In Home Assistant kun je alle mogelijke apparaten en diensten toevoegen om je smarthome aan te sturen. Al snel wordt dat onoverzichtelijk, maar gelukkig biedt het smarthomepakket talloze mogelijkheden om aangepaste dashboards te maken, zodat alles op een handige plaats staat. En voor wie het uiterlijk wil aanpassen, zijn er ook allerlei mogelijke thema’s.

Wanneer je je op de webinterface van Home Assistant aanmeldt, krijg je standaard het dashboard Overzicht te zien. Home Assistant maakt ook een tweede dashboard aan, Energie (zie het kader ‘Energiedashboard’). Een dashboard bevat allerlei zogenoemde kaarten: dit zijn types visualisaties van entiteiten in je smarthome. Zo wordt het weerbericht op een andere manier gevisualiseerd dan sensoren of knoppen. Home Assistant bevat zo’n dertig kaarten en je kunt dit aantal nog uitbreiden.

Home Assistant maakt standaard een kaart aan voor elke ruimte waaraan je minstens één apparaat hebt toegekend. Dat geeft al een overzicht, maar nadat je veel apparaten hebt toegevoegd, krijg je per ruimte een kader met een lange lijst van entiteiten. Dat is waarschijnlijk niet het overzicht dat je wenst. Gelukkig kun je de dashboards volledig naar je hand zetten. 

Dashboard configureren

De eerste stap om je dashboard te configureren, is om de controle over te nemen van Home Assistant. Het programma vult het dashboard dan niet meer automatisch met de entiteiten van toegevoegde apparaten, maar geeft je de mogelijkheid om dat zelf te doen. Klik daarvoor rechts bovenaan op de drie puntjes en kies dan Configureer UI.

Standaard behoudt Home Assistant de bestaande inhoud van het dashboard als je de controle overneemt. Klik op Begin met een leeg dashboard als je met een wit blad wilt beginnen. Klik vervolgens op Controle nemen. Je bent nu in de bewerkingsmodus.

Kaarten toevoegen

Klik in de bewerkingsmodus rechts onderaan rechts op Voeg kaart toe. Je krijgt nu een visueel overzicht van de dertig soorten kaarten die Home Assistant standaard ondersteunt. Voor elk type kaart waarvoor Home Assistant een compatibele entiteit kent in je systeem, zie je een voorbeeld.

Er zijn kaarten voor een knop, voor één entiteit, of een lijst of kleine blokjes met entiteiten, een graadmeter, een geschiedenisgrafiek, een lamp inclusief schuifregelaar om te dimmen, een sensorgrafiek, de weersverwachting enzovoort. Klik op de kaart die je wilt gebruiken en kies dan de entiteit die je wilt tonen uit de uitklaplijst.

Kaart configureren

In de kaartconfiguratie stel je het uiterlijk van de kaart in. Home Assistant vult standaard al de naam van de entiteit in en toont het standaardicoontje van het type entiteit, bijvoorbeeld van een lamp. Beide kun je hier nog aanpassen.

Voor het icoontje typ je in het tekstveld Icoon een omschrijving in, waarna je de namen van ondersteunde icoontjes te zien krijgt, zoals mdi:desk-lamp of mdi:floor-lamp. Deze komen uit de lijst Material Design Icons. Rechts krijg je onmiddellijk een voorbeeldweergave te zien op de kaart.

Je kunt hier ook een thema kiezen en dat thema geldt dan alleen voor deze kaart. Verderop in dit artikel gaan we verder in op die thema’s, ze geven je dashboard of individuele kaarten een ander uiterlijk.

Je kunt ook instellen wat er gebeurt als je de kaart in de mobiele interface vasthoudt of erop dubbeltikt. Zo kun je dan meer informatie tonen, naar een ander onderdeel van Home Assistant navigeren of zelfs een specifieke url openen. Klik tot slot op Opslaan, waarna je kaart in je dashboard te zien is. Klik bovenaan rechts op Klaar wanneer je alle gewenste kaarten hebt toegevoegd.

