Aanschaf, installatie, verbruik: een warmtepomp kan een behoorlijke investering zijn. Aan de andere kant levert het je natuurlijk ook het nodige op. Dat begint al met de aanschaf: je kunt subsidie krijgen van de overheid. En ook je energierekening gaat natuurlijk omlaag. Om welke bedragen het gaat, is van veel factoren afhankelijk. In dit artikel laten we een aantal berekeningen en richtbedragen zien, zodat je in ieder geval een idee krijgt van wat voor jou de kosten en baten van een warmtepomp kunnen zijn.

Hoeveel kost een warmtepomp en wat brengt hij op? Dit blijft een lastige, om verschillende redenen. De energieprijzen die al sinds mei vorig jaar aan het stijgen waren, zijn door de Russische invasie in Oekraïne in een stroomversnelling geraakt. De markt gedraagt zich als een omgekeerde roetsjbaan. En wanneer je dit artikel leest, zijn de prijzen waarschijnlijk alweer anders dan op het moment dat we dit artikel schreven. Vorig jaar kostte 1 kilowattuur elektriciteit 22 eurocent. Eind augustus 2022 betaalde je 50 tot 70 cent. Voor gas betaalde de Nederlander een jaar geleden gemiddeld 95 cent per kubieke meter. Inmiddels lopen die tarieven nu al op tot 3 euro per kuub. Laten we in deze stormachtige markt toch enige houvast aanbieden.

Hoeveel kost een warmtepomp?

Om het overzichtelijk te houden, gaan we uit van vier typen. De eerste haalt warmte uit de buitenlucht, de tweede uit de bodem en de derde uit grondwater. Daarnaast geven we ook de prijzen voor de hybride warmtepomp die je naast de gewone gas- of stookoliebrander plaatst.

De prijzen lopen ontzettend uiteen: de hoogste prijs slaat niet alleen op een duurder merk, maar ook op het vermogen. Het aantal kW geeft het vermogen, zeg maar de sterkte, van de warmtepomp aan. Je kunt ISDE-subsidie ontvangen nadat je een warmtepomp hebt gekocht. Dit bedrag is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Hieronder lees je de bedragen die vanaf 3 januari 2022 gelden en daarbij tonen we ook de subsidie.

Op de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (https://infographics.rvo.nl/isde-rekentool) vind je de rekentool waarmee je exact het subsidiebedrag kunt berekenen. Vergeet hier vooral het vakje niet aan te vinken dat de warmtepomp geïnstalleerd wordt vanaf 2022. Let op: het gaat steeds om een indicatief subsidiebedrag.

Voorwaarden subsidie

Hoeveel je precies ontvangt, lees je per apparaat op de lange apparatenlijst van rvo.nl (https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde/woningeigenaren/warmtepomp). Die lijst is recent en wordt regelmatig geüpdatet. Er zijn wel enkele belangrijke voorwaarden:

~ Je moet eigenaar zijn van de woning én de woning moet je hoofdverblijf zijn.

~ Het geldt alleen voor nieuwe warmtepompen; niet voor tweedehands toestellen.

~ De warmtepomp moet al geïnstalleerd zijn voordat je de aanvraag doet.

~ De installatie moet door een erkend installatiebedrijf uitgevoerd worden, je mag dit dus niet zelf doen.

~ Je moet in het bezit zijn van de factuur en het betaalbewijs van de aanschaf en de installatie.

~ Je moet de aanvraag binnen de 12 maanden na de installatie van de warmtepomp indienen.

Subsidie voor isolatiemaatregelen

Daarnaast is mogelijk om subsidie te ontvangen voor isolerende maatregelen die je door een professioneel laat uitvoeren. Deze subsidie kun je samen met de subsidie voor de warmtepomp aanvragen. Dit is een vast bedrag per vierkante meter. Gemiddeld krijg je 15 procent van de kosten terug voor isolatiewerken die na 2 april zijn uitgevoerd. Plaats je aanvraag op tijd bij RVO, want de wachttijden kunnen oplopen.

