ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Voor- en tegenstanders over gelijkstroom

Al jaren staat wisselstroom aan de basis van onze elektriciteitsnetwerken. Maar in het kader van efficiëntie en verduurzaming wordt nu ook gekeken naar gelijkstroom. Hoe ziet een lokaal gelijkstroomnetwerk eruit en wat vinden tegenstanders daarvan?

Lees hier meer over de verschillen tussen wisselstroom en gelijkstroom.

De implementatie van lokale gelijkstroomnetten kan het beste plaatsvinden in nieuwe projecten, zoals nieuwbouwwijken en nieuwe bedrijfslocaties. Er wordt vanuit de overheid ingezet op energieneutrale (nieuwbouw)wijken en gelijkspanning kan daar een belangrijke rol in spelen.

De globale opzet is dan als volgt. De inwoners en eventuele bedrijven wekken elektriciteit op met zonnepanelen, windturbines etc. In plaats van stopcontacten hebben ze usb-gelijkspanningsaansluitingen in hun woningen.

De huizen zijn op een DC-wijknet aangesloten dat ook de stroom levert aan een aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s. Dit wijknet beschikt over opslagcapaciteit en een buffer om de schommelingen in productie en gebruik van energie op te kunnen vangen.

Die buffer is aangesloten op een DC-ringleiding in de wijk, waarop alle huishoudens en bedrijven zijn aangesloten, waardoor er continu uitwisseling van energie kan plaatsvinden om de balans te bewaren.

In het wijkstation is de ringleiding verbonden met het gelijkspanningdistributienet. In dat knooppunt of wijkstation vindt de gecentraliseerde lokale AC/DC-omzetting plaats voor alle woningen en bedrijven op die ringleiding.

Gelijkstroom: de voordelen

Voor de netbeheerder heeft een dergelijke opzet grote voordelen. Die kan namelijk zonder problemen meer vermogen door de kabels sturen, doordat gelijkspanning hoger mag zijn dan wisselspanning. Bovendien worden de pieken en dalen in het gebruik opgevangen door de buffers en opslag in het wijknet, zodat het distributienet als geheel minder belast wordt.

Als er al bestaande wisselstroomkabels in de grond liggen (bijvoorbeeld bij de herinrichting van een bedrijventerrein of woonwijk) dan kunnen die zonder aanpassingen voor gelijkstroom gebruikt gaan worden. Nieuwe kabels kunnen echter dunner zijn, zodat op aanlegkosten bespaard kan worden en er minimaal 20 procent minder van het dure en steeds schaarser wordende materialen als koper en aluminium gebruikt hoeft te worden. En ook andere componenten kunnen lichter en simpeler worden uitgevoerd.

Het kost moeite, tijd en geld terwijl de voordelen voor een deel nog theoretisch zijn.

-

Tot zover klinkt het gebruik van gelijkspanning heel aanlokkelijk. Toch komt het relatief langzaam van de grond. De laatste jaren raakt het wel in een stroomversnelling, maar de bouwsector, projectontwikkelaars en overheden zijn toch nog vaak terughoudend, domweg omdat het voor een deel nog onontgonnen terrein is. Het kost namelijk moeite, tijd en geld om met nieuwe technologie aan de slag te gaan, waarvan de voordelen voor een deel nog theoretisch zijn.

Men kiest dan toch maar meestal voor de bekende technieken, waarvan de toepassing helemaal is vastgelegd in specificaties en protocollen.

Gelijkstroom: de nadelen

En er zijn ook critici die van mening zijn dat de voorstanders van gelijkspanning te ver gaan in hun enthousiasme. Zij beamen dat gelijkspanning inderdaad voordelen heeft voor bijvoorbeeld energietransport over lange afstanden, voor gebruik binnen grote, elektrisch zelfstandig opererende eenheden zoals datacenters en grote schepen. Maar ze zien minder in grootschalige invoering op eindgebruikersniveau, omdat dat erg grote veranderingen betekent, met nog deels ongewisse voordelen en gebruikssituaties.

Ze relativeren ook sommige beoogde voordelen, bijvoorbeeld als het gaat om omvormers en adapters. Want ook voor gelijkspanning zijn die vaak nodig, om de onderlinge spanningsverschillen te overbruggen. Ook de energieverliezen bij de omzetting van wisselstroom naar gelijkstroom door apparaten zelf worden door sommige deskundigen veel lager ingeschat dan de 20 tot 30 procent waar de voorstanders mee schermen.

