Ga je je huis isoleren, dan is het belangrijk naden en kieren te dichten om warmteverlies tegen te gaan. Maar zo raak je wel een deel van de natuurlijke ventilatie kwijt – terwijl ventilatie juist zo belangrijk is voor een gezond binnenklimaat. Raamroosters zijn een slimme oplossing: die laten verse lucht binnen, zonder dat dat veel energie kost.

Lees ook: Een goed ventilatiesysteem is belangrijk voor je gezondheid

Om het binnenshuis gezond te houden, moet er het hele jaar door, dag en nacht, verse lucht binnenkomen en vervuilde lucht naar buiten gaan. In 60 procent van de Nederlandse huizen komt de verse lucht binnen via roosters in de woonkamer en in de slaapkamers. In de rest van de huizen komt de schone lucht binnen via klepraampjes of door naden en kieren. De natuurlijke trek zorgt dat de vervuilde en vochtige lucht naar buiten gaat. 

Zelfregelend

De keuze om wel of geen raamroosters te laten plaatsen maak je niet alleen als je plannen hebt voor een nieuwbouwproject. Ook als je ramen of kozijnen vervangt, kun je ventilatieroosters in de nieuwe ramen of kozijnen laten plaatsen. Op die manier kun je veilig ventileren als je niet thuis bent en hoef je geen raam open of halfopen te laten staan, wat trouwens niet inbraakveilig is. Ga in ieder geval voor roosters die reageren op de winddruk; dat zijn de zogenaamde zelfregelende roosters. Een goed raamrooster heeft twee kleppen die het debiet van binnenkomende en uitgaande lucht regelen. Aan de binnenkant zit een regelbare klep die de gebruiker bedient en in het rooster zelf zit nog een zelfregelende klep. Die laatste werkt mechanisch en zorgt dat het ventilatievolume gelijk blijft wanneer de windkracht toeneemt. Heb je last van hooikoorts, kies dan een rooster dat voorzien is van een pollenfilter.

Bijna onzichtbaar weggewerkt

Raamroosters worden afgestemd op de kleur van de raamprofielen zodat ze niet opvallen. Bovendien zijn de huidige uitvoeringen bijna onzichtbaar, omdat ze discreet en stijlvol zijn ingewerkt. Sommige uitvoeringen zitten zelfs grotendeels of helemaal verborgen achter het metselwerk. 

©www.renson.eu

Nadelen van raamroosters

Raamroosters hebben eigenlijk maar twee nadelen en die kun je heel eenvoudig oplossen door het rooster op dat moment te sluiten. In de winter kun je een koude luchtstroom voelen. En ondanks de geluidsdemping kun je in bepaalde situaties toch een beetje geluidsoverlast gewaar worden. 

Misverstanden over raamroosters

Verder bestaan er nog wat mythes over raamroosterventilatie. Hieronder zetten we de meest voorkomende misverstanden op een rij en leggen we uit waarom het misverstanden zijn.

❌ Raamroosters zorgen voor tocht

Men vergelijkt zo’n rooster vaak met een openstaand raam, maar die vergelijking gaat niet op. Door een openstaand raam van 1m bij 1,25m passeert op een windstille dag 5.000 m³ lucht per uur. Bij een rooster is dat slechts 50 m³ per uur. Met dergelijke beperkte hoeveelheden lucht zal de woning echt niet snel afkoelen. Bovendien hebben de moderne raamroosters een interne zelfregelende klep die zorgt dat zelfs bij een sterke wind steeds hetzelfde volume binnenkomt. Alleen wanneer het ontzettend hard waait en buiten koud is, kun je via de ventilatieroosters tocht voelen. 

❌ Raamroosters laten lawaai van buiten door

Dat is slechts in beperkte mate waar. En er bestaan akoestisch dempende raamroosters. Die hebben een soort geluidsdemper, een isolatie die geluid tegenhoudt. Dit type is bedoeld voor als je langs een drukke weg woont. 

❌ Insecten komen via de roosters binnen

Alle raamrooster zijn voorzien van een insectenwering. 

❌ Raamroosters zijn duur

Reken op 150 euro per lopende meter. Voor een volledige woning valt deze investering best mee. Trouwens, je hoeft niet in alle ramen raamroosters te plaatsen. Meestal zijn de woonkamer en de slaapkamers voorzien van deze ventilatie. 