De subsidie geldt voor 5 maatregelen: spouwmuurisolatie, een voorzetwand aan de binnen- of buitenkant van het huis, dak- of zolderisolatie, vloer- of bodemisolatie, hr++ of triple glas of een isolerende deur. Je mag meerdere keren subsidie aanvragen voor dezelfde woning, maar het moet dan wel om andere maatregelen gaan. Bijvoorbeeld: je laat het dak isoleren en daarvoor vraag je subsidie aan. Daarna laat je de muur ook nog isoleren en je plaatst een hybride warmtepomp. Opnieuw mag je hiervoor subsidie aanvragen.

Hoe efficiënt is een warmtepomp?

Bij de aankoop van een nieuwe warmtepomp laten de meeste mensen zich leiden door de kostprijs. Toch is het rendement een belangrijke beslissingsfactor. Een hoog rendement zorgt namelijk voor twee voordelen: een lagere energiefactuur om je woning te verwarmen en een kortere terugverdientijd van de investering.

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP: Coëficient of Performance. COP geeft de verhouding weer tussen de geleverde warmte en de elektriciteit die de warmtepomp daarbij verbruikt. Of als we het in een breuk voorstellen(geleverde warmte in kWh)/(elektriciteitsverbruik in kWH)=COP. Als de warmtepomp met 1 kWh elektriciteit 5 kWh warmte produceert dan is de COP gelijk aan 5. In onze formule van daarnet ziet dat er als volgt uit: (5 kWh)/(1 kWH)=5 COP. Hoe hoger de COP, hoe minder elektriciteit er wordt verbruikt. De terugverdientijd van een warmtepomp met een hoge COP is dus ook korter dan van een type met een lage COP. Installateurs hebben een vuistregel: wanneer de COP hoger is dan 2,83 is een warmtepomp goedkoper dan een cv-ketel op gas.

Helaas is COP geen vast gegeven. In hartje winter ligt het rendement van een warmtepomp lager dan in de herfst. Daarom werd de SPF (SeizoensPrestatieFactor) of SCOP (Seasonal COP) in het leven geroepen. Een SCOP van 4,0 wil gewoon zeggen dat de warmtepomp op jaarbasis 4 keer zoveel warmte produceert als wat de pomp aan stroom verbruikt. Eigenlijk is een SCOP van 4,0 hetzelfde als zeggen dat de warmtepomp een rendement van 400 procent heeft.

Aan de hand van de SPF of SCOP kun je het gemiddelde rendement over een volledig jaar vergelijken. Een lucht-waterwarmtepomp heeft een SCOP tussen de 4,4 en 5,1. Een geothermische warmtepomp haalt een veel hogere SCOP: 5,5 tot 6,0.

Wat bespaar je met een warmtepomp?

Laten we uitgaan van een behoorlijk geïsoleerd huis waarin drie personen leven. Op dit moment swingen de energieprijzen de pan uit. Zal dit zo blijven? Zal dit nog verder toenemen? Of gaan die prijzen zich over enkele maanden normaliseren? Daarom geven we twee simulaties. De eerste is een simulatie op basis van de energieprijzen van 2021. Een kubieke meter gas kostte toen gemiddeld 0,95 euro en 1 kWh elektriciteit 0,22 euro.

Hieronder dezelfde berekening op basis van de energieprijzen van augustus 2022. Een kubieke meter gas kost nu gemiddeld 2,966 euro en 1 kWh elektriciteit 0,67 euro. Dat geeft de volgende simulatie.

Warmtepomp huren

Heb je geen budget om een warmtepomp te kopen. Viessmann Nederland werkt aan een huurvoorstel. Op dit moment loopt er in Nederland een pilot waarbij een kleine groep consumenten een volledige Viessmann-warmtepompinstallatie huren. In België heeft Viessmann de huurformule al enkele jaren uitgerold. Het is de bedoeling dat huren ook in Nederland vanaf dit najaar mogelijk zal zijn. Zonder dat deze cijfers al definitief zijn, denkt de fabrikant aan een huurcontract van 15 jaar waarbij de consument voor installatie en onderhoud 200 euro per maand betaalt.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!