ID.nl logo
Meten is weten: zo beperk je je energieverbruik
© Roman Möbius
Zekerheid & gemak

Meten is weten: zo beperk je je energieverbruik

Dat de kosten van energie behoorlijk kunnen variëren, weten we inmiddels allemaal. Maar welke apps en slimme tools kun je gebruiken om je energieverbruik inzichtelijk te maken en – nog beter – te beperken?

Na het lezen van dit artikel weet jij met welke tools je inzicht in je energieverbruik kunt krijgen om het daarna eventueel te beperken. We bespreken:

  • Inzicht via de slimme meter
  • Realtime inzicht via een meetset
  • Maak je eigen meetset met een Raspberry Pi
  • Ga aan de slag met IFTTT

Heb je goed inzicht, dan is een dynamisch contract een optie. Lees daarom ook: Overstappen op een dynamisch energiecontract? Let op de prijsverschillen!

De afgelopen jaren hebben de meeste huishoudens de beschikking gekregen over een slimme meter. Die meter is niet alleen handig voor de energieaanbieder, maar ook voor de consument. De gegevens kun je namelijk zelf ook opvragen en gebruiken. Je hebt geen aparte apparaten nodig om de gegevens inzichtelijk te maken: een deel van de informatie is voor eindgebruikers openbaar.

Hoewel je energieleverancier en de netbeheerder meer details te zien krijgen, is er nog voldoende informatie om zelf mee aan de slag te gaan. Ga naar de website www.slimmemeterportal.nl. Deze site geeft je informatie over je persoonlijke verbruik. Klik op Inschrijven en vul de vereiste gegevens in. Bovendien geef je via inschrijving toestemming om de database met informatie over jouw slimme meter te bekijken. Die informatie wordt getoond in het dashboard. Je kunt de informatie over verschillende tijdsperioden opvragen. Zo schakel je eenvoudig tussen dag, maand en jaar. Ook kun je ervoor kiezen om het verbruik te zien in kilowattuur of gemaakte kosten. Informatie over je gasverbruik vind je in de tweede grafiek.

SlimmemeterPortal geeft je kosteloos inzicht in je verbruik.

Sluimerverbruik Benieuwd naar het sluimerverbruik? De grafieken van Slimmemeterportal.nl tonen standaard ook het verbruik van apparaten die voortdurend zijn ingeschakeld of in de stand-bymodus staan. Denk aan keukenapparatuur en de televisie. Je kunt dit sluimerverbruik ook verbergen in de grafiek: klik op de knop Sluimerverbruik verbergen.

Meer doen met je data

Gelukkig kun je meer met je gegevens doen dan alleen bekijken in de grafieken. Zo kun je de gegevens ook exporteren als een Excel-bestand. Dat is handig als je de data op andere manieren wilt gebruiken, bijvoorbeeld om verschillende jaren met elkaar te vergelijken. Je vindt de exportknop onder elke grafiek. Aan de rechterzijde vind je meer details over het verbruik van elektriciteit en gas. De grafieken houden rekening met een eventuele dubbele meter: de gegevens worden dan apart vermeld.

Om de gegevens echt bruikbaar te maken, is het handig om de kostenindicatie te baseren op de daadwerkelijke tarieven die je betaalt. Klik op de gebruikersnaam en kies Mijn gegevens. Voer de gegevens in bij Aansluitingen en bij Tarieven. De website houdt rekening met eventuele dubbele tarieven, dus let erop dat je ze (in het geval van een dubbele meter) beide invult.

Geef zoveel mogelijk informatie op.

Terugleveren

Vooral dit jaar is er veel te doen rondom het terugleveren van energie door bezitters van zonnepanelen. Met de salderingsregeling kun je als huishouden zelfgeproduceerde elektriciteit terugleveren aan het elektriciteitsnet en wegstrepen tegen je eigen verbruik. Vanaf 2025 kunnen huishoudens minder salderen. De regeling wordt volledig afgeschaft in 2031. In het wetsvoorstel is vooralsnog opgenomen dat eigenaren van een zonnepaneel een vergoeding ontvangen voor de elektriciteit die zij niet kunnen salderen. De exacte regels zijn nog niet vastgesteld, maar tot 2027 moet dat minstens 80 procent van het leveringstarief zijn dat je bent overeengekomen met de energieleverancier. Hierna moet de vergoeding elke twee jaar worden vastgesteld door de minister.

Heb je zonnepanelen, dan geef je deze informatie ook op. Klik bij Teruglevering op Ja en geef de gegevens op in het vak Zonnepanelen. Geef tot slot bij Woonsituatie aan welk type woning je bewoont en in welk jaar het huis gebouwd is.

