Aanschaf, installatie, verbruik: een warmtepomp kan een behoorlijke investering zijn. Aan de andere kant levert het je natuurlijk ook het nodige op. Dat begint al met de aanschaf: je kunt subsidie krijgen van de overheid. En ook je energierekening gaat natuurlijk omlaag. Om welke bedragen het gaat, is van veel factoren afhankelijk. In dit artikel laten we een aantal berekeningen en richtbedragen zien, zodat je in ieder geval een idee krijgt van wat voor jou de kosten en baten van een warmtepomp kunnen zijn.

Hoeveel kost een warmtepomp en wat brengt hij op? Dit blijft een lastige, om verschillende redenen. De energieprijzen die al sinds mei vorig jaar aan het stijgen waren, zijn door de Russische invasie in Oekraïne in een stroomversnelling geraakt. De markt gedraagt zich als een omgekeerde roetsjbaan. En wanneer je dit artikel leest, zijn de prijzen waarschijnlijk alweer anders dan op het moment dat we dit artikel schreven. Vorig jaar kostte 1 kilowattuur elektriciteit 22 eurocent. Eind augustus 2022 betaalde je 50 tot 70 cent. Voor gas betaalde de Nederlander een jaar geleden gemiddeld 95 cent per kubieke meter. Inmiddels lopen die tarieven nu al op tot 3 euro per kuub. Laten we in deze stormachtige markt toch enige houvast aanbieden.

Hoeveel kost een warmtepomp?

Om het overzichtelijk te houden, gaan we uit van vier typen. De eerste haalt warmte uit de buitenlucht, de tweede uit de bodem en de derde uit grondwater. Daarnaast geven we ook de prijzen voor de hybride warmtepomp die je naast de gewone gas- of stookoliebrander plaatst.

De prijzen lopen ontzettend uiteen: de hoogste prijs slaat niet alleen op een duurder merk, maar ook op het vermogen. Het aantal kW geeft het vermogen, zeg maar de sterkte, van de warmtepomp aan. Je kunt ISDE-subsidie ontvangen nadat je een warmtepomp hebt gekocht. Dit bedrag is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Hieronder lees je de bedragen die vanaf 3 januari 2022 gelden en daarbij tonen we ook de subsidie.

Hoeveel subsidie je kunt krijgen, hangt af van een aantal variabelen. Klik op de foto voor een grotere afbeelding.

Op de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (https://infographics.rvo.nl/isde-rekentool) vind je de rekentool waarmee je exact het subsidiebedrag kunt berekenen. Vergeet hier vooral het vakje niet aan te vinken dat de warmtepomp geïnstalleerd wordt vanaf 2022. Let op: het gaat steeds om een indicatief subsidiebedrag.

Je geeft het type warmtepomp in, de energie-efficiëntieklasse en het vermogen. Daarna lees je het indicatieve(!) subsidiebedrag.

Voorwaarden subsidie

Hoeveel je precies ontvangt, lees je per apparaat op de lange apparatenlijst van rvo.nl (https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren/warmtepomp). Die lijst is recent en wordt regelmatig geüpdatet. Er zijn wel enkele belangrijke voorwaarden:

~ Je moet eigenaar zijn van de woning én de woning moet je hoofdverblijf zijn.

~ Het geldt alleen voor nieuwe warmtepompen; niet voor tweedehands toestellen.

~ De warmtepomp moet al geïnstalleerd zijn voordat je de aanvraag doet.

~ De installatie moet door een erkend installatiebedrijf uitgevoerd worden, je mag dit dus niet zelf doen.

~ Je moet in het bezit zijn van de factuur en het betaalbewijs van de aanschaf en de installatie.

~ Je moet de aanvraag binnen de 12 maanden na de installatie van de warmtepomp indienen.

Subsidie voor isolatiemaatregelen

Daarnaast is mogelijk om subsidie te ontvangen voor isolerende maatregelen die je door een professioneel laat uitvoeren. Deze subsidie kun je samen met de subsidie voor de warmtepomp aanvragen. Dit is een vast bedrag per vierkante meter. Gemiddeld krijg je 15 procent van de kosten terug voor isolatiewerken die na 2 april zijn uitgevoerd. Plaats je aanvraag op tijd bij RVO, want de wachttijden kunnen oplopen.

De subsidie geldt voor 5 maatregelen: spouwmuurisolatie, een voorzetwand aan de binnen- of buitenkant van het huis, dak- of zolderisolatie, vloer- of bodemisolatie, hr++ of triple glas of een isolerende deur. Je mag meerdere keren subsidie aanvragen voor dezelfde woning, maar het moet dan wel om andere maatregelen gaan. Bijvoorbeeld: je laat het dak isoleren en daarvoor vraag je subsidie aan. Daarna laat je de muur ook nog isoleren en je plaatst een hybride warmtepomp. Opnieuw mag je hiervoor subsidie aanvragen.

