Wanneer je de Fall Creators Update voor Windows 10 hebt geïnstalleerd, is je pc in theorie klaar om mixed reality-toepassingen te draaien. Maar je hebt ook een bijpassende headset nodig én je hardware moet up-to-date zijn. In dit artikel vertellen we je over de benodigdheden voor gemengde realiteit en lopen we de installatie met je door. Als dat erop zit, hebben we ook nog wat leuke software-aanraders voor je!

Mixed reality is een afgeleide van virtual- en augmented reality. Bij virtual reality waan je je volledig in een digitale werkelijkheid. Alles om je heen is dus niet echt. Bekende voorbeelden van vr-headsets zijn de Oculus Rift en de HTC Vive. Bij augmented reality daarentegen zijn virtuele objecten in onze eigen wereld te zien. Zo zweven er bijvoorbeeld ineens virtuele wezentjes door je woonkamer, zoals bekend van Pokémon Go. Microsofts peperdure HoloLens voorziet in augmented reality, maar we zien de techniek toch vooral terug op smartphones.

Met gemengde realiteit zet Microsoft een verzamelterm neer voor toepassingen die onder beide categorieën kunnen vallen. Opvallend is wel dat de huidige generatie mixed-reality-headsets de traditionele augmented reality niet kunnen weergeven. In feite zijn het vooralsnog ‘gewoon’ virtual-reality-brillen. Hoe ga je ermee aan de slag?

01 Fall Creators Update

Mocht je het updaten naar de nieuwste versie van Windows 10 tot op heden uitgesteld hebben, dan is dit een mooi moment om dit toch even te gaan doen. De update komt automatisch binnen, controleer dit eventueel onder Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Windows Update. Lukt het niet, dan kun je ook handmatig updaten via de Windows 10 Update-assistent. Maak van tevoren voor de zekerheid even een back-up van je belangrijke bestanden. Je weet maar nooit.

©PXimport

02 Loop de systeemeisen na

Loop nu even na of je pc aan alle systeemeisen voldoet. Die zijn voor mixed reality relatief laag, wanneer je je althans aan de minimale eisen houdt. Het is aan te raden om de aanbevolen hardware als leidraad voor het minimum te nemen. Hoe sneller de hardware, hoe minder vertraging er optreedt in het beeld. Dit is belangrijk, want bij een te lage framerate kan misselijkheid eerder de kop opsteken. De snelheid van wat je ziet komt dan niet overeen met wat je brein interpreteert. Daarnaast vereisen veel vr-games nu eenmaal krachtige componenten.

De bijbehorende controllers maken verbinding met je pc via bluetooth. Heeft je moederbord dat niet standaard aan boord, dan is investeren in een bluetooth-ontvanger (circa 15 euro) noodzakelijk. Weet je niet zeker of je de juiste hardware bezit? Download dan de Windows Mixed Reality PC Check-app uit de Microsoft Store. Die analyseert je systeem en laat precies zien waar upgrades nodig zijn.

©PXimport

Systeemeisen

03 Investeer in een headset

Zodra je pc zowel qua software als hardware up-to-date is, heb je nog een mixed-reality-headset nodig (we korten mixed reality af als mr). Mocht je al geïnvesteerd hebben in een Rift of een Vive … helaas, die werken niet. Verschillende merken hebben inmiddels een mr-bril uitgebracht, zie het kader ‘De headsets’. Op technisch vlak zijn de verschillen tussen de headsets verwaarloosbaar, enkel het uiterlijk verschilt. Ze maken allemaal gebruik van zogeheten inside-out tracking. Dit betekent dat de headsets interne sensoren hebben die je positie in een ruimte bepalen. De Rift en de Vive gebruiken daarvoor externe camera’s, wat de installatie daarvan wat lastiger maakt. Het installeren van een mixed-reality-headset is veel eenvoudiger, waarover straks meer. De headsets zijn te koop in combinatie met bewegingsgevoelige controllers, die door Microsoft zelf zijn ontwikkeld en zodoende voor iedere bril hetzelfde zijn. Daarmee kun je je handen gebruiken in de virtuele werelden, wat wel zo realistisch is. Bediening met toetsenbord en muis of een Xbox-controller is ook een optie, maar vaak wel minder leuk.

