Windows 11 stelt nogal bijzondere systeemeisen aan computers. Het betekent dat je op dit moment erg uit moet kijken met de aanschaf van een nieuw systeem. Voorkom een miskoop!

Ben je langzaamaan op zoek naar een nieuwe computer en moet dat per se een Windows-systeem zijn? Dan is het wellicht beter voorlopig even de kat uit de boom te kijken. Veel winkels verkopen nu nog ‘oude’ desktops en laptops. Daarin zit soms wel en soms niet een TPM, in al even soms wel en soms niet geactiveerde vorm. Met de processor-eis – niet ouder dan een jaar of drie – zal het bij deze systemen meestal wel in orde zijn. Toch moet je oppassen met aanbiedingen. Veel leveranciers willen hun oude voorraad graag kwijt. Nu is het op zich geen drama om in dit stadium een nieuw systeem te kopen, als je je maar bewust bent van ’t feit dat daarop wél het (veelal meegeleverde) Windows 10 draait en straks niet Windows 11. Hetgeen betekent dat je nog iets van vier jaar vooruit kunt met je aankoop. Kortom: stel dat je een aanbieding vindt voor een Windows 10-computer van €400, dan kost die computer je in bruikbare Windows-jaren ongeveer €100 per jaar, wat te overzien is. Een veel duurder systeem kun je wellicht beter links laten liggen. Behalve dan weer als je 100 procent zeker weet dat de beoogde nieuweling Windows 11 kan draaien. En om daar helemaal zeker van te zijn is in dit stadium nog wat te vroeg.

Wachten!

Microsoft heeft laten weten dat de eerste Windows 11-systemen eind dit jaar in de winkels zijn te verwachten. Kortom: als je een paar maanden geduld hebt, weet je zeker dat jouw nieuwe computer Windows 11 draait, want meegeleverd. Waarbij je ook dan trouwens weer een slag om de arm moet houden qua verwachte levensduur. Het is maar de vraag welke systeemeisen Microsoft gaat stellen aan volgende Windows-versies die – voor zover nu bekend – in een jaarlijkse cadens moeten uitkomen. Hier en daar gaan zelfs al geruchten dat de softwaregigant wel iets voelt voor een tweejarige ondersteuning, want – zo wordt geredeneerd – dat zijn consumenten immers ook van smartphones gewend. Kortom: heb je een werkend Windows 10-systeem, dan lijkt het ons verstandig om de komende jaren eens rustig de kat uit de boom te kijken, als dat technisch kan (en je computer nog in goed bruikbare staat verkeerd).

Pas op met refurbished

Nu we het dan toch over die ‘goed bruikbare staat’ hebben: de markt van refurbished systemen zal flinke klappen krijgen door de TPM- en CPU/GPU-eisen die Windows 11 stelt. De afgelopen jaren was het verdraaid interessant om voor een bescheiden bedrag een refurbished werkstation te kopen. Die dingen waren en zijn meestal prima in staat om Windows 10 te draaien. Eventueel zelf nog wat RAM en een SSD toevoegen en je hebt een computer die meer dan uitstekend in staat is om de dagelijks voorkomende klussen uit te voeren. Daarbij maakte het niet uit of zo’n apparaat drie of vijf jaar oud was. Dat begint nu wél een probleem te worden. 

Ten eerste vanwege de processorleeftijd en natuurlijk de TPM-chip. In een deel van de aangeboden refurbished systemen afkomstig uit het bedrijfsleven zal deze inmiddels gewraakte chip aanwezig zijn. Maar of je een systeem kunt vinden dat én een TPM én een vereiste (qua leeftijd) CPU aan boord heeft die ook nog eens – wat video betreft – met DirectX 12 (nog een systeemeis van Windows 11) overweg kan? De mogelijkheid is er, maar vergt wel gedegen uitzoekwerk. En de enige ‘zekerheid’ die je op dit moment kunt krijgen qua compatibiliteit is de Microsoft Windows 11 controletool. 

Maak dan ook altijd een duidelijke afspraak met een leverancier (ook betreffende nieuwe computers trouwens), dat je het systeem terug kunt brengen als de controletool het niet geschikt acht voor Windows 11. Kun je die afspraak niet maken, laat de computer dan gewoon staan.

©PXimport

Pas op met tweedehandsjes

Verder wordt het – vanzelfsprekend – de komende jaren oppassen met aanbiedingen op veilingsites, met name die van particulieren. Veel Windows-gebruikers zullen hun systemen tegen een liefst zo hoog mogelijke prijs willen verkopen. Zeker degenen die onlangs een computer hebben gekocht die niet compatibel blijkt te zijn met Windows 11. Navragen of Windows 11 op het beoogde systeem werkt zal lang niet altijd tot een eerlijk antwoord leiden. Best is het om de Windows 11 controletool live op een door een particulier aangeboden computer te laten draaien. Blijkt dat het systeem dan niet geschikt is voor 11: laat maar.

Is Windows écht nodig anno 2021?

Voor thuisgebruikers is de komst van Windows 11 een goed moment om eens even op de rem te trappen. En jezelf af te vragen of je echt nog een Windowscomputer nodig hebt. Grote kans dat je je pc of laptop tegenwoordig nog hoofdzakelijk gebruikt voor browsen op internet, mailen (vaak via een webinterface in de browser) en af en toe eens wat teksten tikken. Ben je meer avontuurlijk aangelegd, dan doe je er misschien ook nog wat aardige hobbydingen bij als – om maar wat te noemen – programmeren van microcontrollers en dergelijke. Stuk voor stuk allemaal zaken waar géén Windows voor nodig is. Gebruik je af en toe Office, dan zijn er genoeg al dan niet gratis alternatieven te verzinnen die ook onder andere besturingssystemen draaien.

Tweedehands computer kopen? Let hierop!

Alternatieven genoeg

Want dat laatste is iets wat beslist het overwegen waard is. Het was nog nooit zo aantrekkelijk en makkelijk om over te stappen naar iets anders dan Windows. Denk aan een macBook (als je dan toch dat Office per se wilt blijven gebruiken), een Chromebook (who needs Microsoft Office!) of Linux (LibreOffice kan alles wat Microsoft Office ook kan). Met name Linux is nu extra interessant, omdat je hiermee je ‘oude’ computer nog vele jaren draaiende houdt. Voor Gamers is er keuze genoeg uit consoles, daarvoor hoef je ook allang geen onhandige Windows-pc meer in huis te halen; gamen op laptops was sowieso altijd al wat behelpen. De knoop doorhakken en Windows vaarwel zeggen kan je op termijn een hoop geld besparen. Denk goed na voor je weer je portemonnee trekt de komende tijd.

©PXimport

Zakelijk

Ook kleinere bedrijven en zelfstandigen doen er goed aan om eens kritisch naar hun automatiseringsbehoeften te kijken. Wederom geldt dat je daar eveneens steeds meer in de cloud werkt. Desnoods af en toe op een virtueel Windowssysteem dat ergens in de cloud of op een lokale server draait. Kan iedere werknemer via een remote desktop bij, het systeem waarmee de verbinding gemaakt wordt maakt niet uit. Kan een Chromebook zijn of gewoon een oude pc met Linux. Denk zeker ook eens aan Macs, die gaan lang mee (ook qua support) en hebben een uitstekende staat van dienst. Zakelijk gezien eveneens dus meer dan genoeg opties.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!