Als je geen eigen dak hebt om zonnepanelen te plaatsen, kunnen speciale balkonzonnepanelen de oplossing zijn. Het levert een kostenbesparing op, vermindering van de CO₂-uitstoot en je bent minder afhankelijkheid van het elektriciteitsnet, allemaal rechtstreeks vanaf je balkon.

Een appartement zonder eigen dak is één mogelijk scenario waarbij het gebruik van balkonzonnepanelen handig kan zijn. Maar ook als al je toekomstige verhuisplannen hebt en de zonnepanelen makkelijk mee wilt kunnen nemen, of als je een volledige dakinstallatie een te grote investering vindt, zou een bescheiden verticale installatie een optie kunnen zijn.

Zijn zonnepanelen tegen het balkon toegestaan?

Verticale zonnepanelen hebben een iets lagere opbrengst dan de traditionele dakzonnepanelen. In Nederland zie je ze nog niet zo vaak, maar in Hamburg of Berlijn zijn ze ondertussen wel ingeburgerd. Verder zijn zonnepanelen voor balkons niet vergunningsplichtig, tenzij je in een monumentaal pand woont. Wie dergelijke panelen overweegt in een appartementsgebouw moet vooraf toch even nagaan of het niet tegen de richtlijnen ingaat van de Vereniging van Eigenaars (VvE). Soms legt zo’n VvE beperkingen op van wat er op het balkon te zien mag zijn en staan ze balkonzonnepanelen niet toe omwille van de esthetiek.

©Balkonzon.nl

Waaruit bestaat zo’n balkoninstallatie?

Gewone zonnepanelen aan een balkon bevestigen, is geen goed idee omdat die te zwaar zijn. De balkonoplossingen zijn lichtgewicht panelen van slechts 20,5 kilogram. De dunne zonnepanelen zijn zwart. Balkonzon.nl zegt dat één paneel voor een opbrengst kan zorgen van 260 kWh per jaar. Zoals ieder zonnepaneel produceren ook deze panelen gelijkstroom die moet worden omgezet in bruikbare wisselstroom. Voor een dergelijk installatie gebruikt men een micro-omvormer achter elk paneel die een lagere opstartspanning heeft dan de gebruikelijke omvormer.

Er wordt een roestvrij montagesysteem geleverd om de panelen aan het balkon te bevestigen. In dit systeem zitten de benodigde haken en kabels om alles stevig te bevestigen. De zonnepanelen worden met beugels aan de balustrade vastgemaakt. Er bestaan zelfs ophangsystemen die de panelen in hoek van 9 tot 20 graden laten hellen, zodat ze maximaal het zonlicht opvangen. 

©Solar Power Supply

Ook interessant: Review Ecoflow-set – Zonne-energie opwekken op je balkon

In het stopcontact steken

Bijzonder is dat je de balkonzonnepanelen gewoon aansluit op het stopcontact. Op die manier brengen ze de opgewekte stroom in het thuiscircuit. Je mag in Nederland 600 Watt per groep terugleveren. Het risico op een schok is minimaal, de omvormer schakelt namelijk onmiddellijk uit zodra de stekker wordt losgetrokken. Je kunt de installatie ook rechtstreeks aansluiten op een groepenkast die is voorzien van een eigen zekering.

In België is dergelijk plug-and-playsysteem niet toegestaan vanwege veiligheidsredenen. Als je de omvormer niet uit het stopcontact haalt, zou het systeem in principe een net onder spanning kunnen houden en dit vormt een veiligheidsrisico wanneer het stroomnet wordt uitgeschakeld om er bijvoorbeeld aan te werken. 

©Solar Power Supply

Zelf installeren

Alle balkonsystemen zijn ontworpen zodat de thuisgebruiker ze zelf kan plaatsen. Ook op het vlak van wet- en regelgeving is het zelf installeren toegestaan. De leveranciers van balkonsystemen die wij spraken, werken allemaal met webshops waarbij de klant de panelen zelf plaatst. De klant ontvangt daarvoor handleidingen en installatievideo’s. Een bepaalde leverancier is bereid de panelen te installeren en afgaande op de prijs die hij er voor rekent (90 euro), denken we dat dit geen tijdrovende karwei is.

Prijzen

Voor een installatie van 330 Wp betaal je tussen de 600 en 1400 euro. De prijs is afhankelijk van de capaciteit van de panelen, maar ook de kwaliteit van de panelen en de omvormer speelt een rol. Door relatief lage investeringskosten heb je de installatie na ongeveer zes jaar terugverdiend. Uiteraard hebben factoren als oriëntatie en schaduwval een belangrijke invloed op het rendement van de zonnepanelen.

Ook moet je je energiemaatschappij op de hoogte stellen van de plaatsing. Het best doe je dat vooraf, want het kan zijn dat je meter niet geschikt is om terug te leveren. Je kunt een melding doen via Energieleveren.nl.

Sinds 1 januari 2023 hoef je geen BTW meer meer te betalen bij de aanschaf van zonnepanelen, als deze voor privégebruik zijn. We zagen een productgarantie van 10 tot 12 jaar en de leverancier garandeert 25 jaar opbrengst. 

©Balkonzon

Voordelen

 Nadelen

©Solar Power Supply

Inzicht via een app

In de omvormer is wifi geïntegreerd om zo de opbrengst te monitoren. Alle balkonsystemen kun je dus volgen via een app. Dat betekent dat je de prestaties kunt bekijken. Bovendien kun je de instellingen aanpassen met de smartphone. Het is zelfs mogelijk om een thuisbatterij op de panelen aan te sluiten. 

Ik heb niet de hele dag zon op mijn balkon

De zonnepanelen zijn overgedimensioneerd, waardoor ze een hoger nettovermogen hebben over de hele dag. De micro-omvormer vlakt de piek af, hierdoor levert je balkon zelfs energie op het moment dat niet de volledige zon erop staat. Balkons op het oosten, westen en zuiden zijn geschikt voor balkonzonnepanelen.

©Solar Power Supply

Alle beetjes helpen

Het is vooral de bedoeling dat een balkoncentrale voldoende energie opwekt om de zogenaamde ruststroom van de woning te dekken. Met ruststroom bedoelen we het verbruik van de koelkast, het licht, het stand-byverbruik van apparaten die niet helemaal uitgeschakeld mogen worden, kortom: alles wat er in de woning wordt verbruikt terwijl er eigenlijk niemand verder iets doet. Wat de balkonpanelen meer opwekken, zal het terugleveren aan het netwerk. Dit maakt de balkoncentrale tot een goedkope en bescheiden oplossing die toch efficiënt werkt.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.