©PXimport

De headsets

04 Sluit de headset aan

Wanneer je headset in huis is gehaald, kan de pret bijna beginnen. Het enige wat nog rest, is de installatie. Die is gelukkig binnen enkele minuten gepiept. De headsets hebben een hdmi-kabel en een usb-kabel, beide sluit je aan. Houd er dus rekening mee dat je mogelijk de hdmi-verbinding van je monitor hiervoor moet opofferen. Om toch beeld te blijven houden, is een tweede hdmi-poort nodig of een andere kabel richting de monitor, dvi bijvoorbeeld. Windows 10 herkent de headset gelijk als zodanig en de Mixed Reality-portal wordt gestart. Is dit niet het geval, dan kun je het programma zelf vinden in het startmenu.

©PXimport

05 Koppel de controllers

Klik op Aan de slag en bij de gebruiksvoorwaarden op Ik ga akkoord. In het volgende venster klik je op Volgende om de installatieprocedure van de headset en eventueel de controllers te starten. Na nog enkele keren op Volgende te hebben geklikt, ben je een beetje bekend met de knoppen op de controllers en gaat je pc naar het bluetooth-signaal ervan op zoek. Houd de Windows-toets twee seconden ingedrukt om ze aan te zetten. Daarna haal je het batterijklepje los om een koppel-knopje te vinden. Houd die ingedrukt tot de led-lampjes op de controller gaan knipperen. Wanneer beide controllers zijn ingesteld, druk je wederom op Volgende.

©PXimport

06 Bepaal je bewegingsruimte

Wanneer dit is afgerond, volgt een laatste stap waarin je aangeeft hoeveel bewegingsruimte je hebt. Zit je recht voor je computer aan een bureau? Kies dan Configureren voor zitten en staan. Je kunt dan wel rondkijken in vitual reality, maar niet heen en weer lopen. Wil je dat juist wel, kies dan Configureren voor alle ervaringen (Aanbevolen). Hiervoor heb je minimaal een oppervlakte nodig van 1,5 x 2 meter. Het kan zijn dat je daarvoor wat meubels opzij moet schuiven, zodat je daar naderhand niet over struikelt. In het volgende scherm loop je met de headset naar de pc gericht precies langs de uiterste randen van je bewegingsoppervlak, zodat de software weet waar die grenzen liggen. Als alles gelukt is, toont de Mixed Reality-portal daarna dat je headset Gereed is. Tijd om de bril op te zetten!

07 Leer virtueel rondlopen

Je komt terecht in een virtuele omgeving waarin je met name leert hoe de controllers werken. Dit is namelijk niet zo vanzelfsprekend als je zou denken, maar wordt vanzelf tweede natuur. Je beweegt aan de hand van teleportatie. Dat wil zeggen: je richt de stick naar de plek waar je heen wilt. Laat je de stick los, dan sta je daar meteen. Vrij bewegen zit er niet in, met goede reden. Deze manier van ‘rondlopen’ is verzonnen om bewegingsziekte tegen te gaan. Volg de Nederlandstalige aanwijzingen op het scherm om te leren hoe je in virtual reality met de controllers kunt wijzen en menu’s kunt bedienen. Een kind kan de was doen!

©PXimport

08 Ontdek de Cliffhouse

Aan het einde van de rit kom je uit in een vakantiehuisje, een plek die als hub dient voor het starten van mixed-reality-programma’s. In deze ruimte hangen apps en software als schilderijen aan de muren. Enkele standaardprogramma’s die hier te vinden zijn, zijn de Edge-browser en Skype. Maar je vindt ook al snel een kamer met een enorm bioscoopscherm aan de muur, waar je de films en series kunt kijken die op je pc staan. Of decoreer je digitale huisje met hologrammen. Je kunt zelf programma’s toevoegen via het menu dat opent zodra je op de Windows-toets van de controllers drukt. Zo kun je bijvoorbeeld in virtual reality aan een Word-document werken. Niet de meest effectieve manier van tekstverwerking, maar wel leuk om eens te proberen.

