Al jaren staat wisselstroom aan de basis van onze elektriciteitsnetwerken. Maar in het kader van efficiëntie en verduurzaming wordt nu ook gekeken naar gelijkstroom. Hoe ziet een lokaal gelijkstroomnetwerk eruit en wat vinden tegenstanders daarvan?

Lees hier meer over de verschillen tussen wisselstroom en gelijkstroom.

De implementatie van lokale gelijkstroomnetten kan het beste plaatsvinden in nieuwe projecten, zoals nieuwbouwwijken en nieuwe bedrijfslocaties. Er wordt vanuit de overheid ingezet op energieneutrale (nieuwbouw)wijken en gelijkspanning kan daar een belangrijke rol in spelen.

De globale opzet is dan als volgt. De inwoners en eventuele bedrijven wekken elektriciteit op met zonnepanelen, windturbines etc. In plaats van stopcontacten hebben ze usb-gelijkspanningsaansluitingen in hun woningen.

De huizen zijn op een DC-wijknet aangesloten dat ook de stroom levert aan een aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s. Dit wijknet beschikt over opslagcapaciteit en een buffer om de schommelingen in productie en gebruik van energie op te kunnen vangen.

Die buffer is aangesloten op een DC-ringleiding in de wijk, waarop alle huishoudens en bedrijven zijn aangesloten, waardoor er continu uitwisseling van energie kan plaatsvinden om de balans te bewaren.

In het wijkstation is de ringleiding verbonden met het gelijkspanningdistributienet. In dat knooppunt of wijkstation vindt de gecentraliseerde lokale AC/DC-omzetting plaats voor alle woningen en bedrijven op die ringleiding.

Gelijkstroom: de voordelen

Voor de netbeheerder heeft een dergelijke opzet grote voordelen. Die kan namelijk zonder problemen meer vermogen door de kabels sturen, doordat gelijkspanning hoger mag zijn dan wisselspanning. Bovendien worden de pieken en dalen in het gebruik opgevangen door de buffers en opslag in het wijknet, zodat het distributienet als geheel minder belast wordt.

Als er al bestaande wisselstroomkabels in de grond liggen (bijvoorbeeld bij de herinrichting van een bedrijventerrein of woonwijk) dan kunnen die zonder aanpassingen voor gelijkstroom gebruikt gaan worden. Nieuwe kabels kunnen echter dunner zijn, zodat op aanlegkosten bespaard kan worden en er minimaal 20 procent minder van het dure en steeds schaarser wordende materialen als koper en aluminium gebruikt hoeft te worden. En ook andere componenten kunnen lichter en simpeler worden uitgevoerd.

Tot zover klinkt het gebruik van gelijkspanning heel aanlokkelijk. Toch komt het relatief langzaam van de grond. De laatste jaren raakt het wel in een stroomversnelling, maar de bouwsector, projectontwikkelaars en overheden zijn toch nog vaak terughoudend, domweg omdat het voor een deel nog onontgonnen terrein is. Het kost namelijk moeite, tijd en geld om met nieuwe technologie aan de slag te gaan, waarvan de voordelen voor een deel nog theoretisch zijn.

Men kiest dan toch maar meestal voor de bekende technieken, waarvan de toepassing helemaal is vastgelegd in specificaties en protocollen.

Gelijkstroom: de nadelen

En er zijn ook critici die van mening zijn dat de voorstanders van gelijkspanning te ver gaan in hun enthousiasme. Zij beamen dat gelijkspanning inderdaad voordelen heeft voor bijvoorbeeld energietransport over lange afstanden, voor gebruik binnen grote, elektrisch zelfstandig opererende eenheden zoals datacenters en grote schepen. Maar ze zien minder in grootschalige invoering op eindgebruikersniveau, omdat dat erg grote veranderingen betekent, met nog deels ongewisse voordelen en gebruikssituaties.

Ze relativeren ook sommige beoogde voordelen, bijvoorbeeld als het gaat om omvormers en adapters. Want ook voor gelijkspanning zijn die vaak nodig, om de onderlinge spanningsverschillen te overbruggen. Ook de energieverliezen bij de omzetting van wisselstroom naar gelijkstroom door apparaten zelf worden door sommige deskundigen veel lager ingeschat dan de 20 tot 30 procent waar de voorstanders mee schermen.

