Aanschaf, installatie, verbruik: een warmtepomp kan een behoorlijke investering zijn. Aan de andere kant levert het je natuurlijk ook het nodige op. Dat begint al met de aanschaf: je kunt subsidie krijgen van de overheid. En ook je energierekening gaat natuurlijk omlaag. Om welke bedragen het gaat, is van veel factoren afhankelijk. In dit artikel laten we een aantal berekeningen en richtbedragen zien, zodat je in ieder geval een idee krijgt van wat voor jou de kosten en baten van een warmtepomp kunnen zijn.

Hoeveel kost een warmtepomp en wat brengt hij op? Dit blijft een lastige, om verschillende redenen. De energieprijzen die al sinds mei vorig jaar aan het stijgen waren, zijn door de Russische invasie in Oekraïne in een stroomversnelling geraakt. De markt gedraagt zich als een omgekeerde roetsjbaan. En wanneer je dit artikel leest, zijn de prijzen waarschijnlijk alweer anders dan op het moment dat we dit artikel schreven. Vorig jaar kostte 1 kilowattuur elektriciteit 22 eurocent. Eind augustus 2022 betaalde je 50 tot 70 cent. Voor gas betaalde de Nederlander een jaar geleden gemiddeld 95 cent per kubieke meter. Inmiddels lopen die tarieven nu al op tot 3 euro per kuub. Laten we in deze stormachtige markt toch enige houvast aanbieden.

Hoeveel kost een warmtepomp?

Om het overzichtelijk te houden, gaan we uit van vier typen. De eerste haalt warmte uit de buitenlucht, de tweede uit de bodem en de derde uit grondwater. Daarnaast geven we ook de prijzen voor de hybride warmtepomp die je naast de gewone gas- of stookoliebrander plaatst.

De prijzen lopen ontzettend uiteen: de hoogste prijs slaat niet alleen op een duurder merk, maar ook op het vermogen. Het aantal kW geeft het vermogen, zeg maar de sterkte, van de warmtepomp aan. Je kunt ISDE-subsidie ontvangen nadat je een warmtepomp hebt gekocht. Dit bedrag is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Hieronder lees je de bedragen die vanaf 3 januari 2022 gelden en daarbij tonen we ook de subsidie.

Op de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (https://infographics.rvo.nl/isde-rekentool) vind je de rekentool waarmee je exact het subsidiebedrag kunt berekenen. Vergeet hier vooral het vakje niet aan te vinken dat de warmtepomp geïnstalleerd wordt vanaf 2022. Let op: het gaat steeds om een indicatief subsidiebedrag.

Voorwaarden subsidie

Hoeveel je precies ontvangt, lees je per apparaat op de lange apparatenlijst van rvo.nl (https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren/warmtepomp). Die lijst is recent en wordt regelmatig geüpdatet. Er zijn wel enkele belangrijke voorwaarden:

~ Je moet eigenaar zijn van de woning én de woning moet je hoofdverblijf zijn.

~ Het geldt alleen voor nieuwe warmtepompen; niet voor tweedehands toestellen.

~ De warmtepomp moet al geïnstalleerd zijn voordat je de aanvraag doet.

~ De installatie moet door een erkend installatiebedrijf uitgevoerd worden, je mag dit dus niet zelf doen.

~ Je moet in het bezit zijn van de factuur en het betaalbewijs van de aanschaf en de installatie.

~ Je moet de aanvraag binnen de 12 maanden na de installatie van de warmtepomp indienen.

Subsidie voor isolatiemaatregelen

Daarnaast is mogelijk om subsidie te ontvangen voor isolerende maatregelen die je door een professioneel laat uitvoeren. Deze subsidie kun je samen met de subsidie voor de warmtepomp aanvragen. Dit is een vast bedrag per vierkante meter. Gemiddeld krijg je 15 procent van de kosten terug voor isolatiewerken die na 2 april zijn uitgevoerd. Plaats je aanvraag op tijd bij RVO, want de wachttijden kunnen oplopen.