Hoe efficiënt is een warmtepomp?

Bij de aankoop van een nieuwe warmtepomp laten de meeste mensen zich leiden door de kostprijs. Toch is het rendement een belangrijke beslissingsfactor. Een hoog rendement zorgt namelijk voor twee voordelen: een lagere energiefactuur om je woning te verwarmen en een kortere terugverdientijd van de investering.

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP: Coëficient of Performance. COP geeft de verhouding weer tussen de geleverde warmte en de elektriciteit die de warmtepomp daarbij verbruikt. Of als we het in een breuk voorstellen(geleverde warmte in kWh)/(elektriciteitsverbruik in kWH)=COP. Als de warmtepomp met 1 kWh elektriciteit 5 kWh warmte produceert dan is de COP gelijk aan 5. In onze formule van daarnet ziet dat er als volgt uit: (5 kWh)/(1 kWH)=5 COP. Hoe hoger de COP, hoe minder elektriciteit er wordt verbruikt. De terugverdientijd van een warmtepomp met een hoge COP is dus ook korter dan van een type met een lage COP. Installateurs hebben een vuistregel: wanneer de COP hoger is dan 2,83 is een warmtepomp goedkoper dan een cv-ketel op gas.

Helaas is COP geen vast gegeven. In hartje winter ligt het rendement van een warmtepomp lager dan in de herfst. Daarom werd de SPF (SeizoensPrestatieFactor) of SCOP (Seasonal COP) in het leven geroepen. Een SCOP van 4,0 wil gewoon zeggen dat de warmtepomp op jaarbasis 4 keer zoveel warmte produceert als wat de pomp aan stroom verbruikt. Eigenlijk is een SCOP van 4,0 hetzelfde als zeggen dat de warmtepomp een rendement van 400 procent heeft.

Aan de hand van de SPF of SCOP kun je het gemiddelde rendement over een volledig jaar vergelijken. Een lucht-waterwarmtepomp heeft een SCOP tussen de 4,4 en 5,1. Een geothermische warmtepomp haalt een veel hogere SCOP: 5,5 tot 6,0.

Wat bespaar je met een warmtepomp?

Laten we uitgaan van een behoorlijk geïsoleerd huis waarin drie personen leven. Op dit moment swingen de energieprijzen de pan uit. Zal dit zo blijven? Zal dit nog verder toenemen? Of gaan die prijzen zich over enkele maanden normaliseren? Daarom geven we twee simulaties. De eerste is een simulatie op basis van de energieprijzen van 2021. Een kubieke meter gas kostte toen gemiddeld 0,95 euro en 1 kWh elektriciteit 0,22 euro.

Berekening uitgaande van de tarieven in 2021. Klik op de foto voor een grotere afbeelding.

Hieronder dezelfde berekening op basis van de energieprijzen van augustus 2022. Een kubieke meter gas kost nu gemiddeld 2,966 euro en 1 kWh elektriciteit 0,67 euro. Dat geeft de volgende simulatie.

Berekening uitgaande van de tarieven in augustus 2022. Klik op de foto voor een grotere afbeelding.

Warmtepomp huren

Heb je geen budget om een warmtepomp te kopen. Viessmann Nederland werkt aan een huurvoorstel. Op dit moment loopt er in Nederland een pilot waarbij een kleine groep consumenten een volledige Viessmann-warmtepompinstallatie huren. In België heeft Viessmann de huurformule al enkele jaren uitgerold. Het is de bedoeling dat huren ook in Nederland vanaf dit najaar mogelijk zal zijn. Zonder dat deze cijfers al definitief zijn, denkt de fabrikant aan een huurcontract van 15 jaar waarbij de consument voor installatie en onderhoud 200 euro per maand betaalt.

Viessmann zal dit najaar ook warmtepompen in Nederland verhuren.

Voordat je een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser aanschaft, is één ding belangrijk: de juiste maten weten. Een paar millimeter kan het verschil maken tussen een strakke keuken of een dure miskoop. Hoe meet je de nis precies op? Hoeveel ventilatieruimte is nodig? En waar moet je rekening mee houden bij aansluitingen?

Ook interessant: Een inbouwkoelkast kopen: waar moet je op letten?

Bij het kiezen van inbouwapparatuur voor je keuken is precisie alles. Een afwijking van slechts een paar centimeter kan ervoor zorgen dat je nieuwe koelkast, oven, of vaatwasser onmogelijk in de daarvoor bestemde ruimte past. Of het nu gaat om een inbouwkoelkast, een espressomachine of een diepe oven: een haastig genomen maat is zelden een goed idee. Laten we daarom stap voor stap kijken hoe je dit voorkomt, zodat je straks geen verrassingen tegenkomt tijdens de installatie.

