ID.nl logo
Welke typen warmtepompen zijn er?
Energie

Welke typen warmtepompen zijn er?

Bodem-water, hybride, lucht-lucht – er zijn verschillende typen warmtepompen in omloop. Om te weten welke warmtepomp het best bij jouw situatie past, is het wel zo handig dat je eerst weet wat de verschillen tussen de verschillende typen precies zijn. Daar helpen we je graag bij!

Soorten warmtepompen in het kort We benoemen de warmtepompen volgens hun energiebron en de manier hoe ze de woning verwarmen: bodem-waterwarmtepomp, lucht-waterwarmtepomp enzovoort. Bovendien kunnen we ze op basis van waarvoor ze worden gebruikt onderscheiden: verwarming en/of sanitair warm water. Ten slotte kunnen al deze typen worden gecombineerd met klassieke verwarmingssystemen. In dat geval spreken we over hybride systemen.

Dit type maakt gebruik van geothermie – zeg maar de grondwarmte. Aangezien 99 procent van onze planeet warmer is dan 1000 graden Celsius, is aardwarmte een duurzame en onuitputtelijke energiebron. Er zijn twee soorten bodem-waterwarmtepompen: met een verticale warmtecollector en met een grote horizontale warmtecollector.

De bodem-waterwarmtepomp - de naam doet het al een beetje vermoeden - maakt gebruik van grondwarmte.

We beginnen met de eerste. De bodem-waterwarmtepomp maakt gebruik van het gegeven dat de temperatuur op grote diepte een constante is. Warmtepompen die hun energie uit de lucht halen, moeten daarentegen grote temperatuurschommelingen opvangen. De temperatuur die de aarde vrijgeeft op ongeveer 100 m diepte schommelt tussen 10 en 13 graden Celsius omdat dit grotendeels afhankelijk is van de temperatuur van de aardkern.

Om die warmte te kunnen gebruiken, worden twee aardsondes verticaal in de grond aangebracht. De diepte van de boring is afhankelijk van de samenstelling van de bodem, van het vermogen van de warmtepomp en de isolatiegraad van de woning. De berekening van de diepte en de grondboring is specialistenwerk en ook dit tikt door in de prijs. De sondes zijn dikwandige polyethyleen leidingen met een doorsnede van 32 à 40 mm waarin een mengsel van water en glycol circuleert. Glycol kennen we als anti-vriesmiddel. Dit mengsel transporteert de aardwarmte naar de warmtepomp.

 De installatiekosten zijn hoog, maar er zijn belangrijke voordelen. Bodem-waterwarmtepompen van dit type hebben een ontzettend hoog rendement en er is minder oppervlakte nodig dan bij een horizontale warmtecollector. Bovendien hebben deze pompen een erg lange levensduur: de warmtebron gaat een leven lang mee en de warmtepomp zelf haalt 35 jaar.

Een ander belangrijk voordeel is dat het water (±10 graden Celsius) in de zomer kan worden gebruikt om het huis te koelen zonder dat de compressor van de warmtepomp draait. Dat scheelt in stroomverbruik. De koude leidingen van de vloerverwarming zorgen dat de vloer aangenaam koel blijft.

In vochtige ruimtes zoals de badkamer kun je deze passieve koeling beter niet gebruiken, om schimmelvorming in de hoeken te voorkomen.

Voor de bodem-waterwarmtepomp met een horizontaal captatienetwerk is een vrij groot tuinoppervlakte nodig. Hoe groot is weer afhankelijk van de drie dezelfde factoren als hierboven: vermogen, isolatiegraad en het gekozen afgiftesysteem. Dit netwerk wordt minstens op 1 meter diepte geplaatst. Ook dit systeem heeft een aanzienlijk hoger rendement en lager verbruik dan een warmtepompsysteem op lucht. Het rendement is echter minder hoog dan dat van een verticaal geothermisch systeem, omdat de temperaturen aan het aardoppervlak wel schommelen. Wanneer de tuin al is aangelegd is een horizontaal netwerk vaak niet mogelijk.

