ID.nl logo
Weg met Bing: Zo bouw je Google in Windows 10
© Reshift Digital
Huis

Weg met Bing: Zo bouw je Google in Windows 10

Bing is nog steeds een van de grootste zoekmachines ter wereld, naast onder meer Google, DuckDuckGo en Yahoo. Bing vind je standaard op iedere Windows-pc, maar wie niet te spreken is over deze zoekmachine van Microsoft kan ook overstappen. In dit artikel leggen we uit hoe je volledig afscheid neemt van Bing. 

01 Zelf kiezen

Het is niet de bedoeling om onze mening over de kwaliteit van Bing aan je op te dringen. De kans is echter groot dat je de populaire zoekmachine van Google toch al verkiest boven Bing. Bing wordt op meerdere plekken in Windows 10 standaard aangeroepen. Bekende voorbeelden zijn de zoekopdracht vanuit het startmenu (zoeken op web), de browsers Internet Explorer en Edge, Cortana (nog niet beschikbaar in Nederlandse Windows-versies) en de ingebouwde zoekfunctie van Office. De besproken oplossingen in dit artikel bieden allemaal een ‘Bing in de ban’-garantie.

02 Andere browser

Als je geen fan bent van Bing gebruik je waarschijnlijk ook al een andere browser dan wat Microsoft standaard biedt. Google Chrome ligt voor de hand vanwege de samensmelting met de gelijknamige zoekmachine, maar ook Firefox is een uitstekend alternatief voor Microsoft Edge. Internet Explorer is nog steeds aanwezig in Windows 10, maar wordt nauwelijks nog ontwikkeld en is dus geen aanrader.

Ook heb je nog de browser Opera. Volgens de Consumentenbond beschermt deze browser gebruikers het beste tegen kwaadaardige phisingsites. Bovendien heeft Opera een ingebouwde adblocker, die eenvoudig in het gebruik is en ervoor zorgt dat sites je minder goed kunnen volgen. Firefox heeft dat ook ingebouwd.

Als je qua browser los probeert te komen van Microsoft in het algemeen en van Bing in het bijzonder, installeer je Chrome of Firefox als favoriete browser.

©PXimport

03 Standaardbrowser

Windows 10 werkt net als de voorgaande Windows-versies met een standaardbrowser. Dit is de browser die wordt opgestart als je ergens in Windows op een weblink klikt. Als je Chrome of Firefox hebt geïnstalleerd, kun je je browser als volgt instellen als standaardbrowser. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I om de instellingen van Windows te openen. Ga naar Systeem / Standaard apps en kies bij Webbrowser voor Chrome of Firefox. Deze stap is helaas onvoldoende om het zoekverkeer van Cortana of je startmenu correct om te leiden. 

04 Zoeken vanuit Start

Controleer of de zoekfunctie naar het web is ingeschakeld voor je startmenu. Klik op Start, geef een willekeurige zoekopdracht en open via het tandwielicoontje de instellingen van je startmenu. Zorg ervoor dat de optie Online zoeken en webresultaten gebruiken is ingeschakeld. Neem de proef op de som, door nogmaals een zoekopdracht te geven in je startmenu. Als je geen internet-zoekresultaten ziet, klik je op Web. Edge wordt nu opgestart en Bing geeft de zoekresultaten. Nu weet je dat de zoekfunctie naar het web is ingeschakeld. We gaan ervoor zorgen dat je standaardbrowser actief wordt en de resultaten van Google worden getoond.

©PXimport

05 SearchWithMyBrowser

Microsoft maakt het bijna onmogelijk om zoekopdrachten vanuit Windows om te leiden naar je standaardbrowser. In plaats daarvan opent het hiervoor in alle koppigheid de browser Edge. Om hier toch je standaardbrowser voor te laten gebruiken, zijn een paar trucen nodig. Ga hiernaartoe en haal de bestanden van SearchWithMyBrowser binnen met de knop Clone or download / Download zip. Maak met Windows Verkenner de map C:\SearchWithMyBrowser aan. Pak de inhoud van je download uit naar deze map. Druk op Windows-toets+X en klik op Opdrachtprompt (administrator). Navigeer vanaf de prompt naar de map met de opdrachten c: (Enter) en cd c:\SearchWithMyBrowser (Enter). Geef de opdracht make.cmd (Enter).

06 Spartaanse commando’s

Er worden een paar bestanden aangemaakt. Zodra de melding Done wordt getoond, zijn de benodigde scripts klaar. Geef nu de opdracht SearchWithMyBrowser.exe /register (Enter) en vervolgens de opdracht install.cmd (Enter). Het script wil weten waar het bestand SearchWithMyBrowser.exe is te vinden. Geef als locatie C:\SearchWithMyBrowser op en bevestig met Enter. Het script meldt dat er een vraag gesteld wordt vanuit Windows. Kies in het dialoogvenster voor SearchWithMyBrowser.exe en bevestig met OK. Herstart je computer om alle wijzigingen door te voeren.

