Dat de kosten van energie behoorlijk kunnen variëren, weten we inmiddels allemaal. Maar welke apps en slimme tools kun je gebruiken om je energieverbruik inzichtelijk te maken en – nog beter – te beperken?

De afgelopen jaren hebben de meeste huishoudens de beschikking gekregen over een slimme meter. Die meter is niet alleen handig voor de energieaanbieder, maar ook voor de consument. De gegevens kun je namelijk zelf ook opvragen en gebruiken. Je hebt geen aparte apparaten nodig om de gegevens inzichtelijk te maken: een deel van de informatie is voor eindgebruikers openbaar.

Hoewel je energieleverancier en de netbeheerder meer details te zien krijgen, is er nog voldoende informatie om zelf mee aan de slag te gaan. Ga naar de website www.slimmemeterportal.nl. Deze site geeft je informatie over je persoonlijke verbruik. Klik op Inschrijven en vul de vereiste gegevens in. Bovendien geef je via inschrijving toestemming om de database met informatie over jouw slimme meter te bekijken. Die informatie wordt getoond in het dashboard. Je kunt de informatie over verschillende tijdsperioden opvragen. Zo schakel je eenvoudig tussen dag, maand en jaar. Ook kun je ervoor kiezen om het verbruik te zien in kilowattuur of gemaakte kosten. Informatie over je gasverbruik vind je in de tweede grafiek.

Meer doen met je data

Gelukkig kun je meer met je gegevens doen dan alleen bekijken in de grafieken. Zo kun je de gegevens ook exporteren als een Excel-bestand. Dat is handig als je de data op andere manieren wilt gebruiken, bijvoorbeeld om verschillende jaren met elkaar te vergelijken. Je vindt de exportknop onder elke grafiek. Aan de rechterzijde vind je meer details over het verbruik van elektriciteit en gas. De grafieken houden rekening met een eventuele dubbele meter: de gegevens worden dan apart vermeld.

Om de gegevens echt bruikbaar te maken, is het handig om de kostenindicatie te baseren op de daadwerkelijke tarieven die je betaalt. Klik op de gebruikersnaam en kies Mijn gegevens. Voer de gegevens in bij Aansluitingen en bij Tarieven. De website houdt rekening met eventuele dubbele tarieven, dus let erop dat je ze (in het geval van een dubbele meter) beide invult.

Terugleveren

Vooral dit jaar is er veel te doen rondom het terugleveren van energie door bezitters van zonnepanelen. Met de salderingsregeling kun je als huishouden zelfgeproduceerde elektriciteit terugleveren aan het elektriciteitsnet en wegstrepen tegen je eigen verbruik. Vanaf 2025 kunnen huishoudens minder salderen. De regeling wordt volledig afgeschaft in 2031. In het wetsvoorstel is vooralsnog opgenomen dat eigenaren van een zonnepaneel een vergoeding ontvangen voor de elektriciteit die zij niet kunnen salderen. De exacte regels zijn nog niet vastgesteld, maar tot 2027 moet dat minstens 80 procent van het leveringstarief zijn dat je bent overeengekomen met de energieleverancier. Hierna moet de vergoeding elke twee jaar worden vastgesteld door de minister.

Heb je zonnepanelen, dan geef je deze informatie ook op. Klik bij Teruglevering op Ja en geef de gegevens op in het vak Zonnepanelen. Geef tot slot bij Woonsituatie aan welk type woning je bewoont en in welk jaar het huis gebouwd is.

Besparen

Heb je besloten dat je energie wilt besparen? Via de website kun je deze doelstellingen ook opgeven. Ga naar de sectie SlimmemeterPortal instellingen en voer hier de doelstellingen in. Zo kun je hier opgeven hoeveel procent energie je wilt besparen ten opzichte van de huidige situatie.

Om te beoordelen of je op de goede weg zit, kun je het verbruik ook vergelijken met anderen. Kies hiervoor de tab Vergelijken en bekijk hoe het verbruik zich verhoudt ten opzichte van de omgeving of het woningtype.