De grondboring voor de sonde van een bodemwarmtepomp voer je uit vóór de aanleg van je tuin. | Foto: VM Boringen

Wat is een captatienetwerk? Dit zijn kunststof leidingen die in lussen onder de grond liggen op een diepte van één of anderhalve meter. Door deze leidingen stroomt vloeistof (water met glycol) die de temperatuur van de aarde opneemt en afgeeft aan de warmtepomp. Bij een bodemwarmtepomp met een verticale sonde wordt de temperatuur diep uit de bodem gehaald; bij de bodemwarmtepomp met horizontaal captatienetwerk wordt er dus een netwerk van lussen ondiep geplaatst.

Deze warmtepomp is zowel in nieuwe huizen als in bestaande woningen (vaak tijdens een renovatie) toepasbaar. Er komt geen boring of captatienetwerk aan te pas en dit zorgt ervoor dat de installatiekosten relatief laag liggen. Dit type warmtepomp haalt de warmte uit de lucht en brengt die over op het verwarmingssysteem. Het koudemiddel komt in contact met de lucht en wordt dan opgezogen door de compressor. Het is mogelijk dat de waterdamp van dit systeem in de winter bevriest, maar de warmtepomp zal dan zijn cyclus op geregelde tijdstippen omdraaien en de verdamper ijsvrij maken. Het beste resultaat krijg je wanneer je deze oplossing combineert met een afgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming of convectors waarin ventilatoren zitten.

De installatiekosten van een lucht-warmtepomp liggen relatief laag.

Weten welke warmtepomp bij jou past?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!

Het verschil met het systeem van hierboven is dat de lucht-luchtwarmtepomp de gewonnen warmte als warme lucht de ruimtes in blaast. Men kiest voor dit systeem in gebouwen waar een verwarmingssysteem met circulerend water niet mogelijk is. Denk daarbij aan bijvoorbeeld aan oude gebouwen waar parket ligt op houten balken of in ruimtes waar een uitbreiding van de centrale verwarming te duur zou uitvallen.

Dit systeem is vooral geschikt voor gebouwen waar een verwarmingssysteem met circulerend water niet mogelijk is.

Hiermee bedoelen we eigenlijk een grondwater-waterwarmtepomp. De werking is vergelijkbaar met de bodem-waterwarmtepomp, maar in plaats van een grondsonde te gebruiken wordt het grondwater opgepompt en langs de verdamper van de warmtepomp geleid. Dat gebeurt met een dieptepomp, waarna het gebruikte water opnieuw wordt afgevoerd via een lozingsput. De waterput moet uiteraard voldoende debiet kunnen leveren. Debiet is de term voor de hoeveelheid water die een waterpomp per tijdseenheid kan leveren.

Omdat grondwater heeft een vrij stabiele temperatuur heeft, ben je met een dergelijke warmtepomp verzekerd van een hoog rendement. Wel loop je mettertijd het risico om met extra kosten geconfronteerd te worden wanneer de boorput afkalft en je dit moet laten herstellen. Ook het verbruik van de dieptepomp die constant het water oppompt, haalt het rendement van dit type naar beneden.

Met een dergelijke warmtepomp ben je verzekerd van een hoog rendement.

Hierboven hebben we het over warmtepompen die ruimtes verwarmen. Daarnaast zijn er ook warmtepompen die zorgen voor de temperatuur van sanitair warm water. Zo’n warmtepompboiler gebruikt onverwarmde binnen- of buitenlucht als bron. Vaak wordt de warmtepompboiler gekoppeld aan een mechanisch ventilatiesysteem; de warmtepomp kan dan de restwarmte uit de afgevoerde lucht halen. Er zijn ook warmtepompboiler-splitsystemen waarbij men buiten een warmtepomp plaatst en binnen een boiler. Als de warmtepomp het niet haalt, kun je overschakelen op een bijverwarming op gas.

