Alles wat je moet weten over de warmtepompboiler

Op ID.nl ben je misschien al meer artikelen over warmtepompen tegengekomen. Daarin gaat het vooral over warmtepompen die de woning verwarmen. Warmtepompen genoemd die niet alleen je woning verwarmen, maar ook voor sanitair warm water zorgen, hebben we in die artikelen ook aangestipt.

In dit kennisartikel hebben we het over autonome boilers waarin een warmtepomp zit. Ook deze warmtepompboiler, ook wel de thermodynamische boiler genoemd, wint aan populariteit. Net als een gewone boiler zorgt hij voor de aanmaak van warm water in de keuken en de badkamer. Het toestel haalt de warmte uit de lucht van de ruimte waarin hij is opgesteld. Een warmtepompboiler zorgt dus niet voor een warmer huis. Het is een energiezuinig alternatief voor de gasboiler of elektrische boiler en bovendien het meest laagdrempelige toestel dat werkt op hernieuwbare energie.

Warmtepomp in de boiler

De warmtepomp in deze boiler werkt volgens hetzelfde principe als een gewone warmtepomp. Dit toestel heeft geen buiten-unit: de warmte wordt gehaald uit de lucht van ruimte waar het is opgesteld of uit de afgevoerde ventilatielucht. Een koelvloeistof neemt die warmte op en wordt gasvormig. De compressor van de warmtepompboiler verhoogt de druk van het koelvloeistofgas waardoor de temperatuur stijgt. Die warmte wordt afgegeven aan het water in het boilervat. Hierdoor verlaagt de druk van de koelvloeistof en wordt het gas weer vloeistof. En zo is de cirkel rond. De meeste warmtepompboilers hebben bovendien een elektrische weerstand als back-up. Wanneer de temperatuur van de omgevingslucht niet hoog genoeg zou zijn om te gebruiken, zal het water toch elektrisch opgewarmd worden. Op die manier ben je altijd verzekerd van sanitair warm water. Omwille van die elektrische back-up worden deze boilers ook wel hybride warmtepompboilers genoemd.

De warmtepomp is geïntegreerd in de boiler. Klik op de foto voor een grotere afbeelding.

Hoe snel verdien je een warmtepompboiler terug?

Een warmtepompboiler haalt 75 procent van de energie die hij nodig heeft om tapwater te verwarmen uit de warmte van de lucht. Dat betekent dat een warmtepompboiler tot 75 procent minder energie verbruikt dan een klassieke elektrische boiler – want die haalt immers 100 procent van zijn warmte uit stroom. Of eenvoudig gesteld, de warmtepompboiler verbruikt drie keer minder stroom dan een elektrische boiler. Een elektrische boiler met een capaciteit van 200 liter verbruikt gemiddeld 3.600 kWh per jaar. Een warmtepompboiler van 200 liter verbruikt slechts 900 kWh op jaar jaarbasis. Dat betekent voor een gezin van 4 personen een jaarlijkse besparing van 2.700 kWh. Als we dit vermenigvuldigen met een gemiddeld stroomtarief van 0,67 euro per kWh (prijspeil augustus 2022), dan komt de jaarlijkse besparing van dit gezin op 1.809 euro. Dat de prijs van elektriciteit nu zo hoog is, speelt de warmtepompboiler natuurlijk in de kaart.

De prijs van dit toestel varieert van 2.500 tot 3.000 euro, exclusief btw en plaatsen. De aankoopprijs is afhankelijk van het merk, het type, het vermogen en het volume. Laten we in ons voorbeeld uitgaan van een warmtepomp van 2.500 euro waarbij de installatie 800 euro kost. Dan komen je aan een totaalbedrag van 3.300 euro. Als je rekening houdt met een jaarlijkse besparing van 1.809 euro dan weet je we de warmtepompboiler zich in minder dan twee jaar heeft terugverdiend. En dan hebben we niet eens rekening gehouden met de subsidie.

De warmtepompboiler neemt wel veel ruimte in beslag. | Foto: Viessmann

!! Tip: subsidie

Net als voor een warmtepomp kun je ook voor de warmtepompboiler ISDE-subsidie ontvangen, die kan oplopen tot 30 procent van het aankoopbedrag. Wanneer het apparaat geïnstalleerd is, moet je binnen 6 maanden de subsidieaanvraag indienen via https://mijn.rvo.nl/home. Deze ISDE-steun loopt tot 2025 en kan maximum 950 euro per aanvraag bedragen. Meer over subsidies kun je lezen in het artikel Wat kost een warmtepomp en (vooral) wat bespaar je ermee.

Hoeveel volume moet mijn warmtepompboiler hebben?

Warmtepompboilers zijn duurder in aankoop dan conventionele boilers, maar ze zijn goedkoop in verbruik en ze zorgen voor een kleinere ecologische voetafdruk omdat ze boiler geen CO2 uitstoten zoals een klassieke gasboiler. Het volume van de boiler hangt af van de warmwaterbehoefte. Voor grote gezinnen zijn er bijvoorbeeld enorme boilervaten beschikbaar. De prijs voor de warmtepompboiler varieert afhankelijk van het volume. Een tank van 200 liter is uiteraard goedkoper dan een van 300 liter. Met een groot boilervat kan zo’n warmtepompboiler gezinnen tot 6 personen gemakkelijk van voldoende warm water voorzien.

Er bestaan warmtepompboilers in verschillende volumes. | Foto: Vaillant

Wat is de beste plek voor een warmtepompboiler?

Een warmtepompboiler is bijzonder eenvoudig te installeren. Je hebt gewoon een stopcontact nodig om het toestel aan te sluiten. Je plaatst het toestel in een ruimte in het huis die het hele jaar door tussen de 5°C en 30°C warm blijft. Denk aan de garage, de berging of de kelder. Om goed te functioneren, moet het toestel in een ruimte staan die ongeveer 28 kubieke meter groot is. Op die manier kan de warmtepomp van het toestel gemakkelijker warmte opnemen.

Houd er vooral ook rekening mee dat het toestel op zijn beurt koude lucht afgeeft. Die koude lucht kun je eventueel kwijt via een afvoerkanaal. Als je de warmtepompboiler in een te kleine ruimte zonder afvoerkanaal plaatst, zal het toestel de ruimte erg afkoelen. Hierdoor kan hij minder warmte uit de omgevingslucht halen en zou het rendement van deze boiler dalen.

Ook kan de compressor in de warmtepompboiler een zacht gezoem produceren, net als de warmtepomp, maar als je hem op de juiste plaats installeert heb je er geen last van. Denk dus goed na over de plek waar je de boiler wilt plaatsen.