Meten is weten

Een slimme meter is niet verplicht. Zo kun je ook kiezen voor een digitale meter, die geen externe verbinding heeft. Heb je een dergelijke meter en wil je toch meer inzicht in je energieverbruik, dan kun je de standen handmatig verwerken in een Excel-sheet.

Een bruikbaar sjabloon hiervoor vind je via deze pagina. De maker heeft een slim document gemaakt, waarin je je energieverbruik ook per maand kunt vergelijken op basis van het gemiddeld verbruik.

Realtime inzicht

Voordeel van de eerder besproken oplossingen is uiteraard dat je geen extra apparatuur nodig hebt. Maar wellicht heb je behoefte aan meer realtime inzicht, in plaats van het verbruik achteraf te bekijken.

Je kunt hiervoor gebruikmaken van een meetset, zoals EnergyFlip. Zo’n oplossing bestaat uit een aantal componenten. Allereerst is er een meetkastje. Hierop sluit je de slimme meter aan. Het meetkastje verzamelt de relevante gegevens en stuurt deze naar een centrale server. De gegevens worden vervolgens beschikbaar gemaakt in de bijbehorende app, waarmee je verschillende zaken kunt opzoeken. Zo zie je hoeveel elektriciteit je verbruikt, wat het actuele gasverbruik is en hoe hoog de verwachte jaarnota uitvalt. Afhankelijk van het type meetset, lees je vaak nog aanvullende gegevens. Bijvoorbeeld van hoeveel rustverbruik er sprake is.

Er zijn verschillende leveranciers van meetsets actief. Op de website www.energieverbruiksmanagers.nl vind je een overzicht van kandidaten. Houd daarbij rekening met de oplossing waarnaar je op zoek bent. Zo zijn er oplossingen die de gegevens met een vertraging tonen en oplossingen die de gegevens realtime tonen.

Aansluiten

Het in gebruik nemen van een meetset is relatief eenvoudig. Als je een slimme meter hebt, maak je gebruik van de zogeheten P1-poort van de meter. Je sluit het meetkastje (in ons geval EnergyFlip) aan op de slimme meter. Sommige sets werken ook met een ‘domme’ of analoge meter. Je bevestigt daarbij een sensor op de gas- en elektriciteitsmeter en verbindt de sensors vervolgens met het meetkastje. Prettig is dat je hiermee een traditionele meter voortaan ook op afstand kunt aflezen en ook beschikt over realtime verbruiksgegevens. Nadat je de meterkast op het meetkastje hebt aangesloten, gebruik je de bijbehorende app om de installatie af te ronden. Zorg ervoor dat je de gebruikersgegevens zo uitgebreid mogelijk invult. Alleen dan krijg je een goed beeld van het gebruik.

In het geval van EnergyFlip tik je op het tandwiel rechtsboven. Vul de gegevens in voor Woonsituatie, Jaarnota en Energiecontract. De door ons gebruikte app van EnergyFlip is opgebouwd uit een aantal informatietegels. Elke tegel toont informatie over een onderdeel van je energieverbruik; zo is er een tegel voor elektriciteit, gas en zon. Tik op een tegel voor de details, zoals het actuele verbruik per uur, dag, week of maand. Via de optie Voorgaande – zoals Voorgaande maanden – kun je data met elkaar vergelijken. Via de tegel Rustverbruik lees je hoeveel energie de apparaten in de slaapstand verbruiken. Via de tab Kosten kun je je verbruik met andere huishoudens vergelijken.

Zelf aan de slag

Lekker zelf aan de slag? Dan kun je in plaats van een kant-en-klare meetset ook kiezen voor een zelfgemaakte set. Als je nog een Raspberry Pi hebt liggen, dan kun je deze ook gebruiken om meer controle te krijgen over je energieverbruik. De Raspberry Pi leent zich namelijk goed voor ons doel: het kastje verbruikt relatief weinig stroom en de processor is krachtig genoeg om de informatie te verwerken.