Lees ook het artikel: Automatisch energie besparen met Home Assistant

Meerdere entiteiten

Sommige kaarten ondersteunen meerdere entiteiten. De eenvoudigste manier om die in een kaart te tonen, is om in de bewerkingsmodus op Voeg kaart toe te klikken en dan op het tabblad Per entiteit in plaats van het standaard geselecteerde Per kaart. Vink nu de entiteiten aan die je samen wilt tonen. Je kunt hier ook zoeken op naam. Klik op Doorgaan om op basis van deze entiteiten een kaart te maken.

Home Assistant kiest nu een kaarttype dat meerdere entiteiten ondersteunt en toont je het resultaat van de suggestie. Kies Toevoegen aan dashboard als je dit goed vindt of klik op Kies een andere kaart als je de informatie toch op een andere manier wilt visualiseren. Dan kies je het gewenste kaarttype uit de lijst. Daarna kun je de kaart configureren, waarbij je altijd ook het resultaat van je wijzigingen onmiddellijk te zien krijgt.

De volgorde van de entiteiten verander je door ze te verslepen. En in het kaarttype Entiteiten kun je ook bij elke entiteit de weergavenaam instellen.

Kaarten stapelen

Verder zijn er ook kaarten waarmee je van meerdere kaarten een groep maakt. Dat is handig als je bijvoorbeeld enkele sensorgrafieken onder elkaar wilt tonen, zodat je aan de hand van de tijd-as hun waarden altijd met elkaar kunt vergelijken op hetzelfde moment. Voeg daarvoor een Verticale stapel toe. In de configuratie kies je de eerste kaart die je wilt toevoegen. Nadat je die hebt geconfigureerd, klik je op het plusteken om een volgende kaart aan de stapel toe te voegen. De verschillende kaarten die je aan een stapel toevoegt, hoeven niet van hetzelfde type te zijn.

Met een Horizontale stapel toon je overigens kaarten op een rij naast elkaar en met een Raster toon je meerdere kaarten in een matrix met rijen en kolommen. Het zijn allemaal manieren om wat meer structuur in je kaarten te brengen, wat zeker nuttig is op het kleinere scherm van je telefoon. Dan verzeker je je ervan dat wat onder elkaar hoort te staan, ook altijd onder elkaar zichtbaar is.

Voorwaardelijke kaart

Een andere nuttige complexere kaart is de voorwaardelijke kaart. Hiermee toon je alleen een andere kaart wanneer een of meerdere gegeven entiteiten een specifieke waarde hebben. Dat is handig om bijvoorbeeld informatie van een apparaat zoals een printer alleen te tonen wanneer het apparaat is ingeschakeld. Voeg daarvoor in de bewerkingsmodus de kaart Voorwaardelijk toe.

Kies bij Voorwaarden de entiteit die beschikbaar moet zijn, kies eronder Status is niet gelijk aan en voor de status unavailable. Je kunt meerdere entiteiten bij de voorwaarden toevoegen. Die moeten dan allemaal de gevraagde status hebben.

In het tabblad Kaart kies je de kaart die wordt getoond als aan de voorwaarden is voldaan. Overigens kun je hier ook een stapel plaatsen, waarin dan meerdere kaarten komen.

Entiteiten filteren

Nog een interessante kaart is het entiteitsfilter. Hierin definieer je een lijst met entiteiten die je alleen wilt tonen in een bepaalde status. Zo toon je eenvoudig een lijst met lampen die nog aan zijn, zodat je voor het slapengaan of het verlaten van je huis in één oogopslag ziet welke lampen je vergeten bent uit te schakelen.

Voor het entiteitsfilter is er helaas nog geen visuele editor beschikbaar. In de kaartconfiguratie krijg je daarom YAML-code te zien, met daarnaast gelukkig wel het resultaat zoals het in je dashboard te zien zal zijn. Bij entities vul je voor elke entiteit een regel zoals de volgende in:

Achter - entity: staat de ID van de entiteit. Die ID vind je via Instellingen / Apparaten & Diensten en dan in het tabblad Entiteiten in de kolom Entiteits-ID bij de gewenste entiteit. Tot slot vul je bij state_filter bijvoorbeeld - 'on' in als je lampen wilt tonen die nog aan zijn.

Extra weergaven

Tot nu toe heb je in je dashboard alles op één pagina toegevoegd. Maar als je in de bewerkingsmodus op het plusteken bovenaan bij Home klikt, voeg je een tabblad toe. Dit tabblad kun je een titel en een icoontje geven. Met een icoontje erbij wordt de titel overigens niet getoond. Bij Zichtbaarheid stel je in welke gebruikers deze weergave kunnen zien (zie ook het kader ‘Aangepaste weergave voor elke gebruiker’). Zodra je je weergave hebt aangemaakt, voeg je hier kaarten aan toe.

