Windows heeft een flinke hoeveelheid verborgen programma’s, waarmee je nog meer controle over je computer hebt. Bijvoorbeeld om de kwaliteit van het geheugen te controleren, de prestaties van de computer in het oog te houden en gezondheidschecks uit te voeren. Welke mag je niet missen? Windows 10 optimaliseren doe je met deze reeds in Windows aanwezig zijnde tools.

Windows Geheugencontrole

Problemen met het interne geheugen van je computer kunnen hardnekkig en bovenal onvoorspelbaar zijn. Helaas kan een geheugenprobleem ook worden veroorzaakt door defecte hardware, maar het is de moeite waard om eerst op bekende softwareproblemen te controleren. Dat kan met het verborgen programma Windows Geheugencontrole. Open het Startmenu en typ Geheugencontrole. Kies voor Windows Geheugencontrole.

Er zijn twee opties: Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen (aanbevolen) en Naar problemen zoeken als ik mijn computer opnieuw opstart. Wij kiezen voor de eerste optie. Windows 10 wordt afgesloten en de computer wordt opnieuw gestart. Als het programma een oorzaak van het probleem heeft gevonden, maakt het hiervan melding.

Broncontrole

Benieuwd naar wat er op de computer gebeurt en hoe de beschikbare bronnen van het systeem worden verdeeld onder programma’s en processen? Met Broncontrole heb je hier goed zicht op. Je kunt het programma beschouwen als het grote broertje van Taakbeheer, waarover je verderop leest. In het Startmenu typ je Broncontrole. Het programma is opgebouwd uit een viertal tabbladen. Op de eerste tab – Overzicht – zie je in één oogopslag hoe de processor, schijf en het netwerk en geheugen worden gebruikt. De kolom rechts toont de prestaties bovendien in handige grafieken. Klik op een tab – bijvoorbeeld Processor – om de details voor dat onderdeel te tonen.

Handig is de functie waarmee je een proces geforceerd kunt beëindigen. Zie je bijvoorbeeld dat een proces onevenredig veel beslag legt op een systeembron, zoals het geheugen, en weet je niet hoe je dit proces kunt beëindigen door het bijbehorende programma af te sluiten, dan klik je erop met de rechtermuisknop en kies je voor Proces beëindigen.

©PXimport

©PXimport

Prestatiemeter

Ben je een wat meer gevorderde gebruiker en heb je behoefte aan inzicht in de computerprestaties? Met Prestatiemeter kun je verschillende gebieden onder de loep nemen. Links in het venster vind je de sectie Controlehulpprogramma’s. Klap deze sectie uit en kies voor Prestatiemeter. Het is nu tijd om items die je wilt controleren toe te voegen aan de grafiek. Klik op de knop met het plusteken.

Links vind je de beschikbare items, zoals processor, fysieke schijf en netwerk. In het venster met de grafiek vind je bovendien de knop Grafiektype wijzigen. Klik hierop om te schakelen tussen de verschillende weergaven. Je kunt ook een afbeelding maken van een specifieke grafiek, bijvoorbeeld als je deze later wilt terugkijken: klik met de rechtermuisknop op de grafiek en kies Afbeelding opslaan als.

Betrouwbaarheidscontrole

Niet meer gissen hoe het is gesteld met de gezondheid en stabiliteit van je computer: met behulp van Betrouwbaarheidscontrole zie je in één oogopslag hoe de computer zich gedraagt. In het Startmenu typ je Betrouwbaarheid, waarna je klikt op Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. Een venster wordt geopend met een grafiek die haarfijn aangeeft hoe je computer presteert op de gebieden van Toepassingsfouten, Windows-fouten en Overige fouten. Een fout wordt getoond als rood rondje met kruis, een waarschuwing als geel verkeersbord met uitroepteken en een informatieve melding als blauw rondje met de letter I.

Ook bevat de grafiek informatie over de momenten waarop een waarschuwing of algemene melding wordt getoond. Onderin de grafiek zie je de verschillende dagen. Klik op een dag om de bijbehorende meldingen te zien. Deze worden in het onderste gedeelte van het venster getoond.

