Wil je zicht houden op je energieverbruik? Dat kan uitstekend met Home Assistant! Je hoeft je zeker niet te beperken tot het uitlezen van je slimme meter. Door ook je zonnepanelen te monitoren, weet je veel beter wat je echt verbruikt. Meet je bovendien individuele apparaten, dan identificeer je ook de grootverbruikers. Met wat eenvoudige trucjes kun je ook voor bijvoorbeeld slimme lampen en luidsprekers het verbruik bijhouden. Ook kun je ‘domme’ apparaten toevoegen die altijd aan staan, zoals een koelkast of ip-camera!

Met Home Assistant kun je je energieverbruik tot in detail bijhouden. Dat begint meestal met het uitlezen van de slimme meter. Heb je zonnepanelen, dan is het belangrijk om óók de opwek te registreren. Alleen dan heb je een compleet beeld van je totale energieverbruik. Immers, een deel van de opgewekte stroom wordt direct door de apparaten in huis verbruikt en zal nooit je slimme meter passeren. Dit zal vanzelf duidelijk worden als we het energiedashboard onder de loep gaan nemen.

We gaan ook het verbruik van individuele apparaten bijhouden. Er zijn apparaten die zelf het verbruik aangeven. Maar je kunt ook een tussenstekker gebruiken, bijvoorbeeld voor je wasmachine en vaatwasser. Er is ook een handige component die met virtuele sensors inzicht geeft in het verbruik van verschillende apparaten. Je slimme verlichting en slimme luidsprekers worden daardoor direct herkend.

Maar je kunt ook eenvoudig apparaten met een constant verbruik toevoegen, zolang Home Assistant de aan-uitstatus kent. Staat een apparaat altijd aan, zoals een koelkast of bewakingscamera? Dan is dat laatste niet eens nodig. Met een beetje puzzelen kun je zo vrijwel het volledige energieverbruik van je huis in kaart brengen.

1 Slimme meter uitlezen

De slimme meter registreert hoeveel elektriciteit je afneemt of teruglevert aan het net. Ook je eventuele gasverbruik wordt bijgehouden. Er zijn diverse accessoires om deze gegevens uit te lezen via de P1-poort, zodat je ze in Home Assistant kunt gebruiken. Als de pc met Home Assistant zich in de meterkast bevindt, is een slimmemeterkabel doorgaans de goedkoopste oplossing, zeker als je die zelf maakt. Bij dit artikel gebruiken we een P1-meter van HomeWizard. Deze lees je uit via wifi. Er zijn diverse alternatieven, bijvoorbeeld van Smart Gateways. Beide bedrijven leveren ook een watermeter waarmee je live inzicht in je waterverbruik kunt krijgen.

2 Opbrengst zonnepanelen

Als je over zonnepanelen beschikt, geven de gegevens van de slimme meter nog geen compleet beeld. De opgewekte stroom van je zonnepanelen zal namelijk eerst direct je huis in gaan. Die stroom verbruik je in feite dus al vóór de meter. Wil je weten wat je écht hebt verbruikt, dan moet je de opbrengst van de zonnepanelen toevoegen in Home Assistant. Als je de sensors goed configureert, zal Home Assistant vervolgens zelf de juiste berekeningen maken.

Wij gebruiken hier de SolarEdge-integratie. Die bevat een sensor genaamd Lifetime energy. Dat is feitelijk de totale (cumulatieve) energieopbrengst van de zonnepanelen. De sensor zal dus steeds op blijven lopen, op basis van de totaal opgewekte energie. Je kunt hem direct gebruiken in je energiedashboard. De meeste andere merken omvormers bieden met hun integratie ook zo’n sensor.

3 Werking omvormer

Ook als je de zonnepanelen niet actief monitort, kunnen we uit ervaring zeggen dat het slim is de werking te controleren. Een defecte of uitgeschakelde omvormer kan voor flink wat extra kosten zorgen (of eigenlijk: gemiste inkomsten). En het gebeurt soms ongemerkt. Je zou met een eenvoudige ping kunnen controleren of de omvormer aanstaat. Hiervoor kun je de volgende regels aan je configuratiebestand (configuration.yaml) toevoegen. Het ip-adres van de omvormer kun je achterhalen via de verbindingslijst van je router en zet je bij host:.

Je kunt vervolgens een automatisering maken die een waarschuwing stuurt als de omvormer bijvoorbeeld 15 minuten niet bereikt kan worden. Er zijn natuurlijk meer methodes. Stel dat je op een heldere dag geen opbrengst van je zonnepanelen hebt, dan is dat ook een indicatie dat er iets mis is.

