Je zult het ongetwijfeld weleens hebben gehoord: iemand heeft een aankoop gedaan bij een webwinkel, maar heeft zijn bestelling nooit gekregen. Geen spullen, geld kwijt. Het is niet te hopen dat het jou overkomt. Gelukkig heb je er zelf behoorlijk veel invloed op.

Omvangrijker dan je denkt

Wellicht denk je dat de kans dat je op internet wordt opgelicht, niet zo heel groot is. Maar het probleem is omvangrijker dan je denkt. In de afgelopen twee jaar zijn maar liefst 1,1 miljoen Nederlanders volgens cijfers van de Fraudehelpdesk het slachtoffer geworden van oplichting op internet. De meerderheid van zeventig procent is niet meer dan 500 euro kwijtgeraakt, zeven procent ging voor meer dan 10.000 euro het schip in. De totale schade bedraagt 5,3 miljard euro. Dat is gemiddeld 4900 euro per slachtoffer. Lees ook: Oplichters gebruiken Marktplaats als lokaas.

De meest voorkomende vorm van oplichting via internet is verkoop van producten en concertkaartjes bij nepwebwinkels. Daarna volgen identiteitsfraude en oplichting op datingsites. Van de groep die geld kwijtraakte aan fraudeurs, heeft 47 procent aangifte gedaan bij de politie. De meerderheid van 53 procent deed dat niet.

Tip 01: Gezond verstand

Ja, dat klinkt natuurlijk als een open deur, je gezond verstand gebruiken bij het doen van online aankopen. Toch is oplichting doorgaans mogelijk, doordat dat nu precies is wat mensen niet doen: logisch nadenken. De reden daarvoor is eenvoudig. Oplichters maken handig gebruik van twee factoren: voordeel en tijd.

Ze bieden je vaak een fantastisch voordeel, maar dan moet je wel snel beslissen. Het resultaat: de adrenaline giert door je lijf en je denkt niet helder meer, want die MacBook Pro voor 799 euro is bijna te mooi om waar te zijn! Snel bestellen! De realiteit is echter: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dit meestal ook precies het geval. Een MacBook Pro van 1200 euro kost niet ineens zomaar 799 euro, tenzij het een of andere landelijke actie bij een bekende keten is. Als een onbekende winkel ineens iets tegen een belachelijk lage prijs aanbiedt, dan kun je op je vingers natellen dat er iets niet in de haak is. Gelukkig kun je dat vrij eenvoudig controleren.

©PXimport

Tip 01 Een winkel met belachelijk lage prijzen: doorgaans niet een goed teken.

Tip 02: Google

Controleren kun je op veel verschillende manieren doen. Google is daarbij je allerbeste vriend. Want één ding is zeker: als mensen worden opgelicht, dan vertellen ze daar maar wat graag over op internet. De makkelijkste manier om te ontdekken of een webshop zich aan oplichting schuldig maakt, is door de naam van de winkel op te zoeken op Google in combinatie met 'oplichter' of 'opgelicht'. Als er ook maar één incident heeft plaatsgevonden met de winkel in kwestie, dan zul je daar geheid iets over vinden.

Overigens dien je óók hierbij je gezonde verstand te gebruiken. Als er één klacht is over een webshop die al tien jaar bestaat en je vindt daarnaast niets dan positiefs, dan kun je die klacht waarschijnlijk negeren. Maar is er slechts één klacht over een winkel die dateert van een dag geleden, dan is dat een goede reden om de zaak te wantrouwen. Immers, oplichterssites zijn meestal niet heel lang in de lucht. Naast het googelen is het ook niet onverstandig om te kijken of de winkel is geregistreerd bij de Kamer van Koophandel.

©PXimport

Tip 02 Gebruik Google om te onderzoeken of een bedrijf te vertrouwen is of niet.

Tip 03: Recensiesites

Los van het feit dat je zelf onderzoek kunt doen, zijn er ook meer dan genoeg sites die dat werk al voor je hebben gedaan. Het raadplegen van dit soort sites (bijvoorbeeld Kieskeurig.nl) kan je ook helpen om te bepalen of een winkel betrouwbaar is of niet. Wanneer je naar deze pagina van de prijsvergelijker surft, vind je een gigantisch overzicht van webwinkels in Nederland. Wanneer de winkel van je keuze hierin staat, dan is dat direct al een goed teken, en daarnaast krijgt de winkel cijfers voor verschillende onderdelen van zijn dienstverlening.

Overigens is het niet zo dat wanneer de winkel waarbij je wilt shoppen niet in dit overzicht staat, het meteen om oplichters gaat, maar het raadplegen van een site als deze vormt een goede extra controle en kost je weinig extra tijd. Een andere site met winkelrecensies is beslist.nl, al zul je daar eerst op de naam van de winkel moeten zoeken en vervolgens klikken op Lees de shop reviews.

©PXimport

Tip 03 Kijk of er online recensies van de winkel zijn op sites als Kieskeurig.nl.

Phishing

Naast fraude met webwinkels is er uiteraard nog een andere vorm van online fraude die flink wat mensen schade berokkent: phishing. Dat je niet op een link in een e-mailtje moet klikken dat zogenaamd afkomstig is van je bank, dat weten we zo langzamerhand wel. Maar wat als je iets hebt besteld en je ontvangt precies een dag later een phishing-mail die meldt dat er iets mis is met je pakket en dat je even moet klikken op een link en wat gegevens moet verstrekken? Dan wordt de kans dat je klikt ineens een stuk groter en helaas komt dit soort toevalstreffers regelmatig voor. Dus ook wanneer je mails ontvangt of denkt te ontvangen met betrekking tot je bestelling: blijf goed kijken of de afzender daadwerkelijk is wie je voor ogen hebt.

©PXimport

Pas vooral ook op met mailtjes waarin staat dat er iets op je ligt te wachten en dat je actie moet ondernemen.

Tip 04: Virusscanners

Je kunt worden opgelicht als je een aankoop doet bij een malafide bedrijf, maar er is ook nog een andere manier waarop je kunt worden opgelicht. Wanneer je computer is geïnfecteerd met malware, kunnen je financiële gegevens bij kwaadwillenden terechtkomen. Zo was er vorig jaar een aantal voorvallen waarbij er - tijdens het afrekenen bij een betrouwbare winkel - door malware een schil over het betaalscherm werd gelegd, waardoor de slachtoffers in kwestie geld overmaakten naar de ontwikkelaars van de malware.

Nu waren er wel subtiele dingen waaraan de slachtoffers de fraude hadden kunnen zien, maar zéker bij een betrouwbare winkel (waar je bijvoorbeeld al eens eerder hebt geshopt) verwacht je dat niet en belangrijker nog, de winkel zélf kon er helemaal niets aan doen. Zorg er dus voor dat je altijd actuele software hebt draaien om je te beschermen tegen virussen, spyware en andere vormen van malware, zodat je je daar in ieder geval geen zorgen over hoeft te maken.

©PXimport

Tip 04 Installeer software om je te beschermen tegen virussen en spyware.

Tip 05: Url's

Een paar jaar geleden voerden de grote banken in Nederland een online reclamecampagne om het '3x kloppen' onder de aandacht te brengen. Het drie keer kloppen sloeg op het feit dat er drie zaken moesten kloppen, waaronder de beveiliging op je pc en het te betalen bedrag. De derde 'klop' had betrekking op de url van de website, en die is nog altijd van groot belang. Wanneer je ergens online winkelt, controleer dan of de url van de aanbieder klopt en je je niet stiekem bevindt op een andere website. Een reeks cijfers en letters achter een url is niet vreemd, maar wanneer je op de site van Bol.com zou moeten zijn en je ziet een heel andere url, dan weet je dat je op een namaaksite zit. Dit geldt vooral wanneer je hebt geklikt op een link naar de winkel in een e-mail.

©PXimport

Tip 05 Controleer altijd of de url overeenkomt met de website waarop je je denkt te bevinden.

Tip 06: Keurmerken

Je hebt ongetwijfeld weleens gehoord van het Thuiswinkel Waarborg. Dit is een erkend keurmerk waarbij winkels zich kunnen aansluiten, hetgeen jou als klant vertrouwen geeft dat je shopt bij een betrouwbare zaak. Het is echter een misvatting te denken dat winkelen bij een shop met het Thuiswinkel Waarborg betekent dat je je geld terugkrijgt wanneer de winkel in kwestie failliet gaat. Dit is absoluut niet het geval, bij faillissementen gelden helaas weer heel andere regels.

Het waarborg geeft alleen aan dat je klant bent bij een betrouwbare winkel die zich houdt aan de regels van goed ondernemerschap. Laat je overigens niet foppen door simpelweg het logo van het Thuiswinkel Waarborg op de site van een winkel, controleer ook op www.thuiswinkel.org of de webshop daar daadwerkelijk vermeld staat. Immers, een logo kan iedereen plaatsen. Er zijn echter nog veel meer keurmerken dan alleen het Thuiswinkel Waarborg. Voor een overzicht van keurmerken surf je naar ConsuWijzer.nl.

©PXimport

Tip 06 Controleer of de winkel een keurmerk heeft, dat is een kleine moeite.

Creditcard

Veel mensen vinden het doen van aankopen op internet met behulp van een creditcard maar eng. Daar is eigenlijk helemaal geen reden voor, sterker nog, het is misschien wel de veiligste vorm van aankopen doen. Want wanneer je een aankoop doet met je creditcard, is je aankoop bij de meeste (maar niet alle!) creditcardmaatschappijen verzekerd. In veel gevallen omvat die verzekering ook een aankoopverzekering: je kunt je geld terugkrijgen als het product niet wordt geleverd. Dat maakt gebruik van je creditcard ineens een stuk interessanter.

