Bing is nog steeds een van de grootste zoekmachines ter wereld, naast onder meer Google, DuckDuckGo en Yahoo. Bing vind je standaard op iedere Windows-pc, maar wie niet te spreken is over deze zoekmachine van Microsoft kan ook overstappen. In dit artikel leggen we uit hoe je volledig afscheid neemt van Bing. 

01 Zelf kiezen

Het is niet de bedoeling om onze mening over de kwaliteit van Bing aan je op te dringen. De kans is echter groot dat je de populaire zoekmachine van Google toch al verkiest boven Bing. Bing wordt op meerdere plekken in Windows 10 standaard aangeroepen. Bekende voorbeelden zijn de zoekopdracht vanuit het startmenu (zoeken op web), de browsers Internet Explorer en Edge, Cortana (nog niet beschikbaar in Nederlandse Windows-versies) en de ingebouwde zoekfunctie van Office. De besproken oplossingen in dit artikel bieden allemaal een ‘Bing in de ban’-garantie.

02 Andere browser

Als je geen fan bent van Bing gebruik je waarschijnlijk ook al een andere browser dan wat Microsoft standaard biedt. Google Chrome ligt voor de hand vanwege de samensmelting met de gelijknamige zoekmachine, maar ook Firefox is een uitstekend alternatief voor Microsoft Edge. Internet Explorer is nog steeds aanwezig in Windows 10, maar wordt nauwelijks nog ontwikkeld en is dus geen aanrader.

Ook heb je nog de browser Opera. Volgens de Consumentenbond beschermt deze browser gebruikers het beste tegen kwaadaardige phisingsites. Bovendien heeft Opera een ingebouwde adblocker, die eenvoudig in het gebruik is en ervoor zorgt dat sites je minder goed kunnen volgen. Firefox heeft dat ook ingebouwd.

Als je qua browser los probeert te komen van Microsoft in het algemeen en van Bing in het bijzonder, installeer je Chrome of Firefox als favoriete browser.

©PXimport

03 Standaardbrowser

Windows 10 werkt net als de voorgaande Windows-versies met een standaardbrowser. Dit is de browser die wordt opgestart als je ergens in Windows op een weblink klikt. Als je Chrome of Firefox hebt geïnstalleerd, kun je je browser als volgt instellen als standaardbrowser. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I om de instellingen van Windows te openen. Ga naar Systeem / Standaard apps en kies bij Webbrowser voor Chrome of Firefox. Deze stap is helaas onvoldoende om het zoekverkeer van Cortana of je startmenu correct om te leiden. 

04 Zoeken vanuit Start

Controleer of de zoekfunctie naar het web is ingeschakeld voor je startmenu. Klik op Start, geef een willekeurige zoekopdracht en open via het tandwielicoontje de instellingen van je startmenu. Zorg ervoor dat de optie Online zoeken en webresultaten gebruiken is ingeschakeld. Neem de proef op de som, door nogmaals een zoekopdracht te geven in je startmenu. Als je geen internet-zoekresultaten ziet, klik je op Web. Edge wordt nu opgestart en Bing geeft de zoekresultaten. Nu weet je dat de zoekfunctie naar het web is ingeschakeld. We gaan ervoor zorgen dat je standaardbrowser actief wordt en de resultaten van Google worden getoond.

©PXimport

05 SearchWithMyBrowser

Microsoft maakt het bijna onmogelijk om zoekopdrachten vanuit Windows om te leiden naar je standaardbrowser. In plaats daarvan opent het hiervoor in alle koppigheid de browser Edge. Om hier toch je standaardbrowser voor te laten gebruiken, zijn een paar trucen nodig. Ga hiernaartoe en haal de bestanden van SearchWithMyBrowser binnen met de knop Clone or download / Download zip. Maak met Windows Verkenner de map C:\SearchWithMyBrowser aan. Pak de inhoud van je download uit naar deze map. Druk op Windows-toets+X en klik op Opdrachtprompt (administrator). Navigeer vanaf de prompt naar de map met de opdrachten c: (Enter) en cd c:\SearchWithMyBrowser (Enter). Geef de opdracht make.cmd (Enter).

06 Spartaanse commando’s

Er worden een paar bestanden aangemaakt. Zodra de melding Done wordt getoond, zijn de benodigde scripts klaar. Geef nu de opdracht SearchWithMyBrowser.exe /register (Enter) en vervolgens de opdracht install.cmd (Enter). Het script wil weten waar het bestand SearchWithMyBrowser.exe is te vinden. Geef als locatie C:\SearchWithMyBrowser op en bevestig met Enter. Het script meldt dat er een vraag gesteld wordt vanuit Windows. Kies in het dialoogvenster voor SearchWithMyBrowser.exe en bevestig met OK. Herstart je computer om alle wijzigingen door te voeren.

Zoektips

07 Je bent er bijna!

Na de vorige stap worden zoekopdrachten via Cortana of je startmenu doorgestuurd naar je standaardbrowser (Chrome of Firefox). De zoekopdracht wordt helaas nog steeds in Bing uitgevoerd. Een browseruitbreiding zorgt ervoor dat je browser alle zoekopdrachten in Bing doorstuurt naar Google. De extensie die je in Chrome nodig hebt heet Chrometana. 

