Ideaal, een airco tijdens de warme zomerdagen. Heerlijk je huis koel, terwijl buiten de zon volop schijnt. Wil je zo lang mogelijk genieten van je airco? Dan is het belangrijk dat je hem goed onderhoudt. Hoe je dat doet, leggen we uit in dit artikel.

Waarom moet je een airco onderhouden?

Laten we beginnen met de belangrijkste redenen om een airco goed te onderhouden. In het algemeen is het onderhouden van een airco essentieel om de prestaties te optimaliseren, de energie-efficiëntie te behouden, de luchtkwaliteit te verbeteren en de levensduur van het systeem te verlengen. We gaan er hieronder iets dieper op in:

• Efficiënte werking
Een goed onderhouden airconditioner presteert efficiënter. Regelmatige reiniging van de filters en de condensor helpt bij het verwijderen van stof, vuil en andere verontreinigingen die zich in de loop van de tijd kunnen ophopen. Hierdoor kan de luchtstroom vrij door het systeem circuleren, wat resulteert in een betere koeling en energiezuinigere werking van een airco.
• Energiebesparing
Een goed onderhouden airco verbruikt minder energie. Wanneer de filters en spoelen van de airconditioner vuil zijn, moet het systeem harder werken om dezelfde koelcapaciteit te leveren. Dit kan leiden tot een hoger energieverbruik en hogere energiekosten. Door regelmatig onderhoud te plegen, kun je de efficiëntie van de airconditioner behouden en energie besparen.
• Luchtkwaliteit
De filters in een airconditioner helpen bij het verwijderen van stof, allergenen, pollen en andere deeltjes uit de lucht. Als deze filters niet regelmatig worden schoongemaakt of vervangen, kunnen ze verstopt raken en kan hun effectiviteit verminderen. Dit kan leiden tot een slechtere luchtkwaliteit en dat kan vooral problematisch zijn voor mensen met allergieën of ademhalingsproblemen.
• Verlenging van de levensduur
De levensduur van een airco is afhankelijk van de soort airco die je aanschaft, maar gemiddeld geldt 10 tot 15 jaar voor een vaste airco en 5 tot 7 jaar voor een mobiele airco. Door regelmatig onderhoud te plegen, kun je de levensduur van een airco optimaliseren. Het tijdig opsporen en verhelpen van kleine problemen kan voorkomen dat deze zich ontwikkelen tot grotere (en kostbaardere) problemen.

Wanneer heeft een airco onderhoud nodig?

In sommige gevallen ben je gebonden aan een verplicht periodiek onderhoud van je airco. Om te weten of dit voor jouw airco van toepassing is, kun je nagaan hoeveel koelmiddel de installatie kan bevatten. Die informatie staat op de buitenunit van een airco. Bij minder dan 7,4 kilogram koelmiddel is onderhoud niet verplicht. Maar ook in de gevallen dat onderhoud niet verplicht is, kan het soms wel noodzakelijk zijn. Ook zonder concrete problemen is het advies gemiddeld één keer per jaar onderhoud te laten plegen. Daarnaast zijn er nog enkele symptomen die aangeven dat een airco een onderhoudsbeurt nodig heeft:

🚨 De airco maakt meer lawaai dan normaal

Dit kan betekenen dat de filters verstopt zijn. Reinig deze door eerst het stof weg te halen met een stofzuiger of een vochtige doek. Lost dit het probleem niet op? Dan kan het zijn dat er mechanische problemen zijn. Neem in dat geval contact op met de installateur. Bestaat het geluid eerder uit geratel en/of geborrel? Neem dan al direct contact op met de installateur.

🚨 De airco doet er steeds langer over om een ruimte te koelen

Heb je het idee dat de airco steeds meer tijd nodig heeft om een ruimte te koelen, zonder dat er hele grote verschillen zijn in de buitentemperaturen? Dan is het koelvermogen gedaald. Dit kan komen doordat het koelvloeistofpeil te laag is. Neem contact op met de installateur om dit te laten checken en (indien nodig) bijvullen.

©Amorn

🚨 De airco verbruikt steeds meer energie

In steeds meer huishoudens kan het energieverbruik per apparaat worden gemeten. Valt het je op dat het energieverbruik van de airco steeds verder stijgt? Dan kan dit een teken zijn dat de airco niet goed functioneert. Laat de airco in dat geval controleren door een expert.

Onderhoud: dit kun je zelf doen

Groot onderhoud dient door een installateur te worden uitgevoerd, maar er zijn ook een aantal dingen die je zelf kunt doen om je airco optimaal te houden. Check het apparaat regelmatig op de werking en maak de airco een paar keer per jaar schoon. De filters aan de binnenzijde kun je met een stofzuiger schoonmaken. Let er daarbij wel goed op dat dit alleen geldt aan de buitenkant van de betreffende filters en niet voor de binnenkant. Stofzuig je de binnenkant van de filter, dan trek je stof door het filter heen en dat kan schadelijk zijn voor de airco. Zijn de filters heel vies? Dan kun je deze voorzichtig afspoelen met lauwwarm water.

Groot onderhoud? Een klus voor de installateur

Groter onderhoud door een installateur, is onder andere belangrijk om het koelmiddel op peil te houden. Het koelmiddelpeil daalt licht tijdens gebruik van een airco en te weinig koelmiddel kan de werking van het apparaat beïnvloeden. Het bijvullen van een airco is gemiddeld eens per twee jaar nodig. Vanwege de giftige en licht ontvlambare eigenschappen van de meeste koelmiddelen mogen alleen gecertificeerde specialisten dit doen. Het is dan ook wettelijk vastgelegd dat belangrijke onderhoudswerkzaamheden, zoals het bijvullen van de airco maar ook het vacumeren (onttrekken van onder andere lucht en waterdamp), alleen door erkende vaklui mag gebeuren.

©auremar - stock.adobe.com

Hoe vaak heeft een airco onderhoud nodig?

Zoals eerder aangegeven is regelmatig onderhoud belangrijk voor de levensduur, luchtkwaliteit en het energieverbruik van een airco. Om ervoor te zorgen dat dit allemaal optimaal blijft, is regelmatig onderhoud dan ook aan te raden. Maar wat verstaan we dan onder regelmatig?

• Maandelijks onderhoud: stoffilters schoonmaken, binnenunit afnemen met een doek, buitenunit afnemen met een doek.
• Jaarlijks onderhoud: controle door een erkend vakman, gecombineerd met een onderhoudsbeurt. Deze beurt bestaat onder andere uit controle van filters en koelmiddelen, koelleidingen en instellingen. Daarnaast worden de filters, lekbak en verdamper gereinigd en wordt de buitenunit geïnspecteerd en het stroomverbruik gecheckt.
• Eens per twee jaar: Bijvullen van het koelmiddel en vacumeren van de airco door een erkend vakman.

Kosten van onderhoud van een airco

Onderhoud van een airco kan op verschillende manieren worden gedaan. Je kunt bijvoorbeeld een onderhoudscontract afsluiten of losse onderhoudsbeurten laten doen. Het een is daarin niet direct beter dan het ander, zolang het onderhoud maar regelmatig wordt gedaan. De kosten per onderhoudsvorm verschillen slechts minimaal, zie hieronder. Dit zijn wel gemiddelde prijzen: het kan dus zijn dat het uiteindelijke airco-onderhoud in jouw specifieke situatie goedkoper of duurder uitvalt.

Bron: Werkspot & Slimster

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!