Steeds meer energiemaatschappijen bieden dynamische energiecontracten aan, met een stroomprijs die per uur en gasprijs die per dag kan veranderen. Hoe gunstig dat is, hangt af van jouw situatie, maar ook van de ontwikkelingen op de markt. Wil je optimaal profiteren, dan is het raadzaam om je stroomverbruik zo veel mogelijk te sturen, zodat je profiteert van de goedkope uren.

Nederland telt zo’n zeven miljoen huishoudens. Ongeveer 65% heeft een variabel contract, zo’n 30% een vast contract en 5% een dynamisch contract. De dynamische contracten zijn relatief nieuw, maar winnen aan populariteit. Er komt ook steeds meer aandacht voor, nu ook grote energiemaatschappijen met zulke contracten komen, zoals Eneco en Vandebron.

Vanaf 2025 moeten volgens de nieuwe energiewet waarschijnlijk alle energiemaatschappijen zo’n contract aanbieden. Kenmerkend voor een dynamisch contract is dat de prijzen voor stroom en gas de marktprijzen volgen. Dit brengt wel wat onzekerheid met zich mee.

Door de dalende energieprijzen waren dynamische contracten het afgelopen jaar erg gunstig. Maar je kunt ook voor (negatieve) verrassingen komen te staan als bijvoorbeeld gasprijzen straks stijgen door een extra koude winter of bij problemen op de wereldmarkt.

Wil je optimaal profiteren, dan is het belangrijk om de tarieven in de gaten te houden. Draai bijvoorbeeld een wasje bij een lage stroomprijs, zet de vaatwasser aan en hang de auto aan de laadpaal. Met een goede planning kun je veel geld besparen. Het wordt eenvoudiger als je dit kunt automatiseren. Daar geven we je dit artikel ook de nodige tips voor.

©snapshotfreddy - stock.adobe.com

Prijzen van elektriciteit veranderen onder andere door wind en zon ieder uur, daar kun je met een dynamisch energiecontract van profiteren.

1 Verschillen vast, variabel en dynamisch

Een vast contract heeft meestal een vaste looptijd van één, twee of drie jaar. Het contract bevat vaste tarieven gedurende de looptijd van het contract. Je betaalt vaak een vrij grote risico-opslag aan de energieleverancier, die immers het risico loopt om met duur ingekochte energie te blijven zitten.

Bij een variabel contract heb je met variabele tarieven te maken, die meestal twee keer per jaar en soms vaker wijzigen. Bij een dynamisch contract volgen de tarieven de marktprijs, soms ook spotprijs genoemd. Deze tarieven zijn openbaar en kun je zelf volgen. Het tarief voor stroom kan per uur en voor gas per dag veranderen. De leverancier rekent een kleine vaste opslag voor stroom en gas.

2 Inzicht tarieven

Elke dag worden rond 13:00 de stroomprijzen voor de komende 24 uur op de beurs bepaald. De meeste leveranciers houden je via een app op de hoogte van de tarieven. De app van Zonneplan toont bijvoorbeeld de werkelijke prijs gedurende de dag, inclusief heffingen en belastingen.

Dit tarief bestaat uit de marktprijs, de inkoopkosten van de leverancier (soms ook handling fee genoemd) en de energiebelasting. Daar wordt vervolgens nog 21% btw over berekend.

De inkoopkosten kunnen iets verschillen per leverancier. Op de website van Enever vergelijk je eenvoudig het huidige tarief van aanbieders van dynamische contracten. Er zijn ook apps van derden, zoals Slim Laden Service. Uiteraard zijn bij een dynamisch contract ook de gangbare vaste lasten van toepassing, in het bijzonder vastrecht voor gas/stroom en netbeheerkosten.

Deze app toont de prijs voor de komende uren voor je dynamisch contract.

Voor teruggeleverde stroom krijg je in de praktijk vaak een lagere prijs dan voor afgenomen stroom.

3 Terugleveren en salderen

Heb je zonnepanelen, dan is een dynamisch contract niet altijd gunstig, al zijn er veel haken en ogen (zie kader ‘Wel of niet gunstig bij zonnepanelen?’). Bij een dynamisch contract betaal je feitelijk voor afgenomen stroom de marktprijs die in dat uur geldt, plus de inkoopvergoeding. Voor terugleveren ontvang je datzelfde bedrag. Voorts betaal je op jaarbasis over het positieve netto verbruik nog energiebelasting.