In plaats van zelf de onderdelen bij elkaar te zoeken, kun je ook een starterkit in huis halen. Goed voorbeeld hiervan is de Slimme Meter Starter Kit van SOS Solutions. Zo’n kit bestaat onder meer uit een Raspberry Pi en een P1-kabel, waarmee je de slimme meter koppelt. Zo’n kabel kun je overigens ook los krijgen voor ongeveer 20 euro, handig als je al over een Raspberry Pi beschikt. Controleer altijd bij de leverancier of de kabel geschikt is voor het type slimme meter dat je in huis hebt.

De juiste software

Met de juiste software kun je de informatie uit de slimme meter ophalen en het verbruik inzichtelijk maken. Een goed voorbeeld hiervan is P1 Monitor. De maker brengt regelmatig nieuwe versies van de software uit. De bestanden zijn ingepakt in een zip-bestand. Pak het bestand uit in een aparte map en lees voor de zekerheid de Leesmij-bestanden van de maker. Hierna is het tijd om de software beschikbaar te maken voor de Raspberry Pi.

We maken hiervoor gebruik van het gratis programma USB Image Tool. Kopieer P1 Monitor vervolgens naar een geheugenkaart met behulp van USB Image Tool en plaats de geheugenkaart in de Raspberry Pi. Zorg ervoor dat de Raspberry Pi is verbonden met het thuisnetwerk (via een netwerkkabel) en sluit de eerdergenoemde P1-kabel aan via de usb-poort van de Raspberry Pi. Sluit het andere uiteinde aan op de P1-poort van de slimme meter. Sluit nu de voeding van de Raspberry Pi aan en wacht totdat het systeem is opgestart. Achterhaal vervolgens het ip-adres van de Raspberry Pi (bijvoorbeeld via het dashboard van je netwerkrouter). Open een browser en typ het ip-adres in de adresbalk. Het dashboard van P1 Monitor en de verbruiksgegevens worden zichtbaar.

Automatisering

Uiteraard kun je elektrische apparaten handmatig in- en uitschakelen voor meer controle over je energieverbruik. Het kan ook anders, met een oplossing als IFTTT (If This, Then That). Hiermee maak je triggers aan die je koppelt aan een actie. Oorspronkelijk was het gebruik van IFTTT gratis, maar nu vragen de makers een relatief bescheiden bijdrage als je er serieuzer mee aan de slag gaat. Je kunt echter eerst beginnen met de gratis variant om ervaring op te doen.

Zo kun je met IFTTT bijvoorbeeld instellen dat een slimme thermostaat automatisch inschakelt als je op weg naar huis bent, of dat de slimme verlichting automatisch uitschakelt. De meerwaarde zit in de mogelijkheid om de apparaten onderling met elkaar te verbinden en gebeurtenissen te beschrijven die een actie geven bij apparaten van verschillende leveranciers. De gebeurtenissen worden overigens door IFTTT aangeduid met ‘recepten’.

Maak eerst een account aan via Start today. In de sectie Explore lees je welke recepten beschikbaar zijn. Zoek bijvoorbeeld op Hue om alle recepten voor de slimme Hue-lampen te zien.

Voorbeeldrecept

In ons voorbeeld gebruiken we een recept voor Hue dat de lampen inschakelt als je in de buurt van je huis komt. Gebruik de zoekbalk en zoek naar Hue. Zoek nu naar een recept dat ons bij de taak helpt, bijvoorbeeld Turn on your lights when you’re near home. Klik op Connect. Afhankelijk van de gekozen taak, geef je aanvullende informatie op. Zo kan IFTTT een kaart tonen waarop je je woning aanwijst. Zo weet het systeem wanneer je in de buurt van je huis bent. Klik op Save om het recept op te slaan.

☀️ Je eigen energie opwekken?

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.