4 Tussenstekkers

Met een tussenstekker kun je niet alleen apparaten schakelen, maar (afhankelijk van het model) vaak óók het vermogen en de verbruikte energie bijhouden. Veiligheid is wel een aandachtspunt. Een tussenstekker moet zwaar genoeg zijn voor het vermogen van het aangesloten apparaat. Bij huishoudelijke apparaten kun je dat aan de aansluitwaarde zien.

In dit artikel hebben we twee modellen gebruikt: de Nous A1Z (Zigbee) en HomeWizard Energy Socket (wifi). Die laatste is geschikter voor zwaardere apparaten zoals ovens, wasmachines en wasdrogers. Bij tussenstekkers kun je meestal kiezen wat ze na stroomuitval (of onderbreking) moeten doen. Mag het aangesloten apparaat nooit uitstaan, zoals een koelkast of vriezer, let hier dan goed op, zodat het apparaat netjes aan wordt gezet na een stroomuitval!

5 Installatie PowerCalc

Voor sommige apparaten kun je het verbruik niet zo makkelijk meten. Denk aan slimme lampen die je in een fitting draait. De PowerCalc-integratie zorgt dat je hiervan toch het verbruik kunt registreren. De component herkent automatisch veel bekende slimme lampen, slimme luidsprekers en tussenstekkers voor bijvoorbeeld wifi of Zigbee. Via Home Assistant weet PowerCalc steeds de status van een apparaat.

Ook kent de software bijvoorbeeld het stand-byverbruik en het verbruik bij een bepaalde helderheid of bepaald volume. Met al deze gegevens kan PowerCalc een nauwkeurige inschatting van het verbruik maken. De volledige lijst van ondersteunde apparaten kun je hier nalezen.

Je kunt PowerCalc het makkelijkst installeren via HACS (Home Assistant Community Store). Na het downloaden moet je Home Assistant herstarten. Maak via bijvoorbeeld de add-on File editor een nieuw bestand genaamd powercalc.yaml. Dit mag in eerste instantie leeg zijn. Later kun je hier eventueel een handmatige configuratie in zetten. Voeg daarna de volgende regel toe aan configuration.yaml:

Hierna moet je Home Assistent een laatste keer herstarten.

6 Apparaten configureren

Via Instellingen / Apparaten & diensten zie je dat PowerCalc veel apparaten zelf heeft ontdekt. Je kunt ze via de knop Configureren toevoegen. Mogelijk zie je hier ook je slimme stekkers staan. Voor deze apparaten wordt, als je ze toevoegt, door PowerCalc bijgehouden wat ze zelf verbruiken. Zulke stekkers staan altijd stand-by, maar het verbruik kan afhankelijk zijn van de status van het aangesloten apparaat (aan of uit). Overigens verbruiken de meeste slimme stekkers zelf vrijwel altijd ruim minder dan één watt aan vermogen, maar er zijn een paar uitschieters naar boven.

7 Handmatig apparaten toevoegen

Je kunt met PowerCalc ook handmatig apparaten toevoegen die niet bekend zijn in Home Assistant. Zo kun je eenvoudig apparaten die een vast verbruik hebben en altijd aan staan toevoegen. Denk aan bijvoorbeeld een koelkast, router of bewakingscamera. Hoewel je een tussenstekker kunt gebruiken om dit verbruik te monitoren, kost zo’n tussenstekker wel geld, terwijl de meerwaarde in dit geval heel beperkt is. Bovendien heeft een tussenstekker ook een klein eigen verbruik. Dat kun je op deze manier vermijden. We voegen hier als voorbeeld twee aparte koelkasten toe aan het bestand powercalc.yaml.

De eerste koelkast verbruikt volgens de fabrikant 181 kWh per jaar. Het apparaat staat altijd aan (8736 uur per jaar). Deel je 181 kWh door het aantal uren, dan krijg je het verbruik in kW. Vermenigvuldig je dit met 1000 dan kom je op 20,7 watt. De tweede koelkast is iets minder zuinig.

8 Energiedashboard instellen

Voor het instellen van je energiedashboard ga je naar Instellingen / Dashboards en klik je op Energie. Feitelijk moet je hier voor de verschillende onderdelen de juiste sensors aanwijzen.

Onder Elektriciteitsnet selecteer je de sensors van de slimme meter voor het totale verbruik en de totale teruglevering. Onder Zonnepanelen wijs je de sensor aan die de totale opbrengst van je zonnepanelen weergeeft. Onder Thuisbatterijopslag kun je een eventuele thuisbatterij configureren om te monitoren hoeveel energie er is opgeslagen en gebruikt van je batterij.

