Steeds meer energiemaatschappijen bieden dynamische energiecontracten aan, met een stroomprijs die per uur en gasprijs die per dag kan veranderen. Hoe gunstig dat is, hangt af van jouw situatie, maar ook van de ontwikkelingen op de markt. Wil je optimaal profiteren, dan is het raadzaam om je stroomverbruik zo veel mogelijk te sturen, zodat je profiteert van de goedkope uren.

Nederland telt zo’n zeven miljoen huishoudens. Ongeveer 65% heeft een variabel contract, zo’n 30% een vast contract en 5% een dynamisch contract. De dynamische contracten zijn relatief nieuw, maar winnen aan populariteit. Er komt ook steeds meer aandacht voor, nu ook grote energiemaatschappijen met zulke contracten komen, zoals Eneco en Vandebron.

Vanaf 2025 moeten volgens de nieuwe energiewet waarschijnlijk alle energiemaatschappijen zo’n contract aanbieden. Kenmerkend voor een dynamisch contract is dat de prijzen voor stroom en gas de marktprijzen volgen. Dit brengt wel wat onzekerheid met zich mee.

Door de dalende energieprijzen waren dynamische contracten het afgelopen jaar erg gunstig. Maar je kunt ook voor (negatieve) verrassingen komen te staan als bijvoorbeeld gasprijzen straks stijgen door een extra koude winter of bij problemen op de wereldmarkt.

Wil je optimaal profiteren, dan is het belangrijk om de tarieven in de gaten te houden. Draai bijvoorbeeld een wasje bij een lage stroomprijs, zet de vaatwasser aan en hang de auto aan de laadpaal. Met een goede planning kun je veel geld besparen. Het wordt eenvoudiger als je dit kunt automatiseren. Daar geven we je dit artikel ook de nodige tips voor.

©snapshotfreddy - stock.adobe.com

1 Verschillen vast, variabel en dynamisch

Een vast contract heeft meestal een vaste looptijd van één, twee of drie jaar. Het contract bevat vaste tarieven gedurende de looptijd van het contract. Je betaalt vaak een vrij grote risico-opslag aan de energieleverancier, die immers het risico loopt om met duur ingekochte energie te blijven zitten.

Bij een variabel contract heb je met variabele tarieven te maken, die meestal twee keer per jaar en soms vaker wijzigen. Bij een dynamisch contract volgen de tarieven de marktprijs, soms ook spotprijs genoemd. Deze tarieven zijn openbaar en kun je zelf volgen. Het tarief voor stroom kan per uur en voor gas per dag veranderen. De leverancier rekent een kleine vaste opslag voor stroom en gas.

2 Inzicht tarieven

Elke dag worden rond 13:00 de stroomprijzen voor de komende 24 uur op de beurs bepaald. De meeste leveranciers houden je via een app op de hoogte van de tarieven. De app van Zonneplan toont bijvoorbeeld de werkelijke prijs gedurende de dag, inclusief heffingen en belastingen.

Dit tarief bestaat uit de marktprijs, de inkoopkosten van de leverancier (soms ook handling fee genoemd) en de energiebelasting. Daar wordt vervolgens nog 21% btw over berekend.

De inkoopkosten kunnen iets verschillen per leverancier. Op de website van Enever vergelijk je eenvoudig het huidige tarief van aanbieders van dynamische contracten. Er zijn ook apps van derden, zoals Slim Laden Service. Uiteraard zijn bij een dynamisch contract ook de gangbare vaste lasten van toepassing, in het bijzonder vastrecht voor gas/stroom en netbeheerkosten.

3 Terugleveren en salderen

Heb je zonnepanelen, dan is een dynamisch contract niet altijd gunstig, al zijn er veel haken en ogen (zie kader ‘Wel of niet gunstig bij zonnepanelen?’). Bij een dynamisch contract betaal je feitelijk voor afgenomen stroom de marktprijs die in dat uur geldt, plus de inkoopvergoeding. Voor terugleveren ontvang je datzelfde bedrag. Voorts betaal je op jaarbasis over het positieve netto verbruik nog energiebelasting.

Hoe dit administratief wordt afgehandeld, verschilt per leverancier en levert vaak een flink dossier op. Het feit dat je voor opgewekte stroom een vergoeding krijgt die gelijk is aan het tarief wat je zou betalen als je die stroom op dat moment zou afnemen, is vaak niet zo gunstig. Op zonnige middagen zijn die uurtarieven namelijk vaak het laagst en krijg je dus relatief weinig voor de opgewekte stroom.

Bij een vast of variabel energiecontract wordt aan het einde van het contractjaar de opgewekte stroom weggestreept tegen je energieverbruik, het zogenoemde salderen. Je kunt daardoor feitelijk in de zomer een buffer opbouwen met opgewekte stroom en die in de winter ‘gratis’ gebruiken.