Tip 07: Sociaal netwerk

Je kunt natuurlijk je heil vinden op sites als Google of Kieskeurig.nl, maar je kunt het ook veel dichter bij huis zoeken, namelijk: je sociale netwerk. En daarmee doelen we nu eens niet op sites als Facebook of Twitter, maar op je fysieke sociale netwerk: vrienden, familie, collega's enzovoort. Er is vast wel iemand in je omgeving die voor een goede prijs een televisie heeft gekocht of een laptop. Maak gebruik van die informatie en vraag je omgeving waar je het beste een voordelige aankoop kunt doen, men deelt die informatie doorgaans graag. En daarvoor kun je dan best weer de online sociale netwerken als Facebook gebruiken, waar je de vraag in het openbaar kunt stellen.

©PXimport

Tip 07 Met welke winkels/bedrijven hebben de mensen om je heen goede ervaringen?

Tip 08: Marktplaats

Online aankopen doen op Marktplaats of eBay is weer een heel andere tak van sport. Wanneer je daar iets wilt kopen, heb je niet zo veel aan Google of aan vergelijkingssites. Gelukkig hebben dit soort marktplaatssites veel baat bij hun reputatie en zullen zij dus korte metten maken met oplichters. Dit betekent dat je goed moet kijken naar de eigenschappen van de verkoper.

Een verkoper die zich gisteren pas heeft geregistreerd, is niet meteen een oplichter, maar wel een stuk minder betrouwbaar dan de persoon die zich zes jaar geleden registreerde (vooral ook omdat het account al zou zijn verwijderd als de persoon in kwestie zich bezighield met oplichting). Daarnaast heeft eBay ook een zeer goed werkend waarderingssysteem. Als je ziet dat iemand 450 positieve recensies heeft, dan is dat (zélfs als er ook een negatieve tussen zit) een goed teken dat de persoon in kwestie te vertrouwen is. Daarbij geldt ook hier: gebruik je verstand, wanneer iemand een gloednieuwe iPhone 6 verkoopt voor 300 euro, dan weet je dat er iets niet in de haak is.

©PXimport

Tip 08 Op sites als Marktplaats en eBay is het verstandig om te kijken naar de geschiedenis van de verkoper.

Tip 09: Ben ik opgelicht?

En dan de hamvraag: hoe weet je of je bent opgelicht? Hoewel daar geen pasklaar antwoord op is, geldt hiervoor hetzelfde als bij het 'te mooi om waar te zijn'-verhaal. Als je het gevoel krijgt dat je bent opgelicht, bijvoorbeeld omdat je geen reactie krijgt van de verkoper, hij niet is te bereiken of hij wél reageert maar met allerlei vage verhalen die steeds veranderen, dan kun je op je vingers natellen dat je bent opgelicht. Voordat je nu direct alle alarmbellen laat afgaan, is het wel zaak om eerst even zeker van je zaak te zijn. Probeer nóg een keer contact op te nemen met het bedrijf in kwestie en googel of er inmiddels meer mensen zijn die problemen hebben met hetzelfde bedrijf (die resultaten worden door Google doorgaans snel opgepakt). Als je dan tot de pijnlijke conclusie moet komen dat je bent opgelicht, is het tijd om zo snel mogelijk actie te ondernemen.

©PXimport

Tip 09 Controleer nog een keer goed voordat je echt tot de conclusie komt dat je bent opgelicht.

Tip 10: Aangifte doen!

Wat nu? Allereerst is er slecht nieuws. De kans dat je ooit een cent zult terugzien, is helaas écht heel erg klein (tenzij je hebt betaald met je creditcard of PayPal, maar je zult zien dat de louche aanbieder die optie dan nét niet heeft aangeboden). Dat wil niet zeggen dat het onmogelijk is, er zijn daadwerkelijk gevallen bekend waarin de persoon in kwestie wél kon worden gepakt en er in ieder geval delen van de geïnvesteerde bedragen zijn terugbetaald. Maar of de kans op restitutie nu groot of klein is, zorg ervoor dat je áltijd aangifte doet. Dat is immers de enige manier om ervoor te zorgen dat de persoon in kwestie wordt gedwongen om te stoppen met zijn praktijken, en daarmee voorkom je dat er nog meer slachtoffers worden gemaakt.

Daarnaast is het aan te raden om óók aangifte te doen bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting. We kunnen ons voorstellen dat je niet heel altruïstisch bent ingesteld als je zelf net het slachtoffer bent geworden, maar hoe eerder de persoon in kwestie wordt gestopt, des te kleiner de schade en des te groter de kans op terugbetaling.

©PXimport

Tip 10 Doe altijd aangifte bij de politie én bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting wanneer je bent opgelicht.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.