Bij een nieuw jaar horen goede voornemens. Misschien wil je in 2024 meer doen voor het klimaat, maar weet je niet waar je moet beginnen. In dat geval: geen zorgen. Deze laagdrempelige duurzame gewoontes zijn makkelijk vol te houden én je verkleint je ecologische voetafdruk er drastisch mee.

Goede voornemens hebben vaak te maken met gezondheid. We willen bijvoorbeeld meer bewegen, afvallen en meer ontspanning in ons leven brengen. Wist je dat veel duurzame gewoontes deze aspecten al in zich dragen? Ga maar na: wie een middagje in de moestuin scharrelt, is lekker zen bezig. En wie vaker de fiets pakt in plaats van de auto, verbrandt meteen een hoop calorieën. Vang dus twee vliegen in één klap met deze duurzame goede voornemens en maak jezelf, maar ook de planeet blij.

Voornemen 1: Eet minder vlees

Heerlijk, een slavinkje bij de aardappels of een paar plakjes rookworst door de stamppot. Maar al het vlees dat we in Nederland consumeren is niet bepaald gunstig voor het klimaat. Gemiddeld eten we maar liefst zo’n 40 kilo vlees per persoon per jaar – iets vaker experimenteren met plantaardige alternatieven kan dus absoluut geen kwaad. Verruil je hamburger bijvoorbeeld eens voor een bonenburger: bij de productie hiervan wordt tot wel zeven keer minder CO2 uitgestoten en acht keer minder water gebruikt. Eet je vrijwel iedere dag vlees en vind je plantaardig eten een uitdaging? Begin dan bijvoorbeeld met één vleesvrije dag per week en probeer dit uit te breiden naar meerdere dagen.

©Magdalena Bujak

Voornemen 2: Leg een moestuin(tje) aan

Veel van het eten dat we in de supermarkt kopen, heeft honderden tot wel duizenden kilometers afgelegd voordat het in de schappen belandde. Al dat transport over water, wegen en via de lucht veroorzaakt ontzettend veel broeikasgassen in de atmosfeer. Om dit (deels) te voorkomen, kun je ervoor kiezen om zelf je eten te verbouwen. Voor het aanleggen van een moestuin hoef je echt geen gigantische achtertuin te hebben; in een bak van één vierkante meter kun je al een hoop groenten, fruit en kruiden kwijt. Moestuinieren is daarnaast heerlijk ontspannend. Je voelt je meer verbonden met de natuur, je bent lekker actief bezig en het verbouwen van je eigen voedsel geeft een voldaan gevoel. Het moestuinseizoen begint op 1 maart, dus zorg dat je goed voorbereid van start gaat. De Makkelijke Moestuin is een toegankelijk systeem om mee te beginnen.

Voornemen 3: Eet met de seizoenen mee

Ben je niet gezegend met groene vingers en is moestuinieren dus niet voor je weggelegd? Probeer dan als alternatief zoveel mogelijk met de seizoenen mee te eten. Voor de verbouwing van seizoensgroenten en -fruit is minder warmte en energie nodig, waardoor deze producten voordelig op eigen bodem kunnen groeien en dus niet uit het buitenland hoeven komen. Nog een voordeel van seizoensgroenten is dat ze in hun ‘eigen’ seizoen een stuk verser en dus lekkerder zijn. Kies je voor seizoensgroenten, dan steun je ook nog de lokale economie. Heb je geen idee wanneer welke groenten in het seizoen zijn? Het Voedingscentrum heeft een handige kalender voor seizoensgroenten- en fruit opgesteld.

Voornemen 4: Pak wat vaker de fiets

De auto is in Nederland het populairste vervoermiddel. Zelfs voor korte ritjes (tot 7,5 kilometer) pakken we doorgaans de auto. Zonde, want door vaker te fietsen werk je aan je gezondheid en help je meteen het klimaat een handje. Kijk bijvoorbeeld eens of de afstand naar kantoor niet ook op de fiets te overbruggen is. Voor een kleine boodschap naar de supermarkt? Kan prima op de fiets (eventueel met stevige fietstassen op je bagagedrager). De auto wat vaker op de oprit laten staan heeft ook financiële voordelen: volgens Milieu Centraal bespaar je er gemiddeld zo’n 120 euro per maand mee. Moet je een wat langere afstand overbruggen? Dan kun je kijken of het openbaar vervoer toereikend is.     

©BGStock72 - stock.adobe.com

Voornemen 5: Ga op vakantie met de trein

Het is voor velen van ons vanzelfsprekend dat we in de zomer per vliegtuig naar een zonnig oord vertrekken. En dat terwijl het vliegtuig in verhouding het meest milieuvervuilende vervoermiddel is. Zo belast een vliegreis het milieu maar liefst 8 tot 12 keer zoveel als dezelfde reis per trein. Er zijn talloze verrassende en zonnige bestemmingen die met de trein bereikt kunnen worden. Met zo’n reis ben je niet alleen duurzaam bezig, maar je geniet ook een stuk meer van de heenweg. Wist je dat je vanuit Amsterdam met slechts één overstap naar Barcelona reist? De Franse Côte d’Azur bereik je al met twee overstappen. 

Voornemen 6: Shop duurzaam

Ook shoppen doen we vaak zonder erbij na te denken, maar voor de productie van kleding en spullen zijn veel grondstoffen en energie nodig. Stel jezelf daarom voor een leuke uitdaging en probeer bijvoorbeeld het hele jaar alleen te shoppen bij tweedehands- en kringloopwinkels - wie weet hoeveel pareltjes je daarmee op de kop tikt. Je kunt het ook wat radicaler aanpakken en met jezelf afspreken dat je slechts één kledingstuk per kwartaal of halfjaar koopt. Kun je het toch niet laten om nieuwe kleding te kopen? De app Good On You vertelt je welke merken hun kleding op duurzame wijze produceren.

©FedericoC

Voornemen 7: Pak groene hobby’s op

Moestuinieren is zoals we al schreven een geweldige manier om meer voor het klimaat te doen en ook zelf meer ontspanning te ervaren. Zo zijn er nog veel meer leuke ‘groene’ hobby’s. Wat dacht je van ouderwets breien en haken? Wanneer je de kunst van het breien en haken eenmaal onder de knie hebt, kun je hier allerlei unieke artikelen mee maken: van mutsen tot sjaals en van schattige babysokjes tot een lekkere winterse trui voor jezelf. Naaien is overigens ook weer helemaal hip; daar kun je nóg meer kanten mee op. Als je graag in de keuken staat, kun je je eens verdiepen in wecken en inmaken: twee eeuwenoude technieken waarmee je voedsel maanden tot wel jaren kunt bewaren. Leuk om te doen en zo hoef je geen voedsel meer te verspillen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.