©tl6781 - stock.adobe.com

4 Grote verschillen

De stroomprijs kan op een dag flink variëren. Zo zagen we in september een tarief van 0,63 euro per kWh tussen 19:00 en 20:00. Dat is meestal ook één van de duurste uren: veel Nederlanders komen thuis, gaan de auto opladen en eten koken. Later op de avond daalde het tarief naar zo’n 0,30 euro per kWh. Het scheelt dan ruim 0,30 euro als je het startmoment van de vaatwasser (die per beurt ongeveer 1 kWh verbruikt) een paar uur uitstelt. Dat kun je eventueel automatiseren, zoals je vanaf paragraaf 5 leest.

Bij veel groene stroom, door zon en wind, dalen de stroomprijzen af en toe tot (ver) onder nul. Begin juli 2023 kregen mensen bijvoorbeeld enkele uren achter elkaar 0,43 euro per kWh terug! Je elektrische auto opladen, levert dan zomaar zo’n twintig euro op. Een nadeel is dat je óók voor teruggeleverde stroom moet betalen. Hierdoor kiezen mensen er soms voor de zonnepanelen uit te schakelen. Als de stroomprijs maar een beetje negatief is heeft het zeker nog zin om terug te leveren. Extra opwekken betekent dat je over een groter deel van de gebruikte stroom de belastingen terugkrijgt.

©paulynn - stock.adobe.com

5 Kosten in Home Assistant?

Om optimaal te profiteren van een dynamisch energiecontract is het belangrijk om je verbruik zo veel mogelijk te sturen naar de goedkope uurtjes. Ook als je zonnepanelen hebt, is de stroomprijs de belangrijkste factor. Soms krijg je immers een goede prijs bij terugleveren, terwijl je dezelfde stroom op een ander moment tegen een (veel) lager bedrag kunt afnemen.

In automatiseringen kun je rekening met de stroomprijs houden. Laat bijvoorbeeld een warmwaterboiler op een gunstig moment opwarmen. Er bestaan diverse integraties voor Home Assistant. Tibber heeft een officiële integratie, die ook inzicht in de maandelijkse kosten geeft. Heb je een Tibber Pulse, een kleine dongel voor in de slimme meter, dan krijg je tevens inzicht in je realtimeverbruik. Helaas werkt deze integratie alleen voor klanten van deze energieleverancier.

Er zijn ook universele integraties, zoals Nord Pool en ENTSO-E. Deze tonen de huidige prijs en de prijs per uur van de dag. Daar kun je dan een mooie grafiek mee maken. In de volgende paragraaf laten we dat zien voor de ENTSO-E-integratie. De sensors kun je gebruiken in automatiseringen om de goedkope uren te benutten. De genoemde integraties kun je installeren via HACS (zie kader ‘Home Assistant Community Store’). Een handmatige installatie kan eventueel ook, maar is wat complexer.

Ook interessant: Meten is weten: zo beperk je je energieverbruik

6 ENTSO-E

Als voorbeeld gebruiken we de ENTSO-E-integratie. Deze haalt prijzen op bij het Transparancy Platform. Op die website bekijk je de kale marktprijzen per land per uur.

Om de prijzen te kunnen gebruiken in Home Assistant moet je een account aanmaken en vervolgens een gratis API-sleutel genereren, ook wel token genoemd. De instructies vind je op de GitHub-pagina van de integratie. De activatie duurt doorgaans niet meer dan een werkdag. Na acceptatie kun je een token maken.

Log daarvoor in en ga naar My Account Settings. Onder Web Api Security Token kies je Generate a new token. In een venster kun je deze token eenmalig aflezen. Maak hiervan een notitie. Als je de token verliest, kun je later overigens altijd een nieuwe token genereren.

7 Integratie toevoegen

Je kunt nu de integratie toevoegen. Open daarvoor HACS en zoek naar ENTSO-e. Download de integratie en herstart Home Assistant onder Ontwikkelhulpmiddelen op het eerste tabblad. Ga vervolgens naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik op Integratie toevoegen, zoek naar de integratie en voeg deze toe. Vul bij Name een naam in, bijvoorbeeld Dynamische prijzen. Bij Your API Key vul je de hiervoor gegenereerde token in. Bij Area kies je voor Netherlands. Zet een vinkje bij I want to set VAT, template and calculation method (next step). Klik dan op Verzenden.