Hoe dit administratief wordt afgehandeld, verschilt per leverancier en levert vaak een flink dossier op. Het feit dat je voor opgewekte stroom een vergoeding krijgt die gelijk is aan het tarief wat je zou betalen als je die stroom op dat moment zou afnemen, is vaak niet zo gunstig. Op zonnige middagen zijn die uurtarieven namelijk vaak het laagst en krijg je dus relatief weinig voor de opgewekte stroom.

Bij een vast of variabel energiecontract wordt aan het einde van het contractjaar de opgewekte stroom weggestreept tegen je energieverbruik, het zogenoemde salderen. Je kunt daardoor feitelijk in de zomer een buffer opbouwen met opgewekte stroom en die in de winter ‘gratis’ gebruiken.

©tl6781 - stock.adobe.com

De verrekening van zelfopgewekte stroom via zonnepanelen werkt anders bij een dynamisch energiecontract.

4 Grote verschillen

De stroomprijs kan op een dag flink variëren. Zo zagen we in september een tarief van 0,63 euro per kWh tussen 19:00 en 20:00. Dat is meestal ook één van de duurste uren: veel Nederlanders komen thuis, gaan de auto opladen en eten koken. Later op de avond daalde het tarief naar zo’n 0,30 euro per kWh. Het scheelt dan ruim 0,30 euro als je het startmoment van de vaatwasser (die per beurt ongeveer 1 kWh verbruikt) een paar uur uitstelt. Dat kun je eventueel automatiseren, zoals je vanaf paragraaf 5 leest.

Bij veel groene stroom, door zon en wind, dalen de stroomprijzen af en toe tot (ver) onder nul. Begin juli 2023 kregen mensen bijvoorbeeld enkele uren achter elkaar 0,43 euro per kWh terug! Je elektrische auto opladen, levert dan zomaar zo’n twintig euro op. Een nadeel is dat je óók voor teruggeleverde stroom moet betalen. Hierdoor kiezen mensen er soms voor de zonnepanelen uit te schakelen. Als de stroomprijs maar een beetje negatief is heeft het zeker nog zin om terug te leveren. Extra opwekken betekent dat je over een groter deel van de gebruikte stroom de belastingen terugkrijgt.

Aan het begin van de avond zie je vrijwel altijd een piek in de tarieven. 

©paulynn - stock.adobe.com

Door een elektrische auto op het juiste moment op te laden kun je een hoop geld besparen.

5 Kosten in Home Assistant?

Om optimaal te profiteren van een dynamisch energiecontract is het belangrijk om je verbruik zo veel mogelijk te sturen naar de goedkope uurtjes. Ook als je zonnepanelen hebt, is de stroomprijs de belangrijkste factor. Soms krijg je immers een goede prijs bij terugleveren, terwijl je dezelfde stroom op een ander moment tegen een (veel) lager bedrag kunt afnemen.

In automatiseringen kun je rekening met de stroomprijs houden. Laat bijvoorbeeld een warmwaterboiler op een gunstig moment opwarmen. Er bestaan diverse integraties voor Home Assistant. Tibber heeft een officiële integratie, die ook inzicht in de maandelijkse kosten geeft. Heb je een Tibber Pulse, een kleine dongel voor in de slimme meter, dan krijg je tevens inzicht in je realtimeverbruik. Helaas werkt deze integratie alleen voor klanten van deze energieleverancier.

Er zijn ook universele integraties, zoals Nord Pool en ENTSO-E. Deze tonen de huidige prijs en de prijs per uur van de dag. Daar kun je dan een mooie grafiek mee maken. In de volgende paragraaf laten we dat zien voor de ENTSO-E-integratie. De sensors kun je gebruiken in automatiseringen om de goedkope uren te benutten. De genoemde integraties kun je installeren via HACS (zie kader ‘Home Assistant Community Store’). Een handmatige installatie kan eventueel ook, maar is wat complexer.

Via diverse integraties importeer je de dynamische prijzen in Home Assistant.

Ook interessant: Meten is weten: zo beperk je je energieverbruik

Voor de iets gevorderde gebruiker is HACS een walhalla van extra uitbreidingen.

6 ENTSO-E

Als voorbeeld gebruiken we de ENTSO-E-integratie. Deze haalt prijzen op bij het Transparancy Platform. Op die website bekijk je de kale marktprijzen per land per uur.