❌ Raamroosters laten water door

Raamroosters moeten voldoen aan wettelijke normen en eisen met betrekking tot waterdichtheid. En die zijn behoorlijk streng. Een openstaand raam of een kiepraam of valraam kan deze garantie nooit bieden. 

❌ Raamroosters zijn niet mooi

Er zijn veel verschillende types op de markt. Er zijn er die je boven een raam kunt plaatsen zodat het rooster achter het metselwerk verscholen zit. Heb je rolluiken? Er zijn zelfs raamroosters die je in de rolluikkast kunt plaatsen. Bovendien zijn ze in alle kleuren verkrijgbaar.  

©www.renson.eu

Plaatsing

Het aanbod is overweldigend groot. Laat je in je keuze bijstaan door een specialist, want er bestaan ventilatieroosters voor gewone woningen en speciale roosters voor hoogbouw. Ook in de plaatsing zijn er verschillende mogelijkheden. Als men spreekt over plaatsing op het glas dan wordt het rooster rechtstreeks op het glas gemonteerd. Aan de onderkant zit een goot waarin het glas past. Wordt het rooster in de sponning van het kozijn gemonteerd, dan heeft men het over kalfplaatsing. Als bevestigingsmiddel gebruikt men dan glaslatten. Bij plaatsing op het kozijn wordt het rooster rechtstreeks op het kozijn geschroefd. Dan is er ook nog de compacte kalfplaatsing waarbij het rooster van binnenuit in het kozijn wordt gemonteerd tussen de stijl en dorpel. Op onderstaande afbeelding zie je alle vier mogelijkheden dat nog eens duidelijk geïllustreerd.

©www.duco.eu

Bediening

De eenvoudigste manier om de binnenklep te bedienen is via een klein hendeltje. Is het rooster erg hoog geplaatst dan kun je ook de bediening met de koord of stang bestellen. Er is ook centrale elektronische bediening die je kunt koppelen aan een domotica-systeem of aan een vraaggestuurd ventilatiesysteem C. 

©www.duco.eu

Vraaggestuurd ventilatiesysteem C+ of D+

Het neusje van de zalm zijn zelfregelende raamventilatieroosters in combinatie met een ventilatiesysteem C+. C+ staat voor een natuurlijke aanvoer van verse lucht, maar een mechanische afvoer. Dit systeem werkt vraaggestuurd. Een voorbeeld is de Healthbox 3, een individueel ventilatiesysteem voor woningen en appartementen dat de hele dag door met sensoren de luchtkwaliteit op CO₂, vochtigheid en geur meet. Zolang de luchtkwaliteit goed is, wordt het ventilatieniveau niet verhoogd. Wanneer bepaalde waardes in het rood gaan, grijpt het ventilatiesysteem in. De ventilator voert dan meer vervuilde binnenlucht af en via de raamroosters wordt die binnenlucht vervangen door verse buitenlucht. Is de luchtkwaliteit opnieuw goed, dan schakelt de ventilatie automatisch terug naar zijn normaal debiet. Op die manier ventileer je altijd voldoende, maar nooit te veel.

Via de raamroosters komt de verse lucht dus binnen en kun je zelfs de lente of een regenbui ruiken. Wil je liever niet de geurtjes van buiten naar binnen halen, dan ben je beter af met een D+systeem, dat de lucht ook nog filtert. 

©www.renson.eu

Ventilatierooster met zonnewering

Een ander bijzonder ventilatierooster is de DucoTwin 120 ZR AK(+), omdat bij type zowel natuurlijke ventilatie en zonnewering aan de buitenkant in één systeem zitten. Van buiten is dit rooster onzichtbaar, omdat het achter de gevelsteen wordt geplaatst. Bovendien is dit rooster voorzien van akoestisch dempingsmateriaal waardoor het geschikt is voor projecten met lichte of zware geluidsbelasting. In het systeem zit een screen dat ook kan dienstdoen als hor.  

©www.duco.eu

Onderhoud

Het onderhoud van raamventilatieroosters is vrij eenvoudig. Doe dit jaarlijks. Je kunt het stof uit de roosters verwijderen met een stofzuiger en er daarna de roosters nog een keertje afnemen met een sopje. Houd de scharniertjes van de roosters in de gaten. Wanneer de roosters niet meer zo gemakkelijk dicht gaan, kun je de scharniertjes smeren met siliconenspray. Siliconenspray beschermt en smeert kunststof, metaal en rubber en beschermt tegen vuil, roest en vocht. 

Lees ook: Wondermiddel: ook hier kun je WD-40 voor gebruiken!

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).