09 Download mixed-reality-apps

Wanneer je de besturing een beetje onder de knie hebt, kun je de Microsoft Store openen om daar verschillende mixed reality-apps te downloaden. Ook deze downloadwinkel vind je in een van de digitale kamers. Eenmaal geïnstalleerd open je de apps tevens vanuit virtual reality, je hoeft de bril dus niet af te zetten. We zetten hier tot slot enkele van de leukste apps en games voor je op een rij. Veel vr-plezier!

©PXimport

De beste Mixed Reality-apps

1 TheBlu - € 9,99

Rondbewegen in virtual reality is absoluut even wennen. Misselijkheid kan op de loer liggen, omdat je brein niet gewend is aan beweging zonder dat je daadwerkelijk zelf beweegt. Apps waarbij je alleen maar hoeft rond te kijken en verder dus stilstaat, zijn perfect om aan de digitale werkelijkheid te wennen. TheBlu is een goed voorbeeld. Dit is een collectie van korte scenario’s die zich in de oceaan afspelen. Zo sta je op een scheepswrak ineens oog-in-oog met een enorme walvis. Zeer indrukwekkend.

©PXimport

2 Bigscreen - Gratis

In het vakantiehuisje kun je al films kijken op een virtueel bioscoopscherm, maar de mogelijkheden zijn wat beperkt. Bigscreen is veel uitgebreider. Deze app tovert je bureaublad tevoorschijn op een megascherm, waarna je er alles mee kunt wat je normaliter ook met je pc doet. Dus films kijken, maar ook gamen is een optie. Niet alleen in een woonkamer, maar ook in de bergen, in een theater of in het heelal. Het aardige van Bigsceen is dat je ook anderen kunt uitnodigen om online met je mee te kijken of te gamen. Zo kijk je met mensen van over de hele wereld naar dezelfde film!

©PXimport

3 Jaunt VR - Gratis

Wanneer je wel eens virtual reality hebt uitgeprobeerd op smartphones, dan komt de naam Jaunt VR je misschien wel bekend voor. De app is nu ook uit voor mixed-reality-headsets en laat je ook op Windows 10 verschillende 360graden-video’s bekijken. Denk aan een natuurdocumentaire waarbij je midden tussen de pinguïns staat. Of woon een concert bij van Paul McCartney bij alsof je zelf op het podium bent. Zo zijn er tientallen filmpjes beschikbaar in allerlei genres, van muziekvideo’s tot sport en animatiefilms.

4 Tee Time Golf - € 14,99

Sportspellen lenen zich heel goed voor virtual reality, zo bewijst onder meer Tee Time Golf. Door een golfbeweging na te doen met de controllers, geef je de bal een klein tikje of juist een harde slag. Lukt het jou om op die manier een hole-in-one te slaan? Standaard zijn er zes banen, maar je kunt ze ook zelf ontwerpen. Zorg er met dat gezwaai wel voor dat je niet per ongeluk iets omstoot of omstanders raakt. Een ongeluk zit in een klein hoekje.

©PXimport

5 Space Pirate Trainer - € 14,99

Wil je nou weleens een potje gamen in vr? Space Pirate Trainer is dan een aanrader. Hierin krijg je twee virtuele pistolen in handen gedrukt om jezelf te verdedigen tegen hordes aan vliegende robots. Bedoeling is om een zo hoog mogelijke score te halen. Het leuke aan deze game is dat je ook tegemoetkomende kogels dient te ontwijken. Het beeld vertraagt, zodat je op tijd kunt bukken of opzij kunt stappen. Nu weet je hoe Neo zich voelde in The Matrix!

©PXimport

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.