Je kunt nu extra details opgeven om tot het exacte tarief voor jouw leverancier te komen. Dat is nodig omdat de extra kosten per leverancier verschillen. Het handigste is om hiervoor een template te gebruiken die je invult in het veld Price Modifyer Template. Ook de btw kun je via dat template berekenen. Vul daarom bij VAT tariff de waarde 0 in. We gebruiken voor Zonneplan het volgende template:

Je kunt in het venster nog kiezen wanneer sensors bijgewerkt moeten worden. Hier kiezen we rotation, zodat de sensors per kalenderdag (rond middernacht) worden geüpdatet.

Zoals je ziet, worden in het template eerst enkele variabelen ingesteld. Met extra kosten worden de inkoopkosten van de energieleverancier bedoeld. Zonneplan noemt dit de handling fee en rekent 0,01653 euro exclusief btw. De energiebelasting is een vast bedrag van 0,12599 euro. Over het uiteindelijke bedrag wordt nog 21% btw berekend. Heb je een andere energieleverancier? Dan hoef je alleen de extra kosten (hier 0.01653) aan te passen voor bijvoorbeeld Tibber (0.018), ANWB Energie (0.0175) of Frank Energie (0.022).

8 Sensors raadplegen

Nadat je de integratie hebt toegevoegd, kun je de sensors verkennen via Ontwikkelhulpmiddelen / Statussen. Gebruik bij het zoeken de naam die je eerder had ingevuld, in ons voorbeeld Dynamische prijzen. Je ziet dat een van de sensors via attributen de prijs per uur laat zien. Er zijn ook sensors die aangeven wat het hoogste en laagste tarief is vandaag, en andere sensors die het tijdstip aangeven voor die hoogste en laagste prijs.

Lees zeker ook dit artikel: Heb jij een dynamisch energiecontract? Zo maak je de uurprijzen visueel

9 Weergeven in grafiek

Wil je de dynamische elektriciteitsprijzen op je dashboard weergeven in een grafiek, dan raden we aan ApexChart Graph Card te gebruiken. Je kunt deze uitbreiding eenvoudig toevoegen via HACS, via het onderdeel Frontend. Bij het bewerken van je dashboard kies je de optie Kaart toevoegen gevolgd door Handmatig. Je kunt nu de YAML-code voor de kaart invullen. Dat ziet er voor deze kaart uit zoals in het volgende voorbeeld. Let er op dat je achter entity: de juiste naam van de sensor invult.

Wil je de prijzen van morgen in een grafiek, voeg dan een extra grafiek toe met dezelfde YAML-code, maar maak dan onder span: de volgende aanpassing. Pas uiteraard ook de titel aan.

De ApexChart Graph Card is overigens een mooie toevoeging aan elke installatie van Home Assistant. Je kunt hier met wat oefening zeer geavanceerde grafieken mee maken.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare draadloze hoofdtelefoon, bluetooth-speaker, radio of soundbar? Vandaag hebben we vijf interessante audioproducten voor je gespot.

JBL Tune 770NC

Zoek je een goede bluetooth-koptelefoon met noise-cancelling? De zwarte uitvoering van de JBL Tune 770NC is op het moment van schrijven spotgoedkoop! Als je liever een ander kleurtje wilt, kies je als alternatief voor een witte, blauwe of paarse versie. Deze kleurstellingen zijn eveneens betaalbaar. De Tune 770NC heeft zachte kussens die volledig over je oren vallen. Wel zo comfortabel, want hierdoor ervaren je oren geen hinderlijke drukpunten. Gunstig is de ondersteuning voor actieve ruisonderdrukking. Op drukke plekken filtert deze draadloze koptelefoon storende achtergrondgeluiden weg.

De Tune 770NC heeft twee audiodrivers van veertig millimeter met een volledig bereik. Op een volledig opgeladen accu kun je tot ongeveer 44 uur luisteren. Zet je noise-cancelling uit, dan bedraagt de maximale luistertijd zelfs zeventig uur. Heb je een lekker muziekalbum opstaan terwijl iemand je opbelt? Pauzeer dan de audioweergave en voer handsfree een gesprek. Tot slot loont het de moeite om de JBL Headphones-app op een smartphone te installeren. Met behulp van diverse equalizerinstellingen stel je daarmee jouw favoriete geluid in.

Xiaomi Redmi Buds 5

Voor enkele tientjes koop je deze volledig draadloze oordopjes van Xiaomi. Je kiest tussen een zwarte, witte en lichtblauwe uitvoering. Ondanks de lage aanschafprijs ondersteunt de Redmi Buds 5 noise-cancelling. Ideaal voor wie zich in een drukke omgeving even wil concentreren. Volgens de fabrikant filteren de in-ears tot 46 decibel van de geluiden om je heen weg. Het werkt vooral bij laagfrequentie audiogolven, zoals motoren van voertuigen. Je kunt zelf de mate van actieve ruisonderdrukking instellen.