Zoektips

Wellicht ben je al volledig overgestapt naar Google, maar ben je er toch niet helemaal tevreden over. Uiteraard kun je kiezen voor een alternatief, maar tegenwoordig zijn de mogelijkheden van Google eindeloos, dus het kan zijn dat je de zoekmachine mogelijk niet efficiënt gebruikt. Daarom hebben we in dit artikel 20 tips verzameld om beter te zoeken met Google.

07 Je bent er bijna!

Na de vorige stap worden zoekopdrachten via Cortana of je startmenu doorgestuurd naar je standaardbrowser (Chrome of Firefox). De zoekopdracht wordt helaas nog steeds in Bing uitgevoerd. Een browseruitbreiding zorgt ervoor dat je browser alle zoekopdrachten in Bing doorstuurt naar Google. De extensie die je in Chrome nodig hebt heet Chrometana

Chrometana werkt alleen als links openen in de Chrome-browser. Maar Windows 10 heeft er nog wel eens een handje van om links te openen in Edge, in plaats van je standaardbrowser. Updates van het besturingssysteem zorgen er ook nog wel eens voor dat de standaardbrowser gewijzigd wordt, in het voordeel van Microsoft. Gelukkig is ook daar een handig hulpje voor: EdgeDeflector. Wat dit tooltje doet is simpel: het stuurt alle links die willen openen in Edge door naar Chrome. Hierdoor zal Edge niet meer ongewenst openen op je Windows 10-systeem.

Voor Firefox-gebruikers is er de uitbreiding Bing-Google. Met het afronden van deze stap is de trukendoos compleet. Zoekdrachten in Windows worden via SearchWithMyBrowser omgeleid naar je standaardbrowser. De uitbreiding Chrometana of Bing-Google zorgt er vervolgens voor dat de Bing-opdracht bij Google belandt.

©PXimport

08 Ongedaan maken

Als je ooit terug wilt naar de standaardinstellingen, doorloop je het volgende scenario. Open via Windows-toets+X opnieuw een opdrachtprompt als beheerder en ga naar de map SearchWithMyBrowser. Geef de opdracht SearchWithMyBrowser.exe /unregister gevolgd door Enter en herstart je computer. Kies eventueel Edge weer als je standaardbrowser. De uitbreidingen in Chrome of Firefox maak je in de browser ongedaan. Open in Chrome chrome://extensions in de adresbalk. Verwijder Chrometana via het prullenbakicoontje. Als je Firefox gebruikt, type je about:addons in de adresbalk, waarna je de uitbreiding Bing-Google kunt verwijderen.

Duckduck … go!

De zoekmachine DuckDuckGo is een populair alternatief voor Google. Bij DuckDuckGo staat privacy hoog in het vaandel, terwijl dat bij Google en Bing allerminst het geval is. De zoekresultaten van DuckDuckGo worden aangevuld met informatie uit onder andere Wikipedia. Als je altijd Google hebt gebruikt moet je wellicht even wennen aan DuckDuckGo, maar dat gaat snel! Je kunt DuckDuckGo ook instellen als alternatief voor Google (stap 7). Bij de opties van Chrometana kun je DuckDuckGo direct kiezen. Voor Firefox-gebruikers is een aparte uitbreiding nodig, genaamd Bing to Duck redirect. Als je deze uitbreiding installeert, is het aan te raden om Bing-Google te verwijderen. Zo voorkom je ‘conflicten’ over welke uitbreiding de Bing-zoekresultaten moet afvangen.

©PXimport

Luistervink Cortana

Microsoft beschouwd Cortana als een belangrijk onderdeel van Windows. Om het te laten werken, moet je er echter veel voor opgeven. Werkelijk alles wat je doet in Windows wordt opgeslagen en de microfoon van je pc luistert constant mee. En dan hebben we het nog niet eens over de vraag of je het wel ziet zitten om tegen een pc te praten, nog los van het feit dat Cortana geen Nederlands verstaat. Vanaf de Anniversary Update van Windows 10 kan Cortana echter niet meer volledig worden uitgeschakeld. Zorgt de luistervink met de mooie naam er toch voor dat je je ongemakkelijk voelt? Dan is de enige remedie dat je je microfoon volledig uitschakelt. Druk hiervoor op start, typ Apparaatbeheer en zoek in de lijst je microfoon op. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Installatie ongedaan maken.