©PXimport

Voor meer informatie over de melding klikt je erop met rechts en kies je voor Technische details weergeven. Je kunt de details bewaren en later raadplegen, door te klikken op Naar het klembord kopiëren. Om meer details te zien over een langere periode, kies je bij Weergevenop voor Weken.

Wil je een rapport vergelijken met een ander rapport later in de tijd, dan kun je het bewaren. Kies voor Betrouwbaarheidsgeschiedenis opslaan. Geef een geschikte naam op en de locatie waar je het rapport wilt bewaren. Het bestand wordt als XML-rapport opgeslagen, dat je onder meer kunt bekijken in de browser.

Snel bij alle instellingen

Hoewel het klassieke Configuratiescherm met elke Windows-versie minder van belang wordt doordat de instellingen hoofdzakelijk verhuizen naar het nieuwe instellingenvenster, komen de instellingen via het klassieke instellingenvenster nog wel degelijk van pas. Met een slimme truc kun je ze in één keer tegelijk oproepen.

Klik met rechts op het bureaublad en kies Nieuw, Map. Noem de map als volgt: Instellingen.{ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C}. Druk op Enter. De ‘map’ wordt gemaakt, maar is feitelijk een snelkoppeling waarmee je in één keer alle instelmogelijkheden van het Configuratiescherm tevoorschijn tovert. Geef de snelkoppeling een prominente plaats in het Startmenu, op het bureaublad of op de Windows-taakbalk.

Editor voor lokaal groepsbeleid

Een lange en weinigzeggende naam: de Editor voor lokaal groepsbeleid (open het Startmenu en typ Gpedit.msc). Toch is dit programma, dat je alleen aantreft in de Pro-variant van Windows 10, wel degelijk van nut. Het geeft toegang tot de meeste instellingen van Windows vanuit één centrale omgeving. Het is vooral geschikt voor wie graag zoveel mogelijkheid vrijheid heeft bij het aanpassen van het gedrag van Windows.

Zo is er de sectie Windows-onderdelen, waar je allerhande instellingen voor Windows zelf kunt aanpassen. De werking is vergelijkbaar met die van de Verkenner. Links vind je de hoofdcategorieën, vergelijkbaar met de hoofdmappen van Verkenner. Klik op een categorie om de subcategorieën op te roepen. Rechts in het venster vind je de bijbehorende instellingen. Dubbelklik op een instelling om deze aan te passen en kies daarbij tussen Ingeschakeld en Uitgeschakeld. Het programma is krachtig en geeft toegang tot allerhande instellingen. Lees altijd eerst de omschrijving van een instelling door voordat je deze aanpast.

©CIDimport

Systeemconfiguratie

Een goede klassieker, die gelukkig nog steeds aanwezig is in Windows 10: Systeemconfiguratie. Je opent het verborgen onderdeel via het Startmenu: typ Msconfig. Het onderdeel komt vooral van pas als je het opstartgedrag van Windows wilt aanpassen. Het venster bestaat uit een vijftal tabbladen. Op de tab Algemeen kun je de manier van opstarten van Windows aanpassen. Die mogelijkheid komt vooral van pas als je problemen ondervindt bij het opstarten van de computer en bijvoorbeeld alleen het hoognodige wilt starten om vervolgens problemen op te sporen.

Op de tab Services ziet je welke onderdelen bij de start van Windows worden geladen. Zie je hier onderdelen waarvan je niet wilt dat deze worden geladen, dan haal je het bijbehorende vinkje weg en klikt je op OK. Op de laatste tab – Hulpprogramma’s – heb je toegang tot andere verborgen programma’s, waarvan we een groot deel hebben besproken in dit artikel. Klik op een programma dat je wilt openen en kies hierna voor Starten.

