Jij vertrekt enkele weken naar het buitenland, maar je woning neemt geen vakantie. Uiteraard daalt het energieverbruik in je huis tijdens je afwezigheid aanzienlijk. Toch zijn veel mensen zich niet bewust van wat alle toestellen in rustmodus verbruiken. Dankzij onze tips kun je jezelf onder de parasol op een extra cocktail trakteren doordat je thuis geld uitspaart.

Zet alle apparaten uit

Het sluipverbruik van een doorsneegezin loopt snel op tot tientallen euro’s per jaar. Dat is het verbruik van toestellen die in de stand-bystand staan. In een gemiddelde woning staan er tussen de 15 en 50 apparaten in waakstand, goed voor een constant verbruik van 100 watt. in veertien dagen tijd kost je dat 5 tot 10 euro. Zet dus voor je vertrekt alle apparaten echt uit en trek ook alle opladers uit het stopcontact.

Het uitschakelen van een modem of decoder hoef je niet dagelijks te doen, dat loont niet en het heropstarten is tijdrovend. Maar als je een lange tijd van huis weg bent, is dit wel interessant. Je computer, de radio, je televisie, het koffiezetapparaat… Trek alle stekkers uit het stopcontact om sluipverbruik of lekkende elektriciteit tegen te gaan.

Al hebben deze toestellen tegenwoordig een laag stroomverbruik, elk nutteloos verbruik is een overbodige kostenpost(je). Bovendien voorkom je dat elektrische huishoudtoestellen bij een eventuele blikseminslag of stroompanne schade oplopen. De meeste moderne apparaten beschikken over een ingebouwd geheugen, zodat de programma’s en klokstanden niet verloren gaan, als je de stroom eraf haalt.  

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Gun de koelkast ook vakantie

Wist je dat je koelkast een van de grootste energievreters is in huis? Koop in de week voor je vertrek alleen voedsel dat je in die periode gaat gebruiken. Op die manier voorkom je dat je met restjes blijft zitten of een hoop moet weggooien.

Lees ook: 8 slimme manieren om voedselverspilling tegen te gaan

Als het kan, schakel je de koelkast zelfs het best uit en laat je de deur openstaan om muffe geurtjes te vermijden. Maak hem natuurlijk wel eerst schoon! Is het uitschakelen van de koelkast geen optie, vul deze dan met lege plastic flessen en dozen zodat ze goed vol zit. Op die manier heeft de koelkast minder energie nodig om te koelen.  

©prostooleh - stock.adobe.com

Ontdooi en reinig de diepvries

Het is altijd een goed idee om de diepvriezer regelmatig te ontdooien en schoon te maken. 3 millimeter ijs verhoogt het verbruik al met 30 procent. Wellicht vind je nog enkele verpakkingen met eten die je voor dat je op reis vertrekt kunt klaarmaken. Als je de stroom van de diepvries uitschakelt, moet je ook de diepvriesdeur openlaten om geurtjes en schimmel te voorkomen.  

Draai de centrale watertoevoer dicht

Je loopt geen enkel risico meer op waterlekken als je de hoofdwaterkraan van de woning dichtdraait. In Nederland is het lekverlies gemiddeld 6 procent omdat de leidingen jonger zijn dan in het buitenland. Mocht er iemand de planten water komen geven tijdens je afwezigheid, dan kun je de waterkraan beter openlaten. Vergeet ook niet alle leidingen goed door te spoelen als je weer terug bent, om legionella te voorkomen.

De thermostaat mag in vakantiemodus

In de zomer zal de thermostaat niet aanslaan, tenzij er echt frisse zomerdagen aankomen. Omdat je er niet bent, heb je daar niets aan. Zonde van de warmte en nutteloze energie. Schakel de verwarming dus naar zomermodus om te vermijden dat je toch energie verbruikt en draai de thermostatische kranen volledig open. Als je ze dichtdraait, loop je het risico dat de kranen vast komen te zitten en geen warm water meer doorlaten wanneer het koud wordt.  

Warmwaterproductie uit

Het verwarmen van water is verantwoordelijk voor 14 tot 25 procent van het energieverbruik in huis. En een flink deel van de kosten voor de waterverwarming is te wijten aan stand-byverliezen. De boiler voor sanitair warm water mag gerust uitgeschakeld worden. Heb je zo’n kleine elektrische close-in-boiler of Quooker in de keuken onder de gootsteen, dan mag ook daar de stekker eruit. Op die manier voorkom je dat de boiler regelmatig aanslaat om het water op temperatuur te houden. Sommige boilers zijn voorzien van een vakantie-instelling, gebruik die.  

Airconditioning en ventilatie zijn de uitzondering

Schakel je airco bij afwezigheid niet helemaal uit. Je loopt het risico dat de buitenunit beschadigd raakt als die geen spanning krijgt. Ook de mechanische ventilatie laat je het best aanstaan in de laagste stand. Dat houdt het huis fris.  

Slimme lampen en gordijnen

Stuur enkele lampen met een timer of via een app aan om te zorgen dat inbrekers je huis links laten liggen. Je kunt natuurlijk ook de buren vragen om de zonwering of rolluiken regelmatig in een andere stand te zetten. Het verbruikt wat energie, maar veiligheid boven. Om te voorkomen dat het erg warm wordt, kun je best de gordijnen en luiken sluiten. Vraag aan een buur om ze regelmatig open en dicht te doen.  

De verwarming uitschakelen? Dat hangt ervan af

Het lijkt logisch om de verwarming tijden de vakantie uit te schakelen, maar toch is dit niet altijd waar. Wanneer de temperatuur binnen te sterk afkoelt, vraagt het meer energie om alles weer op te warmen dan hetgeen je bespaart door de verwarming uit te schakelen. Dezelfde redenering gaat op voor de warmwaterproductie.

Daarom is de volledige uitschakeling van verwarming en warm water alleen de moeite waard als je een langere tijd met vakantie gaat. Doe dit niet als je bijvoorbeeld op weekendtrip gaat. Bovendien is de vraag of je tijdens de vakantie moet verwarmen ook afhankelijk van het seizoen. In de winter is verwarming noodzakelijk. Bij een lage buitentemperatuur schakel je de verwarming nooit uit. Idealiter laat je de kamertemperatuur niet onder de 15 graden zakken, zelfs niet als je op vakantie bent. Als het binnen te koel is, kan er ook schimmel ontstaan.  

©guteksk7 - stock.adobe.com

Verwarmingsketel in vakantiemodus

In plaats van de ketel uit te schakelen, zet je hem beter in de vakantiemodus of stel je de thermostaat in op het minimum. De verwarmingsketel uitschakelen tijdens de vakantie is nooit aan te raden, behalve als je nog een oud model hebt met een waakvlam op gas.

Bepaalde modellen thermostaten kun je zelfs zo instellen dat de verwarming opnieuw aanslaat een dag voordat je thuiskomt. Bovendien zijn sommige ketels zo geprogrammeerd dat ze na enkele dagen van inactiviteit de circulatiepomp enkele minuten met koud water laten draaien. Dit verbruikt nauwelijks elektriciteit en geen gas of stookolie.

Met deze tips verlaag je je energieverbruik, en zoals wel vaker: alle beetjes helpen!

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.