Besparen

Heb je besloten dat je energie wilt besparen? Via de website kun je deze doelstellingen ook opgeven. Ga naar de sectie SlimmemeterPortal instellingen en voer hier de doelstellingen in. Zo kun je hier opgeven hoeveel procent energie je wilt besparen ten opzichte van de huidige situatie.

Om te beoordelen of je op de goede weg zit, kun je het verbruik ook vergelijken met anderen. Kies hiervoor de tab Vergelijken en bekijk hoe het verbruik zich verhoudt ten opzichte van de omgeving of het woningtype.

Welke energiedoelstellingen streef je na?

Besparen op je energieverbruik?

Onderzoek of een warmtepomp iets voor jou is

Meer inzicht Heb je behoefte aan meer informatie, dan kun je de betaalde variant van SlimmemeterPortal overwegen. Je betaalt voor dit PlusAccount 1,50 per maand. De makers sturen dan maandelijks een pdf-bestand met een persoonlijk rapport en je kunt de gebruiksgegevens verder dan twee maanden terugzien op dagniveau. Ook kun je besparingsdoelen opstellen en tussentijds controleren in hoeverre je hiermee goed op weg bent.

Meten is weten

Een slimme meter is niet verplicht. Zo kun je ook kiezen voor een digitale meter, die geen externe verbinding heeft. Heb je een dergelijke meter en wil je toch meer inzicht in je energieverbruik, dan kun je de standen handmatig verwerken in een Excel-sheet.

Een bruikbaar sjabloon hiervoor vind je via deze pagina. De maker heeft een slim document gemaakt, waarin je je energieverbruik ook per maand kunt vergelijken op basis van het gemiddeld verbruik.

Je energieverbruik bijhouden in een slim Excel-bestand.

Realtime inzicht

Voordeel van de eerder besproken oplossingen is uiteraard dat je geen extra apparatuur nodig hebt. Maar wellicht heb je behoefte aan meer realtime inzicht, in plaats van het verbruik achteraf te bekijken.

Je kunt hiervoor gebruikmaken van een meetset, zoals EnergyFlip. Zo’n oplossing bestaat uit een aantal componenten. Allereerst is er een meetkastje. Hierop sluit je de slimme meter aan. Het meetkastje verzamelt de relevante gegevens en stuurt deze naar een centrale server. De gegevens worden vervolgens beschikbaar gemaakt in de bijbehorende app, waarmee je verschillende zaken kunt opzoeken. Zo zie je hoeveel elektriciteit je verbruikt, wat het actuele gasverbruik is en hoe hoog de verwachte jaarnota uitvalt. Afhankelijk van het type meetset, lees je vaak nog aanvullende gegevens. Bijvoorbeeld van hoeveel rustverbruik er sprake is.

Er zijn verschillende leveranciers van meetsets actief. Op de website www.energieverbruiksmanagers.nl vind je een overzicht van kandidaten. Houd daarbij rekening met de oplossing waarnaar je op zoek bent. Zo zijn er oplossingen die de gegevens met een vertraging tonen en oplossingen die de gegevens realtime tonen.

Een app zoals EnergyFlip geeft je realtime inzicht.

Aansluiten

Het in gebruik nemen van een meetset is relatief eenvoudig. Als je een slimme meter hebt, maak je gebruik van de zogeheten P1-poort van de meter. Je sluit het meetkastje (in ons geval EnergyFlip) aan op de slimme meter. Sommige sets werken ook met een ‘domme’ of analoge meter. Je bevestigt daarbij een sensor op de gas- en elektriciteitsmeter en verbindt de sensors vervolgens met het meetkastje. Prettig is dat je hiermee een traditionele meter voortaan ook op afstand kunt aflezen en ook beschikt over realtime verbruiksgegevens. Nadat je de meterkast op het meetkastje hebt aangesloten, gebruik je de bijbehorende app om de installatie af te ronden. Zorg ervoor dat je de gebruikersgegevens zo uitgebreid mogelijk invult. Alleen dan krijg je een goed beeld van het gebruik.

In het geval van EnergyFlip tik je op het tandwiel rechtsboven. Vul de gegevens in voor Woonsituatie, Jaarnota en Energiecontract. De door ons gebruikte app van EnergyFlip is opgebouwd uit een aantal informatietegels. Elke tegel toont informatie over een onderdeel van je energieverbruik; zo is er een tegel voor elektriciteit, gas en zon. Tik op een tegel voor de details, zoals het actuele verbruik per uur, dag, week of maand. Via de optie Voorgaande – zoals Voorgaande maanden – kun je data met elkaar vergelijken. Via de tegel Rustverbruik lees je hoeveel energie de apparaten in de slaapstand verbruiken. Via de tab Kosten kun je je verbruik met andere huishoudens vergelijken.

Geef zoveel mogelijk relevante informatie op. 