01 Zoeken…

De meeste mensen hebben Google als startpagina ingesteld of tikken een zoekterm simpelweg in het adresveld in. In dit laatste geval wordt de zoekopdracht uitgevoerd door de standaardzoekmachine. Ook hier kan Bing zich hebben genesteld. Benieuwd welke standaardzoekmachine jouw computer gebruikt? Klik in je adresbalk (in de meeste browsers werkt de toetscombinatie Ctrl+L) en geef een zoekopdracht in, gevolgd door Enter. Er wordt nu een pagina geopend van Bing, Yahoo, Google of een andere zoekmachine. De standaardzoekmachine kun je niet centraal instellen, je moet hem per browser wijzigen.

02 Edge

We gaan de zoekmachine instellen van Google, maar dit mag uiteraard ook een andere zoekmachine zijn. Open Edge en bezoek de website www.google.com. Ga naar het instellingenmenu van Edge door rechtsboven in beeld op de drie puntjes te klikken. Kies Instellingen / Geavanceerde instellingen weergeven. Klik onder Zoeken in de adresbalk met op Wijzigen. Je ziet een lijst met beschikbare zoekmachines. Omdat je zojuist www.google.com hebt bezocht, herkent Edge dit als zoekmachine. Klik in de lijst op Google en bevestig met de knop Als standaard instellen.

©PXimport

03 Chrome

De standaardzoekmachine van Chrome is Google, maar dat had je vast al geraden. Dit kun je eenvoudig aanpassen door bijvoorbeeld DuckDuckGo in te stellen. In dat geval surf je eerst naar www.duckduckgo.com. Hiermee detecteert Chrome (vergelijkbaar met Edge) de zoekmachinemogelijkheden van deze website. Ga naar het menu van Chrome via de drie horizontale streepjes (rechts bovenin de Chrome-browser) en kies Instellingen. Bij Zoeken zie je een dropdownmenu met je standaardzoekmachine. Als DuckDuckGo hier niet in staat, kies je Zoekmachines beheren. Er verschijnt nu een uitgebreidere lijst. Kies je zoekmachine en bevestig deze met de knop Instellen als standaard.

04 Firefox

Firefox heeft een apart zoekveld naar de adresbalk, maar je kunt ook gewoon zoeken via een opdracht in de adresbalk. Je standaardzoekmachine is waarschijnlijk Google, maar net als bij Chrome kun je dit ook bij Firefox eenvoudig aanpassen. Klik rechtsboven in Firefox op de knop met de drie horizontale streepjes en kies Opties / Zoeken. Je krijgt nu een venster waarin je de standaardzoekmachine en andere zoekopties kunt wijzigen. Het is mogelijk om meerdere zoekmachines in te stellen en de onderlinge prioriteit te wijzigen door ze op volgorde te slepen.

©PXimport

05 Office: Slim zoeken

Als je een tekst bewerkt in een recente versie van Microsoft Word, kun je woorden of een stukje tekst direct opzoeken op internet. De truc werkt ook in andere Office-programma’s. Selecteer je tekst en klik met de rechtermuisknop op de selectie. Kies Zoeken met Bing (of iets dat hierop lijkt). Je zoekresultaten verschijnen nu aan de rechterkant van het scherm en worden verzorgd door Bing. Het is, geheel in de traditie van de Microsoft-strategie, niet heel eenvoudig om dit te wijzigen. Om een andere zoekmachine in te stellen, moet je naar het Windows-register.

06 Register aanpassen

Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+R en geef de opdracht regedit.exe. Open de sleutel HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Office\15.0\Common\General. Klik met de rechtermuisknop op een leeg plekje in het rechtergedeelte van de Register-editor en maak twee nieuwe strings aan. De eerste geef je de naam SearchProviderName met als waarde Google. De tweede string krijgt de naam SearchProviderURI en geeft het commando aan de zoekmachine. Voor Google is dit http://www.google.com/search?q=. Met een beetje geluk (zie het kader ‘Overal zoeken’) kun je nu in je Office-programma’s via de rechtermuisknop zoeken in Google.

©PXimport

Vergrootglas

Naast het startmenu zit een zoekknop. Deze kun je gebruiken om lokaal naar programma’s, bestanden en instellingen te zoeken, maar hij kan ook worden gebruikt om te zoeken op het web. Wanneer je op de startknop drukt en je zoekopdracht begint te typen, gebeurt er echter hetzelfde. Vind je de zoekknop daardoor iets te dubbelop, dan verwijder je hem door er met de rechtermuisknop op te klikken, zoeken te selecteren en op Verborgen te klikken.