©CIDimport

Systeeminformatie

Als je tot slot precies wilt weten uit welke onderdelen de computer is opgebouwd, kun je niet om Systeeminformatie heen. Dit programma geeft een uitgebreid overzicht van de aanwezige hardware. Je opent het via het Startmenu: typ Systeeminformatie.

Het venster is opgebouwd uit drie hoofdcategorieën: Hardwarebronnen, Onderdelen en Softwareomgeving. Rechts in het venster vind je de bijbehorende instellingen. Klik op Systeemoverzicht (helemaal bovenin) voor een overzicht van de belangrijkste onderdelen van de computer. Je kunt de waarden ook bewaren in een extern document. Kies voor Bestand, Exporteren. De informatie wordt vervolgens opgeslagen als tekstbestand, dat je op een later moment kunt weergeven.

Wie nog altijd met de muis door elk menu klikt of herhaaldelijk dezelfde tekst typt, verspilt ongemerkt uren per maand. Gelukkig heeft Windows een grote voorraad verborgen sneltoetsen, verfijnde muisinstellingen en gratis automatiseringstools. Daarmee voer je voortaan elke taak in een handomdraai uit.

De basis van sneller werken is leren navigeren zonder de muis te gebruiken. Begin bij de verkenner: druk op Windows-toets+E en de bestandsbeheerder springt open, ongeacht het programma waarin je zit. Wil je direct naar de adresbalk om een pad te typen, tik dan Ctrl+L. Zodra je de gewenste map hebt gekozen, open je het contextmenu met Shift+F10; dat bespaart de omweg via de rechtermuisknop.

Wisselen tussen geopende vensters gaat bliksemsnel met Alt+Tab. Houd de toetsen ingedrukt, schuif met de pijltoetsen naar het doelvenster en laat los. Werk je met veel identieke vensters, bijvoorbeeld meerdere Word-documenten? Roep deze numeriek op. Met Windows-toets+1 open of activeer je het eerste pictogram op de taakbalk. Met Windows-toets+2 doe je dat met het tweede enzovoort.

Wanneer je een bestand een andere naam wilt geven, selecteer dat dan en druk op F2 in plaats van langzaam te dubbelklikken. Herhaal je een opdracht, zoals het hernoemen van een reeks foto's, gebruik dan de functietoets telkens opnieuw als je door de lijst bladert.

Supersnelle tekst

Wie veel typt, verspilt vaak seconden aan muisgeklungel bij het selecteren van tekst. Laat dat verleden tijd worden door je selectiepaden met het toetsenbord aan te leren. Plaats de cursor aan het begin van een woord, houd Shift ingedrukt en druk op Ctrl+PijltjeRechts om in één keer het woord te selecteren. Je voegt extra woorden toe door de pijltjestoets opnieuw te gebruiken, of je kiest Ctrl+Shift+PijltjeOmlaag voor een complete alinea.

Wil je alles in een document markeren, dan blijft de toetscombinatie Ctrl+A onovertroffen. Na het selecteren is het knippen, kopiëren of plakken met respectievelijk Ctrl+X, Ctrl+C en Ctrl+V sneller dan welke contextmenu-optie dan ook. De toetscombinatie Ctrl+Shift+V wordt vaak vergeten. Hiermee plak je de tekst zonder opmaak in allerlei apps, zoals Edge, Teams en de nieuwe Notepad.

Heb je een fout gemaakt? Bekijk je aanpassingen met Ctrl+Z en herhaal een ongedaanmaking met Ctrl+Y.

Nog een kleine tijdwinst bij het tikken: gebruik Ctrl+Backspace om direct het vorige woord te wissen in plaats van letters. Door deze commando's in je spiergeheugen op te slaan, hoef je nooit naar de muis te grijpen.

Snelle muisinstellingen

Traag cursorgedrag kost meer tijd dan je denkt, maar Windows laat je de muis tot op de millimeter finetunen. Open Start, typ Muisinstellingen en klik op Muisinstellingen bovenaan de resultaten. Gebruik vervolgens Aanvullende muisinstellingen om in het klassieke venster terecht te komen.

Onder het tabblad Aanwijzeropties verplaats je de schuif Selecteer een snelheid voor de aanwijzer naar rechts. Doe dit tot de cursor de volledige breedte van het scherm kan afleggen met een ontspannen polsbeweging van vijf centimeter. Schakel Precisie van de aanwijzer verbeteren uit. Deze versnelling remt of versnelt de cursor afhankelijk van je beweging en maakt precieze kliks minder voorspelbaar.

Ga daarna terug naar het hoofdvenster en activeer Inactieve vensters schuiven. Dankzij deze functie hoef je niet langer op een venster te klikken om het eerst te activeren. Je scrolt simpelweg met het wiel boven het gewenste venster en de inhoud schuift meteen.

Vensters ordenen

Zoek je constant naar het juiste venster, dan is Snap Assist je geheime wapen. Druk op Windows-toets+PijltjeLinks of Windows-toets+PijltjeRechts om het huidige venster op de helft van het scherm te plaatsen. Windows toont als je je muis beweegt miniaturen van de resterende apps. Kies met de pijltjestoets of klik een keer om de andere helft op te vullen.

Combineer daarna Windows-toets+PijltjeOmhoog om het venster in een kwadrant te krijgen, ideaal voor drie of vier documenten naast elkaar. In Windows 11 verschijnt bij Windows-toets+Z een rastermenu. Druk direct het bijbehorende cijfer in om de positie te kiezen en je handen blijven op het toetsenbord.

Wil je alles opzij schuiven? Ga dan met de muis boven de taakbalk hangen en gebruik Windows-toets+D om het bureaublad te tonen. Herhaal de toetscombinatie om de vorige indeling terug te halen.

Voor grote projecten creëer je aparte werkomgevingen met Windows-toets+Ctrl+D. Wissel daarna via Windows-toets+Ctrl+PijltjeRechts of Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks. Sluit een desktop met Windows-toets+Ctrl+F4 zonder dat je programma's verliest. Met deze vensterdiscipline bespaar je tijd en voorkom je ruis.

Snel starten en zoeken

Als je elke handeling via het startmenu opzoekt, verspil je kostbare seconden. Oefen daarom met het dialoogvenster Windows-toets+R. Typ bijvoorbeeld cmd en druk op Ctrl+Shift+Enter om de opdrachtprompt direct als administrator te openen.

Wil je even snel een systeemtool opstarten? De tools msinfo32, dxdiag en powercfg.cpl liggen allemaal binnen handbereik via hetzelfde venster. Voor gewone bestanden is de toetscombinatie Windows-toets+S je ideale zoekfunctie. Nadat je een term hebt ingevoerd, gebruik je Tab om naar het filtergebied te springen en kies je met de pijltjestoetsen tussen Documenten, Mappen, Instellingen en Web. Door vervolgens op Enter te drukken, open je direct het bovenste resultaat zonder de muis te gebruiken.

Vind je niet wat je zoekt? Open dan Instellingen, navigeer met Alt+PijltjeRechts naar Privacy & Beveiliging en selecteer Zoeken in Windows. Daar kun je kiezen voor Uitgebreid zoeken. Daarmee zoek je niet alleen in de standaardmappen maar je hele pc. Door deze combinatie van snelle opdrachtregelaars en gefilterde zoekacties verschijnt elk bestand precies wanneer jij het nodig hebt, zonder vertraging of extra muisbeweging.

Sneller zonder spierpijn

Productiviteit verdampt zodra polsen of schouders protesteren, dus ergonomie is geen luxe maar voorwaarde. Begin met het toetsenbord: leg je duimen op de spatiebalk en laat je wijsvingers zweven boven F en J, zodat de afstand naar iedere sneltoets wordt verkleind. Precies, daarom zitten die voelbare streepjes op die knoppen.