En last but not least: het ‘domme’, maar betrouwbare en betaalbare wisselstroomnet kan nog vele decennia mee, dus een geforceerd vroege afschrijving op grote schaal is zonde van de investering in geld en de gebruikte grondstoffen voor de productie ervan. Zij raden te snelle invoer in grootschalige praktijksituaties dan ook af. In elk geval vinden zowel voorstanders als critici dat hoe meer pilotprojecten er gedaan worden, hoe meer concrete ervaringen en kennis er komt en hoe meer er onderbouwd en gericht kan worden besloten voor wisselstroom en/of gelijkstroom.

Toch zijn er wel al degelijk proeven met gelijkstroom gestart die al hun vruchten afwerpen. Daarover in een later artikel meer.

Tekst: Jurgen Nijhuis

Zodra de zon zich vaker laat zien, is het heerlijk om buiten te zijn. Mei is dan ook hét moment om je tuin zomerklaar te maken. Door nu de handen uit de mouwen te steken, zorg je dat alles er straks fris en verzorgd bij staat. Nieuwe planten, gesnoeide hagen, een opgeruimde border – dit is de maand om je tuin die welverdiende opfrisbeurt te geven.

Het jaar rond lekker bezig zijn in de tuin? Kijk dan op onze tuinkalender.

Zaaien en hagen planten

Hoewel de lente volop bezig is, is het slim om het vliesdoek nog even paraat te houden. Vooral in de eerste helft van mei kan het 's nachts nog flink afkoelen. Na IJsheiligen, op 14 mei, kunnen de kuipplanten en eenjarigen definitief naar buiten. Dan is de kans op nachtvorst vrijwel voorbij. Ook met zaaien kun je nu los. Klaprozen, leeuwenbekjes, korenbloemen, zonnebloemen, madeliefjes of duizendschoon – die mogen allemaal direct de volle grond in. Zomerbollen kun je alvast in potten zetten, dan zijn ze straks makkelijk over te planten naar de border. Heb je plannen voor een nieuwe haag? Wacht daar niet te lang mee. Tot half mei kun je nog heesters en coniferen planten.

Extra aandacht geven aan nieuwe planten

Nieuwe planten hebben in deze periode extra water nodig. Gebruik bij voorkeur water uit de regenton – dat is al op temperatuur en beter voor de wortels. Sproei je met leidingwater? Laat het dan als een fijne nevel op de planten vallen, in plaats van er met harde stralen op te richten. Zo voorkom je schade aan jonge scheuten. Een laag mulch helpt de bodem vochtig te houden en voorkomt dat de aarde uitdroogt. Slakken op pad? Strooi wat zaagsel of fijngemalen eierschalen rond de jonge planten, dat houdt ze op afstand. En vergeet de klimplanten niet: die groeien nu razendsnel en kun je het best op tijd aanbinden.

Lees ook: Slakken in de tuin? 8 tips om ervan af te komen

©Zoiakostina | Zoja

Snoeien

Na IJsheiligen kun je de buxus snoeien. Kies bij voorkeur een bewolkte dag, zodat de jonge snoeipunten niet verbranden in de zon. Ook de liguster, laurier, hulst en haagbeuk kun je nu bijwerken. Controleer wel even of er geen vogelnestje in de haag zit voor je aan de slag gaat. Rozen op stam en perkrozen mag je nu drie tot vijf ogen terugsnoeien. Bij vroegbloeiende struiken zoals ranonkelstruik en spirea knip je de uitgebloeide bloemen weg. Zo steekt de plant zijn energie in nieuwe bloemknoppen. Ook voorjaarsbloeiers zoals tulpen, narcissen, hyacinten, rododendrons en de kerstroos kun je nu ontdoen van oude bloemen. En de fuchsia? Die top je juist, zodat hij mooi vertakt.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke snoeiklus?

©SKT Studio - stock.adobe.com

Je gazon maaien en bemesten

Het is al volop lente, maar een flinke regenbui kan nog steeds voor wateroverlast zorgen. Blijft het water op plekken in de tuin staan of voelt de grond te nat aan? Prik dan met een mestvork in de bodem en beweeg deze voorzichtig heen en weer. Zo kan het regenwater beter wegzakken. En als er toch regen wordt voorspeld: dat is hét moment om je gazon te bemesten. Herhaal dit na een maand om het gras sterk en gezond te houden.

