Zowel een cv-ketel als een warmtepomp kan zorgen voor een warm huis en warm douchewater wanneer jij dat wilt. Een warmtepomp is vaak aanzienlijk duurder in aanschaf. Waarom zou je dan toch voor deze duurdere optie kiezen? Het antwoord: na aankoop zijn je energiekosten (flink) lager.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Nefit Bosch

Hoe groot moeten die besparingen zijn om een duurdere aanschaf te rechtvaardigen? Veel mensen zullen voor het antwoord uitgaan van de terugverdientijd. We vertellen je in dit artikel wat er bedoeld wordt met terugverdientijd en hoelang de terugverdientijd van een warmtepomp is.

Wat is terugverdientijd?

Laten we beginnen met een simpel rekenvoorbeeld om terugverdientijd uit te leggen. Stel dat een warmtepomp 9000 euro kost en een nieuwe cv-ketel 1500 euro. Het prijsverschil is in dit geval 7500 dus.

Laten we vervolgens aannemen dat deze warmtepomp ieder jaar 1000 euro aan besparingen op de energierekening oplevert, vergeleken met de cv-ketel. In dit voorbeeld heb je de warmepomp in 7,5 jaar terugverdiend. Na die 7,5 jaar zijn de opties ‘warmtepomp’ en ‘cv-ketel’ financieel aan elkaar gelijk.

Als de levensduur van de warmtepomp langer is dan die 7,5 jaar, dan houd je in dit voorbeeld na 7,5 jaar ieder jaar geld over, in vergelijking met de situatie waarin je een cv-ketel had gekocht.

Of dat voldoende snel en daarmee interessant is, beoordelen veel mensen niet alleen door te kijken naar de levensduur van de warmtepomp, maar ook naar mogelijke (duurzame) alternatieven. Want als je die 9000 euro maar één keer kunt uitgeven en je weet dat zonnepanelen een terugverdientijd hebben van maar vijf jaar, dan kiezen veel mensen voor de panelen. Vanuit een financieel perspectief is daar weinig op aan te merken, omdat je al 2,5 jaar eerder geld overhoudt.

©Nefit Bosch

De terugverdientijd van een warmtepomp

Laten we aannemen dat 7,5 jaar voor jou een redelijke terugverdientijd is. Haalt een warmtepomp dat dan qua levensduur? Is het redelijk om aan te nemen dat een warmtepomp zich daadwerkelijk binnen die periode gaat terugverdienen? Een exact antwoord is niet te geven, omdat dit afhangt van veel onzekere factoren, zoals je stookgedrag, de buitentemperatuur in die periode, en de ontwikkeling van gas- en elektriciteitsprijzen. We weten wel dat de energieprijzen de grootste impact hebben. Ook hier een voorbeeld om dit uit te leggen.

Laten we een twee-onder-een-kapwoning van 150 vierkante meter woonoppervlak uit 2016 onderzoeken. Je kunt berekenen hoeveel energie ongeveer nodig is om dit huis gedurende het jaar warm te houden. Een gangbaar getal is ongeveer 9000 kWh (kilowattuur) aan benodigde warmte-energie per jaar.*

Stroomverbruik warmtepomp

Wanneer een cv-ketel deze 9000 kWh aan warmte-energie levert, leidt dat tot een geschat gasverbruik van circa 1000 kuub per jaar.** Via de zogeheten SCOP van een warmtepomp (Seasonal Coefficient of Performance) kunnen we ook bepalen hoeveel stroom een warmtepomp in dit geval gebruikt. De SCOP verschilt per warmtepomp, maar een SCOP van 4 is realistisch. Hierbij maakt de warmtepomp 4 kWh aan warmte van iedere kilowattuur aan stroom. Dat betekent dat een warmtepomp voor dezelfde 9.000 kWh aan warmte ongeveer 2250 kWh (9000 / 4) aan stroom nodig heeft.

In dit voorbeeld bespaart een warmtepomp je ongeveer 1000 kuub aardgas tegen een extra stroomrekening van 2250 kWh. Deze gasbesparing levert je bij een gasprijs van 2 euro per kuub en een stroomprijs van 40 cent per kWh circa 1100 euro per jaar op (2000 - 900 euro).

Wanneer de gasprijzen echter naar 1 euro per kuub en de stroomprijzen naar 20 cent per kWh zouden dalen, dan bespaar je nog maar 550 euro per jaar (1000 - 450 euro). Bij een gelijkblijvende investering van 9000 euro voor de warmtepomp bedraagt de terugverdientijd in deze scenario’s respectievelijk acht en zestien jaar. Bij oplopende gasprijzen is het eerste scenario het waarschijnlijkst (zoals in het najaar van 2022), maar dat kan niemand met zekerheid zeggen. Bovendien is ook ieder huis anders. Niettemin geeft dit rekenvoorbeeld hopelijk handvatten voor de impact van energieprijzen.

©Nefit Bosch

Andere overwegingen

Ten slotte, hoewel terugverdientijd zeker belangrijk is, is het afwegen van een investering in een warmtepomp langs enkel deze meetlat niet het hele verhaal. Je kunt je keuze voor een warmtepomp ook op andere doelen baseren. Investeer je in een warmtepomp, dan levert je dat vrijwel altijd direct een lagere energierekening op. Zeker als je ook zonnepanelen hebt en weet dat de salderingsregeling wordt afgebouwd. Gezien de lage rentestanden is het dus hoe dan ook een interessante optie. Want een warmtepomp ís geen cv-ketel. Naast de milieu-impact kan een warmtepomp de woning bijvoorbeeld ook koelen, terwijl een cv-ketel dat niet kan. Deze aspecten worden niet meegenomen in de terugverdientijd. Toch hebben deze voordelen natuurlijk ook meerwaarde.

Zoomen we nóg iets verder uit, dan spelen ook wettelijke kaders en de invloed op de woningwaarde een rol bij de aanschaf van een warmtepomp. Vanuit de overheid wordt regelgeving voorbereid om vanaf 2026 minimaal een hybride warmtepomp voor te schrijven bij de vervanging van de cv-ketel. Deze voorgenomen verplichting is echter nog niet vastgesteld en zou dus nog kunnen wijzigen.

Ook de stijging van de marktwaarde van een woning door een beter energielabel vanwege de warmtepomp laat zich moeilijk uitdrukken in een waarde. Toch kan dit financiële effect groot zijn. Als banken hun financieringsruimte koppelen aan het energielabel (Je kunt meer lenen bij een duurzamere woning), dan wordt dit effect bij woningen in de toekomst alleen maar groter.

Feiten en fabels over warmtepompen: terugverdientijd

Terugverdientijd: op basis van wat wij weten zijn wij van mening dat voor de meeste huiseigenaren een warmtepomp wel binnen zeven jaar terug te verdienen is. Ook hierover was de afgelopen tijd veel te doen: Vereniging Eigen Huis zegt dat de terugverdientijd voor 2,5 miljoen woningen te lang is op basis van de huidige energieprijzen.

* De term kilowattuur (kWh) wordt in het dagelijks leven meestal gebruikt als maat voor elektrische energie (stroom), maar je kunt iedere vorm van energie uitdrukken in kilowatturen, ook warmte(-energie). Bron: warmtepompvergelijker.nl

** De energiewaarde van aardgas kun je bovendien ook uitdrukken in kilowattuur: een moderne cv-ketel haalt circa 9 kWh aan energie uit één kubieke meter (m3) aardgas.

Na een stevige sportsessie voel je je voldaan. Je bent trots op jezelf dat je het 'weer geflikt' hebt. Maar je sportkleding? Die ruikt allesbehalve fris. Wassen helpt natuurlijk, maar wat doe je als die geur hardnekkig blijft hangen?

Lees ook: Schoenen wassen in de wasmachine, zo doe je dat

Sterke zweetlucht? Natuurazijn!

Om ervoor te zorgen dat de sterke zweetlucht niet in de kleding blijft, gooi je de kleding 15 tot 20 minuten voor het wassen in een bak met koud water en een flinke scheut natuurazijn. De azijn haalt de penetrante geur eruit en verwijdert al wat vuil, maar tast het textiel niet aan. Dit helpt ook bij sportkleding met een oude zweetgeur. Daarna was je de kleding met de wasmachine of met de hand.

Heb je een flinke training gehad en echt geen tijd om je sportkleding voor de volgende wedstrijd te wassen? Je frist je sportkleding tijdelijk op door een plantenspuit te vullen met water en azijn, verhouding: 50/50. Spray het mengsel op het kledingstuk en de zweetgeur is weg. Was de kleding na de wedstrijd wel gelijk.

Was je sportkleding niet te heet!

Waarschijnlijk denk je: hup, wasmachine aan op 60 graden. Maar doe dit liever niet. Sportkleding is meestal gemaakt van speciaal materiaal dat sneller droogt, een ademende eigenschap heeft en vocht afdrijft. Deze stof is vaak delicater dan bij gewone kleding. Daarom is het belangrijk dat je de kleding voorzichtig wast, op maximaal 30 graden. Zet de wasmachine op een sportprogramma of een programma voor synthetische kleding. Een heter programma kan ervoor zorgen dat de sportkleding krimpt en het elastiek aangetast raakt. Check altijd voor het wassen het waslabel voor de specifieke wasinstructies van de kleding.