Xiaomi belooft op een enkele acculading een luistertijd van tien uur. Verder kun je de oordopjes met de bijgesloten oplaadcase tot driemaal volledig opladen. Kortom, de Redmi Buds 5 hebben pas na zo'n veertig uur luisteren netstroom nodig. Heb je vaak haast, dan is de snellaadfunctie ideaal. Na vijf minuten opladen kun je weer twee uur luisteren. Via het bedieningspaneeltje aan de buitenzijde stuur je de in-ears makkelijk aan. Sla bijvoorbeeld een liedje over, wijzig het volume of neem een inkomend gesprek aan. Als laatste is het lichte gewicht van slechts 5,3 gram per oordopje een pluspunt. Dit maakt de Redmi Buds 5 geschikt voor lange luistersessies.

Philips TAB5309/10

Met de Philips TAB5309/10 schaf je een betaalbare soundbar én subwoofer aan. Beide apparaten zijn draadloos met elkaar verbonden, waardoor je geen kabels hoeft te trekken. Als je met de afstandsbediening een hoog basniveau selecteert, voel je drukke scènes van films, series en games letterlijk trillen. Uiteraard activeer je net zo makkelijk een 'zachtere' basweergave. De achterzijde telt drie aansluitingen, namelijk HDMI-ARC, s/pdif (optisch) en 3,5mm-audiojack. Je kunt dus elke televisie aansluiten.

Met een lengte van 76,6 centimeter past de TAB5309/10 bij zo'n beetje elke beeldbuis. Plaats de soundbar op een televisiemeubel of hang hem met de meegeleverde wandbevestiging aan de muur. Eenmaal aangesloten wissel je tussen verschillende geluidsinstellingen, namelijk film, muziek en stadion. Bovendien versterk je zo nodig stemmen, zodat je mensen op televisie beter kunt verstaan. Je gebruikt deze soundbar eventueel ook voor het luisteren van muziek. Verbind hiervoor een smartphone via bluetooth en stream je favoriete Spotify-afspeellijsten. Als alternatief kun je ook een usb-stick of externe harde schijf met audiobestanden aansluiten.

Lees ook: Welke bluetooth-speaker past bij mij?

JBL Clip 5

De JBL Clip 5 is een van de goedkoopste bluetooth-speakers die je momenteel kunt kopen. Dit product is in zo'n beetje alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar, namelijk zwart, roze, rood, legergroen, wit, paars en blauw. Gunstig is de IP67-gecertificeerde behuizing, want stof, zand en water kunnen niet binnendringen. Hang de Clip 5 via de geïntegreerde karabijnhaak dus gerust in de douchecabine of neem de compacte luidspreker mee naar het strand. Dankzij het lichte gewicht van 285 gram neem je het apparaatje overal mee naartoe. Via de JBL Portable-app op een smartphone pas je desgewenst diverse geluidsopties aan.

De ingebouwde accu kun je via de bijgesloten usb-c-kabel opladen. Luister vervolgens twaalf uur onafgebroken naar muziek, podcasts en/of radio. Is de accu toch onverhoopt leeg? Druk dan op de zogeheten Play Boost-knop voor nog eens drie uur luisterplezier. Verder heeft de voorzijde knopjes om het volume te reguleren en de audioweergave te pauzeren. Ten slotte is het mogelijk om twee Clip 5-speakers draadloos te koppelen. Zo luister je naar een voller geluid. Je leest hier enkele reviews van andere gebruikers.

Philips TAR5005/10

Wil je een goedkope FM-/DAB+-radio met wekkerfunctie kopen? Momenteel bieden enkele webshops dit fraaie exemplaar van Philips voor minder dan vijftig euro aan. Via de lange telescopische antenne aan de achterzijde vergroot je de kans op een goede radio-ontvangst. Kies wel een locatie dicht bij het stopcontact, want de TAR5005/10 heeft geen accu. In de houten klankkast is een audiodriver van ruim zes centimeter verantwoordelijk voor het geluid.

Bovenop de behuizing tref je een behoorlijk uitgebreid bedieningspaneel. Hiermee sla je tot twintig voorkeurzenders in het geheugen op. Je kunt daarnaast het volume wijzigen en een wekker instellen. Configureer zo nodig twee alarmen op verschillende tijdstippen. Verder kan de TAR5005/10 zichzelf na een bepaalde periode automatisch uitschakelen, bijvoorbeeld na 15, 60 of 120 minuten. De voorkant heeft een display waarop je de tijd, het radiostation en zenderinformatie kunt aflezen. Deze (design)radio meet slechts 15,5 × 9,5 × 10,9 centimeter, zodat je vast wel een mooi plekje kunt vinden.