Ook van de standaardweergave pas je met een klik op het potloodicoontje de eigenschappen aan, zoals de naam, het icoontje en de zichtbaarheid.

Extra dashboard toevoegen

Naast de standaard aangemaakte dashboards Overzicht en Energie kun je zelf nog extra dashboards aanmaken (via de zijbalk krijg je hier toegang tot). Open Instellingen / Dashboards en klik rechts onderaan op Dashboard toevoegen. Geef het dashboard een titel en icoontje. Nadat je het dashboard hebt aangemaakt, krijg je de titel en het icoontje in de zijbalk te zien.

Standaard wordt ook dit dashboard gevuld met alle apparaten die Home Assistant kent, maar ook hier kun je de controle over het dashboard overnemen en dit vullen met je eigen kaarten.

Uitbreidingen met HACS

Je kunt Home Assistant nog uitbreiden met extra kaarten en thema’s. Vele daarvan zijn te installeren vanuit HACS: de Home Assistant Community Store. Die biedt een gestroomlijnde manier om allerlei aanpassingen voor Home Assistant te installeren. Om HACS te installeren, dien je eerst enkele stappen te doorlopen. Open je profiel door op je naam linksonder te klikken en schakel de Geavanceerde modus in. Open dan Instellingen / Add-ons en klik rechtsonder op Add-on winkel. Klik op Terminal & SSH en installeer die. Dat duurt even en daarna klik je op Starten.

Als je Weergeven in zijbalk inschakelt, kun je links op Terminal klikken om een webterminal te openen. Hier vul je de volgende opdracht in om HACS te installeren:

Herstart nu Home Assistant: klik op Instellingen, klik rechts bovenaan op het menu (met de drie puntjes), klik daarna nog twee keer op Home Assistant herstarten en tot slot nog eens op Herstarten.

Wanneer Home Assistant is herstart, klik je op Instellingen / Apparaten & Diensten en dan rechts onderaan op Integratie toevoegen. Zoek op HACS, vink alles aan en klik op Opslaan. Volg dan de instructies. Je hebt hiervoor een (gratis) account bij GitHub nodig. Klik tot slot op Voltooien.

Kaarten en thema’s toevoegen

Nu de integratie van HACS is geïnstalleerd, vind je in de linkerzijbalk het nieuwe onderdeel HACS. Als je hierop klikt, vind je extra kaarten en thema’s onder Frontend. Klik rechts onderaan op Repositories verkennen en downloaden. Standaard krijg je nu alle uitbreidingen te zien voor het uiterlijk van Home Assistant. Vink je alleen Lovelace aan, dan krijg je alleen kaarten en andere visuele elementen te zien. Vink je alleen Thema aan, dan beperkt de lijst zich tot thema’s.

Als je iets ziet dat je interesseert, klik er dan op om een pagina met extra informatie te zien. Wil je het installeren, klik dan rechts onderaan op Download. Wanneer het om een thema gaat, kun je nu in de bewerkingsmodus van je dashboard het thema instellen in je weergave of zelfs in een individuele kaart.

En als je een extra kaart hebt geïnstalleerd, komt die beschikbaar in de lijst met kaarten wanneer je in de bewerkingsmodus op Voeg kaart toe klikt.

Scènes en scripts

Zoals je ziet, is Home Assistant helemaal naar je hand te zetten. Verder kent het smarthomesysteem ook nog scènes. Een scène is een toestand van enkele apparaten. Stel dat je tijdens het tv-kijken de grote lamp van de woonkamer wilt dimmen of uitzetten, maar juist de ledstrip achter de tv wilt inschakelen, dan voeg je beide apparaten aan een scène Tv kijken toe en stel je hun toestand in. Scènes zijn ook via het dashboard te activeren.

Tot slot kun je ook nog scripts aanmaken. Een script is een opeenvolging van acties, maar met extra’s zoals tests, vertragingen en herhalingen. Een script is vanuit het dashboard te activeren, maar kun je ook in een automatisering als actie uitvoeren.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.