Jij vertrekt enkele weken naar het buitenland, maar je woning neemt geen vakantie. Uiteraard daalt het energieverbruik in je huis tijdens je afwezigheid aanzienlijk. Toch zijn veel mensen zich niet bewust van wat alle toestellen in rustmodus verbruiken. Dankzij onze tips kun je jezelf onder de parasol op een extra cocktail trakteren doordat je thuis geld uitspaart.

Zet alle apparaten uit

Het sluipverbruik van een doorsneegezin loopt snel op tot tientallen euro’s per jaar. Dat is het verbruik van toestellen die in de stand-bystand staan. In een gemiddelde woning staan er tussen de 15 en 50 apparaten in waakstand, goed voor een constant verbruik van 100 watt. in veertien dagen tijd kost je dat 5 tot 10 euro. Zet dus voor je vertrekt alle apparaten echt uit en trek ook alle opladers uit het stopcontact.

Het uitschakelen van een modem of decoder hoef je niet dagelijks te doen, dat loont niet en het heropstarten is tijdrovend. Maar als je een lange tijd van huis weg bent, is dit wel interessant. Je computer, de radio, je televisie, het koffiezetapparaat… Trek alle stekkers uit het stopcontact om sluipverbruik of lekkende elektriciteit tegen te gaan.

Al hebben deze toestellen tegenwoordig een laag stroomverbruik, elk nutteloos verbruik is een overbodige kostenpost(je). Bovendien voorkom je dat elektrische huishoudtoestellen bij een eventuele blikseminslag of stroompanne schade oplopen. De meeste moderne apparaten beschikken over een ingebouwd geheugen, zodat de programma’s en klokstanden niet verloren gaan, als je de stroom eraf haalt.  

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Gun de koelkast ook vakantie

Wist je dat je koelkast een van de grootste energievreters is in huis? Koop in de week voor je vertrek alleen voedsel dat je in die periode gaat gebruiken. Op die manier voorkom je dat je met restjes blijft zitten of een hoop moet weggooien.

Lees ook: 8 slimme manieren om voedselverspilling tegen te gaan

Als het kan, schakel je de koelkast zelfs het best uit en laat je de deur openstaan om muffe geurtjes te vermijden. Maak hem natuurlijk wel eerst schoon! Is het uitschakelen van de koelkast geen optie, vul deze dan met lege plastic flessen en dozen zodat ze goed vol zit. Op die manier heeft de koelkast minder energie nodig om te koelen.  

©prostooleh - stock.adobe.com

Ontdooi en reinig de diepvries

Het is altijd een goed idee om de diepvriezer regelmatig te ontdooien en schoon te maken. 3 millimeter ijs verhoogt het verbruik al met 30 procent. Wellicht vind je nog enkele verpakkingen met eten die je voor dat je op reis vertrekt kunt klaarmaken. Als je de stroom van de diepvries uitschakelt, moet je ook de diepvriesdeur openlaten om geurtjes en schimmel te voorkomen.  

Draai de centrale watertoevoer dicht

Je loopt geen enkel risico meer op waterlekken als je de hoofdwaterkraan van de woning dichtdraait. In Nederland is het lekverlies gemiddeld 6 procent omdat de leidingen jonger zijn dan in het buitenland. Mocht er iemand de planten water komen geven tijdens je afwezigheid, dan kun je de waterkraan beter openlaten. Vergeet ook niet alle leidingen goed door te spoelen als je weer terug bent, om legionella te voorkomen.

De thermostaat mag in vakantiemodus

In de zomer zal de thermostaat niet aanslaan, tenzij er echt frisse zomerdagen aankomen. Omdat je er niet bent, heb je daar niets aan. Zonde van de warmte en nutteloze energie. Schakel de verwarming dus naar zomermodus om te vermijden dat je toch energie verbruikt en draai de thermostatische kranen volledig open. Als je ze dichtdraait, loop je het risico dat de kranen vast komen te zitten en geen warm water meer doorlaten wanneer het koud wordt.  

Warmwaterproductie uit

Het verwarmen van water is verantwoordelijk voor 14 tot 25 procent van het energieverbruik in huis. En een flink deel van de kosten voor de waterverwarming is te wijten aan stand-byverliezen. De boiler voor sanitair warm water mag gerust uitgeschakeld worden. Heb je zo’n kleine elektrische close-in-boiler of Quooker in de keuken onder de gootsteen, dan mag ook daar de stekker eruit. Op die manier voorkom je dat de boiler regelmatig aanslaat om het water op temperatuur te houden. Sommige boilers zijn voorzien van een vakantie-instelling, gebruik die.  

Airconditioning en ventilatie zijn de uitzondering

Schakel je airco bij afwezigheid niet helemaal uit. Je loopt het risico dat de buitenunit beschadigd raakt als die geen spanning krijgt. Ook de mechanische ventilatie laat je het best aanstaan in de laagste stand. Dat houdt het huis fris.  

Slimme lampen en gordijnen

Stuur enkele lampen met een timer of via een app aan om te zorgen dat inbrekers je huis links laten liggen. Je kunt natuurlijk ook de buren vragen om de zonwering of rolluiken regelmatig in een andere stand te zetten. Het verbruikt wat energie, maar veiligheid boven. Om te voorkomen dat het erg warm wordt, kun je best de gordijnen en luiken sluiten. Vraag aan een buur om ze regelmatig open en dicht te doen.  

De verwarming uitschakelen? Dat hangt ervan af

Het lijkt logisch om de verwarming tijden de vakantie uit te schakelen, maar toch is dit niet altijd waar. Wanneer de temperatuur binnen te sterk afkoelt, vraagt het meer energie om alles weer op te warmen dan hetgeen je bespaart door de verwarming uit te schakelen. Dezelfde redenering gaat op voor de warmwaterproductie.

Daarom is de volledige uitschakeling van verwarming en warm water alleen de moeite waard als je een langere tijd met vakantie gaat. Doe dit niet als je bijvoorbeeld op weekendtrip gaat. Bovendien is de vraag of je tijdens de vakantie moet verwarmen ook afhankelijk van het seizoen. In de winter is verwarming noodzakelijk. Bij een lage buitentemperatuur schakel je de verwarming nooit uit. Idealiter laat je de kamertemperatuur niet onder de 15 graden zakken, zelfs niet als je op vakantie bent. Als het binnen te koel is, kan er ook schimmel ontstaan.  

©guteksk7 - stock.adobe.com

Verwarmingsketel in vakantiemodus

In plaats van de ketel uit te schakelen, zet je hem beter in de vakantiemodus of stel je de thermostaat in op het minimum. De verwarmingsketel uitschakelen tijdens de vakantie is nooit aan te raden, behalve als je nog een oud model hebt met een waakvlam op gas.

Bepaalde modellen thermostaten kun je zelfs zo instellen dat de verwarming opnieuw aanslaat een dag voordat je thuiskomt. Bovendien zijn sommige ketels zo geprogrammeerd dat ze na enkele dagen van inactiviteit de circulatiepomp enkele minuten met koud water laten draaien. Dit verbruikt nauwelijks elektriciteit en geen gas of stookolie.

Met deze tips verlaag je je energieverbruik, en zoals wel vaker: alle beetjes helpen!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.

Het is dé klassieker tijdens de feestdagen: met de hele familie rondom een apparaat zitten om je eigen eten te bereiden. Maar sta je in de winkel of scrol je online door het aanbod, dan vliegen de termen je om de oren. Is racletten hetzelfde als gourmetten? Waarom zou je voor een steen kiezen in plaats van een metalen plaat? Wij leggen haarfijn (en hapklaar) uit wat de verschillen zijn.

Raclette: voor de echte kaasfans

Laten we beginnen met de term die vaak voor de meeste verwarring zorgt: raclette. Hoewel we het woord in Nederland vaak door elkaar gebruiken met gourmetten, is het van oorsprong een Zwitsers nationaal gerecht. De naam komt van het Franse woord racler, wat 'schrapen' betekent. Bij traditionele raclette verwarm je een groot stuk kaas aan één kant, waarna je de gesmolten laag over aardappelen, zilveruitjes en augurken schraapt.

Kijken we naar de consumentenapparaten die je nu in de winkel koopt, dan verwijst de term raclette specifiek naar het gebruik van de pannetjes die je onderin het apparaat schuift. Je gebruikt hierbij de hitte van het verwarmingselement om kaas te smelten of kleine gerechtjes, zoals een omelet of pannenkoekje, te garen. Vaak zit er bovenop het apparaat nog een grillplaat of steen, zodat je het racletten kunt combineren met grillen. Ben je een echte kaasliefhebber of houd je van afwisseling tussen bakken en gratineren, dan is de raclette-optie onmisbaar. Een handige tip is om altijd speciale raclettekaas te gebruiken; deze smelt perfect met een ideale romigheid.

Lees ook: 🧀 Ze smelten de kazen! Waarom raclette dé topper is voor de feestdagen

©Roland - stock.adobe.com

Steengrill: puur natuur en gezond

De naam geeft het eigenlijk al weg: bij een steengrill bak je het voedsel op een plaat van natuursteen, meestal gemaakt van graniet. Dit ziet er niet alleen robuust en chique uit op tafel, het werkt ook fundamenteel anders dan een metalen plaat. Een steen heeft namelijk wat meer tijd nodig om op te warmen, dus reken er bij het aanzetten op dat je zo'n twintig tot dertig minuten geduld moet hebben voordat de plaat goed heet is. Eenmaal op temperatuur houdt de steen de hitte echter extreem goed en lang vast.

Het grootste voordeel van de steengrill is het gezonde aspect. In tegenstelling tot andere bakplaten heb je op een steen geen boter of olie nodig. Vaak strooi je alleen wat zout op de steen om aanbakken te voorkomen. Hierdoor schroeit het vlees snel dicht en blijven de sappen optimaal bewaard, wat zorgt voor een pure smaak. Houd er wel rekening mee dat steen een poreus natuurproduct is. Je mag deze beslist niet met afwasmiddel schoonmaken, want dat trekt in de steen en proef je de volgende keer terug in je biefstukje. Even laten weken en schoon schrapen of schrobben met enkel warm water is hier het devies.

©Yaruniv-Studio - stock.adobe.com

De bakplaat: snelheid en gemak

De bakplaat, vaak ook grillplaat of Teppanyaki genoemd, is meestal gemaakt van metaal en voorzien van een sterke anti-aanbaklaag. Je ziet ze vaak in twee varianten: de geribbelde grillplaat voor die mooie, karakteristieke streepjes op je vlees of groente, en de vlakke plaat die ideaal is voor roerbakken of vis.

De grote kracht van de metalen bakplaat is snelheid en gebruiksgemak. Je stopt de stekker in het stopcontact en binnen enkele minuten kun je al beginnen met bakken, wat een stuk sneller is dan bij natuursteen. In tegenstelling tot de steengrill gebruik je hier wel een klein beetje boter of olie. Dankzij de gladde antiaanbaklaag glijdt je eten makkelijk over de plaat en blijft er zelden iets kleven. Ook na het eten wint de bakplaat het op punten van de steengrill: je kunt de plaat vaak losklikken en eenvoudig met een sopje afwassen. Sommige platen zijn zelfs bestand tegen de vaatwasser, al is het altijd verstandig om dat even in de handleiding te checken.

©Donghyun Kim - stock.adobe.com

In één oogopslag: De technische verschillen

Twijfel je nog over welk apparaat bij jou past? We hebben van alle drie de apparaten de technische eigenschappen naast elkaar gezet:

Kiezen? Dat hoeft niet!

Vroeger moest je echt een keuze maken tussen deze apparaten, maar fabrikanten snappen gelukkig dat wij consumenten van alles wat willen proberen. Tegenwoordig zijn de meeste apparaten die als 'gourmetstel' worden verkocht, slimme combi-apparaten. Deze bieden vaak ruimte voor de raclette-pannetjes onderin, terwijl de bovenkant bestaat uit een grill- en/of bakplaat is.

Er zijn ook modellen met verwisselbare platen, waarbij je de ene keer kiest voor de gezonde steengrill en de andere keer voor de snelle bakplaat. Als je een nieuw apparaat gaat kopen, is zo'n combi-set met verwisselbare opties vaak de beste keuze voor de meeste huishoudens. Let er bij aankoop ook op of het apparaat een 'parkeerdek' heeft; dat is een koude zone waar je je hete pannetje even veilig kwijt kunt als je een eetpauze inlast.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

❤️🧑‍🍳Matchmaker: welk ingrediënt op welke plaats?

Niet elk stukje vlees of groente wordt blij van dezelfde bereiding. Wil je de beste smaak? Hanteer dan deze vuistregels voor je ingrediënten:

Steengrill, raclette en bakplaat: bekende merken

Tefal levert veelzijdige sets zoals de Tefal Raclette Gourmet 3-in-1 RE610D , een tafelmodel dat grillen, raclette en bakken in één apparaat combineert. De stevige antiaanbaklaag en eenvoudige bediening maken dit dé keuze voor mensen die iets zoeken dat prettig werkt en makkelijk schoon blijft.
Princess biedt betaalbare en degelijke tafelgrills. Een goed voorbeeld is de Princess 162660 Raclette Purify. Dit apparaat is speciaal voor grotere gezelschappen en is niet alleen gebruiksvriendelijk(zo kun je met draaiknoppen de warmte instellen), maar heeft ook nog eens ingebouwde geurafzuiging!
Solis staat bekend om multifunctionele en duurzame tafelgrills. Met de Solis Table Grill 5-in-1, heb je de keuze uit verschillende bereidfingswijzen. Grillen, bakken of gourmetten: het kan allemaal.
Tristar levert voordelige sets voor kleinere of gemiddelde huishoudens. Neem bijvoorbeeld de Tristar RA-2996 Raclette Grill, een model dat simpel werkt en genoeg ruimte biedt voor een avondje samen eten.
Bourgini combineert toegankelijke prijzen met degelijke bouw. De Bourgini Gourmet Raclette Grill Plus – 8 personen is een combinatie van een raclette en grill. Hij is robuust van bouw en heeft (altijd fijn) een antiaanbaklaag en een cool grip handgreep.