Algemene meetprincipes 

Voordat je begint met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik een precieze rolmaat en een digitale schuifmaat voor de beste resultaten. Meet niet alleen de buitenkant van je keukenkasten, maar focus op de binnenafmetingen van de nis: breedte, hoogte en diepte. Houd daarnaast rekening met de benodigde ventilatieruimte, meestal 2 tot 5 centimeter aan de achter- en zijkanten. Check ook waar stopcontacten, wateraansluitingen en doorvoeren voor kabels zitten. Deze details zijn minstens zo belangrijk als de afmetingen zelf.

©Andrey Sinenkiy

Hier let je op bij een:

Inbouwkoelkast of -vriezer 

Bij koelkasten en vriezers is de nishoogte een cruciale maat, die per model sterk kan verschillen. Veelvoorkomende hoogtes zijn 88, 140 en 178 centimeter, maar er zijn uitzonderingen. Let ook goed op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme heeft doorgaans 1 tot 2 centimeter extra ruimte in de breedte nodig. Voor de diepte geldt dat 55 centimeter meestal volstaat, al kan dat oplopen tot 60 centimeter bij modellen met een ventilator aan de achterzijde.

Inbouwoven en -magnetron 

Hoewel deze toestellen op het eerste gezicht standaard lijken, kunnen de afmetingen verschillen. De nisbreedte is meestal 56 centimeter, terwijl de voorzijde van het toestel vaak 59,5 centimeter breed is. Dit zorgt ervoor dat het front mooi aansluit op de keukenkast. De hoogte is een belangrijk aandachtspunt: compacte ovens beginnen bij 45 centimeter, terwijl standaardmodellen 60 centimeter nodig hebben. Bij magnetrons is het slim om rekening te houden met bedieningspanelen die kunnen uitsteken en extra ruimte bovenin vragen.

Inbouwvaatwasser 

Bij vaatwassers draait het vooral om de hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 centimeter, maar dankzij verstelbare poten heb je hier wel wat 'bewegingsruimte'. Minstens zo belangrijk is de plinthoogte: meet van de vloer tot de onderkant van de kast en niet alleen de zichtbare plint. Vergeet ook de waterslang niet—reken op zo'n 5 centimeter extra diepte om voldoende ruimte te houden voor de aansluiting.

Inbouw-espressomachine 

Espressomachines zijn compact, maar nauwkeurig meten blijft belangrijk. De standaardbreedte ligt meestal rond de 56 centimeter, maar de diepte kan variëren. Afhankelijk van het model neemt het waterreservoir aan de achterkant 40 tot 55 centimeter in beslag. Let ook op de kleppen: bij een machine die naar voren opent, is extra ruimte nodig om koffiebonen of cups eenvoudig te vervangen.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Voorkom deze veelgemaakte fouten 

Een veelvoorkomend probleem is dat apparatuur nét niet past, ondanks zorgvuldig meten. Dit komt vaak doordat ventilatieruimte of aansluitingen over het hoofd worden gezien. Een handige tip: plak een stuk tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het toestel komt en markeer daarop de positie van stekkers en leidingen. Controleer ook of de nis waterpas is, vooral bij koelkasten met schuiflades. Een scheve ondergrond kan voor problemen zorgen, dus stel de keukenkast indien nodig bij voordat je gaat installeren.

Bij renovaties spelen vaak afwijkende maten een rol. Oudere keukens kunnen dikkere kastwanden of ongewone nisdieptes hebben. Meet daarom niet alleen de huidige situatie, maar vergelijk deze met de afmetingen van het nieuwe toestel. Twijfel je? Overweeg dan advies van een keukenexpert, zeker bij complexe combinaties zoals een oven met een ingebouwde magnetron.

En dit moet je echt altijd als laatste doen...

Het klinkt als een open deur, maar het blijft de beste garantie op succes: meet alles minimaal twee keer. Schrijf de maten op en leg ze naast de technische specificaties van het apparaat. Let daarbij op details als verstelbare poten, een uitklapbaar bedieningspaneel of deuruitsparing. Zo voorkom je dat je keukenproject verandert in een puzzel met ontbrekende stukken. Want uiteindelijk draait het erom dat alles naadloos samenvalt – letterlijk én figuurlijk.

Het heeft even geduurd, maar de winter is eindelijk (zo goed als) voorbij. De zomertijd is ingegaan, 's morgens vroeg hoor je de vogels weer en de zon zien we ook steeds vaker. Tijd dus om lekker veel buiten te zijn om je tuin helemaal zomerklaar te maken. Dit zijn de tuinklusjes die je in april allemaal kunt doen.