Soms wordt een warmtepompboiler gecombineerd met thermische zonnepanelen. We hebben het in dit geval níet over fotovoltaïsche zonnepanelen die elektriciteit opwekken. Hieronder lees je wat de verschillen tussen deze twee soorten zonnepanelen zijn. De combinatie thermische zonnepanelen en een warmtepompboiler levert extra energiebesparing op, omdat het verbruik ongeveer driemaal lager ligt dan van een klassieke elektrische boiler.

Fotovoltaïsch versus thermisch Fotovoltaïsche zonnepanelen produceren elektriciteit. Daarmee leggen mensen hun daken tegenwoordig vol omdat ze zo veel mogelijk eigen stroom willen produceren. Fotovoltaïsche panelen worden soms ook PV-panelen genoemd een afkorting van 'photovoltaic panels'. Een thermische zonnepaneel produceert geen elektriciteit maar is vooral bedoeld voor het transport van warmte. Er stroomt water door met glycol (om bevriezen te voorkomen). Dat water wordt opgewarmd en naar de warmtepompboiler gestuurd. Gebruik je dit soort panelen, dan heb je meestal aan vier of zes stuks genoeg.

Een hybride warmtepomp is een tussenstap op de weg naar een woning zonder gas. Het is de combinatie van een warmtepomp met een verwarmingsketel op basis van gas of stookolie. De hoofdverwarming komt van de warmtepomp, maar wanneer het rendement van de warmtepomp te laag ligt of bij piekbelasting, schakelt het systeem over naar de brander op klassieke fossiele brandstof. Dit is een oplossing voor de renovatie van bestaande woningen die nog niet optimaal zijn geïsoleerd. Wanneer je na verloop van tijd de isolatie verbetert, zal het aandeel van de warmtepomp steeds meer toenemen. De hybride warmtepomp zorgt in deze combinatie het grootste deel van het jaar voor de verwarming van je huis en kan eventueel actief koelen.

Een hybride warmtepomp is meestal een monoblock- of splitsysteem. Bij een monoblock zitten alle koudzijdige componenten (zoals de compressor, de condensor, het expansieventiel en de verdamper) in een buiten-unit. In de split-uitvoering zitten deze componenten deels in de buiten-unit en deels in de binnen-unit.

Een hybride warmtepomp is een tussenstap op de weg naar een woning zonder gas.

Weten welke warmtepomp geschikt is voor jouw huis?

Vul de Warmtepompvergelijker in op Kieskeurig.nl en je weet het meteen

Er bestaan ook warmtepompen zonder buiten-unit die toch warm tapwater en cv-water voor radiatoren, convectoren of vloerverwarming leveren. Dit type haalt zijn energie door middel van dakpanelen uit de omgeving. Op het dak liggen PVT-panelen, die lijken op de klassieke donkere zonnepanelen. PVT staat voor photovoltaic thermal, want deze panelen bestaan uit twee lagen. De bovenste laag (fotovoltaïsch) produceert elektriciteit, de onderste laag heeft een warmtewisselaar (thermisch) die de energie haalt uit direct zonlicht, de buitenlucht en het gewone daglicht. Door deze warmtewisselaar stroomt een vloeistof die nooit kan bevriezen en die deze energie naar de warmtepomp transporteert. PVT-panelen slaan dus twee vliegen in één klap: ze produceren elektriciteit en warmte. Zelfs bij -10°C kunnen deze panelen energie uit de buitenlucht halen. De warmtepomp zelf werkt ongeveer hetzelfde als bij de andere systemen. Doordat het PVT-systeem geen buiten-unit heeft, moet je je geen zorgen maken over het geluid dat zo’n unit maakt. PVT-systemen bestaan zowel in all-electric- als in een hybride-uitvoeringen.

©BS | ID.nl

De PVT-warmtepomp haalt elektriciteit als thermische energie uit dakpanelen.

▼ Volgende artikel
Wintersport voorbij? Zo houd je je skikleding fris en waterdicht
© Gorilla
Huis

Wintersport voorbij? Zo houd je je skikleding fris en waterdicht

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Dit artikel in het kort: ⛷️ Wacht niet te lang met je skikleding wassen. ⛷️ Bereid de kleding voor op de wasbeurt. ⛷️ Was op lage temperaturen met weinig wasmiddel en geen wasverzachter. ⛷️ Impregneer de kleding. ⛷️ Droog de kleding in een geventileerde ruimte.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

Check voordat je gaat wassen altijd het wasetiket van de kleding. Dan weet je precies hoe het kledingstuk gewassen mag worden. Lees ook: Betekenis wassymbolen: wat zijn die wasvoorschriften?

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 nieuwe smartphones van Samsung
© Samsung
Huis

Waar voor je geld: 5 nieuwe smartphones van Samsung

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een gloednieuwe smartphone van Samsung? Deze toestellen zijn vers van de pers!

Samsung Galaxy S25

Samsung fabriceert zijn recent verschenen Galaxy S25 in meer dan twintig uitvoeringen. Op dit moment is het basismodel met 128 GB lokale opslag in de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw breed verkrijgbaar. Wil je een toestel met meer opslagruimte, dan kun je een exemplaar met 256 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) of 512 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) opslag overwegen. De Galaxy S25 is naar huidige maatstaven een compacte smartphone met een amoledscherm van 6,2 inch. Pluspunten zijn de behoorlijke resolutie van 2340 × 1080 pixels en hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Animaties en videobeelden verschijnen dus vloeiend in beeld.

Als alternatief voor Samsungs eigen processor gebruikt het Koreaanse merk voor de Galaxy S25-serie ditmaal een exemplaar van Qualcomm. Een goede keuze, want de Snapdragon 8 Elite is pijlsnel. Acht rekenkernen zijn afgeregeld op een maximale kloksnelheid van 4,47 GHz. Daarnaast heeft het toestel 12 GB RAM. Zoveel werkgeheugen is geen overbodige luxe, want je hebt toegang tot verschillende veeleisende AI-functies. De achterzijde heeft drie kwalitatieve camera's. Dankzij 3× optische zoom haal je objecten zonder pixelverlies dichterbij. Verder kun je zéér scherpe 8K-video's maken. Neem de Galaxy S25 gerust overal mee naartoe, want de aluminium behuizing is volledig water- en stofdicht.

Samsung Galaxy S25+

Onder de naam Galaxy S25+ brengt Samsung zijn nieuwe paradepaardje ook in een groter formaat op de markt. Het 6,7inch-amoledscherm telt 3120 × 1440 pixels. Deze hoge resolutie resulteert in een indrukwekkende pixeldichtheid van 513 ppi. Vergeleken met de eerder besproken Galaxy S25 (416 ppi)  scheelt dat aanzienlijk. Kijk dus naar haarscherpe Netflix-streams en YouTube-filmpjes. Door het nogal platte ontwerp valt het gewicht van 190 gram voor een smartphone van dit formaat erg mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm, waardoor het toestel bestand is tegen water en stof.

De processor, het werkgeheugen en de camera's zijn gelijk aan die van de Galaxy S25. Wel is er een ruimere accu met een capaciteit van 4900 mAh ingebouwd. Volgens het Koreaanse merk kun je daarmee tot dertig uur achtereen video's afspelen. Het basismodel van de plus-editie bevat met 256 GB bovendien meer opslag. Kies tussen de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw. Verder is de Galaxy S25+ ook met 512 GB opslagruimte (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) te koop. Meer weten? Lees dan onze Galaxy S25 Plus-review.

Samsung Galaxy S25 Ultra

Kan het jou niet groot genoeg? De Galaxy S25 Ultra is het recentste vlaggenschip van Samsung. Dankzij het riante 6,9inch-amoledscherm van 3120 × 1440 pixels heb je min of meer een minitablet in handen. De fabrikant levert dan ook een stylus mee. Daarmee maak je (aan)tekeningen en voer je nauwkeurige fotocorrecties uit. Ondanks het ruime formaat is de Galaxy S25 Ultra nogal licht. Dit apparaat van 218 gram kun je dan ook langdurig vasthouden. De accu heeft een respectabele capaciteit van 5000 mAh. Volgens de specificaties kun je daarmee tot 31 uur achtereen video's afspelen.

Aan rekenkracht geen gebrek! Net als de andere S25-modellen is de rappe Qualcomm Snapdragon 8 Elite verantwoordelijk voor de prestaties. Dat gecombineerd met 12 GB werkgeheugen zorgt ervoor dat je soepel complexe AI-taken uitvoert en veeleisende 3D-games speelt. Een verschil met de eerder besproken S25-toestellen is dat de camera van het Ultra-model 5× optische zoom ondersteunt. Je kunt dus zonder kwaliteitsverlies een eindje inzoomen. Het recente besturingssysteem Android 15 is voorgeïnstalleerd op een opslagdrager van 256 GB. Kies tussen een zwarte, grijze, zilverkleurige en blauwe uitvoering. Tegen een meerprijs is de Galaxy S25 Ultra ook met 512 GB (zwart/grijs/zilver/blauw) en zelfs 1 TB (zwart/grijs/zilver/blauw) verkrijgbaar. In onze Galaxy S25 Ultra-review lees je meer over dit model.

Samsung Galaxy S24 FE

Zoek je een betaalbare smartphone met een groot scherm en goede prestaties? Dan is de Samsung Galaxy S24 FE een uitstekende keuze. Samsungs eigen Exynos 2400e-processor vormt het hart van dit toestel. De genoemde chipset heeft maar liefst tien rekenkernen, waarbij de rapste core is geklokt op een snelheid van 3,1 GHz. Dankzij 8 GB werkgeheugen gebruik je probleemloos meerdere zware apps tegelijk. Bovendien kun je met dit toestel ook prima gamen. Een ander pluspunt is de lange updateondersteuning tot 31 oktober 2031.

De Galaxy S24 FE heeft een ruim amoledscherm van 6,7 inch. Met een resolutie van 2340 × 1080 pixels en vernieuwingsfrequentie van 120 hertz zijn de beeldprestaties dik in orde. De hoofdcamera ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Bovendien kun je tot 3× optisch inzoomen en in 8K-kwaliteit filmen. De goedkoopste uitvoering van de Galaxy S24 FE bevat 128 GB interne opslag. Kies tussen de kleuren zwart, blauw, groen en geel. Als je meer gegevens wilt opslaan, koop je een exemplaar met 256 GB opslagruimte (zwart/blauw/groen/geel). Lees voor meer informatie deze positieve review op ID.nl.

Samsung Galaxy A16 5G

De Samsung Galaxy A16 5G is goedkoop én heeft ook nog eens een lange verwachte levensduur. Het Koreaanse elektronicaconcern biedt namelijk tot 31 oktober 2030 updateondersteuning. Dit toestel is geschikt voor mensen die hun smartphone voornamelijk voor basistaken gebruiken, zoals appen, internetbankieren, fotograferen en eenvoudige spelletjes spelen. Het toestel bevat 128 GB interne opslag en 4 GB werkgeheugen. Je kiest tussen een donkerblauwe, lichtgrijze en groene versie. Als je meer gegevens wilt opslaan, prik je een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB in de behuizing.

Gunstig is het grote 6,7inch-amoledscherm van 2340 × 1080 pixels. Dat is ruim genoeg om onderweg bijvoorbeeld sportwedstrijden of tv-programma's te volgen. Voor fotografiedoeleinden heeft de Galaxy A16 5G in totaal vier camera's. De hoofdlens ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Je kunt alles dus haarfijn vastleggen! Het hier besproken model kan overweg met snelle 5G-netwerken. Heb jij genoeg aan 4G? In dat geval is de lager geprijsde Samsung Galaxy A16 4G een interessante kandidaat. Kies tussen de kleuren zwartgrijs en groen.