In mei maakt het gras een groeispurt. Je kunt het gazon dan één tot twee keer per week maaien – of je doet mee aan Maai Mei Niet. Door een maand niet te maaien, geef je bijen, vlinders en andere insecten meer bloeiende planten om van te leven. Vind je een hoog grasveld geen gezicht? Maai dan alleen een deel en laat de rest staan.

Niet alleen het gras groeit hard, ook het onkruid laat zich volop zien. Trek het eruit op droge dagen, dan komt het niet makkelijk terug. Schoffelen kan ook, maar wees voorzichtig: de wortels van andere planten kunnen daarbij beschadigd raken. Door bodembedekkers te planten maak je het onkruid bovendien lastiger om terrein te winnen.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips

Bowers & Wilkins heeft de nieuwe Px7 S3 draadloze hoofdtelefoon aangekondigd. Deze nieuwe hoofdtelefoon is de opvolger van de Px7 S2e en biedt volgens het Britse audiomerk diverse verbeteringen op het gebied van geluidskwaliteit, comfort en functionaliteit.

De Px7 S3 is uitgerust met nieuw ontworpen 40mm biocellulose drivers waarbij bijna alle componenten zijn vernieuwd, waaronder het chassis, de spreekspoel, ophanging en magneet. Door de zorgvuldige positionering van de drivers ten opzichte van de oren krijgt de luisteraar een beter geluidsbeeld en een meer ruimtelijk stereogeluid. Voor het eerst in een over-ear hoofdtelefoon van Bowers & Wilkins worden de drivers aangedreven door een speciaal ontworpen hoofdtelefoonversterker voor meer dynamiek en energie in het geluid.

De draadloze hoofdtelefoon ondersteunt zowel aptX Adaptive 24/96 als het nieuwe aptX Lossless voor optimale draadloze muziekoverdracht vanaf compatibele apparaten. Ook beschikt de hoofdtelefoon over een 3,5mm aansluiting en USB-C voor bedrade verbindingen.

Ruisonderdrukking

De actieve ruisonderdrukking is volgens Bowers & Wilkins krachtiger dan ooit tevoren. De Px7 S3 is hiervoor voorzien van acht microfoons die strategisch zijn geplaatst om zowel omgevingsgeluid te monitoren als voor heldere telefoongesprekken te zorgen. De hoofdtelefoon gebruikt ADI Pure Voice technologie voor effectieve ruisonderdrukking tijdens gesprekken.

Qua design heeft de Px7 S3 een slanker profiel dan zijn voorganger met een verbeterde pasvorm en optimaal comfort dankzij de oorschelpen met traagschuim. Ook de bijbehorende draagtas is compacter geworden.

De batterijduur bedraagt 30 uur bij ingeschakelde ruisonderdrukking en een snelle oplaadbeurt van 15 minuten levert tot zeven uur extra luistertijd op. Via de Bowers & Wilkins Music-app kan de gebruiker diverse instellingen aanpassen, waaronder een nieuw toegevoegde vijfbands EQ met geheugenposities voor voorkeursinstellingen.

Spatial audio

De Px7 S3 is de eerste hoofdtelefoon van het merk met ondersteuning voor spatial audio, wat later dit jaar via een update beschikbaar komt. Ook zal de hoofdtelefoon ondersteuning krijgen voor Bluetooth LE Audio met Auracast functionaliteit via een toekomstige update.

"Het was een hele uitdaging voor Bowers & Wilkins om een nieuwe hoofdtelefoon te ontwikkelen die de uitzonderlijke prestaties en de lovende kritieken voor ons bestaande assortiment kan overtreffen," aldus Giles Pocock, VP Brand Marketing. "Ik ben ontzettend blij dat het team met de nieuwe Px7 S3 niet alleen die uitdaging heeft aangepakt, maar ook een nieuwe benchmark voor uitmuntendheid in de hoofdtelefooncategorie heeft neergezet."

Beschikbaarheid en prijzen

De Bowers & Wilkins Px7 S3 is nu verkrijgbaar en komt beschikbaar in drie kleuren: Anthracite Black, Indigo Blue en Canvas White. De adviesprijs bedraagt 429 euro.

Bekijk hier andere Bowers & Wilkins-producten op Kieskeurig.nl: