerecht kan samenstellen. De antislipvoetjes houden het toestel stevig op tafel en het snoer is lang genoeg voor gebruik aan een eettafel. Verder is het gourmetstel geschikt voor maximaal acht personen.

Tefal Inox & Design RE4588 - 10 personen

Bij de Tefal Inox & Design RE4588 richt alles zich op een combinatie van raclette en gourmet. Je beschikt over een groot vermogen van 1350 watt en een verstelbare thermostaat, zodat je de temperatuur precies kunt regelen voor vlees, groenten of raclettekaas. De tien bijgeleverde pannetjes en de grillplaat hebben een antiaanbaklaag waardoor je weinig olie hoeft te gebruiken en het schoonmaken minder tijd kost. Tefal heeft het snoer met ongeveer twee meter vrij lang gemaakt, waardoor je meer vrijheid hebt om het toestel op tafel te plaatsen. Een ingebouwd indicatielampje toont wanneer het apparaat de ingestelde temperatuur heeft bereik. Het apparaat wordt geleverd met hittebestendige handgrepen voor veilig gebruik en is geschikt voor maximaal tien personen.

Princess Raclette Gourmetstel XL - 10 personen

Met de Princess Raclette XL haal je een gourmet‑ en raclette‑stel voor tien personen in huis. De set gebruikt een vermogen van ongeveer 1500 watt en heeft een extra grote bakplaat voor vlees en groenten. De plaat is uitneembaar en heeft een PFAS‑vrije antiaanbaklaag, waardoor je niet veel olie nodig hebt en het toestel gemakkelijk schoonmaakt. Bij het apparaat worden tien pannetjes geleverd; zo kan iedereen tegelijkertijd minipannetjes gebruiken. De temperatuur regel je via een draaiknop, terwijl een controlelampje aangeeft dat het toestel opwarmt. Koelblijvende handgrepen en antislipvoetjes dragen bij aan veilig gebruik.

Princess Dinner4All Circle - 4 personen

De Princess Dinner4All Circle is een ronde gourmetset bedoeld voor kleinere groepen. Het apparaat is voorzien van een ronde bakplaat met een diameter van ongeveer 30 centimeter en gebruikt een vermogen van 1000 watt. Via een draaiknop stel je de temperatuur in tot circa 250 °C, waardoor je van langzaam garen tot snel grillen verschillende bereidingswijzen kunt kiezen. De set wordt geleverd met meerdere individueel te gebruiken kooktegels, zodat iedereen op zijn eigen tegel kan bakken zonder smaken te mengen. Dankzij de antiaanbaklaag zijn de platen eenvoudig schoon te maken, terwijl antislipvoetjes het toestel stabiel houden. Het snoer is ongeveer twee meter lang, waardoor je het gemakkelijk midden op tafel zet.

Princess Dinner4All Pure - 4 personen

Deze Dinner4All Pure‑gourmetset van Princess is opgebouwd uit meerdere kleine bakplaten, zodat elke gebruiker zijn eigen kookgedeelte heeft. Het systeem bestaat uit vier bamboe plates met antiaanbaklaag en afzonderlijke bakplaatjes, die samen op één centrale powerbox van 1000 watt worden aangesloten. Doordat iedere plaat een eigen stekker heeft, kun je de opstelling uitbreiden of verkleinen; handig als je met twee, drie of vier personen wilt eten. Het apparaat heeft een controlelampje en een eenvoudige bediening; je steekt de stekker in het stopcontact en kiest een temperatuur met de draaiknop. Dankzij de non‑stick afwerking maak je de platen na afloop gemakkelijk schoon.

De Ring Outdoor Cam Pro is een redelijk prijzige, slimme beveiligingscamera voor buiten die flink wat in zijn mars heeft. Het apparaat kost 199,99 euro en daar komt – waarschijnlijk – nog maandelijks een abonnement bovenop.

De nieuwe Ring Outdoor Camera Pro heeft een compact, stabiel en minimalistisch ontwerp waardoor je hem direct als een Ring-apparaat herkent. Dankzij de compacte afmetingen kun je hem subtiel aan de muur ophangen. Je bent verzekerd van bescherming tegen weer en wind (een IP-rating is niet bekend) en er is een extra afdekking voor de kabelaansluitingen. Ring levert de camera daarnaast met een kogel-gelagerde muurbeugel en montagemateriaal. De stroomvoorziening verloopt via de usb-c-kabel achterop; dit is helaas geen model met eigen batterij.