Keer de kledingstukken binnenstebuiten voordat je ze in de wastrommel gooit. Hiermee bescherm je de opdrukken en kleuren aan de buitenkant van je kleding. Bovendien zitten de bacteriën en dode huidcellen toch aan de binnenkant van je kleding. Prop de wasmachine niet te vol, want dan wordt je sportkleding niet goed gespoeld.

©Oriol Roca

Wel: vloeibaar wasmiddel. Niet: wasverzachter

Voordat je uit gewoonte een flinke scheut wasmiddel in de machine giet omdat je sportkleding zo vies ruikt: even wachten. Te veel wasmiddel zorgt er juist voor dat er zeepresten in de stof achterblijven. En dit zorgt ervoor dat de kleding je dode huidcellen nog beter blijft vasthouden. Het gevolg: nare geurtjes waar niemand blij van wordt. Gebruik het liefst vloeibaar wasmiddel, want de resten van waspoeder blijven vaak achter in kleding. Je mag wel een beetje baking soda in de wasmachine doen, dit neutraliseert de zweetlucht.

Veel mensen gooien het liefst ook nog wat wasverzachter met een geurtje bij de was, maar voor sportkleding is dit niet aan te raden. Wasverzachter legt namelijk een laagje over de vezels en verstopt hierdoor de vezels, waardoor de kleding niet meer goed schoon wordt. Hierdoor ruikt je kleding na een sportsessie juist erger naar zweet. En wasverzachter kan de stof en de elasticiteit ervan aantasten, waardoor de kleding gaat lubberen.

©anetlanda

Vanuit je luie stoel de lampen aanzetten of de temperatuur in huis regelen: smart devices zijn er om het leven nét wat makkelijker te maken. Helaas vormen zulke IoT-apparaten ook een risico voor je privacy. Wil je niet alleen slim, maar ook veilig wonen? Met deze tips voorkom je pottenkijkers in je smart home.

Lees ook: Slimme stekkers – welke modellen zijn echt zuinig?

IoT (Internet of Things) omvat alle huishoudelijke apparaten die met het internet verbonden zijn, zoals slimme lampen, speakers en thermostaten. Zelfs gordijnen, deursloten en koelkasten kunnen tegenwoordig slim worden gemaakt door ze aan een netwerk te koppelen. Om jou als gebruiker zo goed mogelijk te kunnen bedienen, verzamelen IoT-apparaten de hele dag door data die je gedrag en gewoonten in kaart brengen. Ben je tussen negen en drie niet thuis? Dan weet je slimme thermostaat dat de verwarming omlaag moet, zal het beveiligingssysteem in die uren extra alert zijn op bewegingen rondom je huis en gaat je robotstofzuiger aan de slag om je vloer spic en span te maken. 

Ook jij hebt wat te verbergen

Slimme apparaten komen op allerlei manieren aan hun data, bijvoorbeeld via spraakopdrachten ('Hé Alexa, speel jazzmuziek af'), commando's die je in een app geeft en zelfs via sensoren die beweging, licht en temperatuur detecteren. Al die gegevens worden ergens opgeslagen, en het probleem is dat de meesten van ons geen idee hebben wat er met die data gebeurt. Vaak vinden we dat ook helemaal niet zo interessant: we denken immers al snel dat criminelen niets met onze data kunnen. Maar als je denkt dat je niets te verbergen hebt, heb je het mis. Cybercriminelen die toegang krijgen tot je smart home kunnen veel meer dan alleen je lampen bedienen. Ze kunnen je bankgegevens stelen (bijvoorbeeld via een gehackt apparaat dat toegang geeft tot je thuisnetwerk), het alarmsysteem van je woning uitschakelen en persoonlijke gesprekken afluisteren via je slimme speaker – om maar een paar voorbeelden te noemen. Hoe meer slimme apparaten je in huis hebt, hoe groter de kans dat er ergens een datalek ontstaat. Dat wil je natuurlijk voorkomen.

©StockPhotoPro

Er zijn allerlei manieren om je smart home te beschermen tegen pottenkijkers. Als je niet zo technisch aangelegd bent, kunnen zulke tactieken je al snel overweldigen. Daarom houden we het bij een aantal algemene tips die voor iedereen makkelijk uit te voeren zijn en die toch een groot verschil kunnen maken in de beveiliging van je smart home.

Tip 1: Kies voor een betrouwbare fabrikant

Het merk van je slimme apparaten kan veel zeggen over hoe goed deze apparaten van zichzelf beveiligd zijn. Gerenommeerde merken zoals Philips, Homey en Amazon hebben immers een reputatie hoog te houden als het om veiligheid gaat. Bovendien moeten producten van A-merken in Europa aan strenge eisen voldoen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een merkloos model van een Chinese fabrikant. Laat je dus niet verleiden door aantrekkelijke deals terwijl je aan het browsen bent: als ze te mooi lijken om waar te zijn, zijn ze dat waarschijnlijk ook. Als je twijfelt of een merk betrouwbaar is, doe dan eerst uitgebreid onderzoek. Lees onafhankelijke reviews, onderwerp de webshop van het betreffende merk aan een kritische blik en controleer of het merk voldoet aan Europese keurmerken. 

Tip 2: Kies sterke wachtwoorden

Slimme apparaten worden doorgaans geleverd met een standaard wachtwoord waarmee je op de bijbehorende app kunt inloggen. Veilig zijn deze wachtwoorden niet. Sterker nog: een standaard wachtwoord aanhouden is haast net zo onveilig als helemaal geen wachtwoord op je smart device hebben. Het is dus belangrijk dat je het wachtwoord al tijdens de installatie van het product verandert in een unieke en sterke variant. Een sterk wachtwoord bestaat uit letters, cijfers én speciale tekens. Verwerk nooit je naam, geboortedatum of adres in het wachtwoord. Geef ook elk slim apparaat een uniek wachtwoord, zodat je andere apparaten bij een hack veilig zijn. En schakel tweestapsverificatie in als dat kan: hiermee voeg je een extra beveiligingslaag toe, zodat anderen niet zomaar kunnen inloggen als ze je wachtwoord weten. 

Tip 3: Maak gastnetwerken aan 

Je wifi-netwerk is voor criminelen een ware goudmijn. Krijgen criminelen toegang tot je wifi, dan kunnen ze niet alleen alles zien wat jij op het internet doet, maar ze kunnen ook slimme apparaten overnemen die op dat netwerk zijn aangesloten. Het is daarom verstandig om gastnetwerken aan te maken voor je slimme apparaten. Hiermee isoleer je het netwerk van deze apparaten van het hoofdnetwerk, wat de kans op een datalek flink verkleint. Ook verklein je op deze manier het risico dat hackers via een zwak beveiligd slim apparaat toegang krijgen tot bijvoorbeeld je laptop, e-mail of bankzaken op het hoofdnetwerk. 

Ook slim is het uitschakelen van de functie Universal Plug and Play (UPnP) op al je slimme apparaten. Deze functie helpt om via wifi automatisch met andere smart devices te verbinden, maar vergroot ook het risico dat je apparaten van buitenaf toegankelijk worden. 

©TStudious - stock.adobe.com

Tip 4: Houd je apparatuur up-to-date

Wacht je altijd weken of zelfs maanden voordat je een nieuwe software-update op je apparaten uitvoert? Foute boel! Updates hebben niet alleen als doel de functionaliteiten van je slimme apparaten te verbeteren, maar zijn er ook om beveiligingslekken te dichten die in eerdere versies zijn opgemerkt. Download je deze updates niet, dan laat je in feite de digitale achterdeur openstaan voor criminelen. Maak er daarom een gewoonte van om iedere week te checken of er nieuwe updates beschikbaar zijn en download deze dan direct. Het is slechts een kleine moeite die een groot effect kan hebben op je privacy.

Tip 5: Controleer de privacy-instellingen

Slimme apparaten komen doorgaans met standaardinstellingen die toestemming geven om bepaalde gegevens te verzamelen of op te slaan. Dat is vaak gunstig voor de fabrikant, maar als je geen pottenkijkers in huis wilt, is het zaak dat er zo min mogelijk gegevens van jou in de cloud terechtkomen. Gelukkig kun je de privacy-instellingen van je slimme apparaten meestal wijzigen. Zo kun je op veel slimme apparaten instellen dat de opnamegeschiedenis direct verwijderd wordt. Sommige apparaten sturen automatisch gegevens naar de fabrikant voor verbeteringsdoeleinden; ook dit kun je vaak uitschakelen. Zet ook altijd functies uit die je niet gebruikt. Gebruik je de spraakbediening op je slimme speaker niet? Schakel de microfoon dan helemaal uit. Zo verklein je in elk geval de kans dat je wordt afgeluisterd.