Wat Linux Mint goed voor elkaar heeft, is dat je er na de installatie eigenlijk direct mee kunt gaan werken. Het is wel zinvol om dieper in de instellingen te duiken en deze meer naar je hand te zetten, zodat je productiever kunt werken. In deze workshop zetten we handige Linux Mint-tips op een rijtje.

Desktopomgeving aanpassen

Linux Mint bevat een mooie desktopomgeving die je volop naar smaak kunt aanpassen. De meeste instellingen spreken voor zich en werken niet veel anders dan in Windows. Wil je een andere achtergrond? Klik rechts op de desktop en kies Werkbladachtergrond wijzigen. Er zijn direct al veel afbeeldingen om uit te kiezen, maar je kunt natuurlijk ook een eigen achtergrond toevoegen. Wil je een geheel andere uitstraling, bijvoorbeeld een donker thema? Open Voorkeuren / Thema’s en zoek een aansprekend thema.

Programma’s en hulpjes

Heel praktisch zijn de kleine programmaatjes (applets) die je op je desktop kunt zetten. Klik rechts op je desktop en kies Miniprogramma’s toevoegen. Je kunt hier extra applets downloaden die bijvoorbeeld het weer, geheugengebruik of afspraken uit je Google-agenda weergeven. Aan de werkbalk kun je zowel programma’s als handige hulpjes toevoegen. Een programma toevoegen gaat het handigste door het programma in het startmenu op te zoeken. Klik dan rechts en kies Toevoegen aan werkbalk.

Om hulpjes toe te voegen, klik je rechts op de werkbalk en kies je Werkbalkhulpjes toevoegen aan de werkbalk. Je kunt hier ook hulpjes uitzetten die niet van toepassing zijn of onder Ophalen extra hulpjes downloaden. Als je de pc met meerdere mensen gebruikt, is het Gebruikerswerkbalkhulpje handig om hier snel tussen te kunnen wisselen.

©PXimport

Actieve hoeken

Een van de werkbladhulpjes die je kunt toevoegen is de zogenaamde Werkbladwisselaar, waarmee je tussen verschillende werkbladen kunt wisselen, zoals je in Windows ook met meerdere bureaubladen kunt werken. Hiervoor zijn de zogenaamde actieve hoeken nog veel handiger, onder Voorkeuren / Actieve hoeken. Je kunt bijvoorbeeld instellen dat je een overzicht van alle werkbladen krijgt als je de muis op de rechterbovenhoek plaatst, en een overzicht van alle vensters met de muis op de linkerbovenhoek. Je kunt ook een opdracht instellen voor een van de hoeken.

Toepassingen aanpassen

Aan de meeste toepassingen hoef je weinig te sleutelen. In Firefox zul je wellicht willen inloggen om je bladwijzers, geschiedenis en dergelijke te synchroniseren. Opvallend is de keuze voor Yahoo als standaardzoekmachine, waarbij Google niet eens direct beschikbaar is als keuze. Je kunt dit eenvoudig aanpassen. Open Firefox, open het menu en kies Voorkeuren. Ga naar Zoeken. Tik op Meer zoekmachines zoeken.

Nu opent de website van Linux Mint. Onder aan de pagina vind je een verwijzing naar Google. Als je die volgt, kun je Google als zoekmachine toevoegen en via bovengenoemd menu actief maken als standaardzoekmachine. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor de installatie van de Chrome-browser in de vorm van Chromium.

Handige hulpjes

Een van de handigste hulpjes bij het zoeken naar bijvoorbeeld programma’s, documenten, instellingen of favorieten en het geven van snelle opdrachten is Albert. Het doet een beetje denken aan Alfred en Quicksilver, bekende productiviteitstoepassingen voor de Mac. Albert leert tijdens het gebruik en zal zo de belangrijkste resultaten direct bovenaan zetten. Je stelt na de installatie eerst een toetsencombinatie ofwel hot-key in waarmee je het zoekvenster oproept, zoals Ctrl+Spatiebalk. Ga vervolgens naar het tabblad Extensions om te beheren waar Albert zoal in mag zoeken.

©PXimport

Toegang op afstand

Wil je op afstand toegang krijgen tot je Linux-pc, dan zijn daar veel mogelijkheden voor. Je kunt bijvoorbeeld ssh gebruiken voor toegang tot de terminal. Je kunt dan ook, als je dit hebt ingesteld, X11 Forwarding gebruiken om een grafische toepassing op afstand te starten en in een venster op je eigen pc weer te geven. Zelfs een Windows-pc kan op deze manier Linux-toepassingen draaien. Wil je het hele scherm overnemen, dan kan dat ook met verschillende tools. Populaire opties zijn NoMachine en TeamViewer, waar ook Linux-versies voor beschikbaar zijn.

Je kunt ze downloaden en installeren vanaf de genoemde websites. Kies het .deb-bestand (Debian/Ubuntu) voor jouw platform (meestal 64 bit / amd64). Een andere mooie optie is X2Go dat opensource is en net als NoMachine op het NX-protocol is gebaseerd. Het geeft ook over langzame verbindingen goede resultaten.

Verbinding maken vanaf Windows-pc

We zullen laten zien hoe je met X2Go de complete desktop of alleen één specifieke toepassing kunt overnemen. Je kunt X2Go vanuit Programmabeheer installeren, maar we kiezen hier voor een recentere versie. Open daarvoor een Terminalvenster en geef de opdracht:

Je kunt nu pakketbronnen toevoegen, in dit voorbeeld een zogenaamde ppa met recente versies van X2Go. Daarvoor geef je de opdracht:

Werk je pakketbronnen bij en installeer de server met de opdrachten:

©PXimport

Herstart je pc. Hierna is de X2Go-server actief. Je hebt verder nog het ip-adres nodig dat je kunt aflezen onder Voorkeuren / Netwerk. Installeer nu op de pc waarmee je toegang wilt verkrijgen de X2Go-client, bijvoorbeeld onder Windows. Start het programma en maak een sessie aan via Sessie / Nieuwe sessie. Voer een naam in achter Sessie naam en onder het kopje Server het ip-adres. Wil je één applicatie op afstand openen, dan kies je bij Sessie type voor Enkele applicatie en tik je de naam in van de toepassing op de Linux-machine, bijvoorbeeld firefox. Wil je een volledig bureaublad? Kies dan Cinnamon.

Bij compatibiliteitsproblemen kun je ook Aangepast bureaublad kiezen, met achter Commando de waarde cinnamon-session-cinnamon2d. Na het maken van de sessie is het een kwestie van de sessie aanklikken en inloggen met je gebruikersaccount.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!