Combineren De afgelopen tijd zijn dynamische energiecontracten steeds populairder geworden. Hoewel je hierbij niet de zekerheid hebt van vooraf vastgestelde tarieven, kan een dynamisch energiecontract ervoor zorgen dat je bewuster omgaat met energie. Je betaalt hierbij immers per uur. Die prijs kan uiteraard van dag tot dag verschillen en dus ook lager of hoger uitvallen dan bij een vast tarief. In combinatie met realtime inzicht in je energieverbruik, bijvoorbeeld met een oplossing zoals EnergyFlip, geeft dit je de mogelijkheid beter in te spelen op de momenten dat energie gunstiger is geprijsd.

Je verbruik afstemmen op dynamische energietarieven.

Zelf aan de slag

Lekker zelf aan de slag? Dan kun je in plaats van een kant-en-klare meetset ook kiezen voor een zelfgemaakte set. Als je nog een Raspberry Pi hebt liggen, dan kun je deze ook gebruiken om meer controle te krijgen over je energieverbruik. De Raspberry Pi leent zich namelijk goed voor ons doel: het kastje verbruikt relatief weinig stroom en de processor is krachtig genoeg om de informatie te verwerken.

In plaats van zelf de onderdelen bij elkaar te zoeken, kun je ook een starterkit in huis halen. Goed voorbeeld hiervan is de Slimme Meter Starter Kit van SOS Solutions. Zo’n kit bestaat onder meer uit een Raspberry Pi en een P1-kabel, waarmee je de slimme meter koppelt. Zo’n kabel kun je overigens ook los krijgen voor ongeveer 20 euro, handig als je al over een Raspberry Pi beschikt. Controleer altijd bij de leverancier of de kabel geschikt is voor het type slimme meter dat je in huis hebt.

Je kunt ook zelf aan de slag met een zelf samengestelde meetset.

De juiste software

Met de juiste software kun je de informatie uit de slimme meter ophalen en het verbruik inzichtelijk maken. Een goed voorbeeld hiervan is P1 Monitor. De maker brengt regelmatig nieuwe versies van de software uit. De bestanden zijn ingepakt in een zip-bestand. Pak het bestand uit in een aparte map en lees voor de zekerheid de Leesmij-bestanden van de maker. Hierna is het tijd om de software beschikbaar te maken voor de Raspberry Pi.

We maken hiervoor gebruik van het gratis programma USB Image Tool. Kopieer P1 Monitor vervolgens naar een geheugenkaart met behulp van USB Image Tool en plaats de geheugenkaart in de Raspberry Pi. Zorg ervoor dat de Raspberry Pi is verbonden met het thuisnetwerk (via een netwerkkabel) en sluit de eerdergenoemde P1-kabel aan via de usb-poort van de Raspberry Pi. Sluit het andere uiteinde aan op de P1-poort van de slimme meter. Sluit nu de voeding van de Raspberry Pi aan en wacht totdat het systeem is opgestart. Achterhaal vervolgens het ip-adres van de Raspberry Pi (bijvoorbeeld via het dashboard van je netwerkrouter). Open een browser en typ het ip-adres in de adresbalk. Het dashboard van P1 Monitor en de verbruiksgegevens worden zichtbaar.

Je persoonlijke energieverbruik in P1 Monitor.

Automatisering

Uiteraard kun je elektrische apparaten handmatig in- en uitschakelen voor meer controle over je energieverbruik. Het kan ook anders, met een oplossing als IFTTT (If This, Then That). Hiermee maak je triggers aan die je koppelt aan een actie. Oorspronkelijk was het gebruik van IFTTT gratis, maar nu vragen de makers een relatief bescheiden bijdrage als je er serieuzer mee aan de slag gaat. Je kunt echter eerst beginnen met de gratis variant om ervaring op te doen.

Zo kun je met IFTTT bijvoorbeeld instellen dat een slimme thermostaat automatisch inschakelt als je op weg naar huis bent, of dat de slimme verlichting automatisch uitschakelt. De meerwaarde zit in de mogelijkheid om de apparaten onderling met elkaar te verbinden en gebeurtenissen te beschrijven die een actie geven bij apparaten van verschillende leveranciers. De gebeurtenissen worden overigens door IFTTT aangeduid met ‘recepten’.

Maak eerst een account aan via Start today. In de sectie Explore lees je welke recepten beschikbaar zijn. Zoek bijvoorbeeld op Hue om alle recepten voor de slimme Hue-lampen te zien.

Met If This Then That automatiseer je taken.

Voorbeeldrecept

In ons voorbeeld gebruiken we een recept voor Hue dat de lampen inschakelt als je in de buurt van je huis komt. Gebruik de zoekbalk en zoek naar Hue. Zoek nu naar een recept dat ons bij de taak helpt, bijvoorbeeld Turn on your lights when you’re near home. Klik op Connect. Afhankelijk van de gekozen taak, geef je aanvullende informatie op. Zo kan IFTTT een kaart tonen waarop je je woning aanwijst. Zo weet het systeem wanneer je in de buurt van je huis bent. Klik op Save om het recept op te slaan.