📆Handig: onze tuinkluskalender voor heel het jaar rond

Planten afharden

Planten die je in de afgelopen maanden binnen hebt gehouden, kun je nu langzaam laten wennen aan de lagere buitentemperaturen. Begin in de tweede helft van april door ze overdag buiten te zetten en 's avonds weer naar binnen te halen, bijvoorbeeld in de schuur of garage. Hoewel de lente begonnen is, kunnen de nachten nog koud zijn, zeker omdat de IJsheiligen nog niet voorbij zijn. Sommige nachten kan het zelfs nog vriezen. Geef kuipplanten een meststof met langdurige werking, zodat ze voldoende voeding hebben voor de komende maanden. Bescherm eenjarige planten, jonge gewassen en bloesembomen tegen nachtvorst met een vliesdoek.

Rozen, bodembedekkers en zomerbollen planten

Heb je nog geen rozen of heesters geplant? Dan is dit het moment om dat alsnog te doen, zodat ze deze zomer in volle bloei staan. Is het lekker weer in april? Op zonnige dagen kun je ook heiligenbloem of lavendel in de grond zetten. Zorg er wel voor dat je eerst onkruid verwijdert en de bodem losmaakt.

Wil je borderplanten aanplanten? Begin dan met bodembedekkers. Dit is bovendien een ideaal moment om de beplanting een voedingsboost te geven met mest. Heb je in maart eenjarige, tweejarige of vaste planten binnen gezaaid? Dan kun je ze nu voorzichtig verpotten. Nog niet gezaaid? Dat kan nog steeds.

Vanaf half april is het ook een goed moment om zomerbollen te planten. Denk aan lelies, dahlia's, siergember, canna's en gladiolen. Bloembollen die meerdere jaren in de grond blijven, geef je extra voeding met organische mest en een laagje compost. Wil je direct meer kleur in de tuin? Zet dan bakken en potten vol met bloeiende planten. Die zijn nu volop verkrijgbaar bij tuincentra.

©Alexander Raths

Heggen en klimplanten

Haal de heggenschaar maar tevoorschijn, want dit is het moment om hagen zoals taxus, conifeer, liguster en leylandii te snoeien. Zo houd je ze in vorm en voorkom je dat ze te breed uitgroeien. Geef de hagen meteen een speciale haagmeststof en leg een laag bodembedekking, houtsnippers of mulch rondom de wortels. Dit helpt de grond vocht vast te houden in de zomer en verbetert de bodemstructuur. Bovendien remt het de groei van onkruid.

Dunne en dode takken in heesters kun je nu ook verwijderen. De hoofdtakken mag je flink terugsnoeien om de struik voller te laten groeien. Dit geldt ook voor winterjasmijn en forsythia, die na de bloei een snoeibeurt kunnen gebruiken. Winterbloeiende heide knip je eenvoudig terug met een heggenschaar. Vergeet niet om klimplanten, zoals clematis, goed vast te zetten. Het kan deze maand namelijk nog flink waaien.

Meeldauw voorkomen en bestrijden

Meeldauw is een plantenziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Vooral bij warm en droog weer, in combinatie met vochtige nachten door dauw, kan deze ziekte zich snel verspreiden. De schimmel laat een wit, poederachtig laagje achter op de bladeren. Dit is niet alleen lelijk, maar ook schadelijk. De schimmel dringt diep door in het plantenweefsel en onttrekt voedingsstoffen, waardoor de plant minder goed groeit. Rozen, ridderspoor, kamperfoelie, begonia's, aardbeien, tomaten, komkommers, courgette en druiven zijn extra gevoelig voor meeldauw.

Om meeldauw te voorkomen is het belangrijk om bij droog weer extra water te geven en ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte tussen de planten blijft. Aangetaste bladeren kun je het beste meteen wegknippen en in de vuilnisbak gooien, zodat de schimmel zich niet verder verspreidt. Gooi ze niet op de composthoop! Daarnaast is het verstandig om meeldauwgevoelige planten niet te plaatsen op plekken waar eerder meeldauw heeft gezeten. Mocht een plant toch helemaal onder deze schimmel zitten, dan is een bestrijdingsmiddel de beste oplossing.

©cocci65

Het gazon: maaien, bijzaaien en bemesten

Controleer of het gazon zieke of kale plekken heeft. Wil je die direct aanpakken? Steek de aangetaste plek dan in een vierkante vorm uit en leg er een nieuw, op maat gesneden grasmat in. Opnieuw inzaaien is natuurlijk ook een optie. Vanaf nu kun je het gras weer maandelijks maaien. Lang gras langs de randen werk je bij met een grastrimmer of kantenknipper, zodat het gazon er weer strak uitziet.

Bemesting is belangrijk voor een gezond gazon. Dit doe je in de periode van maart tot en met september minstens drie keer. Heb je in maart nog niet bemest? Dan is het nu de hoogste tijd. Sluit daarnaast de buitenkraan weer aan, zodat de sproeiers in de tuin klaar zijn voor gebruik.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips