Het verwarmen van water is goed voor gemiddeld 18 procent van je energierekening. Logisch, want 40 procent van het water dat we verbruiken, wordt verwarmd. Door zuinig om te gaan met warm water sla je twee vliegen in één klap. Je betaalt minder aan je waterleverancier en bent duurzaam bezig.

In dit stuk gaan we voor praktische, haalbare tips. Een zonneboiler, een warmteterugwinningsysteem en een speciale douche die de energie van het water via de afvoerleiding gebruikt, kan interessant zijn, maar dit zijn dure ingrepen die niet voor iedereen zijn weggelegd. Om snel resultaat te zien op de energierekening kun je aan de slag met de volgende punten: 

Besparen met de elektrische boiler

Timer 

Door de boiler van een timer te voorzien bepaal je wanneer de hij actief is. Dit is een aanrader in twee gevallen. Zo kun je de boiler ’s nachts laten opwarmen en profiteren van een lager nachttarief. En eigenaars van zonnepanelen kunnen er op die manier voor zorgen dat de boiler vooral zelfopgewekte energie verbruikt. Uiteraard moet je de sturing met zo’n tijdschakelklok enkele dagen of zelfs weken testen om na te gaan of de boiler voldoende warm water blijft leveren om de avond mee door te komen.

Beperk warmteverlies

Het water in zo’n boiler blijft heel lang zijn temperatuur behouden, want zo’n toestel is uitstekend geïsoleerd. Voelt de buitenkant van de boiler toch een beetje warm aan? In dat het geval is er toch warmteverlies. Om dit verlies te beperken, kun je de elektrische boiler isoleren met isolatiedekens of met piepschuim. Als je voor een langere reis vertrekt en niemand warm water nodig heeft terwijl je weg bent, verlaag dan de temperatuur verder naar de laagste stand van het systeem. Sommige units hebben een vakantiemodus. Je kunt de boiler dan ook gewoon uitschakelen. 

Verlaag de temperatuur

Een elektrische boiler kan het water tot maximaal 90 graden opwarmen. Dit water wordt gemengd met koud water tijdens het gebruik. Heel vaak is deze hoge temperatuur niet eens nodig. Probeer daarom de temperatuur van de boiler te verlagen tot 55 graden en kijk of je daarmee hetzelfde comfort behaalt. Voor iedere zes graden waarmee je de watertemperatuur verlaagt, bespaar je zo’n 5 procent energie. 

©Vladimir Gerasimov

Let op de capaciteit

Elektrische boilers bestaan in verschillende capaciteiten. Er zijn volumes van 100 liter, 150 liter, 200 liter en ga maar door … Het is erg belangrijk dat je bij de aankoop de capaciteit van de boiler afstemt op je verbruik. Het is zonde om een te grote boiler te installeren als je de hoeveelheid water toch niet verbruikt. Hierdoor betaal je eigenlijk te veel in aankoop en in verbruik. 

Lees ook: Gasvrij wonen door elektrisch te verwarmen: dit zijn je opties en dit kost het

In de badkamer

Liever badderen dan douchen

Iedereen weet ondertussen dat je beter een douche neemt, want die verbruikt 50 tot 80 liter terwijl een bad tussen de 150 en 200 liter nodig heeft. Toch kun je onder de douche ook nog water besparen. 

Waterbesparende douchekoppen

Fabrikanten hebben de afgelopen jaren de prestaties van hun douchekoppen en -kranen verbeterd. Hierdoor kun je aanzienlijke hoeveelheden warm water besparen zonder dat dit ten koste gaat van de waterdruk. Heb je dus nog oude waterverslindende kranen en douchekoppen, overweeg dan om deze te vervangen.

Een waterbesparende douchekop is uitgerust met een begrenzer waardoor er slechts 7,2 tot 9 liter per minuut in plaats van 18 liter per minuut door de kop gaat. Dat betekent met de huidige gasprijzen een besparing van 100 euro per jaar. Bovendien vermengt zo’n spaarkop lucht met het water zodat het comfort hetzelfde blijft. Doe de test … Plaats een emmer onder de douche en zet de douchekraan één minuut open. Zit er minder dan 7,2 liter water in de emmer, dan heb je geen profijt van een (andere) waterbesparende douchekop. 

Douchediscipline

Zeker, het voelt fijn om lekker lang onder een warme douche te blijven hangen. Elke minuut douchetijd staat echter gelijk aan twee liter heet water die in de afvoer verdwijnt. De gemiddelde Nederlander staat vijf dagen per week en negen minuten per beurt onder de douche. Het advies is maximaal vijf minuten. Douche dus minder vaak en minder warm. Iedere dag douchen is trouwens niet nodig, het is zelf beter voor je huid om minder vaak en minder warm te douchen. Je huid zal minder snel uitdrogen. 

Douchetimer

Een douchetimer helpt je om maximaal 5 minuten te douchen. Je hebt ze in kleurrijke uitvoeringen om ook je kinderen op een vrolijke manier ervan bewust te maken dat korter douchen goed is voor onze planeet. Trouwens: douchetimers kosten slechts een paar euro dus de investering verdien je snel terug.

©Justinaturpin@gmail.com

Thermostaatkranen

Ga voor thermostaatkranen. Die zorgen dat het water snel de juiste temperatuur heeft. Bovendien blijft die temperatuur stabiel, want de kraan regelt zelf de toevoer van warm en koud water. Het neusje van de zalm zijn digitale kranen waarmee je de temperatuur en de duur kunt instellen. 

©Paipai - stock.adobe.com

In de keuken en je washok

Liefst volle vaatwasser

Wacht met het laten draaien van de vaatwasser tot die volledig gevuld is. Op die manier kun je meer vaat schoonmaken met dezelfde hoeveelheid water en verbruik je dus minder warm water. Ben je bang dat de etensresten op vuile vaat door het wachten moeilijker schoon te maken zijn, probeer dan met een korte spoelcyclus de vaat vochtig te houden, totdat je klaar bent voor een normale cyclus. 

Zo weinig mogelijk met de hand

Het klinkt vreemd, maar vermijd afwassen met de hand. Je vaatwasmachine is veel efficiënter en gaat zuiniger om met warm water en energie dan jijzelf.

Was kouder

Ook je wasmachine verbruikt behoorlijk veel warm water. Er zijn wasmiddelen die je kleding in wasbeurten op lage temperatuur schoon houden. Je kleren wassen op 30 graden is de helft goedkoper dan wassen op 60 graden, en een kwart voordeliger dan op 40 graden. Bovendien zorgt dit dat je kleding langer meegaat. Wanneer je om hygiënische redenen ziektekiemen uit handdoeken en beddengoed wilt verwijderen, dan moet je natuurlijk heet water gebruiken. Zijn je kleren vuiler dan gewoonlijk? Gebruik dan het eco-programma. De wasmachine doet er iets langer over, maar het energieverbruik blijft beperkt.

Laat het water niet lopen

Soms zit het in onze gewoonten… Laat jij voortdurend het water lopen tijdens de afwas? En ook terwijl je de tanden poetst? Leer deze gewoonte af en stimuleer ook je kinderen om dit niet te doen. Deze reflex is een kleine maar betekenisvolle manier om je waterverbruik te verminderen.

De leidingen en installatie

Repareer kleine lekkages meteen

Een kleine lekkage leidt tot schimmel en waterverlies. Hetzelfde geldt voor een lekkende kraan. Via de druppelcalculator van de American Water Works Association lees je hoeveel water er verloren gaat door een druipende kraan. We deden de test… Een kraan die iedere twee seconden een druppel water laat vallen, verspilt 16,35 liter per dag, 490,5 liter per maand of 5967,75 liter per jaar. Om een idee te geven van deze hoeveelheid: voor een gezin van vier personen adviseert men een regenwaterput van 5000 liter. Onze druipende kraan vult in een jaar dus meer dan de gemiddelde regenwaterput.

Je staat ervan te kijken hoeveel water je verliest door een druipende kraan.

Isoleer de warmwaterleidingen

Zeker de leidingen die uit de boiler komen, moet je goed isoleren met isolatieschuimhulzen. Zorg ervoor dat het isolatiemateriaal minstens vijftien centimeter verwijderd is van het rookkanaal als je een boiler op gas hebt. 

Als je aan de slag gaat met deze tips, bespaar je elke dag water. Daardoor verminder je niet alleen je energie- en waterrekening, maar ga je ook verstandig om met het (drink)water.

Tijd voor een nieuwe cv-ketel? Laat je goed adviseren door een vakman (m/v)👇🏻

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.

Steeds meer airfryers hebben twee manden. Handig, want je bakt hele gerechten in één apparaat – die ook nog eens tegelijkertijd klaar zijn. Ninja heeft in het assortiment onder meer de Foodi Dual Zone-airfryer, die met 7,6 liter inhoud en zes verschillende opties een ideaal keukenhulpje zou kunnen zijn. ID.nl testte hem uitvoerig.

Functies en mogelijkheden

Ninja heeft meerdere modellen airfryers in het assortiment. Eerder bespraken we al de Ninja Double Stack, een zeer uitgebreid model om tot vier verschillende maaltijdcomponenten te bereiden. Lees de review voor uitgebreide informatie. Een nadeel van de Double Stack was het enorme formaat. De Ninja Foodi Dual Zone 7,6 liter-airfryer is bescheidener van formaat en gewicht, maar geldt dat ook voor de mogelijkheden en het resultaat?

Zo werkt deze airfryer

Deze airfryer van Ninja is voorzien van twee naast elkaar geplaatste bakken, waarin onderin twee uitneembare Crisp-platen op kleine pootjes zitten om de hete lucht door de mand te laten circuleren. In het binnenwerk zitten boven de mandjes de twee hitte-elementen. Dat is dus een andere constructie dan het eerder besproken model, de Dual Stack. Daarbij zaten de mandjes boven elkaar, met de warmte die via een element aan de achterzijde kwam.

Doordat de warmte bij de Foodi van boven komt, wordt het eten egaal gaar en krokant, iets wat bij het andere model ook wel lukte, maar waarvoor je heel vaak de inhoud van het mandje moest schudden. In deze Ninja is schudden ook relevant, maar minder vaak nodig, zo wijst de praktijk uit.

Zes functies: wat zijn de verschillen?

De airfryer heeft zes functies, die in de basis vooral van elkaar verschillen door de mogelijkheden rondom temperatuur. Zo kan de standaardfunctie Air Fry een temperatuur aan tussen de 150 en 210 graden, en is dat bij Max Crisp beperkt tot 240 graden, waarbij je de baktijd zelf wel kunt aanpassen.

Verder zitten er knoppen op voor Roast, Bake, Reheat en Dry. Elke functie is bedoeld voor een andere bereiding, al gebruik je de standaardfunctie Air Fry waarschijnlijk het meest omdat die prima voldoet voor uiteenlopende gerechten.

Instructies en handleidingen

De Foodi wordt geleverd met een instructieboekje, een uitgebreide handleiding en wat voorbeeldrecepten om te maken. Deze zijn bedoeld ter inspiratie, maar er zijn online voldoende andere voorbeelden om de startende gebruiker op weg te helpen. Het enige recept dat ik uit het boekje heb geprobeerd (de chocoladebrownies) is helaas jammerlijk mislukt, maar zoals je verderop leest, was dat niet representatief voor de gehele ervaring.

©Saskia van Weert

Vermogen en afmetingen

Het vermogen bedraagt 2400 watt bij gebruik van één mand, 1200 bij gebruik van twee, en het apparaat weegt 8,2 kilo. Qua formaat is hij vergelijkbaar met andere dubbele airfryers: 31,5 centimeter hoog, 38 cm breed en 26,5 cm diep. Je moet hem ergens neerzetten waar je aan alle kanten 15 centimeter vrij hebt, zodat de Foodi zijn warmte goed kwijt kan. Binnen het segment van airfryers zijn het gangbare afmetingen, maar het blijven forse apparaten waar je echt plek voor moet hebben op het aanrecht.

Mogelijkheden voor het gebruik

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het gebruik. Zo kun je één of beide mandjes tegelijk gebruiken – los van elkaar met verschillende temperatuur en tijd, of identiek aan elkaar via de Match-functie. Met de Sync-functie zorgt de airfryer ervoor dat beide mandjes tegelijk klaar zijn met bakken. In de praktijk betekent dit dat het gerecht met de kortste bereidingstijd als tweede van start gaat, terwijl het andere mandje al even bezig is.

Bedieningsgemak

De eerder besproken Ninja-airfryer bediende je deels met een draaiknop. Dit model bedien je met tiptoetsen. Er zit bovendien een aan-uitknop op, wat ik erg prettig vond, want die ontbrak op al mijn eerdere Philips-airfryers. Je selecteert welk mandje je wilt instellen, drukt op de knop van de gewenste functie en stelt met de tiptoetsen de temperatuur en de tijd in – en eventueel de Match- of Sync-optie. Met een druk op Start-Stop begint het apparaat te werken.

©Saskia van Weert

De bediening is gebruiksvriendelijk, maar vraagt wel wat gewenning. Zo is het tijdens de testperiode meerdere keren gebeurd dat ik beide mandjes liet opwarmen voor een gerecht en daarna maar één van beide aanzette voor het feitelijke bakwerk. Ook heb ik wat lopen stoeien met het tussentijds uitzetten van een mandje, als de inhoud eerder klaar is dan gedacht. Je kiest hiervoor eerst de betreffende mand en moet wachten tot de instellingen ervan in het display komen staan, tot je hem kunt uitschakelen. Een aantal keren ging dat niet goed en gingen beide mandjes uit.

Bij gebruik van beide mandjes kun je tussentijds de tijd of temperatuur ook aanpassen, op een soortgelijke manier. Daar zit iets van wachttijd op, wat onlogisch aanvoelt. Tussentijds een andere functie kiezen, bijvoorbeeld van Air Fry overschakelen naar Max Crisp, kan niet. Dan moet je het bakproces stoppen en handmatig de andere optie kiezen. Dat is even wennen.

Het bakresultaat

De afgelopen weken zijn er hier in huis ontzettend veel gerechten klaargemaakt in de airfryer. Hierbij heeft het apparaat zich een alleskunner betoond. Of het nu een kroket was, een zak friet, verse zalm op de huid, een vleesvervanger krokant bakken, broodjes oppiepen of het dagelijkse worstenbroodje van het kind des huizes: het ging prima. Zeker door wat te spelen met de instellingen was het resultaat zeer goed te noemen. Daarbij is de functie Max Crisp het vermelden waard: zeker snacks uit de diepvries, zoals loempia's of fish cakes, worden lekker krokant door de extra hoge temperatuur.

©Saskia van Weert

De brownies uit het receptenboekje waren geen succes. De mix moest onder in de mand worden gegoten, zonder Crisp-plaat. Ondanks verlenging van de baktijd bleef de mix ongaar – waarschijnlijk omdat de hete lucht van boven komt en de onderzijde van de brownies niet goed genoeg werd verhit.

Schoonmaken

Na gebruik moeten de mandjes en platen worden schoongemaakt. Dat gaat prima onder de kraan in een sopje, en de vaatwasser doorstaan ze ook goed. De ervaring met airfryers leert dat er uiteindelijk toch vaak ingebrand vet op de platen opduikt. Het is goed dat in de gaten te houden en de Crisp-platen periodiek met een ovenreiniger te lijf te gaan. Een oude tandenborstel komt dan goed van pas.

Zijn er geen minpunten?

Hoewel de bediening en het resultaat echt dik in orde zijn, kent deze airfryer van Ninja een paar minpuntjes. Zo klinkt er bij elke start, stop, pauze en herstart een nogal luide piep, die echt te hard is om in een gehorig huis 's nachts nog wat te bereiden. De buitenzijde is gevoelig voor vetvlekken en vingerafdrukken, dus als je een schoon uiterlijk belangrijk vindt, moet er vaak een doekje overheen.

De Crisp-platen zitten nogal stevig in de mand geklemd, waardoor ik me bezeerde bij het verwijderen ervan om alles schoon te maken. Door de openingen van de plaatjes kan er ook eten onder vallen, dus zorg dat je hem met een siliconen tang even oplift bij het serveren – om ook bijvoorbeeld broccoli-roosjes of dunne frietjes onder de plaat vandaan te halen.

©Saskia van Weert

Conclusie: Ninja airfryer kopen?

De Ninja Foodi Dual Zone-airfryer is een veelzijdige airfryer met handige functies voor wie graag efficiënt kookt. De mogelijkheid om twee mandjes tegelijk te gebruiken – al dan niet met verschillende instellingen – werkt goed en levert in veel gevallen een mooi bakresultaat op. Snacks, vis, vleesvervangers en zelfs broodjes komen er prima uit.

De bediening is over het algemeen gebruiksvriendelijk, al vraagt het apparaat soms wat aandacht, vooral bij het tussentijds aanpassen van instellingen. Ook het schoonmaken is eenvoudig, al kunnen de Crisp-platen wat lastig loskomen.

Al met al is dit een degelijke airfryer die goed presteert, zeker als je regelmatig meerdere onderdelen van een maaltijd tegelijk wilt klaarmaken. Houd wel rekening met het formaat, het geluidssignaal en een paar praktische aandachtspunten tijdens gebruik.