▼ Volgende artikel
Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst
© Rens Blom
Zekerheid & gemak

Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Fantastisch
Conclusie

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Plus- en minpunten
  • Werkt via wifi en ethernet
  • Veel krachtiger en dus toekomstbestendiger
  • Kan veel meer lampen, accessoires en lampen aansturen
  • Migreren vanaf reguliere Bridge is zo gepiept
  • Eenmalige meerprijs t.o.v. normale Bridge

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

De oude, witte bridge naast de nieuwe Bridge Pro.

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

▼ Volgende artikel
Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig
© fizkes - stock.adobe.com
Huis

Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Wat gaan we doen?

In dit artikel lossen we geen concrete problemen op, maar helpen je goed voor te bereiden op allerlei mogelijke computer­storingen. We leggen uit welke tools je het best altijd in je EHBO-kistje houdt, van hardwaretools tot handige softwareprogramma’s.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Netwerkproblemen? Het kan ook zo simpel zijn als een kapotte netwerkkabel.

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Met een precisieset met verwisselbare bits kun je al je apparatuur openmaken.

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Een netwerk­set, met onder meer een krimptang, netwerk­tester en kabelstripper.

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Een multimeter is veelzijdig en hoeft niet zo duur te zijn.

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Een ‘blue screen of death’: Windows in paniek, maar wat is de oorzaak? Overigens gaat Microsoft dit scherm na 40 jaar wijzigen: het wordt zwart met kortere teksten.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Met YUMI maak je eenvoudig een multibootstick.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Na de ‘installatie’ van een distributie kun je gerust een ­volgende op de stick kwijt.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Check eerst nog even enkele opties in Ventoy.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Distributies op Ventoy: niet moeilijker dan de iso-bestanden naar de VENTOY-partitie kopiëren.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Een geheugen­test vanaf de bootstick (Memtest86+ vanuit Avira Rescue systeem).

Onmisbare reddingstools

Dé ideale troubleshooting-toolkit bestaat misschien niet, maar met de volgende aanbevelingen kom je wel dicht in de buurt. Het handige is dat je ze met YUMI of Ventoy gewoon samen op één bootstick zet. Keuzestress is dus overbodig.

GParted Live: grafische partitiebeheerder om te schalen, formatteren of herstellen.

Puppy Linux (bijvoorbeeld Ubuntu-editie): lichte Linux-distributie voor toegang tot systemen met beperkte hardware, zoals oudere pc’s.

Norton Bootable Recovery Tool, Avira Rescue System of een soortgelijke oplossing: opstartbare antivirus voor het opschonen van zwaar geïnfecteerde systemen.

CloneZilla Live: tekstgebaseerde tool voor disk-imaging en klonen van schijven voor back-ups en migratie.

MemTest86+: platformonafhankelijke geheugentest om RAM-problemen op te sporen.

SystemRescue: Linux-gebaseerde omgeving met uiteenlopende tools voor systeemherstel, partitiebeheer, dataherstel en netwerkdiagnose.

Hiren’s BootCD PE: tal van populaire troubleshootingtools in een vertrouwde Windows-desktopomgeving op basis van Windows 10 PE.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Je kunt bijvoorbeeld vanuit de verkenner in Hiren’s BootCD PE alle gewenste portable apps opstarten.

AIO-pakketten

We vestigen graag de aandacht op twee all-in-onepakketten; beide waardevolle aanvullingen op de tools uit het kader ‘Onmisbare reddingstools’.

Het eerste is The PortableApps.com Platform: een grafisch menu waarmee je selectief honderden portable apps kunt installeren (lees: uitpakken) op je bootstick. Download het bijbehorende .paf.exe-bestand (www.portableapps.com/download) en start het op je systeem. Kies Nieuwe installatie / Portable en verwijs naar je ingeplugde bootstick. Bevestig met Installeren. Start daarna Start.exe op de stick: er verschijnt een menu. Klik op Apps / Meer apps / Op categorie. Scrol bijvoorbeeld tot bij Hulpprogramma’s en vink alle gewenste tools aan. Klik op Installeren om ze aan je stick toe te voegen. Binnen een actieve distributie op je stick start je Start.exe op en navigeer je door het PortableApps-menu.

Een heel ander AIO-platform is Medicat usb (www.medicatusb.com). Deze toolkit bevat verschillende besturingssystemen, waaronder Linux-partities en een WinPE-versie met tientallen handige portable apps. Op de site vind je ook een link naar een post op het forum GBAtemp waar je instructies vindt om de talrijke bestanden (circa 26 GB) op je bootstick te krijgen. Het hele proces duurt even, maar je hebt dan ook een uiterst krachtige toolkit voor diagnose en herstel.

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Quick Assist: afstandsovername en chatgesprek in volle gang.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.

AnyDesk: een gebruiksvriendelijke en flexibele tool voor afstandsbeheer.