Verder kun je sensors toevoegen om het gasverbruik en waterverbruik te monitoren. Onder Individuele apparaten voeg je apparaten toe waarvan je het energieverbruik kent. Let op: wijs je de verkeerde sensors aan, dan zal het energiedashboard niet de juiste gegevens laten zien, wat voor verwarring zal zorgen!

9 Energiedashboard gebruiken

Het energiedashboard geeft veel nuttige informatie over je verbruik. Maar als je hier de eerste keer naar staart, is het wellicht wat ondoorgrondelijk. We zoomen eerst in op de grafiek Energieverbruik.

Boven de nullijn zie je wat je hebt verbruikt volgens je slimme meter (blauw) en wat je hebt opgemaakt van je zelf opgewekte stroom (geel). Samen is dat het totale verbruik van jouw huis.

Je ziet dat het in ons voorbeeld op de meeste dagen rond 20 kWh ligt. Het paarse blokje onder de nullijn geeft aan wat je hebt teruggeleverd. Dit ligt veelal rond 5 kWh met op één dag een uitschieter van ongeveer 10 kWh. Als je je muis op een blokje laat rusten kun je de totalen aflezen.

De tweede grafiek Zonne-energieproductie toont de totale productie van je zonnepanelen. Je kunt dat uiteraard ook herleiden uit de grafiek Energieverbruik. Het is immers de som van wat je zelf hebt verbruikt (geel) en terug hebt geleverd (paars).

10 Energiedistributie

Je ziet op je energiedashboard aan de rechterkant diverse kaarten die nuttige informatie verstrekken. De kaart Energiedistributie somt eigenlijk nog eens op wat je aan stroom hebt opgewekt, hoeveel je hebt afgenomen en teruggeleverd aan het net, en wat je aan gas hebt verbruikt.

Het cirkeltje Thuis toont feitelijk het totale verbruik van je huis. Aan de gekleurde randen kun je zien welk deel zelf is geproduceerd (geel), welk deel koolstofarm is afgenomen van het net (groen) en welk deel niet-koolstofarm is (blauw). Onder deze kaart zie je nog meer praktische kaarten. De belangrijkste lichten we in de volgende paragraaf toe.

11 Aanvullende kaarten

Zo laat een kaart de van het net afgenomen energie zien in deze periode. Dat is in feite het door de slimme meter geregistreerde verbruik (blauw) minus de teruglevering (paars). Het feit dat in dit voorbeeld de naald in het blauw staat, geeft aan dat er deze periode meer is verbruikt van het net dan dat er teruggeleverd is. Bij overproductie staat de naald in het paars.

Ook is er een kaart die de zelfverbruikte zonne-energie toont. Dit geeft aan welk percentage van alle opwekte stroom jij zelf in huis hebt verbruikt. Een andere kaart laat zien hoe zelfvoorzienend je bent. Ofwel, hoeveel van de in huis verbruikte energie je zelf op hebt gewekt met bijvoorbeeld zonnepanelen.

Ten slotte is er nog een kaart die laat zien welk deel van de verbruikte energie koolstofarm is. Dit omvat zowel de van het net afgenomen koolstofarme energie als de zelfgeproduceerde energie van bijvoorbeeld je zonnepanelen.

Overigens kun je alle kaarten van het energiedashboard óók in je eigen dashboards gebruiken. Handig als je een andere lay-out wenst! Verder kun je, afhankelijk van jouw configuratie, het gas- en waterverbruik zien, en het verbruik van individuele apparaten. Dit laatste kan wellicht een stimulans zijn om het verbruik te gaan aanpakken.

Vind je werken met Home Assistant (nog) te lastig? Probeer het dan op de manier zoals we in dit artikel bespreken: Meten is weten: zo beperk je je energieverbruik

Met Circle to Search kun je informatie opvragen over wat je op het scherm van je smartphone ziet, zonder dat je van app hoeft te wisselen of iets hoeft te kopiëren. Dat kan met Circle to Search, een functie die standaard ingebouwd is in de nieuwste Android-versies van onder andere Google Pixel- en Samsung Galaxy-toestellen. Je kunt er meer mee dan je misschien denkt!

Lees ook: 4 handige AI-functies voor je smartphone

Even snel iets opzoeken terwijl je een video kijkt, een bericht leest of door je favoriete app scrolt: tot voor kort betekende dat toch meestal dat je moest wisselen van app, tekst moest kopiëren of een apart tabblad moest openen. Met Circle to Search hoeft dat niet meer. Google heeft deze functie zo ontworpen dat je op elk moment, in elke app, meteen kunt zoeken naar wat er op je scherm staat. Google zoekt vervolgens direct naar relevante informatie, zonder dat je iets hoeft in te typen. Het werkt in vrijwel alle apps, dus of je nu op Instagram zit, een game speelt of iets leest op een website: je kunt het op elk moment starten.

Wat zie ik?

Circle to Search werkt op allerlei soorten content. Zie je een gaaf shirt op een Instagramfoto en wil je weten waar je het kunt kopen? Omcirkel het, en je krijgt gelijk links naar vergelijkbare kledingstukken in webshops. Vaak krijg je niet alleen identieke producten te zien, maar ook alternatieven in verschillende prijsklassen.

Ook meubels, accessoires of zelfs planten kun je zo herkennen. Als je tijdens het scrollen iets tegenkomt dat je aanspreekt, hoef je alleen maar te cirkelen om meteen te zien waar je het kunt vinden – of wat erop lijkt. Handig als je inspiratie opdoet via video's of foto's en daar direct iets mee wilt doen.

Vertaalhulp

Een andere slimme toepassing is het vertalen van tekst, rechtstreeks vanuit beeld. Stel je leest een buitenlandse recensie, komt een menukaart tegen in een foto, of ziet een handgeschreven briefje in een andere taal. Door simpelweg het relevante tekstdeel te selecteren, krijg je direct een Nederlandse vertaling te zien, zonder dat je eerst een aparte vertaalapp hoeft te openen. Dat maakt het veel laagdrempeliger om bijvoorbeeld Franse recepten te begrijpen, Spaanse socialemediaposts te volgen of Duitse nieuwsartikelen te lezen.

©Google

Studiehulp

Circle to Search komt ook goed van pas bij het leren of studeren. Zit je met een lastige formule of grafiek die je niet begrijpt? Je kunt het direct selecteren en uitleg opvragen, vaak inclusief stapsgewijze berekening of achtergrondinformatie. Vooral handig voor scholieren en studenten die digitale lesmaterialen gebruiken: je kunt blijven werken in je les-app, terwijl je tegelijk extra uitleg opvraagt.

Wat hoor ik?

Ook muziekherkenning is inmiddels in Circle to Search geïntegreerd. Je hebt dus geen aparte apps meer nodig om een nummer te identificeren dat je toevallig hoort in een video, in een winkel of op straat. Door het muzieksymbool onderin aan te tikken terwijl het nummer speelt, herkent Circle to Search het liedje – zelfs als je het neuriet of zingt.

Tips voor gamers

Voor wie graag games speelt op zijn telefoon, biedt Circle to Search sinds kort ook specifieke ondersteuning. Krijg je een puzzel niet opgelost, heb je geen idee wat je met een object of voorwerp in de game moet doen of weet je even niet hoe je een level moet uitspelen? Door het betreffende deel van je scherm te selecteren, krijg je hulp in de vorm van tips, korte uitleg of video's die exact op het juiste moment in de gameplay beginnen. Je hoeft het spel dus niet te verlaten om informatie te zoeken.

©Google

De diepte in

Een opvallende toevoeging van de laatste maanden is AI Mode. Wanneer je iets opzoekt met Circle to Search en er verschijnt een zogenoemde AI Overview, kun je naar beneden scrollen en kiezen voor 'dive deeper with AI Mode'. Je krijgt dan de mogelijkheid om door te vragen binnen hetzelfde onderwerp. Stel: je hebt een afbeelding van een historisch schilderij geselecteerd, en AI Overview geeft een korte samenvatting. In AI Mode kun je dan vragen stellen over de stijl, de kunstenaar of de historische context, en krijg je in gewone taal uitgebreide antwoorden.

De cirkel is rond

Je ziet dat je in het dagelijks gebruik dus verrassend veel met Circle to Search kunt. Daarbij is het fijn dat deze AI-hulp bovendien slim reageert op de context. Selecteer je tekst, dan krijg je andere opties dan bij een object of een geluid. Daardoor voelt het gebruik logisch en hoef je niet telkens na te denken over welke knop je moet gebruiken. Ook handig is dat je de gevonden informatie meteen kunt opslaan of delen. Heb je iets interessants gevonden? Dan kun je het met één tik bewaren in bijvoorbeeld Google Keep, mailen naar jezelf of invoegen in een agendanotitie.

Smartphones met Circle to Search

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.