Douchen, baden, afwassen, schoonmaken … Bijna de helft van het sanitair water dat we verbruiken wordt verwarmd. In je energiefactuur komt 10 tot 15 procent op rekening van de verwarming van dit tapwater. Is je oude boiler aan vervanging toe, dan kan het interessant zijn om hem te vervangen door een warmtepompboiler. Dit nieuwe type boiler heeft een eigen interne warmtepomp om warm water te produceren, tegen (veel) lagere energiekosten.

Op ID.nl ben je misschien al meer artikelen over warmtepompen tegengekomen. Daarin gaat het vooral over warmtepompen die de woning verwarmen. Warmtepompen genoemd die niet alleen je woning verwarmen, maar ook voor sanitair warm water zorgen, hebben we in die artikelen ook aangestipt.

In dit kennisartikel hebben we het over autonome boilers waarin een warmtepomp zit. Ook deze warmtepompboiler, ook wel de thermodynamische boiler genoemd, wint aan populariteit. Net als een gewone boiler zorgt hij voor de aanmaak van warm water in de keuken en de badkamer. Het toestel haalt de warmte uit de lucht van de ruimte waarin hij is opgesteld. Een warmtepompboiler zorgt dus niet voor een warmer huis. Het is een energiezuinig alternatief voor de gasboiler of elektrische boiler en bovendien het meest laagdrempelige toestel dat werkt op hernieuwbare energie.

Warmtepomp in de boiler

De warmtepomp in deze boiler werkt volgens hetzelfde principe als een gewone warmtepomp. Dit toestel heeft geen buiten-unit: de warmte wordt gehaald uit de lucht van ruimte waar het is opgesteld of uit de afgevoerde ventilatielucht. Een koelvloeistof neemt die warmte op en wordt gasvormig. De compressor van de warmtepompboiler verhoogt de druk van het koelvloeistofgas waardoor de temperatuur stijgt. Die warmte wordt afgegeven aan het water in het boilervat. Hierdoor verlaagt de druk van de koelvloeistof en wordt het gas weer vloeistof. En zo is de cirkel rond. De meeste warmtepompboilers hebben bovendien een elektrische weerstand als back-up. Wanneer de temperatuur van de omgevingslucht niet hoog genoeg zou zijn om te gebruiken, zal het water toch elektrisch opgewarmd worden. Op die manier ben je altijd verzekerd van sanitair warm water. Omwille van die elektrische back-up worden deze boilers ook wel hybride warmtepompboilers genoemd.

Hoe snel verdien je een warmtepompboiler terug?

Een warmtepompboiler haalt 75 procent van de energie die hij nodig heeft om tapwater te verwarmen uit de warmte van de lucht. Dat betekent dat een warmtepompboiler tot 75 procent minder energie verbruikt dan een klassieke elektrische boiler – want die haalt immers 100 procent van zijn warmte uit stroom. Of eenvoudig gesteld, de warmtepompboiler verbruikt drie keer minder stroom dan een elektrische boiler. Een elektrische boiler met een capaciteit van 200 liter verbruikt gemiddeld 3.600 kWh per jaar. Een warmtepompboiler van 200 liter verbruikt slechts 900 kWh op jaar jaarbasis. Dat betekent voor een gezin van 4 personen een jaarlijkse besparing van 2.700 kWh. Als we dit vermenigvuldigen met een gemiddeld stroomtarief van 0,67 euro per kWh (prijspeil augustus 2022), dan komt de jaarlijkse besparing van dit gezin op 1.809 euro. Dat de prijs van elektriciteit nu zo hoog is, speelt de warmtepompboiler natuurlijk in de kaart.

De prijs van dit toestel varieert van 2.500 tot 3.000 euro, exclusief btw en plaatsen. De aankoopprijs is afhankelijk van het merk, het type, het vermogen en het volume. Laten we in ons voorbeeld uitgaan van een warmtepomp van 2.500 euro waarbij de installatie 800 euro kost. Dan komen je aan een totaalbedrag van 3.300 euro. Als je rekening houdt met een jaarlijkse besparing van 1.809 euro dan weet je we de warmtepompboiler zich in minder dan twee jaar heeft terugverdiend. En dan hebben we niet eens rekening gehouden met de subsidie.

!! Tip: subsidie

Net als voor een warmtepomp kun je ook voor de warmtepompboiler ISDE-subsidie ontvangen, die kan oplopen tot 30 procent van het aankoopbedrag. Wanneer het apparaat geïnstalleerd is, moet je binnen 6 maanden de subsidieaanvraag indienen via https://mijn.rvo.nl/home. Deze ISDE-steun loopt tot 2025 en kan maximum 950 euro per aanvraag bedragen. Meer over subsidies kun je lezen in het artikel Wat kost een warmtepomp en (vooral) wat bespaar je ermee.

Hoeveel volume moet mijn warmtepompboiler hebben?

Warmtepompboilers zijn duurder in aankoop dan conventionele boilers, maar ze zijn goedkoop in verbruik en ze zorgen voor een kleinere ecologische voetafdruk omdat ze boiler geen CO2 uitstoten zoals een klassieke gasboiler. Het volume van de boiler hangt af van de warmwaterbehoefte. Voor grote gezinnen zijn er bijvoorbeeld enorme boilervaten beschikbaar. De prijs voor de warmtepompboiler varieert afhankelijk van het volume. Een tank van 200 liter is uiteraard goedkoper dan een van 300 liter. Met een groot boilervat kan zo’n warmtepompboiler gezinnen tot 6 personen gemakkelijk van voldoende warm water voorzien.

Wat is de beste plek voor een warmtepompboiler?

Een warmtepompboiler is bijzonder eenvoudig te installeren. Je hebt gewoon een stopcontact nodig om het toestel aan te sluiten. Je plaatst het toestel in een ruimte in het huis die het hele jaar door tussen de 5°C en 30°C warm blijft. Denk aan de garage, de berging of de kelder. Om goed te functioneren, moet het toestel in een ruimte staan die ongeveer 28 kubieke meter groot is. Op die manier kan de warmtepomp van het toestel gemakkelijker warmte opnemen.

Houd er vooral ook rekening mee dat het toestel op zijn beurt koude lucht afgeeft. Die koude lucht kun je eventueel kwijt via een afvoerkanaal. Als je de warmtepompboiler in een te kleine ruimte zonder afvoerkanaal plaatst, zal het toestel de ruimte erg afkoelen. Hierdoor kan hij minder warmte uit de omgevingslucht halen en zou het rendement van deze boiler dalen.

Ook kan de compressor in de warmtepompboiler een zacht gezoem produceren, net als de warmtepomp, maar als je hem op de juiste plaats installeert heb je er geen last van. Denk dus goed na over de plek waar je de boiler wilt plaatsen.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.