Windows heeft een flinke hoeveelheid verborgen programma’s, waarmee je nog meer controle over je computer hebt. Bijvoorbeeld om de kwaliteit van het geheugen te controleren, de prestaties van de computer in het oog te houden en gezondheidschecks uit te voeren. Welke mag je niet missen? Windows 10 optimaliseren doe je met deze reeds in Windows aanwezig zijnde tools.

Windows Geheugencontrole

Problemen met het interne geheugen van je computer kunnen hardnekkig en bovenal onvoorspelbaar zijn. Helaas kan een geheugenprobleem ook worden veroorzaakt door defecte hardware, maar het is de moeite waard om eerst op bekende softwareproblemen te controleren. Dat kan met het verborgen programma Windows Geheugencontrole. Open het Startmenu en typ Geheugencontrole. Kies voor Windows Geheugencontrole.

Er zijn twee opties: Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen (aanbevolen) en Naar problemen zoeken als ik mijn computer opnieuw opstart. Wij kiezen voor de eerste optie. Windows 10 wordt afgesloten en de computer wordt opnieuw gestart. Als het programma een oorzaak van het probleem heeft gevonden, maakt het hiervan melding.

Broncontrole

Benieuwd naar wat er op de computer gebeurt en hoe de beschikbare bronnen van het systeem worden verdeeld onder programma’s en processen? Met Broncontrole heb je hier goed zicht op. Je kunt het programma beschouwen als het grote broertje van Taakbeheer, waarover je verderop leest. In het Startmenu typ je Broncontrole. Het programma is opgebouwd uit een viertal tabbladen. Op de eerste tab – Overzicht – zie je in één oogopslag hoe de processor, schijf en het netwerk en geheugen worden gebruikt. De kolom rechts toont de prestaties bovendien in handige grafieken. Klik op een tab – bijvoorbeeld Processor – om de details voor dat onderdeel te tonen.

Handig is de functie waarmee je een proces geforceerd kunt beëindigen. Zie je bijvoorbeeld dat een proces onevenredig veel beslag legt op een systeembron, zoals het geheugen, en weet je niet hoe je dit proces kunt beëindigen door het bijbehorende programma af te sluiten, dan klik je erop met de rechtermuisknop en kies je voor Proces beëindigen.

©PXimport

©PXimport

Prestatiemeter

Ben je een wat meer gevorderde gebruiker en heb je behoefte aan inzicht in de computerprestaties? Met Prestatiemeter kun je verschillende gebieden onder de loep nemen. Links in het venster vind je de sectie Controlehulpprogramma’s. Klap deze sectie uit en kies voor Prestatiemeter. Het is nu tijd om items die je wilt controleren toe te voegen aan de grafiek. Klik op de knop met het plusteken.

Links vind je de beschikbare items, zoals processor, fysieke schijf en netwerk. In het venster met de grafiek vind je bovendien de knop Grafiektype wijzigen. Klik hierop om te schakelen tussen de verschillende weergaven. Je kunt ook een afbeelding maken van een specifieke grafiek, bijvoorbeeld als je deze later wilt terugkijken: klik met de rechtermuisknop op de grafiek en kies Afbeelding opslaan als.

Betrouwbaarheidscontrole

Niet meer gissen hoe het is gesteld met de gezondheid en stabiliteit van je computer: met behulp van Betrouwbaarheidscontrole zie je in één oogopslag hoe de computer zich gedraagt. In het Startmenu typ je Betrouwbaarheid, waarna je klikt op Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. Een venster wordt geopend met een grafiek die haarfijn aangeeft hoe je computer presteert op de gebieden van Toepassingsfouten, Windows-fouten en Overige fouten. Een fout wordt getoond als rood rondje met kruis, een waarschuwing als geel verkeersbord met uitroepteken en een informatieve melding als blauw rondje met de letter I.

Ook bevat de grafiek informatie over de momenten waarop een waarschuwing of algemene melding wordt getoond. Onderin de grafiek zie je de verschillende dagen. Klik op een dag om de bijbehorende meldingen te zien. Deze worden in het onderste gedeelte van het venster getoond.

©PXimport

Voor meer informatie over de melding klikt je erop met rechts en kies je voor Technische details weergeven. Je kunt de details bewaren en later raadplegen, door te klikken op Naar het klembord kopiëren. Om meer details te zien over een langere periode, kies je bij Weergevenop voor Weken.