Om de prijzen te kunnen gebruiken in Home Assistant moet je een account aanmaken en vervolgens een gratis API-sleutel genereren, ook wel token genoemd. De instructies vind je op de GitHub-pagina van de integratie. De activatie duurt doorgaans niet meer dan een werkdag. Na acceptatie kun je een token maken.

Log daarvoor in en ga naar My Account Settings. Onder Web Api Security Token kies je Generate a new token. In een venster kun je deze token eenmalig aflezen. Maak hiervan een notitie. Als je de token verliest, kun je later overigens altijd een nieuwe token genereren.

Het Transparancy Platform toont de beursprijs voor stroom per uur van de dag.

7 Integratie toevoegen

Je kunt nu de integratie toevoegen. Open daarvoor HACS en zoek naar ENTSO-e. Download de integratie en herstart Home Assistant onder Ontwikkelhulpmiddelen op het eerste tabblad. Ga vervolgens naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik op Integratie toevoegen, zoek naar de integratie en voeg deze toe. Vul bij Name een naam in, bijvoorbeeld Dynamische prijzen. Bij Your API Key vul je de hiervoor gegenereerde token in. Bij Area kies je voor Netherlands. Zet een vinkje bij I want to set VAT, template and calculation method (next step). Klik dan op Verzenden.

Je kunt nu extra details opgeven om tot het exacte tarief voor jouw leverancier te komen. Dat is nodig omdat de extra kosten per leverancier verschillen. Het handigste is om hiervoor een template te gebruiken die je invult in het veld Price Modifyer Template. Ook de btw kun je via dat template berekenen. Vul daarom bij VAT tariff de waarde 0 in. We gebruiken voor Zonneplan het volgende template:

Je kunt in het venster nog kiezen wanneer sensors bijgewerkt moeten worden. Hier kiezen we rotation, zodat de sensors per kalenderdag (rond middernacht) worden geüpdatet.

Zoals je ziet, worden in het template eerst enkele variabelen ingesteld. Met extra kosten worden de inkoopkosten van de energieleverancier bedoeld. Zonneplan noemt dit de handling fee en rekent 0,01653 euro exclusief btw. De energiebelasting is een vast bedrag van 0,12599 euro. Over het uiteindelijke bedrag wordt nog 21% btw berekend. Heb je een andere energieleverancier? Dan hoef je alleen de extra kosten (hier 0.01653) aan te passen voor bijvoorbeeld Tibber (0.018), ANWB Energie (0.0175) of Frank Energie (0.022).

We voegen de ENTSO-E-integratie toe via HACS.

8 Sensors raadplegen

Nadat je de integratie hebt toegevoegd, kun je de sensors verkennen via Ontwikkelhulpmiddelen / Statussen. Gebruik bij het zoeken de naam die je eerder had ingevuld, in ons voorbeeld Dynamische prijzen. Je ziet dat een van de sensors via attributen de prijs per uur laat zien. Er zijn ook sensors die aangeven wat het hoogste en laagste tarief is vandaag, en andere sensors die het tijdstip aangeven voor die hoogste en laagste prijs.

De integratie biedt diverse praktische sensors.

Lees zeker ook dit artikel: Heb jij een dynamisch energiecontract? Zo maak je de uurprijzen visueel

9 Weergeven in grafiek

Wil je de dynamische elektriciteitsprijzen op je dashboard weergeven in een grafiek, dan raden we aan ApexChart Graph Card te gebruiken. Je kunt deze uitbreiding eenvoudig toevoegen via HACS, via het onderdeel Frontend. Bij het bewerken van je dashboard kies je de optie Kaart toevoegen gevolgd door Handmatig. Je kunt nu de YAML-code voor de kaart invullen. Dat ziet er voor deze kaart uit zoals in het volgende voorbeeld. Let er op dat je achter entity: de juiste naam van de sensor invult.

De code kun je downloaden van deze pagina en daarna vanuit een programma als Kladblok overnemen.

Wil je de prijzen van morgen in een grafiek, voeg dan een extra grafiek toe met dezelfde YAML-code, maar maak dan onder span: de volgende aanpassing. Pas uiteraard ook de titel aan.

De code kun je downloaden van deze pagina en daarna vanuit een programma als Kladblok overnemen.

De ApexChart Graph Card is overigens een mooie toevoeging aan elke installatie van Home Assistant. Je kunt hier met wat oefening zeer geavanceerde grafieken mee maken.

Via de ApexChart Graph Card tonen we de uurtarieven voor stroom voor vandaag.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.