Zo weet je wanneer het tijd is om je meterkast te vervangen

Een nieuwe meterkast staat vaak niet hoog op het verlanglijstje van huiseigenaren. Toch is het belangrijk om erbij stil te staan of het de huidige installatie nog wel voldoet aan de veiligheidsnormen en je (toekomstige) wensen. Hoe weet je of het tijd is om je meterkast te vervangen? Wij leggen het je uit in dit artikel.

Het vervangen van de meterkast (hoewel het feitelijk niet om de gehele kast, maar enkel om de stoppenkast of groepenkast gaat) wordt vaak over het hoofd gezien. Zolang er stroom in huis is, de zonnepanelen werken en er een goede internetverbinding is, is er immers weinig reden om een kijkje te nemen in de meterkast. Veel mensen zijn zich er daardoor niet van bewust dat vervanging van de stoppenkast of groepenkast noodzakelijk is. 

Oude stoppenkast in huis? Vervangen!

Aan de binnenkant van je meterkast is ofwel een stoppenkast ofwel een groepenkast te vinden. Welke van de twee in jouw huis van toepassing is, is makkelijk te achterhalen. Een stoppenkast maakt namelijk gebruik van zekeringen, ook wel stoppen genoemd. Die stoppenzijn doorgaans rond. Bij kortsluiting of overbelasting brandt zo'n zekering door. De stroomtoevoer wordt daardoor onderbroken. Je dient deze zekering dan handmatig te vervangen door een nieuwe zekering. 

Hangt er in jouw meterkast op dit moment nog een stoppenkast, dan is het aan te raden om deze op termijn te vervangen door een groepenkast. Die bevat namelijk geen stoppen, maar schakelaars die automatisch de stroom uitschakelen in het geval van kortsluiting of overbelasting. De stroom is vervolgens weer eenvoudig in te schakelen door de knop om te zetten. Er hoeven dus geen zekeringen vervangen te worden. Het gebruiksgemak van de groepenkast is echter niet de belangrijkste reden om een stoppenkast te vervangen door een groepenkast.

Verouderde installatie

Een stoppenkast is namelijk verouderd en niet gemaakt voor de apparaten die we vandaag de dag gebruiken, zoals zonnepanelen, inductiekookplaten, laadpalen en thuisaccu's. Bovendien zijn stoppenkasten niet geschikt voor de hoge energievraag die we vandaag de dag hebben. Daarnaast heeft een stoppenkast doorgaans maar één (of zelfs geen) aardlekschakelaar, waar groepenkasten er tegenwoordig minstens twee moeten hebben. Dat vermindert het risico op elektrische schokken en brand. Bovendien kan een verouderde meterkast gevolgen hebben voor de dekking van je verzekering. Daarnaast zijn de onderdelen die een stoppenkast gebruikt vaak al meer dan twintig of zelfs dertig jaar oud. Het is dan ook een kwestie van tijd voordat die onderdelen vervangen moeten worden. 

©Christian Keiler Dynamikumfang-Photography

Wil je je elektrische auto opladen aan een laadpaal aan huis, dan moet hiervoor een aparte groep worden aangelegd met een aparte aardlekschakelaar. Hoewel dit theoretisch gezien mogelijk is door middel van losse schakelkasten naast een stoppenkast, wordt dit door erkende elektriciens afgeraden. Ook als je wilt overstappen op elektrisch koken, of een airco, warmtepomp, thuisaccu of zonnepanelen wil plaatsen, moet je je groepenkast hierop voorbereiden. In principe moet iedere grootverbruiker op een eigen groep worden aangesloten. 

☀️Lees ook: Waarschuwing: pas op met zonnepanelen aan stopcontact!

Om genoemde redenen is het installeren van een compleet nieuwe groepenkast zinvol. Als je al langer een groepenkast hebt, dan volstaat het vaak om deze simpelweg uit te breiden op het moment dat je nieuwe elektrische veelgebruikers installeert, zoals zonnepanelen, een laadpaal voor elektrische auto's of een inductiekookplaat. Als je nog een wat oudere groepenkast hebt met slechts één aardlekschakelaar, dan dien je deze volgens de NEN-richtlijnen compleet te vervangen door een moderne groepenkast met een hoofdschakelaar en minstens twee aardlekschakelaars. Achter iedere aardlekschakelaar mogen ook niet meer dan vier groepen worden aangesloten. 

Krachtstroom

Bij apparaten die erg veel vermogen verbruiken, zoals een warmtepomp of jacuzzi, heb je krachtstroom nodig. Die vragen een hogere spanning dan 230 volt, wat de standaard is in de meeste huizen. Doordat in veel woningen geen rekening is gehouden met de hoge energievraag, is het in bestaande woningen vrijwel altijd nodig om de 1-faseaansluiting te laten vervangen door een 3-faseaansluiting.

❓Hoe zit dat met de fasen? Hier vind je uitleg: Meer weten over de 3-faseaansluiting? We leggen het je uit!

Verbouwen of verhuizen: een goed moment om de meterkast te vervangen

Het vervangen van je stoppenkast hoeft vaak niet per direct, zolang het geheel nog veilig en goed werkt. Doorgaans kiezen mensen ervoor om de stoppenkast of groepenkast te vervangen op het moment dat ze gaan verbouwen of wanneer ze een nieuwe woning gekocht hebben. Met name als je verbouwing of verhuizing gepaard gaat met de aanschaf van nieuwe elektrische apparaten of als je dit in de toekomst van plan bent, is het slim om de meterkast in één keer te vervangen dan deze in stappen uit te breiden.

Het vervangen van de meterkast kun je het best uitbesteden aan een erkende elektricien. Het is immers belangrijk dat de nieuwe installatie aan de huidige veiligheidsnormen voldoet en geschikt is voor jouw specifieke situatie. Een foutieve installatie kan bovendien grote gevolgen hebben, zowel voor jezelf als voor je huisgenoten. Bovendien loop je het risico dat de verzekering helemaal niets uitbetaalt als de schade veroorzaakt is door onjuiste installatie. Schakel daarom altijd een vakman in.

🪛Lees ook: Zo vind je een echte vakman!