Google, Facebook, Amazon en de ‘kleinere’ concurrenten op de zoekmarkt weten samen volgens internetwijsheid slechts de weg op één procent van het internet; het topje van de ijsberg. De rest is het zogenaamde Deep Web. Welke mysterieuze informatie kun je daar vinden? En hoe doe je dat?

Zoekmachines en sociale netwerken kunnen redelijk goed omgaan met publiek beschikbare informatie op internet, zoals websites, blogs, downloads, webwinkels en openbare sociale media. Maar het grootste deel van internet bestaat uit afgeschermde content, zoals webmail, sites en servers met logins, instituuts- en bedrijfsdatabanken, cloudopslag, enzovoort.

Dit deel van het internet wordt niet gezien door de Googles, Facebooks en Amazons van deze wereld, is daardoor onbekend bij de gemiddelde internetgebruiker en vaak niet eens bereikbaar met een normale webbrowser. Deze niet-publieke informatie wordt Deep Web genoemd.

Een klein deel van het Deep Web wordt aangeduid met de term Dark Web. Dit is een verzamelnaam voor versleutelde webdiensten waar enerzijds politieke dissidenten en klokkenluiders veilig zouden kunnen communiceren, maar waar dankzij cryptovaluta ook drugs, geweld en andere narigheid te koop zijn. Het Deep Web is dus veel meer dan het Dark Web.

Hoe vind je informatie op het Deep Web dan wel? Onderstaande sites helpen je daarbij.

Deep Web Tech

©PXimport

Onderzoeksorganisaties en grote bedrijven kunnen met het doorzoeken van het Deep Web hun resultaten verbeteren. Deep Web Tech biedt daarvoor de dienst Explorit Everywhere! aan. Dit is een zoekmachine die reguliere bronnen op internet combineert met wat je er zelf aan toevoegt.

Dat kunnen bijvoorbeeld betaalde zoekdiensten zijn, abonnementen op databanken met onderzoeksgegevens en ga zo maar door. Door gebruik te maken van de technologie van Deep Web Tech is het mogelijk om vanuit één zoekvenster al die verschillende bronnen te doorzoeken om vervolgens de resultaten te filteren. Dat maakt zoeken door uitgebreide bronnen overzichtelijker.

Deze zoekmachine is niet gratis, maar de website biedt een testvenster aan om te laten zien wat mogelijk is. Met een zoekopdracht op de website kun je in één keer door 63 verschillende overheidsbronnen zoeken. Het brengt leuk in beeld hoeveel verschillen er zijn tussen zulke specifieke resultaten en bijvoorbeeld de standaardresultaten van Google.

DuckDuckGo

©PXimport

DuckDuckGo is als zoekmachine vooral bekend doordat de dienst altijd aangehaald wordt als privacy-vriendelijk alternatief voor Google. Je kunt er gewoon mee zoeken op het reguliere internet waarbij DuckDuckGo belooft advertentietrackers te blokkeren, zoekgeschiedenis privé te houden en je persoonlijke gegevens te respecteren.

Resultaten van zoekopdrachten blijven breder doordat ze niet aan je klikgedrag uit het verleden worden aangepast. Naast deze functionaliteit biedt DuckDuckGo meer. Zo zijn er plugins om de allround privacy van browsers te verbeteren en deze zoekmachine als standaard in te stellen. Qua zoekgedrag is DuckDuckGo zeer geschikt voor mensen die het Deep Web willen onderzoeken. Er worden namelijk ook bestemmingen op plaatsen als het TOR-netwerk en Wolfram|Alpha geïndexeerd.

Maar hoe komt een zoekdienst aan geld? Uiteindelijk willen de 55 medewerkers van DuckDuckGo ook graag een salaris aan het einde van de maand. Welnu, de zoekdienst haalt omzet uit het serveren van advertenties via het Yahoo-Bing alliance network en door samenwerking met Amazon en eBay.

Google Scholar

©PXimport

Is het mogelijk om een tekst over zoekmachines te schrijven zonder Google te noemen? Klaarblijkelijk niet. Wie een zoektocht door het Deep Web gaat ondernemen kan niet aan de slag zonder Google Scholar te overwegen.

Via deze loot aan de Google boom kun je zoeken in academische teksten en (Amerikaanse) jurisprudentie. Het is een bijna onmisbaar stuk gereedschap voor academici en (Amerikaanse) juristen die niet de populairste teksten zoeken, maar juist de obscure onderzoeken, rapporten en boeken die nodig zijn om een onderzoek af te kunnen ronden met betrouwbare bronvermelding.

Buiten Google Scholar om zijn er ook vergelijkbare andere diensten. CiteSeerX bijvoorbeeld is een gratis alternatief dat wat minder resultaat biedt en daarnaast zijn er betaalde diensten zoals Scopus van Elsevier. Google Scholar biedt gratis toegang tot naar schatting 389 miljoen academische documenten, wat het tot de grootste academische zoekmachine in de wereld maakt.

Hidden Wiki

©PXimport

Internet browsen via TOR doet soms denken aan de roerige begintijden in de vroege jaren 90. The Hidden Wiki biedt binnen dat kader een mooie casus over de complexiteit van een volledig vrij internet. Deze overzichtspagina werkt als een index van Deep Web-websites voor mensen die via TOR browsen.

Het is opgezet als een Wiki, wat inhoudt dat iedereen de pagina kan bewerken en er altijd naarstig gezocht wordt naar vrijwilligers om orde in de chaos te scheppen. De inhoud van de index kan daardoor van dag tot dag radicaal veranderen. Naar verluidt is de privésleutel van deze site een aantal jaar geleden gestolen waardoor het ook nooit helemaal zeker is of je op de echte Hidden Wiki bent. De link die wij bieden is die voor de etalage op het reguliere internet. Dat is vooralsnog het beste startpunt om op de Hidden Wiki terecht te komen.

Qua inhoud wordt door de aanhang veel tijd besteed aan het ophemelen van de geneugten van absolute vrijheid op internet. Wat je vooral tegenkomt zijn zaken als drugs, wapens, maak je eigen bom en verhandelingen rondom cryptovaluta zoals Bitcoin. Natuurlijk is er ook een mogelijkheid om naar Wikileaks te uploaden en anoniem te praten, maar daar ligt niet het zwaartepunt van deze bestemming. Hopelijk spreekt het voor zich dat je uiterst voorzichtig doet met de links op deze pagina.

Internet Archive: Wayback Machine

©PXimport

Websites komen en gaan, en zelfs degenen die lang blijven veranderen over tijd. Het Internet Archive probeert websites te archiveren en biedt via de eigen website een Wayback Machine aan. Vul hier het adres van een website in en het archief geeft je een tijdlijn met daarin momentopnames.

Je kunt zien hoe vaak de website is gearchiveerd en via een kalender de momentopnames van deze site bezoeken. De dienst is onofficieel van start gegaan in 1996 en officieel gelanceerd in 2001. Toen waren er al tegen de 10 miljard gearchiveerde webpagina’s beschikbaar. Vanzelfsprekend is niet iedere wijziging op iedere pagina te vinden. Een standaard indexering van internet met de ‘crawlers’ van het archief kost ongeveer anderhalf jaar.

Ook opslag is een factor. Het internet archief groeit sinds 2014 met 20 terabytes per maand en op dit moment neemt het meer dan 25 petabytes opslagruimte in. Meer dan genoeg om enkele regenachtige zondagen aan nostalgisch surfen te wijden.

Ga verder naar deel 2.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.