Windows 11 stelt nogal bijzondere systeemeisen aan computers. Het betekent dat je op dit moment erg uit moet kijken met de aanschaf van een nieuw systeem. Voorkom een miskoop!

Ben je langzaamaan op zoek naar een nieuwe computer en moet dat per se een Windows-systeem zijn? Dan is het wellicht beter voorlopig even de kat uit de boom te kijken. Veel winkels verkopen nu nog ‘oude’ desktops en laptops. Daarin zit soms wel en soms niet een TPM, in al even soms wel en soms niet geactiveerde vorm. Met de processor-eis – niet ouder dan een jaar of drie – zal het bij deze systemen meestal wel in orde zijn. Toch moet je oppassen met aanbiedingen. Veel leveranciers willen hun oude voorraad graag kwijt. Nu is het op zich geen drama om in dit stadium een nieuw systeem te kopen, als je je maar bewust bent van ’t feit dat daarop wél het (veelal meegeleverde) Windows 10 draait en straks niet Windows 11. Hetgeen betekent dat je nog iets van vier jaar vooruit kunt met je aankoop. Kortom: stel dat je een aanbieding vindt voor een Windows 10-computer van €400, dan kost die computer je in bruikbare Windows-jaren ongeveer €100 per jaar, wat te overzien is. Een veel duurder systeem kun je wellicht beter links laten liggen. Behalve dan weer als je 100 procent zeker weet dat de beoogde nieuweling Windows 11 kan draaien. En om daar helemaal zeker van te zijn is in dit stadium nog wat te vroeg.

Wachten!

Microsoft heeft laten weten dat de eerste Windows 11-systemen eind dit jaar in de winkels zijn te verwachten. Kortom: als je een paar maanden geduld hebt, weet je zeker dat jouw nieuwe computer Windows 11 draait, want meegeleverd. Waarbij je ook dan trouwens weer een slag om de arm moet houden qua verwachte levensduur. Het is maar de vraag welke systeemeisen Microsoft gaat stellen aan volgende Windows-versies die – voor zover nu bekend – in een jaarlijkse cadens moeten uitkomen. Hier en daar gaan zelfs al geruchten dat de softwaregigant wel iets voelt voor een tweejarige ondersteuning, want – zo wordt geredeneerd – dat zijn consumenten immers ook van smartphones gewend. Kortom: heb je een werkend Windows 10-systeem, dan lijkt het ons verstandig om de komende jaren eens rustig de kat uit de boom te kijken, als dat technisch kan (en je computer nog in goed bruikbare staat verkeerd).

Pas op met refurbished

Nu we het dan toch over die ‘goed bruikbare staat’ hebben: de markt van refurbished systemen zal flinke klappen krijgen door de TPM- en CPU/GPU-eisen die Windows 11 stelt. De afgelopen jaren was het verdraaid interessant om voor een bescheiden bedrag een refurbished werkstation te kopen. Die dingen waren en zijn meestal prima in staat om Windows 10 te draaien. Eventueel zelf nog wat RAM en een SSD toevoegen en je hebt een computer die meer dan uitstekend in staat is om de dagelijks voorkomende klussen uit te voeren. Daarbij maakte het niet uit of zo’n apparaat drie of vijf jaar oud was. Dat begint nu wél een probleem te worden. 

Ten eerste vanwege de processorleeftijd en natuurlijk de TPM-chip. In een deel van de aangeboden refurbished systemen afkomstig uit het bedrijfsleven zal deze inmiddels gewraakte chip aanwezig zijn. Maar of je een systeem kunt vinden dat én een TPM én een vereiste (qua leeftijd) CPU aan boord heeft die ook nog eens – wat video betreft – met DirectX 12 (nog een systeemeis van Windows 11) overweg kan? De mogelijkheid is er, maar vergt wel gedegen uitzoekwerk. En de enige ‘zekerheid’ die je op dit moment kunt krijgen qua compatibiliteit is de Microsoft Windows 11 controletool. 

Maak dan ook altijd een duidelijke afspraak met een leverancier (ook betreffende nieuwe computers trouwens), dat je het systeem terug kunt brengen als de controletool het niet geschikt acht voor Windows 11. Kun je die afspraak niet maken, laat de computer dan gewoon staan.

©PXimport

Pas op met tweedehandsjes

Verder wordt het – vanzelfsprekend – de komende jaren oppassen met aanbiedingen op veilingsites, met name die van particulieren. Veel Windows-gebruikers zullen hun systemen tegen een liefst zo hoog mogelijke prijs willen verkopen. Zeker degenen die onlangs een computer hebben gekocht die niet compatibel blijkt te zijn met Windows 11. Navragen of Windows 11 op het beoogde systeem werkt zal lang niet altijd tot een eerlijk antwoord leiden. Best is het om de Windows 11 controletool live op een door een particulier aangeboden computer te laten draaien. Blijkt dat het systeem dan niet geschikt is voor 11: laat maar.

Is Windows écht nodig anno 2021?

Voor thuisgebruikers is de komst van Windows 11 een goed moment om eens even op de rem te trappen. En jezelf af te vragen of je echt nog een Windowscomputer nodig hebt. Grote kans dat je je pc of laptop tegenwoordig nog hoofdzakelijk gebruikt voor browsen op internet, mailen (vaak via een webinterface in de browser) en af en toe eens wat teksten tikken. Ben je meer avontuurlijk aangelegd, dan doe je er misschien ook nog wat aardige hobbydingen bij als – om maar wat te noemen – programmeren van microcontrollers en dergelijke. Stuk voor stuk allemaal zaken waar géén Windows voor nodig is. Gebruik je af en toe Office, dan zijn er genoeg al dan niet gratis alternatieven te verzinnen die ook onder andere besturingssystemen draaien.

Tweedehands computer kopen? Let hierop!

Alternatieven genoeg

Want dat laatste is iets wat beslist het overwegen waard is. Het was nog nooit zo aantrekkelijk en makkelijk om over te stappen naar iets anders dan Windows. Denk aan een macBook (als je dan toch dat Office per se wilt blijven gebruiken), een Chromebook (who needs Microsoft Office!) of Linux (LibreOffice kan alles wat Microsoft Office ook kan). Met name Linux is nu extra interessant, omdat je hiermee je ‘oude’ computer nog vele jaren draaiende houdt. Voor Gamers is er keuze genoeg uit consoles, daarvoor hoef je ook allang geen onhandige Windows-pc meer in huis te halen; gamen op laptops was sowieso altijd al wat behelpen. De knoop doorhakken en Windows vaarwel zeggen kan je op termijn een hoop geld besparen. Denk goed na voor je weer je portemonnee trekt de komende tijd.

©PXimport

Zakelijk

Ook kleinere bedrijven en zelfstandigen doen er goed aan om eens kritisch naar hun automatiseringsbehoeften te kijken. Wederom geldt dat je daar eveneens steeds meer in de cloud werkt. Desnoods af en toe op een virtueel Windowssysteem dat ergens in de cloud of op een lokale server draait. Kan iedere werknemer via een remote desktop bij, het systeem waarmee de verbinding gemaakt wordt maakt niet uit. Kan een Chromebook zijn of gewoon een oude pc met Linux. Denk zeker ook eens aan Macs, die gaan lang mee (ook qua support) en hebben een uitstekende staat van dienst. Zakelijk gezien eveneens dus meer dan genoeg opties.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.