Wil je een rapport vergelijken met een ander rapport later in de tijd, dan kun je het bewaren. Kies voor Betrouwbaarheidsgeschiedenis opslaan. Geef een geschikte naam op en de locatie waar je het rapport wilt bewaren. Het bestand wordt als XML-rapport opgeslagen, dat je onder meer kunt bekijken in de browser.

Snel bij alle instellingen

Hoewel het klassieke Configuratiescherm met elke Windows-versie minder van belang wordt doordat de instellingen hoofdzakelijk verhuizen naar het nieuwe instellingenvenster, komen de instellingen via het klassieke instellingenvenster nog wel degelijk van pas. Met een slimme truc kun je ze in één keer tegelijk oproepen.

Klik met rechts op het bureaublad en kies Nieuw, Map. Noem de map als volgt: Instellingen.{ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C}. Druk op Enter. De ‘map’ wordt gemaakt, maar is feitelijk een snelkoppeling waarmee je in één keer alle instelmogelijkheden van het Configuratiescherm tevoorschijn tovert. Geef de snelkoppeling een prominente plaats in het Startmenu, op het bureaublad of op de Windows-taakbalk.

Editor voor lokaal groepsbeleid

Een lange en weinigzeggende naam: de Editor voor lokaal groepsbeleid (open het Startmenu en typ Gpedit.msc). Toch is dit programma, dat je alleen aantreft in de Pro-variant van Windows 10, wel degelijk van nut. Het geeft toegang tot de meeste instellingen van Windows vanuit één centrale omgeving. Het is vooral geschikt voor wie graag zoveel mogelijkheid vrijheid heeft bij het aanpassen van het gedrag van Windows.

Zo is er de sectie Windows-onderdelen, waar je allerhande instellingen voor Windows zelf kunt aanpassen. De werking is vergelijkbaar met die van de Verkenner. Links vind je de hoofdcategorieën, vergelijkbaar met de hoofdmappen van Verkenner. Klik op een categorie om de subcategorieën op te roepen. Rechts in het venster vind je de bijbehorende instellingen. Dubbelklik op een instelling om deze aan te passen en kies daarbij tussen Ingeschakeld en Uitgeschakeld. Het programma is krachtig en geeft toegang tot allerhande instellingen. Lees altijd eerst de omschrijving van een instelling door voordat je deze aanpast.

©CIDimport

Systeemconfiguratie

Een goede klassieker, die gelukkig nog steeds aanwezig is in Windows 10: Systeemconfiguratie. Je opent het verborgen onderdeel via het Startmenu: typ Msconfig. Het onderdeel komt vooral van pas als je het opstartgedrag van Windows wilt aanpassen. Het venster bestaat uit een vijftal tabbladen. Op de tab Algemeen kun je de manier van opstarten van Windows aanpassen. Die mogelijkheid komt vooral van pas als je problemen ondervindt bij het opstarten van de computer en bijvoorbeeld alleen het hoognodige wilt starten om vervolgens problemen op te sporen.

Op de tab Services ziet je welke onderdelen bij de start van Windows worden geladen. Zie je hier onderdelen waarvan je niet wilt dat deze worden geladen, dan haal je het bijbehorende vinkje weg en klikt je op OK. Op de laatste tab – Hulpprogramma’s – heb je toegang tot andere verborgen programma’s, waarvan we een groot deel hebben besproken in dit artikel. Klik op een programma dat je wilt openen en kies hierna voor Starten.

©CIDimport

Systeeminformatie

Als je tot slot precies wilt weten uit welke onderdelen de computer is opgebouwd, kun je niet om Systeeminformatie heen. Dit programma geeft een uitgebreid overzicht van de aanwezige hardware. Je opent het via het Startmenu: typ Systeeminformatie.

Het venster is opgebouwd uit drie hoofdcategorieën: Hardwarebronnen, Onderdelen en Softwareomgeving. Rechts in het venster vind je de bijbehorende instellingen. Klik op Systeemoverzicht (helemaal bovenin) voor een overzicht van de belangrijkste onderdelen van de computer. Je kunt de waarden ook bewaren in een extern document. Kies voor Bestand, Exporteren. De informatie wordt vervolgens opgeslagen als tekstbestand, dat je op een later moment kunt weergeven.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.