De installatie is, zoals gebruikelijk bij Ring, snel en ongecompliceerd. Je maakt verbinding via wifi na het scannen van de QR-code en over het algemeen is de verbinding stabiel. We hebben gedurende de testperiode geen storingen opgemerkt. Mocht je de camera willen ophangen, dan moet je wel zelf even een gaatje boren; daar zit voornamelijk het werk in. In de doos zit overigens alles wat je nodig hebt om dat te doen. Denk dan aan die eerdergenoemde muurbeugel, maar ook aan alle schroeven en dergelijke. Je hoeft alleen de boor er zelf bij te pakken.

©Wesley Akkerman

Weinig zeggenschap over het beeld

De Ring Outdoor Cam Pro heeft een 4K-resolutie en een brede kijkhoek van 140 graden. Overdag zorgen natuurlijke kleuren en HDR-ondersteuning ervoor dat details en gezichten duidelijk herkenbaar blijven, zelfs bij tegenlicht. 's Nachts schakelt de camera automatisch over op helder zwart-witbeeld dankzij infrarood. Het systeem is bovendien in staat nachtvisie in kleur te leveren, maar daarvoor is er wel voldoende licht nodig. Hij schakelt automatisch van stand op basis van de hoeveelheid licht; je kunt helaas niet zelf bepalen of je in kleur of zwart-wit filmt.

Ring maakt verder gebruik van betrouwbare bewegingsdetectie, waarbij je via de app zones kunt instellen om vals alarm te voorkomen. De Ring Outdoor Cam Pro heeft 3D-bewegingsdetectie en Bird's Eye View (een typische Ring-uitvinding) voor nauwkeurige afstandsmetingen en het volgen van bewegingen. Met een Ring Protect-abonnement krijg je toegang tot geavanceerde herkenning van personen, dieren en voertuigen. Voor zaken als tweewegcommunicatie en de live-feed hoef je gelukkig niet in de buidel te tasten.

Verplichte cloudopslag

Over het abonnement gesproken: daarmee krijg je ook nog toegang tot een uitgebreide videohistorie. Dat kost je wel minimaal 3,99 euro per maand. De opgenomen beelden blijven dan voor 180 dagen bewaard. Een belangrijk punt blijft echter de cloud-exclusiviteit; Ring maakt het nog steeds niet mogelijk om beelden lokaal op te slaan. Je bent dus verplicht een abonnement af te nemen als je je huisbeveiliging een beetje serieus neemt. De app faciliteert wel een overzichtelijk rechtenbeheer voor gezinsleden en waarschuwt bij allerlei ongeregeldheden.

De Ring-camera integreert tot slot met Alexa (de slimme assistent van Amazon) en IFTTT (een gratis en eenvoudige service voor smarthome-automatiseringen), maar mist helaas ondersteuning voor Google Home en Apple HomeKit (zoals dat al jaren het geval is). Via de Ring-app, beschikbaar voor Android en iOS, heb je de controle over de instellingen, inclusief het in- of uitschakelen van de sirene en bewegingsdetectie. De app toont een overzicht van gebeurtenissen en maakt het mogelijk voorgeprogrammeerde berichten af te spelen voor je bezoekers.

Lees ook onze review van de Ring Floodlight Cam Pro (2e gen)

Ring Outdoor Cam Pro kopen?

De Ring Outdoor Cam Pro biedt fijne hardware, waaronder 4K-video met 10x digitale zoom (die nog redelijk acceptabel is ook). De installatie is eenvoudig, maar de beveiligingscamera mist wel de nodige smarthome-integraties (waardoor hij dus niet voor iedereen heel handig is). Bovendien is hij aan de prijzige kant en heb je voor het optimale gebruik een abonnement nodig, waardoor je maandelijks of jaarlijks terugkerende kosten hebt. Daardoor betaal je hier meer voor dan bij Eufy, en daarom is de Outdoor Cam Pro alleen interessant als je al andere Ring-producten hebt.