En last but not least: het ‘domme’, maar betrouwbare en betaalbare wisselstroomnet kan nog vele decennia mee, dus een geforceerd vroege afschrijving op grote schaal is zonde van de investering in geld en de gebruikte grondstoffen voor de productie ervan. Zij raden te snelle invoer in grootschalige praktijksituaties dan ook af. In elk geval vinden zowel voorstanders als critici dat hoe meer pilotprojecten er gedaan worden, hoe meer concrete ervaringen en kennis er komt en hoe meer er onderbouwd en gericht kan worden besloten voor wisselstroom en/of gelijkstroom.

Toch zijn er wel al degelijk proeven met gelijkstroom gestart die al hun vruchten afwerpen. Daarover in een later artikel meer.

Tekst: Jurgen Nijhuis

▼ Volgende artikel
Review Huawei Watch Fit 4 Pro – Smartwatch of fitnesstracker?
© Rens Blom
Gezond leven

Review Huawei Watch Fit 4 Pro – Smartwatch of fitnesstracker?

De Huawei Watch Fit 4 Pro is een nieuwe fitnesstracker. Of is het toch een smartwatch? De wearable lijkt ertussenin te zitten, wat een interessante gebruikservaring oplevert. In deze review lees je onze ervaringen met de Watch Fit 4 Pro, die een adviesprijs van 280 euro heeft.

Uitstekend
Conclusie

Met de Huawei Watch Fit 4 Pro koop je een wearable die oogt als een premium smartwatch, voorzien van een groot scherm en met een lange accuduur. De wearable werkt met Android en iOS en biedt veel functies, maar mist ook zaken die je misschien belangrijk vindt. Of de Watch Fit 4 Pro jouw ideale wearable is, hangt daarom af van je wensen. Deze fitnesstracker/smartwatch laat in ieder geval een goede indruk achter.

Plus- en minpunten
  • Luxe, licht ontwerp
  • Lange accuduur
  • Uitgebreide gezondheidsmetingen
  • Werkt met Android en iOS
  • Mist functies als contactloos betalen
  • Kan door groter scherm lomp staan om smallere pols

Goed om te weten is dat de Watch Fit 4 Pro een duurdere versie is van de tegelijk gelanceerde Watch Fit 4. Die heeft een adviesprijs van 170 euro – een wezenlijk verschil. Het prijsverschil uit zich met name in de eenvoudigere behuizing en wat minder geavanceerde sensoren om je gezondheid te meten. Waar de Watch Fit 4 een typische betaalbare fitnesstracker is, komt de Pro-versie daadwerkelijk luxer over.

©Rens Blom

We hebben de Watch Fit 4 Pro anderhalve week om de pols gehad en zijn positief verrast over het uiterlijk en draagcomfort. De wearable oogt wat oneerbiedig gezegd erg veel als de peperdure Apple Watch Ultra, maar is dunner en lichter. Dat merk je om de pols. Je overhemd of T-shirt glijdt zo over de wearable heen en ook met slapen hebben we weinig erg gehad in het feit dat we een 30 gram wegende gadget droegen. De bouwkwaliteit komt premium over en een regenbui of duik in een zwembad is geen probleem. Wij ontvingen de Watch Fit 4 Pro met zachte stoffen band, die niet irriteert. Het bandje is verwisselbaar. De kroon draait en navigeert zo door de interface.

Groot scherm

Is de Watch Fit 4 Pro een fitnesstracker? Sommige functies wijzen erop, maar fitnesstrackers staan ook bekend om hun doorgaans kleinere, smalle schermen. In deze Huawei-wearable zit echter een groot rechthoekig scherm, dat veel doet denken aan een Apple Watch. Op het grote scherm met saffierglas zie je duidelijk de tijd, meldingen van je smartphone, gezondheidsinformatie en andere gegevens. Het scherm is binnen en buiten goed afleesbaar, al kan het display onder sommige omstandigheden wel spiegelen. Dan moet je wat beter kijken of je pols wat draaien.

Onderstaande foto's laten zien wat we bedoelen. Op de ene afbeelding spiegelt het scherm nogal, waar het scherm op de andere foto wél goed afleesbaar is.

©Rens Blom

Het scherm kan spiegelen.

©Rens Blom

Je pols draaien kan het spiegelen verhelpen, waardoor het scherm erg goed afleesbaar is.