Chrometana werkt alleen als links openen in de Chrome-browser. Maar Windows 10 heeft er nog wel eens een handje van om links te openen in Edge, in plaats van je standaardbrowser. Updates van het besturingssysteem zorgen er ook nog wel eens voor dat de standaardbrowser gewijzigd wordt, in het voordeel van Microsoft. Gelukkig is ook daar een handig hulpje voor: EdgeDeflector. Wat dit tooltje doet is simpel: het stuurt alle links die willen openen in Edge door naar Chrome. Hierdoor zal Edge niet meer ongewenst openen op je Windows 10-systeem.

Voor Firefox-gebruikers is er de uitbreiding Bing-Google. Met het afronden van deze stap is de trukendoos compleet. Zoekdrachten in Windows worden via SearchWithMyBrowser omgeleid naar je standaardbrowser. De uitbreiding Chrometana of Bing-Google zorgt er vervolgens voor dat de Bing-opdracht bij Google belandt.

©PXimport

08 Ongedaan maken

Als je ooit terug wilt naar de standaardinstellingen, doorloop je het volgende scenario. Open via Windows-toets+X opnieuw een opdrachtprompt als beheerder en ga naar de map SearchWithMyBrowser. Geef de opdracht SearchWithMyBrowser.exe /unregister gevolgd door Enter en herstart je computer. Kies eventueel Edge weer als je standaardbrowser. De uitbreidingen in Chrome of Firefox maak je in de browser ongedaan. Open in Chrome chrome://extensions in de adresbalk. Verwijder Chrometana via het prullenbakicoontje. Als je Firefox gebruikt, type je about:addons in de adresbalk, waarna je de uitbreiding Bing-Google kunt verwijderen.

Duckduck … go!

©PXimport

Luistervink Cortana

01 Zoeken…

De meeste mensen hebben Google als startpagina ingesteld of tikken een zoekterm simpelweg in het adresveld in. In dit laatste geval wordt de zoekopdracht uitgevoerd door de standaardzoekmachine. Ook hier kan Bing zich hebben genesteld. Benieuwd welke standaardzoekmachine jouw computer gebruikt? Klik in je adresbalk (in de meeste browsers werkt de toetscombinatie Ctrl+L) en geef een zoekopdracht in, gevolgd door Enter. Er wordt nu een pagina geopend van Bing, Yahoo, Google of een andere zoekmachine. De standaardzoekmachine kun je niet centraal instellen, je moet hem per browser wijzigen.

02 Edge

We gaan de zoekmachine instellen van Google, maar dit mag uiteraard ook een andere zoekmachine zijn. Open Edge en bezoek de website www.google.com. Ga naar het instellingenmenu van Edge door rechtsboven in beeld op de drie puntjes te klikken. Kies Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven. Klik onder Zoeken in de adresbalk met op Wijzigen. Je ziet een lijst met beschikbare zoekmachines. Omdat je zojuist www.google.com hebt bezocht, herkent Edge dit als zoekmachine. Klik in de lijst op Google en bevestig met de knop Als standaard instellen.

©PXimport

03 Chrome

De standaardzoekmachine van Chrome is Google, maar dat had je vast al geraden. Dit kun je eenvoudig aanpassen door bijvoorbeeld DuckDuckGo in te stellen. In dat geval surf je eerst naar www.duckduckgo.com. Hiermee detecteert Chrome (vergelijkbaar met Edge) de zoekmachinemogelijkheden van deze website. Ga naar het menu van Chrome via de drie horizontale streepjes (rechts bovenin de Chrome-browser) en kies Instellingen. Bij Zoeken zie je een dropdownmenu met je standaardzoekmachine. Als DuckDuckGo hier niet in staat, kies je Zoekmachines beheren. Er verschijnt nu een uitgebreidere lijst. Kies je zoekmachine en bevestig deze met de knop Instellen als standaard.

04 Firefox

Firefox heeft een apart zoekveld naar de adresbalk, maar je kunt ook gewoon zoeken via een opdracht in de adresbalk. Je standaardzoekmachine is waarschijnlijk Google, maar net als bij Chrome kun je dit ook bij Firefox eenvoudig aanpassen. Klik rechtsboven in Firefox op de knop met de drie horizontale streepjes en kies Opties / Zoeken. Je krijgt nu een venster waarin je de standaardzoekmachine en andere zoekopties kunt wijzigen. Het is mogelijk om meerdere zoekmachines in te stellen en de onderlinge prioriteit te wijzigen door ze op volgorde te slepen.

©PXimport

05 Office: Slim zoeken

Als je een tekst bewerkt in een recente versie van Microsoft Word, kun je woorden of een stukje tekst direct opzoeken op internet. De truc werkt ook in andere Office-programma’s. Selecteer je tekst en klik met de rechtermuisknop op de selectie. Kies Zoeken met Bing (of iets dat hierop lijkt). Je zoekresultaten verschijnen nu aan de rechterkant van het scherm en worden verzorgd door Bing. Het is, geheel in de traditie van de Microsoft-strategie, niet heel eenvoudig om dit te wijzigen. Om een andere zoekmachine in te stellen, moet je naar het Windows-register.

06 Register aanpassen

Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+R en geef de opdracht regedit.exe. Open de sleutel HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Office\15.0\Common\General. Klik met de rechtermuisknop op een leeg plekje in het rechtergedeelte van de Register-editor en maak twee nieuwe strings aan. De eerste geef je de naam SearchProviderName met als waarde Google. De tweede string krijgt de naam SearchProviderURI en geeft het commando aan de zoekmachine. Voor Google is dit http://www.google.com/search?q=. Met een beetje geluk (zie het kader ‘Overal zoeken’) kun je nu in je Office-programma’s via de rechtermuisknop zoeken in Google.

©PXimport

Vergrootglas

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.