Houd je pols recht en verplaats je arm vanuit je elleboog. Windows helpt mee. Werk je lang met kleine letters op hoge resolutie, roep dan met de Windows-toets+Plustoets het Vergrootglas. Met Ctrl+Alt+I kies je voor omgekeerde kleuren, waarmee je je ogen ontlast. Door comfort prioriteit te geven blijven snelheidstrucs niet alleen langer hangen, ze worden ook deel van een houdbare routine voor dagelijks computerwerk.

Werk slimmer

Je bespaart geen uren door harder te werken, maar door slimmer te klikken en bewuster te typen. De basis is simpel: houd je handen op het toetsenbord, laat Windows het zware werk doen en pas de muis aan jouw manier van bewegen aan. Met slimme sneltoetsen navigeer je razendsnel door bestanden en vensters. Met geoptimaliseerde muisinstellingen raak je nooit meer de cursor kwijt en dankzij pauzeherinneringen blijven je spieren ontspannen. Alle functies zitten al in Windows, dus je hoeft niets te installeren of beheren. Begin vandaag met één reeks toetsen, voeg er morgen een tweede aan toe enzovoort. Zo bespaar je tijd en ontzie je je spieren.

 Lees ook: Onmisbare sneltoetsen op je MacBook en iMac

Herken je dat? Gesprekken in een drukke ruimte die steeds lastiger te volgen zijn. Muziek die doffer klinkt dan vroeger. Of familieleden die zeggen dat de tv wel erg hard staat. Veel mensen merken pas laat dat hun gehoor langzaam achteruitgaat. Toch kun je daar iets aan doen – en dat begint met luisteren. Letterlijk én figuurlijk.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Schoonenberg HoorSupport

Hoe weet je of je gehoor achteruitgaat?

Gehoorverlies ontstaat vaak geleidelijk. Je hersenen vullen ontbrekende klanken vanzelf aan, waardoor je het niet meteen merkt. Hierdoor raak je niet alleen sneller vermoeid, maar zijn het ook anderen die eerder merken dat je niet goed hoort: je vraagt mensen steeds vaker of ze willen herhalen wat ze net gezegd hebben, of je zet het volume van de stereo of televisie hoger dan vroeger.

Een eenvoudige manier om in te schatten hoe het met je gehoor staat, is jezelf een cijfer te geven. Hoe beoordeel jij je gehoor op een schaal van 1 tot 10? Scoor je lager dan een 6, dan is dat een goed moment om actie te ondernemen. Hoe eerder je erbij bent, des te beter je er iets aan kunt doen.

Laat je gehoor eens testen

Vermoed je gehoorverlies? Bij Schoonenberg HoorSupport kun je gratis en vrijblijvend een hoortest doen. De audicien onderzoekt hoe goed je hoort en jullie bespreken samen wat voor jou belangrijk is. Met ruim 140 vestigingen in Nederland is er altijd wel een locatie bij jou in de buurt.

In de winkels staan gecertificeerde audiciens klaar om uitleg te geven over moderne hooroplossingen zoals de AudioNova S9. Zo ervaar je opnieuw hoe rijk geluid kan zijn – van stemmen en muziek tot de alledaagse geluiden die je misschien ongemerkt was kwijtgeraakt.

©Schoonenberg HoorSupport

©Schoonenberg HoorSupport

©Schoonenberg HoorSupport

Probeer de AudioNova S9 zelf uit

Review.nl organiseert samen met Schoonenberg HoorSupport een testpanel voor de AudioNova S9. Deelnemers mogen het toestel uitgebreid uitproberen en hun ervaring delen. Je krijgt daarbij professionele begeleiding van de experts van Schoonenberg.

Wil je meedoen of meer weten over de test? Meld je aan via de Review.nl-pagina. Daar lees je alles over deelname, de planning en wat er van je wordt verwacht.

Ook als je niet in het testpanel wordt geselecteerd, kun je natuurlijk een hoortest plannen bij een vestiging van Schoonenberg HoorSupport. Zo ontdek je zelf of de AudioNova S9 of een ander model bij jou past.

©Schoonenberg HoorSupport