De subsidie geldt voor 5 maatregelen: spouwmuurisolatie, een voorzetwand aan de binnen- of buitenkant van het huis, dak- of zolderisolatie, vloer- of bodemisolatie, hr++ of triple glas of een isolerende deur. Je mag meerdere keren subsidie aanvragen voor dezelfde woning, maar het moet dan wel om andere maatregelen gaan. Bijvoorbeeld: je laat het dak isoleren en daarvoor vraag je subsidie aan. Daarna laat je de muur ook nog isoleren en je plaatst een hybride warmtepomp. Opnieuw mag je hiervoor subsidie aanvragen.

Hoe efficiënt is een warmtepomp?

Bij de aankoop van een nieuwe warmtepomp laten de meeste mensen zich leiden door de kostprijs. Toch is het rendement een belangrijke beslissingsfactor. Een hoog rendement zorgt namelijk voor twee voordelen: een lagere energiefactuur om je woning te verwarmen en een kortere terugverdientijd van de investering.

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP: Coëficient of Performance. COP geeft de verhouding weer tussen de geleverde warmte en de elektriciteit die de warmtepomp daarbij verbruikt. Of als we het in een breuk voorstellen(geleverde warmte in kWh)/(elektriciteitsverbruik in kWH)=COP. Als de warmtepomp met 1 kWh elektriciteit 5 kWh warmte produceert dan is de COP gelijk aan 5. In onze formule van daarnet ziet dat er als volgt uit: (5 kWh)/(1 kWH)=5 COP. Hoe hoger de COP, hoe minder elektriciteit er wordt verbruikt. De terugverdientijd van een warmtepomp met een hoge COP is dus ook korter dan van een type met een lage COP. Installateurs hebben een vuistregel: wanneer de COP hoger is dan 2,83 is een warmtepomp goedkoper dan een cv-ketel op gas.

Helaas is COP geen vast gegeven. In hartje winter ligt het rendement van een warmtepomp lager dan in de herfst. Daarom werd de SPF (SeizoensPrestatieFactor) of SCOP (Seasonal COP) in het leven geroepen. Een SCOP van 4,0 wil gewoon zeggen dat de warmtepomp op jaarbasis 4 keer zoveel warmte produceert als wat de pomp aan stroom verbruikt. Eigenlijk is een SCOP van 4,0 hetzelfde als zeggen dat de warmtepomp een rendement van 400 procent heeft.

Aan de hand van de SPF of SCOP kun je het gemiddelde rendement over een volledig jaar vergelijken. Een lucht-waterwarmtepomp heeft een SCOP tussen de 4,4 en 5,1. Een geothermische warmtepomp haalt een veel hogere SCOP: 5,5 tot 6,0.

Wat bespaar je met een warmtepomp?

Laten we uitgaan van een behoorlijk geïsoleerd huis waarin drie personen leven. Op dit moment swingen de energieprijzen de pan uit. Zal dit zo blijven? Zal dit nog verder toenemen? Of gaan die prijzen zich over enkele maanden normaliseren? Daarom geven we twee simulaties. De eerste is een simulatie op basis van de energieprijzen van 2021. Een kubieke meter gas kostte toen gemiddeld 0,95 euro en 1 kWh elektriciteit 0,22 euro.

Hieronder dezelfde berekening op basis van de energieprijzen van augustus 2022. Een kubieke meter gas kost nu gemiddeld 2,966 euro en 1 kWh elektriciteit 0,67 euro. Dat geeft de volgende simulatie.

Warmtepomp huren

Heb je geen budget om een warmtepomp te kopen. Viessmann Nederland werkt aan een huurvoorstel. Op dit moment loopt er in Nederland een pilot waarbij een kleine groep consumenten een volledige Viessmann-warmtepompinstallatie huren. In België heeft Viessmann de huurformule al enkele jaren uitgerold. Het is de bedoeling dat huren ook in Nederland vanaf dit najaar mogelijk zal zijn. Zonder dat deze cijfers al definitief zijn, denkt de fabrikant aan een huurcontract van 15 jaar waarbij de consument voor installatie en onderhoud 200 euro per maand betaalt.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.