Bij een nieuw jaar horen goede voornemens. Misschien wil je in 2024 meer doen voor het klimaat, maar weet je niet waar je moet beginnen. In dat geval: geen zorgen. Deze laagdrempelige duurzame gewoontes zijn makkelijk vol te houden én je verkleint je ecologische voetafdruk er drastisch mee.

Goede voornemens hebben vaak te maken met gezondheid. We willen bijvoorbeeld meer bewegen, afvallen en meer ontspanning in ons leven brengen. Wist je dat veel duurzame gewoontes deze aspecten al in zich dragen? Ga maar na: wie een middagje in de moestuin scharrelt, is lekker zen bezig. En wie vaker de fiets pakt in plaats van de auto, verbrandt meteen een hoop calorieën. Vang dus twee vliegen in één klap met deze duurzame goede voornemens en maak jezelf, maar ook de planeet blij.

Voornemen 1: Eet minder vlees

Heerlijk, een slavinkje bij de aardappels of een paar plakjes rookworst door de stamppot. Maar al het vlees dat we in Nederland consumeren is niet bepaald gunstig voor het klimaat. Gemiddeld eten we maar liefst zo’n 40 kilo vlees per persoon per jaar – iets vaker experimenteren met plantaardige alternatieven kan dus absoluut geen kwaad. Verruil je hamburger bijvoorbeeld eens voor een bonenburger: bij de productie hiervan wordt tot wel zeven keer minder CO2 uitgestoten en acht keer minder water gebruikt. Eet je vrijwel iedere dag vlees en vind je plantaardig eten een uitdaging? Begin dan bijvoorbeeld met één vleesvrije dag per week en probeer dit uit te breiden naar meerdere dagen.

©Magdalena Bujak

Voornemen 2: Leg een moestuin(tje) aan

Veel van het eten dat we in de supermarkt kopen, heeft honderden tot wel duizenden kilometers afgelegd voordat het in de schappen belandde. Al dat transport over water, wegen en via de lucht veroorzaakt ontzettend veel broeikasgassen in de atmosfeer. Om dit (deels) te voorkomen, kun je ervoor kiezen om zelf je eten te verbouwen. Voor het aanleggen van een moestuin hoef je echt geen gigantische achtertuin te hebben; in een bak van één vierkante meter kun je al een hoop groenten, fruit en kruiden kwijt. Moestuinieren is daarnaast heerlijk ontspannend. Je voelt je meer verbonden met de natuur, je bent lekker actief bezig en het verbouwen van je eigen voedsel geeft een voldaan gevoel. Het moestuinseizoen begint op 1 maart, dus zorg dat je goed voorbereid van start gaat. De Makkelijke Moestuin is een toegankelijk systeem om mee te beginnen.

Voornemen 3: Eet met de seizoenen mee

Ben je niet gezegend met groene vingers en is moestuinieren dus niet voor je weggelegd? Probeer dan als alternatief zoveel mogelijk met de seizoenen mee te eten. Voor de verbouwing van seizoensgroenten en -fruit is minder warmte en energie nodig, waardoor deze producten voordelig op eigen bodem kunnen groeien en dus niet uit het buitenland hoeven komen. Nog een voordeel van seizoensgroenten is dat ze in hun ‘eigen’ seizoen een stuk verser en dus lekkerder zijn. Kies je voor seizoensgroenten, dan steun je ook nog de lokale economie. Heb je geen idee wanneer welke groenten in het seizoen zijn? Het Voedingscentrum heeft een handige kalender voor seizoensgroenten- en fruit opgesteld.

Voornemen 4: Pak wat vaker de fiets

De auto is in Nederland het populairste vervoermiddel. Zelfs voor korte ritjes (tot 7,5 kilometer) pakken we doorgaans de auto. Zonde, want door vaker te fietsen werk je aan je gezondheid en help je meteen het klimaat een handje. Kijk bijvoorbeeld eens of de afstand naar kantoor niet ook op de fiets te overbruggen is. Voor een kleine boodschap naar de supermarkt? Kan prima op de fiets (eventueel met stevige fietstassen op je bagagedrager). De auto wat vaker op de oprit laten staan heeft ook financiële voordelen: volgens Milieu Centraal bespaar je er gemiddeld zo’n 120 euro per maand mee. Moet je een wat langere afstand overbruggen? Dan kun je kijken of het openbaar vervoer toereikend is.     

©BGStock72 - stock.adobe.com

Voornemen 5: Ga op vakantie met de trein

Het is voor velen van ons vanzelfsprekend dat we in de zomer per vliegtuig naar een zonnig oord vertrekken. En dat terwijl het vliegtuig in verhouding het meest milieuvervuilende vervoermiddel is. Zo belast een vliegreis het milieu maar liefst 8 tot 12 keer zoveel als dezelfde reis per trein. Er zijn talloze verrassende en zonnige bestemmingen die met de trein bereikt kunnen worden. Met zo’n reis ben je niet alleen duurzaam bezig, maar je geniet ook een stuk meer van de heenweg. Wist je dat je vanuit Amsterdam met slechts één overstap naar Barcelona reist? De Franse Côte d’Azur bereik je al met twee overstappen. 

Voornemen 6: Shop duurzaam

Ook shoppen doen we vaak zonder erbij na te denken, maar voor de productie van kleding en spullen zijn veel grondstoffen en energie nodig. Stel jezelf daarom voor een leuke uitdaging en probeer bijvoorbeeld het hele jaar alleen te shoppen bij tweedehands- en kringloopwinkels - wie weet hoeveel pareltjes je daarmee op de kop tikt. Je kunt het ook wat radicaler aanpakken en met jezelf afspreken dat je slechts één kledingstuk per kwartaal of halfjaar koopt. Kun je het toch niet laten om nieuwe kleding te kopen? De app Good On You vertelt je welke merken hun kleding op duurzame wijze produceren.

©FedericoC

Voornemen 7: Pak groene hobby’s op

Moestuinieren is zoals we al schreven een geweldige manier om meer voor het klimaat te doen en ook zelf meer ontspanning te ervaren. Zo zijn er nog veel meer leuke ‘groene’ hobby’s. Wat dacht je van ouderwets breien en haken? Wanneer je de kunst van het breien en haken eenmaal onder de knie hebt, kun je hier allerlei unieke artikelen mee maken: van mutsen tot sjaals en van schattige babysokjes tot een lekkere winterse trui voor jezelf. Naaien is overigens ook weer helemaal hip; daar kun je nóg meer kanten mee op. Als je graag in de keuken staat, kun je je eens verdiepen in wecken en inmaken: twee eeuwenoude technieken waarmee je voedsel maanden tot wel jaren kunt bewaren. Leuk om te doen en zo hoef je geen voedsel meer te verspillen.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.