Veel functies

De Huawei Watch Fit 4 Pro heeft veel ingebouwde functies. Natuurlijk, er is keuze uit meer dan honderd wijzerplaten om geheel naar eigen smaak te zien hoe laat het is. De wearable houdt echter ook je hartslag, aantal gezette stappen, sportieve activiteiten en slaap bij (mits je de tracker 's nachts draagt). Ook kun je meldingen van je smartphone laten tonen op het wearablescherm. Je bepaalt zelf van welke apps. Antwoorden kan doorgaans niet of alleen met vooraf ingestelde reacties.

Je kunt bellen met de Watch Fit 4 Pro, mits de wearable via bluetooth verbonden is met je smartphone. Over je smartphone gesproken: dat kan een Android-toestel of Apple iPhone zijn. Huawei's wearable werkt met beide besturingssystemen. Klinkt logisch, maar sommige smartwatches van andere merken werken alleen met Android óf iOS. De Huawei-smartphoneapp die hoort bij de Watch Fit 4 Pro installeer je op een iPhone eenvoudig uit de App Store. Op een Android-toestel dien je de app via een omweg te installeren, omdat Huawei van de Amerikaanse overheid geen apps in de Google Play Store mag aanbieden. Dat is eenmalig een onhandige handeling. De smartphone-app zelf werkt naar behoren, bevat veel instellingen en toont door de Watch Fit 4 Pro verzamelde informatie op een overzichtelijke manier.

©Rens Blom

De smartphone-app geeft informatie duidelijk weer en laat je ook kiezen uit heel veel wijzerplaten.

Lange accuduur

Een sterke eigenschap van Huawei-wearables is de lange accuduur, te danken aan een energiezuinige processor en eveneens energiezuinige software. Ook de Watch Fit 4 heeft een lange adem. Wij hebben 'm na zeven dagen aan de oplader moeten leggen, wat we een hele respectabele accuduur vinden. Het doet ons ook weer denken aan wat de Watch Fit 4 Pro nu precies is. De wearable komt qua ontwerp en scherm over als een smartwatch, maar biedt de lange accuduur waar fitnesstrackers om bekendstaan.

Conclusie: Huawei Watch Fit 4 Pro kopen?

Met de Huawei Watch Fit 4 Pro koop je een wearable die oogt als een premium smartwatch, voorzien van een groot scherm en met een lange accuduur. De wearable werkt met Android en iOS en biedt veel functies, maar mist ook zaken die je misschien belangrijk vindt. Of de Watch Fit 4 Pro jouw ideale wearable is, hangt daarom af van je wensen. Deze fitnesstracker/smartwatch laat in ieder geval een goede indruk achter.

▼ Volgende artikel
🏁 F1 op je iPhone? Met de Kaarten-app zit je in Monaco op pole position
© Apple
Huis

🏁 F1 op je iPhone? Met de Kaarten-app zit je in Monaco op pole position

In aanloop naar de Grand Prix van Monaco op 25 mei heeft Apple nieuwe functies toegevoegd aan de Kaarten-app. Heb je een iPhone of iPad, dan kun je Monaco nu bekijken in 'Steden in Detail', inclusief een 3D-weergave van het Formule 1-circuit.

De nieuwe weergave toont Monaco met opvallend veel detail. Iconische plekken zoals het Casino de Monte-Carlo, het Hôtel de Paris en de F1 Paddock Club zijn volledig in 3D te zien. In de donkere modus krijg je Monaco bij maanlicht te zien. Dit kleurenschema wordt bij zonsondergang ingeschakeld.

©Apple

Ook wegbelijning, bomen, voetgangerszones en openbaar vervoer zijn tot in detail zichtbaar. Automobilisten krijgen bovendien een speciale dashboardweergave met overzicht van kruispunten en rijbanen op ooghoogte, wat navigeren makkelijker maakt.

F1-circuit met extra lagen

Speciaal voor de Formule 1 zijn het circuit en de belangrijkste bochten gemarkeerd in Apple Kaarten. Ook tribunes, bruggen, de finish en andere elementen rond het parcours zijn in 3D weergegeven. Daardoor kun je als toeschouwer of fan het parcours virtueel verkennen – handig als je er bent, of gewoon thuis meekijkt.

©Apple

Meer Formule 1 in Kaarten

In verband met de aanstaande première van F1 The Movie, een film van Apple Original Films, is er ook een speciale gids beschikbaar in Kaarten. Die bevat bekende circuits van over de hele wereld, waaronder die uit de film en uiteraard Monaco zelf.