Hardware Met een slimme stekker kun je de apparaten binnen je huishouden wat slimmer maken en heb je nog meer controle over het energieverbruik. Een dergelijke stekker neem je op in het draadloze netwerk en kun je met de bijgeleverde app in- en uitschakelen.

Interessanter is de mogelijkheid om de stekkers ook te koppelen aan een dienst zoals IFTTT. Hiermee kun je bijvoorbeeld apparaten uitschakelen zodra je je woning verlaat, vergelijkbaar met het elders besproken voorbeeld van de slimme verlichting. Kies bij voorkeur zoveel mogelijk stekkers van één leverancier, zodat je overzicht houdt en niet wordt gedwongen om verschillende apps door elkaar te gebruiken. Informeer van tevoren of de stekker externe diensten, zoals IFTTT, ondersteunt.

Meer controle over je energieverbruik met een slimme stekker.
Watch on YouTube

☀️ Je eigen energie opwekken?

Vraag een offerte aan voor zonnepanelen:

▼ Volgende artikel
Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels
Zekerheid & gemak

Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

De meeste beveiligingssleutels wegen slechts een paar gram en kun je altijd meenemen.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Een beveiligingssleutel vormt (vaak samen met een wachtwoord) een solide log-in.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Yubico laat je kiezen tussen onder meer protocol, apptype en sleuteltype.
Meerdere protocollen

Er zijn verschillende producenten van beveiligingssleutels, zoals Feitian, Nitrokey, SoloKeys en Yubico, elk met een divers aanbod. In dit artikel focussen we op de populaire multi-protocol YubiKey 5-serie, die de protocollen FIDO U2F, FIDO2/WebAuthn, OTP, OpenPGP en PIV smartcard ondersteunt (zie ook www.kwikr.nl/yubi5). Zonder ons in technische details te verliezen, gaan we kort in op deze protocollen.

FIDO U2F (Fast IDentity Online Universal 2nd Factor) gebruikt de sleutel als tweede factor naast je wachtwoord. Bij het inloggen raak je de sleutel aan en die bewijst cryptografisch dat jij aanwezig bent. FIDO2/WebAuthn is de algemeen geaccepteerde opvolger van U2F, waarbij je niet alleen een tweede factor kunt gebruiken, maar ook volledig wachtwoordloos inlogt via een uniek sleutelpaar (passkeys). Met OTP (One-Time Password) kan de sleutel een eenmalige code genereren, zoals bij een authenticator-app. Je tikt de sleutel aan en er verschijnt een unieke code die je als extra log-infactor inzet. Met OpenPGP (Pretty Good Privacy) kan de sleutel je private PGP-sleutels opslaan, zodat je bijvoorbeeld e-mails kunt versleutelen en ondertekenen. Met PIV smartcard (Personal Identity Verification) functioneert de sleutel als slimme chipkaart, zoals een bedrijfsbadge. Je gebruikt dit bijvoorbeeld voor digitale handtekeningen, inloggen op Windows-domeinen of VPN-verbindingen. 

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

De beveiligingssleutel is zojuist als tweede factor bij Facebook (Meta) toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Bitwarden vraagt naast je wachtwoord ook om je beveiligingssleutel.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

De beveiligingssleutel is zojuist aan ons Google-account toegevoegd.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Het opzetten van een wachtwoordloze login via je beveiligingssleutel bij Microsoft is wat complexer.
Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Net als veel andere diensten ondersteunt ook Dropbox TOTP (op een beveiligingssleutel) als 2FA-methode.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Je (lokale) wachtwoordkluis is voortaan alleen toegankelijk met je beveiligingssleutel.
Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Heel wat diensten voorzien in (eenmalige) back-upcodes (hier: Google).
▼ Volgende artikel
Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden
© Tefal
Huis

Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil bereiden. In de test leverde het apparaat goede resultaten met tosti’s en panini’s; de platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en vaatwasserbestendig. Met zijn kleine formaat, snoeropbergsysteem, 700 watt vermogen, maximale temperatuur van 230 graden en voorverwarm-indicator is het toestel praktisch, al is het grillvlak aan de krappe kant en is de temperatuur niet instelbaar. Per saldo is dit een ruimtebesparende keuze voor tostiliefhebbers die graag variëren.

Plus- en minpunten
  • Compact formaat en makkelijk opbergen
  • Goede grill-prestaties
  • Veel uitbreidingsmogelijkheden
  • Opwarmen duurt zo'n 4 minuten
  • Temperatuur niet instelbaar

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Brand je handen niet!

Gebruik een tang om je tosti's te serveren

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.